জেইলাৰৰ ভৱিষ্যৎ
জেইলাৰ চাহাবৰ ঘৰত কয়দী এজনে কাম কৰে৷ এদিনাখন ৰাতিপুৱাই ৰাতিপুৱাই সি চাহাবক ক’লে– ‘ছাৰ, তেৰ নম্বৰ কয়দীজন সাংঘাতিক৷ সি বিখ্যাত জ্যোতিষী৷ আপোনাৰ ভাগ্যচক্ৰৰ কথা সি ক’ব পাৰে৷ জেইলৰ কিমান যে কয়দীৰ ভাগ্যৰ কথা কৈছে– ছাৰ, আপুনিও হাতখন দেখুৱাই ল’ব পাৰে দেখোন৷’ কথাষাৰ হজম কৰাত জেইলাৰৰ সময় লাগিল৷ তেওঁ মনতে ভাবিলে– চাল্লা, তেৰ নম্বৰেও ভৱিষ্যৎ চায়৷ দুই কোব শোধালেই সি বাপ্পেকে লাইনত আহি যাব৷ ভবাততো জেইলাৰে কথাষাৰ সহজভাৱে ভাবিলে৷ কিন্তু জেইলত কোনোবা বিখ্যাত জ্যোতিষী থকা কথাটোক তেওঁ কি স’তেনো উলাই কৰে৷ তেওঁ ভাবিলে– তেৰ নম্বৰেনো কিডাল ভাগ্যচক্ৰ¸ ক’ব পাৰে? কয়দীৰ ভাগ্যচক্ৰ দেখোন আমিয়েই ছীল কৰি থৈছোঁ৷ হয়তো এইবুলি ক’ব পাৰে– ‘পলা, পলাব পাৰিবি যা৷’ তেৰ নম্বৰৰ কয়দীজন সশ্ৰম কাৰাদণ্ডেৰে দণ্ডিত৷ তাৰ কথা জেইলাৰে জানে৷ ভালকৈ জানে৷ সি মহা জেদী৷ কামত যোৱাৰ পৰতো দুকোব খায়, ঠিকমতে কাম নকৰাৰ মজাও পায়৷ খাবৰ পৰতো তাৰ লেঠা লাগে৷ তাৰ দুষ্টামিৰ অন্ত নাই৷ পিছদিনাখন জেইলাৰে ঘৰৰ কয়দীজনক ক’লে– ‘তেৰ নম্বৰক মাতি আন৷’ কয়দীজনে মাতিবলৈ গ’ল৷ ঘূৰিও আহিল৷ আিহ ৰিপ’ৰ্ট কৰিলে– ‘নাহে ছাৰ৷ সি কৈছে – লাঠীৰ কোব খাই কামলৈ যোৱাৰ সময় হৈ গ’ল৷’ ‘তাক মই মাতা বুলি ক৷ মই একো নুবুজো, আকৌ এবাৰ ক৷’ –জেইলাৰৰ খং উঠিল৷ কয়দীজনে ঘূৰি আহি ক’লে– ‘ কিয় মাতিছে, সেইটো সি জানিব বিচাৰিছে৷’
জেইললাৰৰ খঙে মূৰৰ চুলি চুলে৷ তেওঁ ভোৰভোৰালে– ‘এই হাৰামীটোৱে নিজকে কি বুলি ভাবে? তাৰ ইমান সাহস, সি মোক প্ৰশ্ন কৰে?’ কিন্তু, কৰিব কি? খং উঠিলেও লাভ নাই৷ আপোনা আপুনি তেওঁ ঠাণ্ডা হ’ল৷ কিয়নো তেওঁৰো হাতখন দেখুৱাব লাগে৷ সেয়ে ক’লে– ‘যা, এনেয়ে মাতা বুলি ক’বি৷’ ‘বহ৷’– তেৰই অহা দেখি জেইলাৰে ক’লে৷ সি দূৰৰ বেঞ্চখনত বহি লৈ ক’লে– ‘আচৰিত কথা, আপুনি মোক মাতিছে৷ মোৰ লগত আপুনি কি কথা পাতিব? এয়াই পাতিব নেকি যে দাণ্ডা নোখোৱাকৈ কাম কৰিব শিকিব লাগে৷ কিন্তু, দাণ্ডা খোৱাটোতো আমাৰ দৰে সাধাৰণ মানুহৰ নিয়তি, লাগিলে জেইলত থাকক, কিম্বা থাকক বাহিৰত৷ বাৰু কওকচোন, আপুনি মোৰ লগত কি কথা পাতিব বিচাৰে?’ ‘তই কয়দীৰ ভৱিষ্যৎ চাৱ নেকি? মানে জ্যোতিষী নেকি?’ ‘হয়, ভৱিষ্যৎ চাও৷ কিন্তু, আপুনি টেন্চন ন’লব ছাৰ–সিহঁতৰ ভৱিষ্যতে আপোনাক ডিষ্টাৰ্ব নকৰে, সিহঁতৰ পৰা ভয় নাই৷’ ‘তাৰ মানে?’ –জেইলাৰে সুধিলে৷ ‘মোৰ কামলৈ যোৱাৰ সময় হ’ল৷’ – এই বুলি কৈয়েই তেৰই তাৰ পৰা ওলাই গ’ল৷ বুদ্ধি থাকিলে সৰু মানুহেও যে মাৰিব পাৰে, সেই কথাটো জেইলাৰে প্ৰথমবাৰৰ বাবে উপলব্ধি কৰিলে৷ ‘ই কয়দী হৈও ইমান স্বাভিমানী আৰু মুকলিত থাকিলেতো বাৰই বজালেহেঁতেন৷’–জেইলাৰে মুখৰ ভিতৰতে কথাখিনি ক’লে৷ ‘আহ, বহ৷’
জেইলাৰে তাক আকৌ মাতি আনিলে৷ এইবাৰ অফিচলৈ মতা নাই, একেবাৰে কোৱাৰ্টাৰলৈ নিলে৷ ‘ক’ত বহোঁ? মই বহিবলগীয়া ঠাই ইয়াত নাই৷ ওখ ছোফাত বহি নোৱাৰোঁ৷’ ‘তই ছোফাত বহ৷’ ‘প্ৰথমতে কওকচোন, আপুনি মোক ইমান সন্মান দিছে কিয়?’ ‘জেইললৈ অহাৰ আগতে তই তোৰ ভৱিষ্যতৰ বিষয়ে জানিছিলিনে?’ ‘চাওক, আপুনি আমাৰ বছ৷ আপুনি সাধাৰণ মানুহৰ বিষয়ে ভাবিব নালাগে৷ আপুনি আপোনাৰ ভৱিষ্যতৰ কথা ভাবক৷ আপুনি সোধক– আপোনাৰ প্ৰমোচন হ’ব নে নহয়? হ’লেও কেতিয়ালৈ হ’ব? আপোনাৰ পুত্ৰই ডাক্তৰ হ’ব নে আই এ এছ? সেই বিষয়েও সোধক, পাৰিলে এইটোও সোধক – আপোনাৰ ছোৱালীয়ে আমেৰিকাত বিয়া হ’ব নে ভাৰতত? তদুপৰি বিদেশী বেংকত খাটা খোলাৰ সম্ভাৱনাৰ বিষয়েও সোধক৷ ছাৰ, ঢেৰ কথা সোধক৷’ ‘চা, সঁচা কথা ক’বলৈ হ’লে মই মোৰ ভৱিষ্যতৰ বিষয়ে জানিবলৈ বিচাৰোঁ৷ সেয়ে তোক মাতিছোঁ৷’–জেইলাৰে ক’লে৷ ‘বহিবৰ বাবে মোক এখন থৈলা দিলেই হ’ল৷ ৰ’বচোন, মই মোৰ ৰূমৰ পৰা লৈ আহো৷’ তেৰই দৌৰ দিলে৷ ৰূমলৈ৷ গৈ থৈলাখন আনি মজাকৈ বহি ল’লে৷ ‘তই কিন্তু এইটো ভাল নকৰিলি৷ মোৰ ঘৰত থৈলাত বহ কিয়?’ তেৰই ক’লে– ‘তেনে নকৰিলে মোৰ জ্যোতিষে মিছা ক’ব৷ তেনে নকৰিলে জ্যোতিষেই কিয়, ছবিয়ে মিছা কয়, কবিতাই মিছা কয়৷’ ‘মই এইটো দেখি আচৰিত হওঁ যে তোৰ দৰে মানুহ এজনে কয়দী হৈ আছ কিয়?’
‘আৰে, আমাৰ দৰে মানুহবোৰ কয়দীয়েই৷ জেইলতো, বাহিৰতো৷ দুয়ো ঠাইতে দাণ্ডাৰ কোব৷ পাৰ্থক্য ক’ত ছাৰ?’ ‘আৰে, তই এইবোৰ কি বলকিছ?’জেইলাৰে ক’লে– ‘আচ্চা, প্ৰথমতে চাহ একাপ খা৷’ তেৰই দেখিলে, চাহৰ লগত কাজু, কিছমিছ৷ আৰু বহুত কিবাকিবি৷ সেয়ে ক’লে– ‘নাই, মই এইবোৰ নলওঁ৷ চাহৰ গাখীৰো বিশুদ্ধ আৰু খাদ্যও নিৰ্ভেজাল৷’ ‘আৰে, তোৰ কথাই দেখোন একেবাৰে বুকু ভেদি যায়৷’ ‘এয়াতো বৰ বেয়া কথা৷ আপোনাকনো ক’ত কি ক’লোঁ?’ ‘আৰে, তই কি বুজিবি তোৰ কথাই হুলে বিন্ধাদি বিন্ধে৷ বাৰু, এটা কথা কচোন, ইয়ালৈ অহাৰ আগতে তই সাংবাদিক আছিলি নেকি?’ ‘হয়, মই সাংবাদিকেই আছিলোঁ৷ তেতিয়া বিবেক-বুদ্ধিৰে কাম কৰিছিলোঁ৷ পেপাৰখন নচলিল৷ তাত উল্টা-পুল্টা একোৱেই ছপোৱা নাছিলোঁ৷ তাত মছলা দিয়া নিউজ নাছিল৷ সেয়ে হয়তো নচলিল৷ বহুতে কৈছিল– বিবেক বুদ্ধি লৈ কি কৰিবি? তেওঁলোকে ভুলো কোৱা নাছিল৷ এতিয়া সমাজত বিবেক বুদ্ধিৰ সলনি বিশেষ বুদ্ধিয়ে ঠাই ল’লে, স্পেচিয়েলিষ্টৰ বুদ্ধিয়ে৷’ ‘ছাৰ, হাতখন দেখুৱায় যদি আপোনাৰ ভৱিষ্যতৰ কথা কৈ দিব পাৰোঁ৷ অৱশ্যে হাত নোচোৱাকৈও ক’ব পাৰোঁ যে আপোনাৰ ভৱিষ্যৎ উজ্জ্বলেই৷’ ‘তই এইটো বিদ্যাত ইমান পাকৈত যে’– জেইলাৰে সুধিলে৷ ‘পাকৈত! আপুনিও যে আৰু যাৰ অলপো বিবেক বুদ্ধি আছে, তেওঁ অতি সহজে জেইলাৰৰ ভৱিষ্যৎ, পুলিচৰ ভৱিষ্যৎ, চোৰাং বেপাৰী কিম্বা ভ্ৰষ্টাচাৰীৰ ভৱিষ্যৎ কিমান উজ্জ্বল সেয়া সহজে কৈ দিব পাৰিব৷’ ‘তই মোক চোৰাং কাৰবাৰী আৰু ভ্ৰষ্টাচাৰীৰ শাৰীত থৈছ?’– জেইলাৰে চিঞৰি উঠিল৷
‘ক’লা বেপাৰী, চোৰাং কাৰবাৰী, ভ্ৰষ্টাচাৰীবোৰে দুনিয়াখনক জেইল বনাইছে৷ আৰু তেওঁলোক হৈছে তাৰে জেইলাৰ৷ সাধাৰণ মানুহক তেওঁলোকে আপোনাৰ দৰেই মাৰে৷’ ‘তাত কোন আছ, ইয়াক লৈ যা৷ বেটাক ৰাতি খাবলৈ নিদিবি৷ যা, লৈ যা৷’– জেইলাৰৰ মিটাৰ উঠিল৷ কথাখিনি কৈ জেইলাৰে বহাৰ পৰা উঠিল৷