প্যেৰিডলিয়া
আজি আকাশত বহুতে জুবিনক দেখিছে ডাৱৰৰ মাজত, অনুভৱ হৈছে যেন সঁচাই সেয়া জুবিনেই৷ ডাৱৰৰ মাজতো তেওঁ যেন গাইছে– ‘ধুমুহাৰ স’তে মোৰ বহু যুগৰে নাচোন, এন্ধাৰো সঁচা মোৰ বহু দিনৰে আপোন, নিজানৰ গান মোৰ শেষ হ’ব, ভাবোঁ তোমাৰ বুকুত৷’ কিন্তু মনোবিজ্ঞানৰ ভাষাত ই প্যেৰিডলিয়াৰ ভ্ৰম৷ এপোফেনিয়াৰ– যি হৈছে যাদৃচ্ছিক পেটাৰ্নবোৰত অৰ্থ বিচাৰি ফুৰা, তাৰ এটা ভাগ প্যেৰিডলিয়া হৈছে আমাৰ চৌপাশৰ কোনো উদ্দীপকক কোনো চিনাকি বস্তু, পেটাৰ্ন বা কোনো অৰ্থৰ লগত সংপৃক্ত কৰা এক প্ৰক্ৰিয়া৷ কিন্তু তথাপি মনে কৈছে যেন সেয়া জুবিনেই হয়/ কেতিয়াবা হয়তো জুবিন গাৰ্গৰ স্বাভিমানক অহংকাৰ বুলি বহুতে ভাবিছিল৷ কিন্তু মনৰ একাকীত্বৰ বেদনা পোৱা মানুহবোৰ হয়তো এনেকুৱাই হয়৷ সমাজৰ কোনে কি ভাবে, ভাবি ৰৈ থাকিলে একো কাম কৰিব পৰা নাযায় আৰু ইমান কাম কৰিও যেতিয়া কাৰোবাৰ আমঠু যেতিয়া ক্লান্ত, শূন্য হৈ ৰয়, এই কথাই আমাৰ সমাজ ব্যৱস্থা আৰু আমাৰ মানৱীয় আচৰণৰ বিষয়ে বহু কথা কৈ যায়৷ কিবা এটা গান শুনিলেও আজি এনে লাগিছে যেন সেয়া জুবিনৰ মাত, একেই টুপী পিন্ধা মানুহ দেখিলেও যেন লাগিছে সেয়া জুবিনেই৷ চৌদিশে আমি দেখিছোঁ কেৱল জুবিন গাৰ্গক৷
মাজে মাজে শিলৰ মাজত ভগৱানৰ মুখ দেখা পোৱা, ডাৱৰৰ মাজত যীশুখ্ৰীষ্টক দেখা পোৱা বা গছৰ পাতত ঈশ্বৰৰ নাম দেখা পোৱাটো প্যেৰিডলিয়াৰ উদাহৰণ৷ গুগ্লৰ ‘DeepDream’– এক কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তাৰ প্ৰগ্ৰেম, য’ত এই প্যেৰিডলিয়া সৃষ্টি কৰিব পৰা যায় কম্পিউটাৰত৷ জেলিফিছৰ ভ্ৰমাত্মক ৰূপান্তৰ ঘটাই তাক কুকুৰলৈ ৰূপান্তৰিত কৰিব পৰা যায়৷ প্ৰকৃতাৰ্থত তাত কেৱল জেলিফিছেইহে আছে, কিন্তু আমি ভ্ৰমিত হৈ দেখিম তাত কুকুৰৰ দৃশ্য৷ ২০০৭১ ছেপ্টেম্বৰত এনেকৈ প্যেৰিডলিয়াৰ প্ৰভাৱত ছিংগাপুৰত আৱিৰ্ভাৱ হৈছিল মাংকী ট্ৰী ফেনোমেননৰ৷ বহুত মানুহে সেই দেৱতাৰ পূজা আৰম্ভ কৰিছিল৷ বিশ্ব বাণিজ্য সংস্থাত সন্ত্ৰাসবাদী আক্ৰমণৰ সময়তো আকাশৰ ধোঁৱাৰ মাজতো আমেৰিকাৰ বহুতে ধৰ্মীয় চৰিত্ৰৰ [নেতিবাচক] মুখ দেখা পাইছিল৷ এইধৰণৰ প্যেৰিডলিয়া সুলভ আৰু ই কোনো মানসিক অস্থিৰতাক নুসূচায়৷ কিন্তু ইয়াৰ আধিক্যই পেৰানয়ড চিজ’ফ্ৰেনিয়াৰ লগতো ইয়াৰ সাদৃশ্য দেখুৱাব পাৰে৷ এইধৰণৰ আচৰণ যে কোনো বিশেষ মানুহেহে দেখুৱায় তেনে নহয়৷ প্ৰায় সকলো মানুহেই এইধৰণৰ অনুভৱ কৰিব পাৰে৷ স্নিগ্ধ জোনাক আন্ধাৰত বিলীন হোৱা অসমীয়া মানুহৰ বুকুৰ বেদনা বেলেগে বুজিব নোৱাৰে৷ ডাৱৰত কাৰোবাৰ মুখখনি দেখা পোৱাটোক স্বাভাৱিক বুলি মানি ল’ব লাগিব৷ মই কিয় এইবোৰ দেখিছোঁ বুলি নিজকে দোষ দিবও নালাগে, ই শোকৰ বন্যাই সৃষ্টি কৰা এক মস্তিষ্কৰ ভ্ৰম৷ হয়তো ডাৱৰৰ ফটো শ্বেয়াৰ কৰাতকৈ তেওঁৰ গীত শুনক, স্মৃতিৰ বিষয়ে লিখক– কবিতা/নিবন্ধ৷ একাকী হৈ নাথাকি পাৰিলে মানুহৰ মাজত থাকিবলৈ চেষ্টা কৰিব পাৰে৷ দুখৰ ভাগ-বাটোৱাৰা কৰিলে বেদনাই অৰ্থ পায়৷ শৰীৰ আৰু মনো ভালে ৰখাৰ প্ৰয়োজনীয়তা আছে৷ মানসিক স্থিৰতা আহিলে এই পেটাৰ্ন-ভ্ৰম লাহে লাহে চকুৰ পৰা নাইকিয়া হ’ব৷ জুবিনৰ অবৰ্তমানে আনি দিয়া ৰিক্ত অনুভৱ আৰু নিঃস্ব হূদয়ে আমাক তেওঁৰ স্মৃতি মন-মগজুত আৱদ্ধ কৰিছে৷ এই ভ্ৰম স্বাভাৱিক আৰু আমাৰ হেঁপাহৰ এক অনুৰণনহে৷ কিন্তু ই সঁচা নহয়, জীৱনৰ অস্থায়িত্বৰ দৰেই ইও এক অস্থায়ী ভ্ৰম৷ ইয়াক এনেদৰেই গ্ৰহণ কৰি জীৱনৰ বাটত আগবাঢ়ি যাব লাগিব৷