Logo
image

‘ষ্টুপিডিটী’

এলবাৰ্ট আইনষ্টাইন ব্যৱহাৰিক সাংসাৰিক দৃষ্টিকোণৰ পৰা এজন সাংঘাতিক চালাক-চতুৰ লোক বুলি জনাজাত নাছিল৷ বিশ্বব্ৰহ্মাণ্ডক আনতকৈ অধিক বুজি পোৱা, সময় আৰু স্থান, পদাৰ্থ আৰু শক্তিৰ চৰিত্ৰ উন্মোচন কৰা এই বিজ্ঞানীজন এজন সহজ-সৰল সাংসাৰিক দৃষ্টিত এজন বুৰ্বক মানুহ আছিল৷ মূল্যবোধ আৰু নৈতিকতাৰ অন্ত পৰাৰ পাছত বা সেইবিলাকৰ সংজ্ঞা সলনি হোৱাৰ পাছত এতিয়া ভাল মানে বুৰ্বক আৰু বেয়া মানে চালাক৷ আইনষ্টাইন সেই মানৰে এজন বুৰ্বক আছিল৷ এজন আপোনভোলা মানুহ যিজনৰ আপোনভোলা স্বভাৱৰ বিষয়ে বহু মনোগ্ৰাহী কাহিনী আছে৷ এবাৰ বিমানবন্দৰত নিজৰ নামটো পাহৰি গৈ তেওঁ মহা বিব্ৰত অৱস্থাৰ সন্মুখীন হৈছিল৷ তেওঁৰ সৈতে শাৰী পাতি থকাজনে তেওঁক মনত পেলাই দিব লগা হৈছিল– আপোনাৰ নাম এলবাৰ্ট অইনষ্টাইন৷

আইনষ্টাইনে কৈছিল– দুটা বস্তুৰ কোনো সীমা নাই৷ তাৰে এটা হ’ল মহাকাশ আৰু আনটো হ’ল মানুহৰ ষ্টুপিডিটী৷ তেওঁ আৰু কৈছিল যে মহাকাশ সসীম নে অসীম তাক লৈ সন্দেহৰ অৱকাশ আছে, কিন্তু মানুহৰ ষ্টুপিডিটীৰ যে কোনো সীমা নাই সেই সন্দৰ্ভত তেওঁৰ কোনো সন্দেহ নাই৷

ষ্টুপিডিটী কি? ষ্টুপিড শব্দটোৰ অসমীয়া অৰ্থৰূপে মূৰ্খ, মূঢ়, নিৰ্বোধ, অজ্ঞানী, অজগৌ আদি শব্দ দাঙি ধৰা হৈছে৷ কিন্তু এইবোৰ শব্দৰ এটায়ো ষ্টুপিড আৰু ষ্টুপিডিটীৰ প্ৰকৃত অৰ্থ প্ৰকাশ কৰিব নোৱাৰে৷ 

ষ্টুপিডিটীৰ এটা অতি মনোগ্ৰাহী ব্যাখ্যা দাঙি ধৰিছে অনবদ্য ঔপন্যাসিক মিলান কুন্দেৰাই৷ কুন্দেৰাই তেওঁৰ ‘আৰ্ট অৱ নভেল’ কিতাপখনত ষ্টুপিডিটীৰ ব্যাখ্যা দিবলৈ গৈ কৈছে যে ফৰাচী ঔপন্যাসিক গুস্তাফ ফ্লৱাৰ্টে প্ৰথমবাৰৰ বাবে ষ্টুপিডিটীক শুদ্ধ ৰূপত দাঙি ধৰিছিল৷ মিলান কুন্দেৰাৰ মতে, ফ্লবাৰ্টে ষ্টুপিডিটী আৱিষ্কাৰ কৰিছিল, আৰু নিজৰ বৈজ্ঞানিক আৱিষ্কাৰক লৈ গৰ্ব কৰা ঊনবিংশ শতিকাটোত এই নিৰ্বোধতাৰ আৱিষ্কাৰটো হ’ল আটাইতকৈ ডাঙৰ আৱিষ্কাৰ৷ ফ্লবাৰ্টে ‘ষ্টুপিডিটী’ নিবুৰ্দ্ধিতা, মূঢ়তা, নিৰ্বোধতা আৱিষ্কাৰ কৰিলে৷ এই কথা সঁচা যে ফ্লবাৰ্টৰ আগতেও মানুহে নিৰ্বোধতা থকা বুলি জানিছিল, কিন্তু তেওঁলোকে তাক অন্যধৰণে বুজিছিল, ষ্টুপিডিটীক বিবেচনা কৰা হৈছিল জ্ঞানৰ অনুপস্থিতি বা অভাৱ হিচাপে, এটা খুঁত যিটোক শিক্ষাৰে শুধৰাব পাৰি৷ ফ্লবাৰ্টৰ উপন্যাসত ‘ষ্টুপিডিটী’ নিৰ্বোধতা হ’ল মানৱীয় অস্তিত্বৰেই এটা অবিচ্ছেদ্য মাত্ৰা৷ ইয়াক যিটোক মানৱীয় অস্তিত্বৰ পৰা নিলগাই থ’ব নোৱাৰি৷

মিলান কুন্দেৰাই আৰু কৈছে, ‘ফ্লবাৰ্টে দাঙি ধৰা ষ্টুপিডিটীৰ আটাইতকৈ আ(ৰ্যচকিত কৰিব পৰা আৰু মৰ্যাদাহানিকৰ দিশটো হ’ল যে বিজ্ঞান, প্ৰযুক্তি, আধুনিকতা, উন্নতি এইবোৰ একোৱেই নিৰ্বোধতাক আঁতৰাই পঠাব নোৱাৰে, ইয়াৰ বিপৰীতে এইবোৰৰ উন্নতিৰ সৈতে নিৰ্বোধতাৰো উন্নতি হৈ গৈ থাকে৷’

শিক্ষা আৰু তাৰ ফলত হোৱা জ্ঞান অৰ্জনৰ ফলত মানুহৰ সভ্যতা বিজ্ঞান আৰু প্ৰযুক্তিৰে উন্নতৰ পৰা উন্নততৰ হোৱাৰ ফলত ষ্টুপিডিটী আঁতৰি নাযায়, বৰং সেইবোৰৰ উন্নতিৰ স’তে ষ্টুপিডিটীৰো উন্নতি হৈ গৈ থাকে৷ ষ্টুপিডিটী হ’ল মানৱ চৰিত্ৰৰ এটা এৰাব নোৱৰা গুণ বা দোষ৷ ভাল বা বেয়া, বুৰ্বক বা চালাক কোনেও ষ্টুপিডিটীৰ হাত সাৰিব নোৱাৰে৷ ষ্টুপিডিটীক নৈতিকতাৰ দৃষ্টিৰে বুজিব নোৱাৰি৷

ষ্টুপিডিটীৰ ফলত কেৱল আমোদজনক ঘটনা ঘটিলে মানৱ চৰিত্ৰৰ এই এৰাব নোৱৰা গুণটো বা দোষটোক লৈ বৰ বিশেষ উদ্বিগ্ন হোৱাৰ কাৰণ নাথাকিলহেঁতেন, কিন্তু মানুহৰ ষ্টুপিডিটীৰ ফলত বিশেষকৈ ক্ষমতাৱান, ঐশ্বৰ্যশালীসকলৰ, ৰাষ্ট্ৰক্ষমতাৰ অধিকাৰীসকলৰ, যিসকলৰ সিদ্ধান্ত আৰু কামে বহু মানুহৰ জীৱনত প্ৰভাৱ পেলায়, সেইসকলৰ ষ্টুপিডিটীৰ ফলত পৃথিৱীৰ বহু জঘন্য, নৃশংস, কৰুণ ঘটনা সংঘটিত হৈছে৷ বুৰঞ্জী যেনেকৈ মানুহে মানুহৰ বিৰুদ্ধে কৰা অপৰাধৰ কাহিনীৰে ঠাহ খাই আছে, তেনেকৈ বুৰঞ্জী ঠাহ খাই আছে মানুহৰ ষ্টুপিডিটীৰ কাহিনীৰে৷

আজি কৰ’না মহামাৰীয়ে সৃষ্টি কৰা ভয়ংকৰ পৰিস্থিতিতো সেইসকলৰ– যিসকলৰ সিদ্ধান্তৰ ওপৰত বহু মানুহৰ জীৱন-মৰণ নিৰ্ভৰ কৰে– ষ্টুপিড মনোভাব, আচৰণ জলজল পটপটকৈ ওলাই পৰিছে৷ আকৌ এবাৰ প্ৰমাণ হৈছে ষ্টুপিডিটী মানৱ চৰিত্ৰৰ এৰাব নোৱৰা অংগ৷ 

ষ্টুপিডিটীৰ পৰা ৰক্ষা পোৱাৰ কিবা উপায় আছেনে? জ্ঞান, অভিজ্ঞতা, শিক্ষা, উন্নতি, সভ্যতা এইবোৰে মানুহক ষ্টুপিডিটীৰ পৰা বাহিৰলৈ উলিয়াব নোৱাৰে৷ মানুহে মানৱীয় পৰিসীমা পাৰ হৈ অতিমানৱ বা দেৱতা হ’বলৈ কৰা প্ৰয়াসো আগতে অলেখবাৰ সাংঘাতিক ষ্টুপিড কাৰবাৰ বুলি প্ৰমাণ হৈছে৷ 

মানুহে নিজৰ ষ্টুপিডিটীৰ ফল নিজে ভুগিলে তাৰ এটা ন্যায্যতা থাকে, কিন্তু যেতিয়া বহু মানুহে, এখন দেশে শাসকৰ, ক্ষমতাশালীৰ ষ্টুপিডিটীৰ ফল ভুগিব লগা হয়, তেতিয়া তাক কি বুলি অভিহিত কৰিব পাৰি?

কৰ’না কালৰ বিভীষিকাময় পৰিস্থিতিয়ে মানুহৰ চৰিত্ৰৰ এই এৰাব নোৱৰা দিশটো আকৌ প্ৰকট কৰি তুলিছে৷