
৫ ত্ৰিলিয়ন ডলাৰ অৰ্থনীতিৰ সপোন
প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীয়ে ভাৰতক এখন ৪ ত্ৰিনিয়ন ডলাৰ পৰিমাণৰ অৰ্থনীতিৰ দেশলৈ উন্নত কৰাৰ লক্ষ্যৰ কথা ঘোষণা কৰিছে৷ দেশক উন্নত কৰাৰ লক্ষ্য আদৰণীয়৷ ৫ ত্ৰিলিয়ন ডলাৰৰ লক্ষ্য মানেনো কি? লক্ষ্যটোত দুটাকৈ বিদেশী শব্দ আছে৷ ‘ত্ৰিলিয়ন’ আৰু ‘ডলাৰ’৷ একৰ পিঠিত ১২টা শূন্য দিলে ত্ৰিলিয়ন হয়৷ অসমীয়াত এক ত্ৰিলিয়ন মানে হ’ল এক লাখ কোটি৷ গতিকে ৫ ত্ৰিনিয়ন মানে হ’ল ৫ লাখ কোটি৷ এতিয়া আমেৰিকাৰ এক ডলাৰ হ’ল ভাৰতৰ প্ৰায় ৮৫ টকাৰ সমান৷ গতিকে ৫ ত্ৰিলিয়ন ডলাৰ মানে হ’বগৈ প্ৰায় ৪২৫ লাখ কোটি টকা৷
ভাৰতৰ অৰ্থনীতিৰ বৰ্তমানৰ আকাৰ ৪ ত্ৰিলিয়ন ডলাৰ৷ পৃথিৱীৰ মাত্ৰ আমেৰিকা আৰু চীনৰ সম্পদহে ১০ ত্ৰিলিয়ন ডলাৰৰ ওপৰৰ৷ আমেৰিকাৰ অৰ্থনীতিৰ আকাৰ ৩০ ত্ৰিলিয়ন ডলাৰ আৰু চীনৰ ১৯ ত্ৰিলিয়ন ডলাৰ৷ আমেৰিকাৰ স’তে চীনৰ বৃহৎ ব্যৱধান আছে আৰু চীনৰ স’তে আনবোৰৰ বৃহৎ ব্যৱধান আছে৷ উল্লেখযোগ্য যে কমিউনিষ্ট পাৰ্টীৰ একনায়ত্ববাদৰ অধীনত পূজীবাদ আৰু বজাৰ অৰ্থনীতি আকোঁৱালী লৈ চীন আজি পৃথিৱীৰ দ্বিতীয় বৃহৎ সম্পদশালী দেশ৷ চীনত বিলিঅ’নিয়াৰ অৰ্থাৎ ১০০ কোটিতকৈও অধিক পৰিমাণৰ সম্পদ থকা লোকৰ সংখ্যা পৃথিৱীৰ ভিতৰতেই অধিক৷ সাম্যবাদৰ কি মহিমা !
প্ৰধানমন্ত্ৰী মোদীয়ে এই লক্ষ্য ঘোষণা কৰাৰ পাছৰ পৰাই তাক লৈ ব্যাপক আলোচনা-বিলোচনা হৈছে৷ বিভিন্ন অৰ্থনীতিবিদে হিচাপ কৰি কৈছে যে ভাৰতৰ মুঠ জাতীয় আয় যদি বছৰি ১০ শতাংশতকৈও অধিক হাৰত বাঢ়ে তেনেহ’লে ভাৰতে সেই লক্ষ্যত উপনীত হ’ব পাৰিব৷ প্ৰশ্ন হৈছে ভাৰতে প্ৰতি বছৰে ১০ শতাংশতকৈ অধিক হাৰত নিৰৱচ্ছিন্নভাৱে নিজৰ জাতীয় আয় বঢ়াব পাৰিবনে ? বৰ্তমান ভাৰতৰ জাতিয় আয়ৰ বিকাশৰ হাৰ ৬ শতাংশৰ আশে পাশে৷ বৰ্তমানৰ হাৰত গৈ থাকিলে ৫ ত্ৰিলিয়ন ডলাৰৰ অৰ্থনীতি হ’বলৈ ভাৰতক এটা দশকৰ বেছি লাগিব, কিন্তু তেতিয়ালৈ পৃথিৱীৰ আনবোৰ দেশৰ লগতে চীন, জাপানো ভাৰততকৈ অনেক বেছি আগবাঢ়ি যাব৷ বহুতে ৫ বছৰত এই লক্ষ্যত উপনীত হোৱা সম্ভৱ নহ’ব বুলি মত প্ৰকাশ কৰিছে৷
২০০৮ চনৰ পৰাই বজাৰ অৰ্থনীতিৰ সংকট আৰম্ভ হৈছিল আৰু সেই সংকটে পৃথিৱীৰ সকলো দেশকে কম-বেছি পৰিমাণে চুই গৈছিল৷ নব্য উদাৰ পূজিবাদী আৰ্থনীতি সংকটৰ সন্মুখীন হোৱাৰ পাছত, বিশ্বায়নৰ পথৰ পৰা আমেৰিকাকে আদি কৰি উন্নত পুজিবাদী দেশবোৰ আঁতৰি আহি পুৰণি ৰক্ষণশীলতাক আকোঁৱালি লৈছে বা ল’বলৈ বাধ্য হৈছে৷ আমেৰিকৰা ৰাষ্ট্ৰপতি ড’নাল্ড ট্ৰাম্পে এই ৰক্ষণশীলতাক প্ৰায় ‘বৈপ্লৱীক’ পৰ্যায়লৈ লৈ গৈছে৷ ভাৰতে বিকাশৰ বাবে বজাৰ অৰ্থনীতি, বিদেশী পুজি আৰু নব্য উদাৰ অৰ্থনীতিৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰিবলৈ বাধ্য৷ কিন্তু পৃথিৱীজুৰি বজাৰ অৰ্থনীতিয়েই যেতিয়া সংকটৰ সন্মুখীন হৈছে সেই সময়ত ভাৰত চৰকাৰে লোৱা ব্যৱস্থাৰে সেই সংকট মোচন কৰিব পৰা নাযায়৷ গতিকে অহা বছৰবোৰৰ ভাৰতৰ বিকাশৰ হাৰ কিমান হ’ব সেয়া অকল ভাৰত চৰকাৰে লোৱা ব্যৱস্থাৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ নকৰে, সেয়া নিৰ্ভৰ কৰিব বিশ্ব জোৰা পুজিবাদী বজাৰখনৰ স্বাস্থ্যৰ ওপৰত৷ অতি সোনকালে পুজিবাদে সন্মুখীন হোৱা সংকট আঁতৰি যোৱাৰ কোনো সম্ভাৱনা নাই, গতিকে ভাৰতেও ইচ্ছা কৰিলেই বছৰি ১০ শতাংশ হাৰত পাঁচ বছৰলৈ নিৰৱচ্ছিন্নভাৱে জাতীয় আয় বঢ়াব পৰাৰ সম্ভাৱনা বৰ্তমান পৰিস্থিতিত অসম্ভৱ যেনেই লাগে৷
মূল প্ৰশ্নটো হ’ল ৫ ত্ৰিলিয়ন ডলাৰৰ অৰ্থনীতি কিয় লাগে ? দেশৰ সম্পদৰ আকাৰ যিমানেই ডাঙৰ হয় সিমানেই ভাল, সকলোৰে ভাগত পৰা পিঠাখনৰ ভাগটোও ডাঙৰ হোৱাৰ সম্ভাৱনা বৃদ্ধি পায়৷ এইখিনিতেই আহি পৰে সম্পদ আহৰণৰ লগতে সম্পদ বিতৰণৰ আহুকলীয়া কাৰবাৰটো৷ দেশখনৰ বৃদ্ধি পোৱা আয়খিনি ভাৰতত পুজি বিনিয়োগ কৰা বিদেশী পুজিপতি, দেশী পুজিপতি, ধনী শ্ৰেণী আৰু এচাম উচ্ছ মধ্যবিত্তৰ মাজতে থাকি যাব পাৰে৷ সেই বৰ্ধিত আয়ৰ ভাগ সাধাৰণ মানুহে নাপাবও পাৰে৷ ইয়াৰ ফলত ভাৰতৰ সম্পদ বঢ়াৰ পাছতো জনতাৰ মাজত আৰ্থিক অসমতা ভয়ংকৰ ৰূপত বাঢ়িব৷ চীনত ইতিমধ্যে তেনেকুৱা হৈছে৷ আনহাতে ভাৰতৰ উন্নত অঞ্চলবোৰ যেনে দক্ষিণৰ ৰাজ্যকেইখন, গুজৰাট, মহাৰাষ্ট্ৰ আদিতহে এই উন্নয়নৰ প্ৰভাৱ দেখা যাব৷ কিন্তু উত্তৰ ভাৰতৰ মূল ভূখণ্ড, আৰু উত্তৰ পূৰ্বাঞ্চলকে ধৰি পূব ভাৰত এই ত্ৰিলিয়ন ডলাৰ অৰ্থনীতিৰ প্ৰভাৱৰ বাহিৰত থাকি যোৱাৰ সম্ভাৱনা থাকিব৷ ইয়াৰ ফলত ভাৰতত আঞ্চলিক বৈষম্য বা অসমতা বাঢ়িব৷ চকুমুদি ৫ ত্ৰিলিয়ন ডলাৰৰ লক্ষ্যৰ পিছত দৌৰিলে বহু প্ৰয়োজনীয় বিষয়লৈ লক্ষ্য কৰাৰ অৱকাশ নাথাকিব৷ পিঠাখন ডাঙৰ হোৱাটো ভাল কথা৷ কিন্তু দেশখনৰ আটাইতকৈ দুৰ্দশাগ্ৰস্তজনলৈ সেই পিঠাৰ ভাগ গৈ পালেনে নাই সেইটোহে অধিক প্ৰয়োজনীয়৷
পুজিবাদ, বজাৰ অৰ্থনীতি মানুহৰ সমস্যা সমাধান কৰাত ব্যৰ্থ হৈছে৷ পুজিবাদতকৈও শোচনীয়ভাৱে ব্যৰ্থ হৈছে তথাকথিত সমাজবাদ আৰু সাম্যবাদ৷ ইতিমধ্যে সমাজবাদী ৰাষ্ট˜ৰ অবসান ঘটিছে আৰু এতিয়া পুজিবাদী বজাৰ অৰ্থনীতিৰেই পৃথিৱীখনৰ দৈনন্দিন জীৱন পৰিচালিত হৈছে৷ বিকাশ হৈছে কিন্তু কল্যাণ সাধন হোৱা নায়, নতুন নিয়োগৰ সুযোগ ওলোৱা নায়৷ নিবনুৱাৰ সংখ্যা পৃথিৱী জুৰি ভয়ানকভাবে বাঢ়িছে৷ এমুঠি মানুহৰ হাতত পৃথিৱীৰ সমস্ত সম্পদ থুপ খাইছে৷ পৃথিৱীৰ বাতাবৰণ দিনক দিনে অধিক প্ৰদুষিত হৈছে৷ ৫ ত্ৰিলিয়ন ডলাৰৰ অৰ্থনীতি গঢ়ি কি লাভ যদিহে ভবিষ্যৎ প্ৰজন্মৰ বাবে উশাহ ল’বলৈ বিশুদ্ধ বতাহেই নাথাকে ? কিন্তু পৃথিৱীজুৰি নতুন চিন্তা-চৰ্চা আৰম্ভ হৈছে৷ এই নতুন চিন্তাধাৰা বিকশিত হোৱাৰ ক্ষেত্ৰত পুজিবাদ আৰু কমিউনিজিমৰ অভিজ্ঞতাখিনিয়ে প্ৰভূত অৰিহণা যোগাইছে, কিন্তু আটাইতকৈ অধিক অৰিহণা যোগাইছে বিজ্ঞান আৰু প্ৰযুক্তিয়ে৷ কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তা, মেচিন লানিংৰ্ এলগৰিডম আৰু জৈৱ প্ৰযুক্তিয়ে অহা দিনবোৰত পৃথিৱীখন চিনিব নোৱাৰাকৈ সলনি কৰি পেলাব৷ মানুহ প্ৰজাতি এনেকুৱা কিছুমান সমস্যাৰ সন্মুূূখিন হব যাৰ বিষয়ে মানুহে কোনোধৰণৰ পূৰ্বানুমান কৰিব নোৱাৰিব৷ পৃথিৱীৰ সকলো মানুহৰ মৌলিক প্ৰয়োজনখিনি পূৰণ কৰিব পৰা এটা ৰাজনৈতিক বা সামাজিক ব্যৱস্থা কেনেকৈ গঢ়ি তুলিব পাৰি আৰু ইন্টাৰনেট,¸ সৌৰ শক্তি, কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তা আদিৰ দৰে নতুন প্ৰযুক্তিয়ে তাত কেনেকৈ অৰিহণা যোগাব পাৰে সেই সন্দৰ্ভত ব্যাপক আলোচনা হৈছে৷
মানুহৰ মাজত থকা ভয়ংকৰ অৰ্থনৈতিক অসমতা, কিছুসংখ্যক মানুহৰ হাতত সমস্ত পৃথিৱীৰ সম্পদ থুপ খোৱা, প্ৰদূষণ আদি আজি আৰু কাৰো বাবে গ্ৰহণযোগ্য নহয়৷ জাতীয় আয়ৰ বিকাশ এতিয়া উন্নতিৰ একমাত্ৰ মাপকাঠি নহয়৷ উন্নতিৰ এই নিগনি দৌৰত ভাগ লৈ পৃথিৱী এতিয়া অসুখীয়া আৰু ভাগৰুৱা৷ এই উন্নতিৰ ফলাফল দেখি মানুহ আজি শংকিত৷ এনেকুৱা সংকটময় সময়তেই নতুন চিন্তাৰ উন্মেষ ঘটে৷ ঘটিছেও৷ জাতীয় আয় বৃদ্ধিৰ অমানুষিক-অমানবীয় নিগনি দৌৰত ভাগ নলৈ এনে এক বিকাশৰ আৰ্হি প্ৰস্তুত কৰিব পাৰিনে যিটোৱে ভবিষ্যৎ প্ৰজন্মক বজাৰ অৰ্থনীতিৰ দানবীয় প্ৰতিযোগিতাৰ ঠাইত সহযোগিতাৰে জীয়াই থাকিব পৰা এটা অৰ্থনীতি গঢ়ি তুলিবঞ্জ নতুন উদ্যোগ-প্ৰযুক্তি বিপ্লবে তেনে এখন সমাজ গঢ়িব পৰাৰ সম্ভাৱনা অছে৷ প্ত ত্ৰিলিয়ন ডলাৰৰ অৰ্থনীতি গঢ়াৰ নিগনি দৌৰত ভাগ লোৱাৰ সলনি এখন মানুহৰ সমাজ গঢ়িব পৰা অৰ্থনীতি গঢ়াৰ সংকল্প লোৱাহে অধিক প্ৰয়োজনীয়৷ যিখন সমাজত সোণতকৈও মানুহৰ দাম অলপ হ’লেও বেছি হ’ব৷