অত্যধিক মানসিক চাপ ত্যাগ কৰক

মানুহৰ জীৱন নানা সমস্যাৰে ভৰা৷ ব্যক্তি এজনে যেতিয়া জীৱনত সন্মুখীন হোৱা কোনো সমস্যাৰ সমাধান নিজা সামৰ্থ্যৰে কৰিব নোৱাৰে, তেতিয়াই মানসিক চাপত ভোগা দেখা যায়৷ সাধাৰণতে অলপ মানসিক চাপত ভোগাটো মানুহৰ শৰীৰ আৰু মনৰ বাবে ক্ষতিকাৰক নহয়৷ বৰং কম পৰিমাণৰ মানসিক চাপে ব্যক্তি এজনৰ অন্তৰত ধণাত্মক চিন্তাৰ প্ৰয়োভৰ ঘটায় আৰু এই চাপ অতিক্ৰম কৰি ব্যক্তিজনক জীৱনত কৃতকাৰ্য হোৱাত সহায় কৰে৷ কিন্তু অতিমাত্ৰা মানসিক চাপ ব্যক্তি এজনৰ বাবে ক্ষতিকাৰক৷ অত্যধিক মানসিক চাপে ব্যক্তি এজনৰ আৱেগিক, মানসিক আৰু শাৰীৰিক সমস্যাৰ সৃষ্টি কৰে৷ ইয়াৰ উপৰিও অত্যধিক মানসিক চাপে ব্যক্তি এজনৰ হৃৎপিণ্ডৰ ৰোগ, ডায়েবেটিছ, উচ্ছ ৰক্তচাপ,পাকস্থলীৰ ঘাঁ, ষ্ট্ৰোক আৰু কৰ্কট ৰোগ পৰ্যন্ত সৃষ্টি কৰিব পাৰে৷ বৰ্তমানৰ প্ৰতিযোগিতামূলক সমাজখনত ব্যক্তি মানসিক চাপত ভোগা সমস্যা প্ৰতিদিনে বাঢ়ি আহিছে৷ কিশোৰ-কিশোৰীৰ পৰা আৰম্ভ কৰি ডেকা-গাভৰু, মধ্যবয়সীয়া পুৰুষ-মহিলা, বৃদ্ধ-বৃদ্ধা সকলো বয়সৰ লোকেই আনকি শিশুও মানসিক চাপত ভোগা দেখা যায়৷ অৱশ্যে ব্যক্তি আৰু বয়স ভেদে মানসিক চাপত ভোগাৰ কাৰণবোৰ ভিন্ন ভিন্ন হয়৷ কিশোৰ-কিশোৰীয়ে  পৰীক্ষাৰ সময়ত, সাক্ষাৎকাৰৰ সময়ত, অধ্যয়ন আৰু পৰীক্ষাত আশানুৰূপ ফল নাপালে, বন্ধুত্বৰ সম্পৰ্কত ভাঙোন আহিলে, মোবাইল আদি চাব নাপালে, পিতৃ-মাতৃৰ পৰা অৱহেলিত হ’লে, পিতৃ-মাতৃয়ে গালি-গালাজ কৰিলে, পিতৃ-মাতৃৰ কাজিয়া, পিতৃ-মাতৃয়ে আধিক সময় ঘৰৰ বাহিৰত থাকি কিশোৰ-কিশোৰীক সময় নিদিয়া, পিতৃ-মাতৃ নিচাসক্ত হোৱাৰ উপৰিও কেতিয়াবা কিশোৰ-কিশোৰী নিজেই ড্ৰাগ আসক্ত হোৱা ইত্যাদি কাৰণত মানসিক চাপত ভুগিব পাৰে৷ ডেকা-গাভৰুয়ে   মনঃপুত কৰ্ম সংস্থান নোপোৱা, কামত অধিক হেচা, অৰ্থনৈতিক দূৰাৱস্থা, প্ৰেমত বিফল হোৱা, পৰিয়ালৰ পৰা অধিক হেঁচা পোৱাৰ উপৰিও পৰিয়ালজনিত বিভিন্ন কাৰণৰ লগতে ড্ৰাগ আসক্ত হোৱা  আদি কাৰণত মানসিক চাপত ভুগিব পাৰে৷ মধ্যবয়সীয়া পুৰুষ-মহিলাই পাৰিৱাৰিক কাৰণ, সন্তান অবাধ্য হ’লে, সন্তান পঢ়া-পাতিত ভাল নহলে, জীৱন সংগী নষ্ট হ’লে, কামত অধিক হেচা, অৰ্থনৈতিক দূৰাৱস্থা আদি কাৰণত মানসিক চাপত ভুগিব পাৰে৷ ঠিক সেইদৰে বৃদ্ধ কালত পৰিয়ালৰ পৰা গুৰুত্ব নোপোৱা, অৰ্থনৈতিক স্বাৱলম্বিতাৰ অভাৱ আৰু নানা ৰোগৰ বাবে বৃদ্ধ-বৃদ্ধাসকলেও মানসিক চাপত ভুগিব পাৰে৷ আজি কালি সৰু সৰু ল’ৰা-ছোৱালীয়ে পিতৃ-মাতৃৰ কাজিয়া, পিতৃ-মাতৃৰ পৰা অৱহেলিত হোৱা আৰু পিতৃ-মাতৃয়ে আধিক সময় ঘৰৰ বাহিৰত থাকি ল’ৰা-ছোৱালীক সময় নিদিয়া, পিতৃ-মাতৃ নিচাসক্ত হোৱাৰ বাবেও মানসিক চাপত ভোগা দেখা যায়৷ সেয়েহে মানসিক চাপৰ কাৰণবোৰক মূলতঃ আমি তিনিটা ভাগত ভগাব পাৰো৷ [১] শাৰীৰিক আৰু মানসিকভাৱে অত্যধিক হেঁচা পোৱা-কামত অধিক সময় কটাবলগীয়া হোৱা, অধিক কথা বা খবৰ মনত ৰাখিবলগীয়া হোৱা, জীৱনত অধিক বস্তুৰ প্ৰয়োজন হোৱা, শাৰীৰিকভাৱে অধিক ৰোগ হোৱা ইত্যাদি৷মনত ৰাখিব লাগে সকলোৰে অত্যধিক বেয়া৷ জীৱনত অত্যধিক বিচাৰিলে মানসিক চাপত ভুগিবই লাগিব৷ [২] জীৱন আৰু সংসাৰৰ প্ৰভাৱ, পৰিয়াল আৰু নিজৰ ওপৰত টকা পইচাৰ প্ৰভাৱ, জীৱিকা আৰু কৰ্মসংস্থানৰ প্ৰভাৱ, পৰিয়াল আৰু আত্মীয়ৰ সহযোগিতা আৰু প্ৰভাৱ, ব্যক্তিগত ইগ’, বন্ধু-বান্ধৱীৰ মানসিক অসহযোগিতা, কম বিনোদন কৰা, কামৰ পৰা কম ছুটী লোৱা, সামাজিক আৰু আধ্যাত্মিক প্ৰভাৱ, অবন্ধুসূলভ জীৱনৰ লগৰী, সামাজৰ দুৰ্নীতি, অতিশয্য দিয়া কৰ্মসংস্থানকাৰী [শাৰীৰিক, মানসিক, যৌন অতিশয্য], নষ্ট হোৱা জীৱন লগৰী অথবা পুত্ৰ-কন্যা ইত্যাদি৷ [৩] কিছুমান শাৰীৰিক ৰোগ আৰু সেৱন কৰা ঔষধ আৰু ড্ৰাগৰ প্ৰভাৱ, ৰক্তহীনতা, শৰীৰত আইৰণৰ অভাৱ, থাইৰয়দ হ’ৰমনৰ সমস্যা, ডায়েৱেটিছ, Cushing Syndrome, মেডবহুলতা, মোনোনিউক্লিঅ’চিচ, অতিমাত্ৰা ষ্টেৰইড সেৱন কৰা, কৰ্কট ৰোগৰ দৰৱৰ পাশ্বৰ্ক্ৰিয়া ইত্যাদি৷

ব্যক্তি এজনে মানসিক চাপত ভুগিলে নানা ধৰণৰ লক্ষণ দেখা যায়৷ সামগ্ৰিকভাৱে মানসিক চাপত ভোগাৰ লক্ষণবোৰ হ’ল- [১] Behavioral লক্ষণ- বাৰে বাৰে চিগাৰেট অথবা অন্য ধঁপাত সেৱন কৰা, মাদকদ্ৰৱ্য সেৱন কৰা, বাৰে বাৰে চাহ বা কফি খোৱা, নখ কামুৰি থকা, আঁঠু লৰাই থকা, নিজৰ চুলিকে টানি থকা, অসাৱধানতাৰে গাড়ী চলোৱা, নিজকে সামাজিক ভাৱে আতঁৰাই আনি অকলশৰে থাকিবলৈ ভাল পোৱা ইত্যাদি৷ [২] Cognitive লক্ষণ– স্মৃতি শক্তি হ্ৰাস পোৱা, কথা পাহৰি যোৱা, ভাবিবলৈ টান পোৱা, ভয়াতুৰ হোৱা, অসংযত হোৱা ইত্যাদি৷ [৩] আৱেগিক লক্ষণ–তৎক্ষণাৎ খং উঠা, খিংখিঙিয়া হোৱা, অকাৰণতে খং উঠা, হতাশাত ভোগা, মানসিক উদ্বিগ্নতা বঢ়া, অকাৰণতে ভয় খোৱা, অনৱৰতে টোপনি লাগি থকা ইত্যাদি৷ [৪] শাৰীৰিক লক্ষণ- পিঠি, ডিঙি আদিৰ পেশীৰ বিষ অনুভৱ, অনিয়মিত শ্বাস-প্ৰশ্বাস হোৱা, মুখ শুকাই যোৱা, হাতৰ তলি ঘামোৱা, পেট বিষোৱা, আঙুলি ঠাণ্ডা হৈ পৰা, হাত-ভৰিৰ কঁপনি হোৱা, সঘনাই প্ৰস্ৰাৱ-পায়খানাৰ অনুভৱ হোৱা ইত্যাদি৷  কিছুমান সহজ পন্থা অৱলম্বল কৰি আমি নিজকে অত্যধিক মানসিক চাপৰ পৰা ৰক্ষা কৰাৰ উপৰিও মানসিক চাপ  আতঁৰাই ৰাখিব পাৰো৷ [১] যিবোৰ কথাই মানসিক চাপ দিয়ে, সেইবোৰ চিনাক্ত কৰি তেনে পৰিৱেশ আৰু কথাবোৰক গুৰুত্ব নিদি পৰিত্যাগ কৰিব লাগে৷ মানসিক চাপত ভোগা ব্যক্তিয়ে এই চাপক ধণাত্মকভাৱে লৈ ইয়াৰ বিৰুদ্ধে যুঁজিব লাগে৷ এবাৰত অকৃতকাৰ্য হৈ মানসিক চাপত ভুগিলেও পিছত নতুন উদ্যমেৰে এই চাপ অতিক্ৰম কৰি কৃতকাৰ্য হ’ব পাৰি৷ পৰিৱৰ্তিত পৰিৱেশৰ সৈতে তাল মিলাই মানসিক চাপ ত্যাগ কৰি জীৱনটো উপভোগ কৰিব লাগে৷ পোৱা খিনিতে সন্তুষ্ট হৈ ধনাত্মক চিন্তাৰে মন ভৰাই ৰাখিব লাগে৷দেখিব জীৱনটো সকলোফালে পোহৰেৰে মুখৰিত হৈ পৰিছে৷ [২] যি কৰিলে মনে আনন্দ আৰু সন্তুষ্টি পায় তাকে কৰিব লাগে৷  বন্ধুৰ ঘৰলৈ যোৱা, গান শুনা, কিতাপ পঢ়া, পিকনিক যোৱা, চিনেমা বা থিয়েটাৰ চোৱা, ভ্ৰমণ কৰা, সামাজিক কামত নিজকে ব্যস্ত ৰখা, মুঠতে মনটোক ভাল লগাবলৈকে কিছু সময় খৰচ কৰিব লাগে৷  নিজৰ ক্ষমতা আৰু সৃজনশীলতা বঢ়াবৰ বাবে নিজকে অনুভৱ কৰি দিনটোৰ অলপ সময় নিজৰ বাবে খৰচ কৰিব লাগে৷ সময়  উলিয়াই কিবা এটা নতুন কথা শিকাৰ ব্যৱস্থা কৰিব লাগে৷ সুবিধা পালেই নিজেও হাহিব লাগে আৰু আনকো হঁহুৱাব লাগে৷ ভালকৈ হাঁহিব পৰাজন শৰীৰ আৰু মন সকলো দিশৰ পৰা স্বাস্থ্যৱান হৈ থাকে৷ [৩] আনৰ ওচৰত নিজকে হেয় কৰিব নালাগে৷ নিজকে পূৰ্ণ বুলি ভাবিবলৈ যত্ন কৰি নিজৰ শক্তিক স্বীকৃতি দি আৰু সেই শক্তিক গঠনমূলক কামত ব্যৱহাৰ কৰিব লাগে৷ সকলো কামেই  গ্ৰহণ নকৰি যিকেইটা কামত আপুনি দক্ষ আৰু সহজে কৰিব পাৰে তেনে কাম কৰা উচিত৷ সাধু, বিনম্ৰ আৰু কৰ্তব্যপৰায়ণ হ’ব লাগে৷ এনে কৰিলে মানসিক চাপৰ পৰা মুক্তি পাব পাৰি৷ [৪] শৰীৰিক ব্যায়াম, শাৰীৰিক শ্ৰম আদি মানসিক চাপ দূৰ কৰাৰ বাবে মহৌষধ নিয়মিতভাৱে ব্যায়াম কৰা, ৰাতিপুৱা আৰু গধূলি খোজকঢ়া, দৌৰা, বাগিচাত কাম কৰা, গাড়ী ধোৱা, কুকুৰ ফুৰাবলৈ নিয়া, সাঁতোৰা, স্কিপিং কৰা, টেনিচ খেলা, বেডমিণ্টন খেলা, ফুটবল আৰু ভলীবল খেলা আদি কৰি মানসিক চাপ আতঁৰাই ৰাখিব পাৰে৷ [৫] মানসিক চাপ কমোৱাত সুস্বাস্থ্য বজাই ৰখাটো যথেষ্ট প্ৰয়োজনীয়৷ জাংক ফুড, শীতল পানীয়, ধঁপাত সেৱন, মাদক দ্ৰৱ্য সেৱন, ড্ৰাগ সেৱন, টোপনি ক্ষতি আদি কৰিব নালাগে৷ এইবোৰ অভ্যাসে মানসিক চাপ কমোৱাৰ পৰিৱৰ্তে বঢ়ায়৷ ক্ষতিকাৰক বস্তুৰ প্ৰতি অহৈতুকী প্ৰীতি  পৰিত্যাগ কৰা উচিত৷ সুস্বাস্থ্যৰ বাবে প্ৰয়োজনীয় সন্তুলিত পুষ্টিকৰ আহাৰ, ভিটামিন, মিনাৰেল, বিশুদ্ধ পানী খাব লাগে আৰু নিয়মিতভাৱে ভালদৰে শুব লাগে৷শৰীৰটোৰ বাবে  টোপনি আৰু জিৰণি অতি জৰুৰী৷ নিতৌ নিশা ৬ৰ পৰা ৭ ঘন্টাকৈ ভালদৰে টোপনি মাৰিব লাগে৷ টি ভি অথবা মোবাইল চাই ৰাতি দেৰিকৈ শোৱা  অভ্যাস  ত্যাগ কৰা উচিত৷ প্ৰয়োজনতকৈ বেছি সময় টোপনি মাৰিব নালাগে৷ এলাহ দূৰ কৰি পুৱা শোৱা পাটি সোনকালে এৰিব লাগে৷ এলাহ মানৱ জীৱনৰ পৰম শত্ৰু৷ কামত সময়ৰ নাটনি হ’ব দি মানসিক চাপ ল’ব নালাগে৷ সদায় প্ৰসন্ন চিত্তৰে থাকি এলাহক জয় কৰিব লাগে৷ শৰীৰক জিৰণি দিবৰ বাবে কামৰ মাজতে সুবিধা পালে তাৎক্ষণিক জিৰণি আৰু টোপনি মাৰিব লাগে৷তাৎক্ষণিক জিৰণি আৰু টোপনিয়ে মন আৰু শৰীৰ সতেজ ৰখাত সহায় কৰে৷ জিৰণিৰ সময়ত কিতাপ পঢ়া, মন ভাল লগা গীত শুনা উচিত৷ [৬] মানসিক চাপৰ পৰা মুক্তি পাবলৈ আনৰ সহায় ল’ব লাগে৷ নিজৰ মানসিক চাপৰ কাৰণ পৰিয়াল, আত্মীয়, বন্ধু-বান্ধৱ, শিক্ষক আৰু চিকিৎসকক কৈ তেওঁলোকৰ সহযোগত মানসিক চাপৰ পৰা মুক্তি পাব পাৰি৷ পৰিয়ালৰ সদস্য আৰু বন্ধুই আমাৰ আবেগ-অনুভূতি ভাগ-বতৰাত সহায় কৰে, চিন্তাক উৎসাহ জনায়, ভাল কথা অনুভৱ কৰাত সহায় কৰে, আমাৰ প্ৰতিৰক্ষা কৰে আৰু আমাক মানসিক শক্তি দিয়ে৷ সময় সুবিধা অনুযায়ী ছুটী বা বন্ধৰ দিনবোৰত বন্ধু আৰু পৰিয়ালৰ সৈতে দূৰ ভ্ৰমণ কৰিব পাৰি৷ ভ্ৰমণৰ পৰা শাৰীৰিক আৰু মানসিক দিশত যথেষ্ট উপকাৰ পোৱা যায়৷ কিশোৰ-কিশোৰীসকলে পিতৃ-মাতৃ, আত্মীয় আৰু শিক্ষক-শিক্ষয়িত্ৰীৰ সহায় লৈ মানসিক চাপ আঁতৰাব পাৰে৷ অভিভাৱক সকলে সদায় সন্তানৰ কথা মনযোগেৰে শুনি তাক দূৰ কৰাৰ ব্যৱস্থা ল’ব লাগে৷ মানসিক চাপত ভোগা ব্যক্তিৰ কথা মনোযোগেৰ শুনাটোয়ে তেনে ব্যক্তিৰ বাবে মহৌষধৰ কাম কৰে৷ [৭] যিহেতু আনক সহায় কৰি মানসিক আনন্দ পোৱা যায় সেয়েহে আনক সহায় কৰিব লাগে৷আনক আৰু সমাজক সহায় কৰি পোৱা আনন্দই মানসিক চাপ বহুখিনি আঁতৰাব পাৰে৷ [৮] চিকিৎসকৰ ওচৰত শৰীৰ পৰীক্ষা কৰাব লাগে৷ৰোগৰ কাৰণে মানসিক চাপ হ’লে,তাৰ উচিত চিকিৎসা লৈ মানসিক চাপ আতঁৰাব পাৰি৷ [৯] এৰোবিকচ, যোগ, চাইক’থেৰাপি, মেডিটেচন,  মেছেজ, এৰোমা থেৰাপি, ফিজিঅ’থেৰাপি আদিৰ সহায় লৈও মানসিক চাপ কমাব পাৰি৷ [১০] ধাৰ্মিক স্থান ভ্ৰমণ, ওচৰতে থকা মন্দিৰ দৰ্শন কৰা, ধাৰ্মিক অনুষ্ঠানত অংশগ্ৰহণ, ধৰ্মগূৰুৰ উপদেশ লোৱা আৰু  নিয়মিত প্ৰাৰ্থনা আদি কৰিলেও মানসিক চাপ কিছু পৰিমানে কমাব পাৰি৷