Logo
image

বৰাক-ব্ৰহ্মপুত্ৰৰ সংঘাত আৰু ভাষাৰ সংকট

অসম ৰাজ্যৰ দক্ষিণ কোণত অৱস্থিত তিনিখন প্ৰশাসনিক জিলা ক্ৰমে কাছাৰ, হাইলাকান্দি আৰু কৰিমগঞ্জক লৈয়েই গঠিত হৈছে বৰাক উপত্যকা৷ ব্ৰিটিছৰ দিনত কাছাৰ আৰু হাইলাকান্দি জিলা দুখন বৃহৎ কাছাৰ জিলাৰ অন্তৰ্ভুক্ত হৈ থকাৰ লগতে কৰিমগঞ্জ আছিল বৰ্তমানৰ বাংলাদেশৰ উত্তৰ-পূব অংশৰ চিলেট সংমণ্ডলৰ এখন জিলা৷ ১৯৪৭ চনত কৰিমগঞ্জ পূৰ্বৰ পূব পাকিস্তানৰ [বতৰ্মান বাংলাদেশ] চিলেট সংমণ্ডলৰ পৰা আঁতৰি আহি ভাৰতৰ অসম প্ৰদেশৰ অন্তৰ্ভুক্ত হয় আৰু তেতিয়াৰ পৰাই বাংলাভাষী লোকৰ আধিপত্য থকা এই বৰাক উপত্যকা অসমৰ এক অবিচ্ছেদ্য অংগ হৈ পৰে৷ এটা কথা অপ্ৰিয় হ’লেও সত্য যে এই ব্ৰহ্মপুত্ৰ আৰু বৰাক দুয়োখন উপত্যকা একেখন প্ৰদেশৰে অন্তৰ্ভুক্ত হোৱা সত্ত্বেও দুয়োখন উপত্যকাৰ মানুহৰ মনৰ এক স্পষ্ট ব্যৱধান কালজুৰি বৰ্তি আছে৷ ইয়াৰ মূলতেই হ’ল ‘ভাষা’৷ ব্ৰহ্মপুত্ৰ উপত্যকাৰ গৰিষ্ঠসংখ্যক লোক অসমীয়াভাষী হোৱাৰ বিপৰীতে বৰাকৰ প্ৰায় সকলো লোকেই বাংলাভাষী৷ ই অতি স্বাভাৱিক৷ পূৰ্বৰ পূব পাকিস্তানৰ অংশ এই বৰাক উপত্যকা বাঙালী অধ্যুষিত হোৱাৰ বাবে তাত বাংলা মাতৃভাষা হোৱাৰ লগতে প্ৰধান ভাষা হোৱাটো স্বাভাৱিক৷ কিন্তু বিভিন্ন সময়ত ‘অসম’ আৰু ‘অসমীয়া’ৰ স্বাভিমানৰ প্ৰসংগই মূৰ দাঙি উঠাৰ ফলত ব্ৰহ্মপুত্ৰ উপত্যকাৰ ৰাইজে এই কথাটো সহজভাৱে ল’ব নোৱাৰে৷ ব্ৰহ্মপুত্ৰ উপত্যকাত থকা প্ৰায়বোৰ বাঙালী লোকে অসমীয়া জনাৰ বিপৰীতে বৰাকৰ কিন্তু বহুসংখ্যক লোকেই অসমীয়া নাজানে৷ অসমৰ অন্তৰ্ভুক্ত হৈও বৰাকৰ লোকৰ অসমীয়া ভাষাৰ প্ৰতি থকা উদাসীনতাই ব্ৰহ্মপুত্ৰ উপত্যকাৰ বহুসংখ্যক লোকক ক্ষুণ্ণ কৰি তোলে৷ বিশেষকৈ হিন্দু বাংলাদেশী সংস্থাপনৰ বিষয়টো ৰাজনীতিকৰণ হোৱাৰ পাছৰে পৰা অসমীয়াভাষী লোকসকলে নিজৰ মাতৃভাষাৰ সংকটপূৰ্ণ ভৱিষ্যতৰ কথা ভাবি চিন্তিত হৈ পৰিছে৷ লক্ষ্মীনাথ বেজবৰুৱা, হেমচন্দ্ৰ গোস্বামী আদি পুৰোধা ব্যক্তিসকলৰ অক্লান্ত প্ৰচেষ্টাত গঢ় লৈ উঠা অসমীয়া ভাষাটোৰ মৃত্যুমুখী যাত্ৰাই সকলোকে শংকিত কৰাৰ লগতে বৰাক-ব্ৰহ্মপুত্ৰৰ মাজত মানসিক ব্যৱধানো বৃদ্ধি পাবলৈ ধৰিছে৷ কিন্তু কথা হ’ল এনেধৰণৰ পৰিস্থিতি দুয়োখন উপত্যকাৰ বাবেই অত্যন্ত দুৰ্ভাগ্যজনক৷ বৰ্তমানৰ এই বিশ্বায়নৰ যুগত নিজৰ মাজতেই কাজিয়া কৰি আমি দেশবাসীৰ আগত লজ্জিত হোৱাৰ বাদে আন একো হোৱা নাই৷ ৰাজনৈতিক প্ৰৰোচনাত বহু প্ৰদীপ দত্ত ৰয়ৰ লগতে ব্ৰহ্মপুত্ৰ উপত্যকাৰো কিছু নেতাই এই স্পৰ্শকাতৰ বিষয়টো সন্দৰ্ভত  মাজে-সময়ে যি মন্তব্য কৰি বৰাক-ব্ৰহ্মপুত্ৰৰ মাজৰ ফাঁটটো বহলাবলৈ চেষ্টা কৰে, সি সমগ্ৰ অসমবাসীকে দেশৰ ওচৰত লজ্জিত কৰি তোলে৷ মনৰ মাজৰ এই কৌটিকলীয়া ব্যৱধান নাইকিয়া কৰিবৰ বাবে দুয়োপক্ষই সমানে আগবাঢ়িব লাগিব৷ সংকটৰ গৰাহত থকা অসমীয়া ভাষাৰ এই পুতৌলগা অৱস্থাৰ বাবে আমি অসমীয়াসকলেই দায়ী৷ দুই-তিনিটা প্ৰজন্মৰ পাছত অসমীয়া কেৱল কথিত ভাষা হিচাপেহে থাকিব৷ বতৰ্মান ইংৰাজী বা আন মাধ্যমত [অসমীয়াৰ বাদে] পঢ়া গৰিষ্ঠসংখ্যক ছাত্ৰ-ছাত্ৰীয়েই অসমীয়া কাকত এখনকে সলসলীয়াকৈ পঢ়িব নাজানে৷ বাঙালীক দোষ দি আমি ভাষাৰ অনাগত সংকট দূৰ কৰিব নোৱাৰোঁ৷ যদিও ভাষা কাকো জাপি দিয়া বস্তু নহয় তথাপি অসম তথা সমগ্ৰ অসমীয়াৰ স্বাৰ্থত বৰাক-ব্ৰহ্মপুত্ৰ একেলগ হ’লেহে অসমক এই সংকটৰ পৰা মুক্ত কৰিব পৰা যাব৷ অসমত থকা যিকোনো ভাষাৰ বিদ্যালয়ত দশম মানলৈকে অসমীয়াৰ এখন প্ৰশ্নকাকত বাধ্যতামূলক নকৰিলে উঠি অহা প্ৰজন্মই লিখিত অসমীয়া হয়তো শিকিবলৈকে পাহৰিব৷ নিজৰ মাতৃভাষাত আঁচোৰ নপৰাকৈ অসমত থকা সকলো ভাষা-ভাষী লোকে বৃহত্তৰ অসমীয়াৰ স্বাৰ্থত যদি ন্য়ূনতম অসমীয়া শিকিবলৈ মান্তি হয়, তেনেহ’লে নিশ্চয়কৈ অসমীয়া ভাষাক সংকটৰ এই কৰাল গহ্বৰৰ পৰা উদ্ধাৰ কৰিব পৰা যাব৷ যিদিনাই অসমৰ স্বাৰ্থত ভাষাৰ সংকট আঁতৰাবলৈ দুয়োখন উপত্যকাৰ মানুহে মাৰ বান্ধি থিয় হ’ব, সেইদিনাই বৰাক-ব্ৰহ্মপুত্ৰৰ মাজৰ মানসিক ব্যৱধানো নোহোৱা হ’ব৷