যোগেৰে আৰোগ্য হওক
শাৰীৰিক, মানসিক, সামাজিক, আধ্যাত্মিকভাৱে এজন ব্যক্তি সম্পূৰ্ণৰূপে সুস্থ হৈ থাকিবলৈ সাম্প্ৰতিক সময়ৰ প্ৰাসংগিক বিষয়টো হ’ল সুস্থতাৰ বাবে যোগ৷ কৰ’নাসৃষ্ট অতিমাৰীয়ে যে কেৱল শাৰীৰিকভাৱে আমাক ক্ষতি কৰিছে, এনে নহয়৷ ইয়াৰ বাবে হতাশা, উদ্বিগ্নতা, একাকীত্ব, নিৰন্তৰ ভয়, মানসিক চাপ আদি সমস্যাৰ সন্মুখীন হ’বলগীয়া হয় দিনে-প্ৰতিদিনে, পলে-অনুপলে৷ এনে এক পৰিস্থিতিত মানসিকভাৱে শক্তি যোগোৱা এক উপযুক্ত মাধ্যম হৈছে যোগাভ্যাস৷ ৰাষ্ট্ৰসংঘই এটা বিবৃতিত প্ৰকাশ কৰা মতে, কৰ’না মহামাৰীৰ সময়ত মানুহ স্বাস্থ্যৱান আৰু নিৰোগী হৈ থাকিবলৈ আৰু সামাজিক বিচ্ছিন্নতা, হতাশাৰ বিৰুদ্ধে যুঁজিবলৈ বিশ্বজুৰি যোগাভাসৰ সহায় লোৱা দেখা গৈছে৷ কোৱাৰেণ্টীন আৰু আইছ’লেশ্বনৰ সময়ত ক’ভিড-১৯ ৰোগীসকলক মানসিকভাৱে দৃঢ় কৰি ৰখাত যোগে এক গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা অৱলম্বন কৰিছে৷ কাৰ্যতঃ তেওঁলোকৰ ভয়, শংকা আৰু উদ্বেগ দূৰ কৰাত সহায়ক হৈছ যোগাভ্যাস৷
প্ৰণিধানযোগ্য যে ভাৰতীয় সভ্যতা-সংস্কৃতিৰ এক অমূল্য অৱদানস্বৰূপ যোগচৰ্চা প্ৰাচীন ঋষি-মুনিসকলে প্ৰাকৃতিক পৰিৱেশত আৰম্ভণি কৰিছিল৷ বৈজ্ঞানিক গৱেষণাৰ পৰা প্ৰমাণিত হৈছে যে যোগাভ্যাসে চাপৰ স্তৰ অৱনমিত কৰা, সজাগতা বৃদ্ধি কৰা, ৰোগ প্ৰতিৰোধ ব্যৱস্থা কাৰ্যক্ষম কৰি ৰখা, শাৰীৰিক আৰু মানসিক স্বাস্থ্য গঢ়াত সহায কৰাৰ লগতে সামগ্ৰিকভাৱে শৰীৰৰ কাৰ্য-প্ৰণালীবোৰ সু-শৃংখলিত কৰাত অনৱদ্য ভূমিকা পালন কৰে৷ যোগচৰ্চাৰ সৰ্বজনীন লাভালাভৰ প্ৰচাৰ-প্ৰসাৰৰ বাবে লাহে লাহে সমগ্ৰ বিশ্বতে অভাৱনীয় জনপ্ৰিয়তা অৰ্জন কৰিব ধৰিলে৷ ২০১৪ চনৰ ২৭ ছেপ্টেম্বৰত ভাৰতৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীয়ে ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ সাধাৰণ সভাত উপস্থিত হৈ ২১ জুনৰ দিনটো আন্তৰ্জাতিক যোগ দিৱস হিচাপে পালন কৰাৰ প্ৰস্তাৱ আগবঢ়াইছিল৷ প্ৰসংগক্ৰমে উল্লেখ কৰিব পাৰি যে যিহেতু যোগসাধনাৰ যোগেদি জীৱনৰ আয়ুস ৰেখা বৃদ্ধি কৰাৰ অৱকাশ থাকে, গতিকে উত্তৰ গোলাৰ্ধৰ সবাতোকৈ দীঘল দিন ২১ জুন ৰ দিনটো আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় যোগ দিৱসৰ বাবে অতি উত্তম বুলি বিবেচনা কৰা হৈছিল ৷ ১৭৭খন দেশে প্ৰস্তাৱটো একেমুখে সমৰ্থন কৰাৰ পাছত ভাৰতীয় পৰম্পৰা এটাই আন্তৰ্জাতিক স্বীকৃতি লাভ কৰাৰ সমান্তৰালকৈ ২০১৫ চনৰ ২১ জুনৰ পৰা সমগ্ৰ বিশ্বতে আন্তৰ্জাতিক যোগ দিৱস উদ্যাপন কৰি অহা হৈছে নিদিষ্ট বিষয়বস্তু নিৰ্বাচিত কৰি ৷ এইবাৰ আন্তৰ্জাতিক যোগ দিৱসৰ মূল বিষয়বস্তু হৈছে ‘সুস্থতাৰ বাবে যোগ’ [Yoga for well-being]৷ যোগ হৈছে প্ৰণালীবদ্ধ অভ্যাস আৰু সু-প্ৰশিক্ষণৰ দ্বাৰা শৰীৰ, মন আৰু আত্মাৰ মাজত ঐক্য আৰু সংযোগ স্থাপন কৰা জীৱন দৰ্শন৷ আত্ম-উপলব্ধি আৰু আত্ম-দৰ্শনৰ সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ আধ্যাত্মিক জ্ঞান যোগত শাৰীৰিক ভংগিমা, একাগ্ৰতা আৰু গভীৰ শ্বাস-প্ৰশ্বাস অন্তৰ্ভুক্ত হৈ থাকে৷ দৰাচলতে প্ৰাচীন কালত যোগভ্যসৰ দ্বাৰা মানসিক আৰু আধ্যাত্মিক শক্তি বৃদ্ধি কৰাত গুৰুত্ব দিয়া হৈছিল৷ আধুনিক কালত মনৰ অৱশাদ দূৰ কৰাৰ লগতে বিভিন্ন বেমাৰ-আজাৰৰ পৰা হাত সৰাৰ মাধ্যম হিচাপে গণ্য কৰা হৈছে৷ মনস্তাত্ত্বিক সম্বন্ধীয় যোগ– যম, নিয়ম আৰু প্ৰাণায়ম আদি, মন আৰু আত্ম সম্বন্ধীয় যোগ – প্ৰত্যাহাৰ, ধাৰণা আদি, আত্মা সম্পৰ্কীয় যোগ– ধ্যান, সমাধি আদি আৰু দৈহিক অংগসঞ্চালন যোগ–আসন, মুদ্ৰা আদি বিভিন্ন প্ৰকাৰৰ যোগ উপলব্ধ হোৱাৰ বিপৰীতে এজন ব্যক্তিয়ে তেওঁৰ প্ৰত্যাশা আৰু শাৰীৰিক ক্ষিপ্ৰতাৰ স্তৰৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰি নিৰ্বাচিত কৰে যোগৰ শ্ৰেণী৷ যদিও যোগ সাধনাৰ ভাগ কেবাটাও, মূলতঃ দুটা ভাগত বিভক্ত কৰা দেখা যায়৷ যেনে ৰাজযোগ আৰু হঠযোগ৷ ৰাজযোগৰ জড়িয়তে আধ্যাত্মিক উত্তৰণ আৰু পাৰমাৰ্থিক লাভৰ প্ৰয়াস কৰা হয়৷ আনহাতে হঠযোগৰ মাধ্যমেদি দৈহিক অংগ সঞ্চালন প্ৰক্ৰিয়াত গুৰুত্ব দি শাৰীৰিক সুস্থতাৰ অটুট ৰখাৰ বাবে চিন্তা কৰা হয়৷ হঠযোগৰ আসন আৰু মুদ্ৰাই যে ৰোগ নিৰ্মূলকৰণ আৰু আৰোগ্য পথত বলিষ্ঠ ভূমিকা পালন কৰে, তাক আধুনিক চিকিৎসা বিজ্ঞানেও ইতিমধ্যে স্বীকাৰ কৰিছে৷ সম্প্ৰতি কৰ’নাসৃষ্ট অতিমাৰীৰ সংহাৰী ৰূপত তাৰ প্ৰকাশ চকুৰ আগত জলজল-পটপটকৈ ধৰা দিছে ৷
স্বাস্থ্য ৰক্ষাৰ বাবে কৰা যোগাভ্যাসৰ অপকাৰী গুণ নগণ্য যদিও পৰিশীলিত যোগাভ্যাসে ব্যক্তিৰ সামগ্ৰিক পৰিকাঠামো মজবুত কৰে বুলি ক’ব পাৰি৷ সেয়েহে যোগাভ্যাসৰ আগে পূৰ্বে কেতবোৰ বিশেষ বিষয়ৰ প্ৰতি গুৰুত্ব আৰোপ কৰা উচিত বুলি যোগ গুৰু বা যোগ প্ৰশিক্ষকসকলে মত পোষণ কৰে৷
যোগ সদায় সমতল ক্ষেত্ৰত কোনো কাপোৰ বা মেট আদি পাৰি কৰিবলৈ যত্ন কৰিব লাগে৷ নিৰিবিলি প্ৰাকৃতিক পৰিৱেশে মন নিৰ্মল কৰে৷তেনে পৰিৱেশ নাপালে বতাহ চলাচল কৰিব পৰা কোঠা নিৰ্বাচন কৰিব পাৰে৷
প্ৰাতঃকৃত আৰু স্নান সম্পূৰ্ণ কৰি ঢিলা পোছাক পৰিধানেৰে যোগাভ্যাস কৰিব পাৰিলে ভাল৷
একদম খালী পেটত যোগাভ্যাস কৰাৰ পৰিৱৰ্তে লঘু আহাৰ গ্ৰহণৰ পাছত উৎকৃষ্ট বুলি কোৱা হয়৷
যোগাভ্যাসৰ আসন আৰম্ভণি কৰাৰ প্ৰাক-মুহূৰ্তত শৰীৰৰ জঠৰতা নাশ কৰিবলৈ অংগসঞ্চালন নিতান্ত প্ৰয়োজনীয়৷
বিধি অনুযায়ী আসনবোৰ কৰাৰ অন্তত বিশ্ৰামৰ প্ৰয়োজন৷
ঋতুস্ৰাৱ, গৰ্ভাৱস্থা, জ্বৰ আদি ৰোগৰ লক্ষণ প্ৰকট হ’লে যোগাভ্যাসৰ পৰা বিৰত থকা উচিত৷
ম’বাইল ফোন চাই যোগসাধনা কৰাৰ পৰিৱৰ্তে অভিজ্ঞ যোগ প্ৰশিক্ষকৰ তত্ত্বাৱধানত চৰ্চা কৰিলে অধিক ফলপ্ৰসূ হয়৷
পৰিশেষত ক’ব বিচাৰো যে শৰীৰ, মন আৰু সমাজত বাৰুকৈয়ে পৰিলক্ষিত হোৱা ব্যাধিসমূহ নিৰ্মূল কৰি সুস্থ-সবল, শান্তিপূৰ্ণ সমাজ গঢ়িবলৈ যোগ অনুশীলনত সকলোৱে গুৰুত্ব দিয়া উচিত৷গতিকে আহক আমি সকলোৱে হাতত হাত ধৰি আন্তৰ্জাতিক যোগ দিৱসৰ দিনা অংগীকাৰবদ্ধ হওঁ, যোগচৰ্চা কৰোঁ, সুস্বাস্থ্য গঢ়োঁ৷