Logo
image

সঁচাকৈয়ে গৰু শান্ত প্ৰাণী হয়নে

... বিজেপিয়ে শাসনভাৰ লোৱাৰ পাছৰ পৰাই পুনৰ ঔপনিৱেশিক শাসনৰ সময়ৰ দৰেই গো-সুৰক্ষা বাহিনী অধিক সক্ৰিয় হৈ উঠে৷ গৰুক প্ৰতীকী হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰি পুনৰ হিংসা বিয়পোৱাৰ বাবে সাৰ পাই উঠিছে কট্টৰপন্থী হিন্দু ৰাষ্ট্ৰীয়তাবাদীসকল৷ পাৰ্থক্য মাত্ৰ এটাই, ঔপনিৱেশিক শাসনৰ পৰিৱৰ্তে এইবাৰ খোদ শাসকীয় দলৰ নেতা-পালিনেতা বা সমৰ্থকে গো-সুৰক্ষা বাহিনীক উৎসাহিত কৰিছে৷ আনকি বিজেপিয়ে শাসনভাৰ লোৱাৰ পাছতে ৰাজস্থানত গো-মন্ত্ৰীৰ দৰে পৃথক মন্ত্ৰী পদৰো সৃষ্টি কৰা হৈছে৷ একে সময়তে দেশৰ ভিন্ন ঠাইত গো-মাংস খোৱাৰ সন্দেহত হত্যা কৰা হৈছে মুছলমান আৰু দলিত লোকক ...

গৰু এবিধ শান্ত, ঘৰচীয়া জন্তু৷ গৰুৰ ঠেং ৪টা, শিং দুটা, কাণ দুখন, চকু দুটা, নেজ এডাল৷ শিং নথকা গৰুও আছে৷ শিং নথকা গৰুক লাওমূৰা বোলে৷ তদুপৰি হিন্দু ধৰ্মাৱলম্বী লোকৰ বাবে গৰু হৈছে পৱিত্ৰ জন্তু৷ কিন্তু কিয়, কেনেকৈ?

আচলতে পৱিত্ৰ জন্তু হোৱাৰ পৰিৱৰ্তে কট্টৰপন্থী হিন্দুত্ববাদীৰ বাবে গৰু হৈছে এটা শক্তিশালী প্ৰতীকী৷ গৰুক তেওঁলোকে প্ৰতীকী হিচাপে প্ৰক্ষেপ কৰাৰ আঁৰতো আছে এটা কাৰণ৷ আপুনি যদি মন কৰে তেন্তে দেখিব যে, হিন্দু ধৰ্মৰ সামগ্ৰিকভাৱে কোনো উমৈহতীয়া বিশ্বাস, পৰম্পৰা, ৰীতি-নীতি নাই৷ ঠাইবিশেষে হিন্দু ধৰ্মৰ আছে পৃথক পৃথক পৰম্পৰা৷ উদাহৰণস্বৰূপে উত্তৰ ভাৰতীয় হিন্দু পৰম্পৰাৰ লগত দক্ষিণ ভাৰতৰ হিন্দু পৰম্পৰা বা বিশ্বাসৰ মাজত বহু পাৰ্থক্য আছে৷ একেদৰে অসমৰ জনজাতীয় হিন্দুসকলৰ সংস্কৃতি বা ৰীতি-নীতি আদিৰ লগত উচ্ছবৰ্ণৰ হিন্দুৰ ৰীতি-নীতিৰ কোনো মিল নাই৷ এই বৈচিত্ৰ্যৰ মাজত এটা উমৈহতীয়া হিন্দু সংস্কৃতি গঢ়াটো কেতিয়াও সম্ভৱ নহয়৷ যাৰ বাবে কট্টৰপন্থী হিন্দুত্ববাদীসকলক প্ৰয়োজন হৈ আছিল এনে এটা মাধ্যমৰ যাৰ জৰিয়তে বিভাজিত হৈ থকা হিন্দুক একত্ৰিত কৰিব পাৰি৷ এইক্ষেত্ৰত কট্টৰপন্থী হিন্দুত্ববাদীসকলে সহায় ল’লে গৰুৰ৷ মাতৃয়ে যিদৰে সন্তানক লালন-পালন কৰে, তাৰ লগত গৰুক তুলনা কৰি প্ৰতীকী হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হ’ল৷ একে সময়তে গো-হত্যা বা গো-মাংস ভক্ষণ কৰাটো মাতৃ-হত্যাৰ লগত তুলনা কৰি হিংসা বিয়পোৱা হ’ল৷ আনহাতে, ভাৰতক বহিৰাগতৰ পৰা ৰক্ষা কৰিবলৈ হ’লে প্ৰথমে গো-সুৰক্ষা কৰিব লাগিব বুলিও প্ৰচাৰ চলালে হিন্দু ৰাষ্ট্ৰীয়তাবাদীসকলে৷ ইয়াত বহিৰাগত মানে মূলতঃ হৈছে মুছলমানসকল আৰু মুছলমানসকলে গো-মাংস ভক্ষণ কৰাৰ বাবে এওঁলোকৰ বিৰুদ্ধে যুঁজিবলৈ গো সুৰক্ষা কৰিবই লাগিব বুলি ধাৰণা দিবলৈ চেষ্টা চলোৱা হ’ল৷

কিন্তু বিশিষ্ট ইতিহাসবিদ ডঃ ঝাই তেওঁৰ বিখ্যাত গ্ৰন্থ The Myth of the Holy Cowত উল্লেখ কৰা মতে, বৈদিক যুগত ভাৰতত হিন্দুসকলে গো-মাংস ভক্ষণ কৰিছিল৷ অগ্নি দেৱতাৰো অন্যতম প্ৰিয় খাদ্য আছিল গো-মাংস৷ কিন্তু ভাৰতলৈ মুছলমানৰ আগমনৰ লগে লগেহে ভাৰতলৈ গো-মাংস আহিল বুলি কট্টৰপন্থী হিন্দুসকলে প্ৰচাৰ চলাবলৈ আৰম্ভ কৰিলে বুলি উল্লেখ কৰিছে গ্ৰন্থখনত৷

ভাৰতত প্ৰথমে গো-সুৰক্ষা আন্দোলন আৰম্ভ হৈছিল ব্ৰিটিছ ঔপনিৱেশিক শাসন কালত ১৮৭০ চনত পঞ্জাবত৷ ইয়াৰ পূৰ্বে ভাৰতত গৰু বা গো-মাংস অথবা গো-সুৰক্ষা আদিক লৈ ৰাজনীতি আৰম্ভই হোৱা নাছিল৷ ১৮৫৭ চনত চিপাহী বিদ্ৰোহৰ সময়ত গো-মাংস আৰু গাহৰি মাংসক লৈ চিপাহীসকলৰ মাজত অসন্তুষ্টিৰ সৃষ্টি হৈছিল যদিও এই অসন্তুষ্টি হিন্দু-মুছলমানকেন্দ্ৰিক নাছিল৷ ই আছিল মূলতঃ ব্ৰিটিছ ঔপনিৱেশিক শাসনৰ বিৰুদ্ধেহে৷ কিন্তু ১৮৭০ চনৰ পাছত ১৮৮২ চনত হিন্দু ৰাষ্ট্ৰীয়তাবাদী নেতা দয়ানন্দ সৰস্বতীয়ে প্ৰথমবাৰৰ কাৰণে গঠন কৰে গো-সুৰক্ষা কমিটী৷ ইয়াৰ জৰিয়তে গৰুক প্ৰতীকী হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰি হিন্দুসকলক একত্ৰিত কৰি মুছলমানৰ বিৰুদ্ধে থিয় কৰোৱাৰ চেষ্টা চলোৱা হৈছিল৷ যাৰ পৰিণতিত ১৮৮৮ চনমানৰ পৰা ধাৰাবাহিকভাৱে সমগ্ৰ দেশজুৰি ব্যাপক হিংসা বিয়পি পৰিছিল৷ আনকি বৰ্তমানৰ ম্যানমাৰৰ ৰেংগন নামৰ অঞ্চললৈকে বিয়পি পৰিছিল হিংসা৷ ১৮৯৩ চনত হোৱা হিংসাত পঞ্জাবত হিন্দু-মুছলমান উভয়ৰে প্ৰায় ১০০ৰো অধিক লোকৰ মৃত্যু হয়৷ ইয়াৰ পাছতে ১৮৯৪ চনত পুনৰ হিংসা হয়৷ তেতিয়াৰ বোম্বেত এই হিংসাত শতাধিক লোকৰ মৃত্যু হয়৷ আক্ৰমণ চলোৱা হয় মন্দিৰ-মছজিদ আদিত৷ উত্তৰ প্ৰদেশ, বিহাৰ, দিল্লী আদিত হিংসা আৰু অধিক ভয়ানক আছিল৷ উত্তৰ প্ৰদেশত ৫,০০০ লোকৰ এটা গোটে ঈদৰ দিনা এটা মছজিদৰ দিশে সমদল উলিয়াইছিল৷ উদ্দেশ্য আছিল কোৰবানী দিবলৈ অনা গৰুক ৰক্ষা কৰা৷

গৰুক লৈ চলি থকা এই হিংসা-প্ৰতিহিংসাৰ মাজতে ১৯২৫ চনত গঠন হয় ৰাষ্ট্ৰীয় স্বয়ং সেৱক সংঘ৷ ইয়াৰ জৰিয়তে হিন্দু ৰাষ্ট্ৰীয়তাবাদী আদৰ্শক আৰু অধিক উগ্ৰ আৰু আগ্ৰাসী ৰূপত প্ৰতিষ্ঠা কৰাৰ কুচকাৱাজ আৰম্ভ হয়৷ ইফালে স্বাধীনতা লাভৰ পাছত ভাৰতে ধৰ্মনিৰপেক্ষতা আদৰ্শ গ্ৰহণ কৰে৷ কিন্তু ঔপনিৱেশিক কালতে কট্টৰপন্থী হিন্দুসকলে আৰম্ভ কৰা গো-সুৰক্ষাৰ বিষয়টো এক আৱেগ হৈ থাকি গ’ল৷ আনকি সংবিধান সভাৰ বিতৰ্কৰ সময়তো গো-সুৰক্ষা সংবিধানৰ মৌলিক অধিকাৰত সন্নিবিষ্ট কৰাক লৈ তুমুল বিতৰ্ক হৈছিল৷ এই বিতৰ্কৰ অন্তত গো-সুৰক্ষাৰ বিষয়টো মৌলিক অধিকাৰৰ পৰিৱৰ্তে সংবিধানৰ নিৰ্দেশাত্মক নীতিত সন্নিবিষ্ট কৰা হয়৷ ইয়াৰ অৰ্থ হ’ল, এইক্ষেত্ৰত ৰাজ্যবোৰে নীতি-নিৰ্দেশনা প্ৰস্তুত কৰিব পাৰিব৷ কিন্তু ই কাৰো বাবে বাধ্যতামূলক হ’ব নোৱাৰিব৷

কিন্তু সংবিধান প্ৰণয়ন কৰাৰ দুবছৰৰ পাছতে অৰ্থাৎ ১৯৫২ চনত ৰাষ্ট্ৰীয় স্বয়ং সেৱক সংঘই জনসংঘৰ সহযোগত গো-হত্যা বন্ধ কৰিবলৈ এখন স্বাক্ষৰ অভিযান আৰম্ভ কৰে৷ দিল্লীত ৫ কিলোমিটাৰপৰ্যন্ত হৈছিলগৈ এই সমদলৰ দৈৰ্ঘ্য৷ ১৯৬৬ চনত গো-হত্যা নিষিদ্ধকৰণৰ দাবীত সংসদ ভৱনলৈ যাত্ৰা আৰম্ভ কৰিছিল শতাধিক হিন্দু সাধুৱে৷ এই যাত্ৰাপথতেই হিংসা বিয়পি পৰিছিল৷ ৮জনকৈ লোকৰ মৃত্যু হৈছিল৷

ইয়াৰ পাছত দেশৰ বিভিন্ন ঠাইত গো-সুৰক্ষাৰ বাবে আন্দোলন চলি থাকে৷ কিন্তু ২০১৪ চনত বিজেপিয়ে শাসনভাৰ লোৱাৰ পাছৰ পৰাই পুনৰ ঔপনিৱেশিক শাসনৰ সময়ৰ দৰেই গো-সুৰক্ষা বাহিনী অধিক সক্ৰিয় হৈ উঠে৷ গৰুক প্ৰতীকী হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰি পুনৰ হিংসা বিয়পোৱাৰ বাবে সাৰ পাই উঠিছে কট্টৰপন্থী হিন্দু ৰাষ্ট্ৰীয়তাবাদীসকল৷ পাৰ্থক্য মাত্ৰ এটাই, ঔপনিৱেশিক শাসনৰ পৰিৱৰ্তে এইবাৰ খোদ শাসকীয় দলৰ নেতা-পালিনেতা বা সমৰ্থকে গো-সুৰক্ষা বাহিনীক উৎসাহিত কৰিছে৷ আনকি বিজেপিয়ে শাসনভাৰ লোৱাৰ পাছতে ৰাজস্থানত গো-মন্ত্ৰীৰ দৰে পৃথক মন্ত্ৰী পদৰো সৃষ্টি কৰা হৈছে৷ একে সময়তে দেশৰ ভিন্ন ঠাইত গো-মাংস খোৱাৰ সন্দেহত হত্যা কৰা হৈছে মুছলমান আৰু দলিত লোকক৷

২০১৫ চনৰ ছেপ্টেম্বৰত গো-মাংস ভক্ষণ কৰাৰ সন্দেহত উত্তৰ প্ৰদেশত এজাক উন্মাদ হিন্দুত্ববাদী লোকে মৰিয়াই মৰিয়াই হত্যা কৰিছিল মহম্মদ আখিলেক নামৰ এজন ৫০ বছৰীয়া লোকক৷ দেশ কঁপোৱা এই গণপ্ৰহাৰৰ ঘটনাক লৈ প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীয়ে আজিপৰ্যন্ত এটা শব্দও উচ্ছাৰণ নকৰিলে৷ একে সময়তে বিজেপিৰ একাংশ নেতাই হত্যাকাৰীক ৰক্ষণাবেক্ষণ দিয়াতহে উঠিপৰি লাগিল৷ আনহাতে, এই ঘটনাৰ এবছৰৰ পাছত হত্যাকাণ্ডৰ লগত জড়িত এজন অভিযুক্তৰ শ্বাস-প্ৰশ্বাসজনিত কাৰণত মৃত্যু হওঁতে তেওঁক এচাম লোকে শ্বহীদ ঘোষণা কৰি তেওঁৰ মৃতদেহৰ ওপৰত দিলে ত্ৰিৰংগা পতাকা৷ ইয়াৰ পাছতে একেই কাৰণতে মথুৰাত এখন চলন্ত ৰে’লত ১৫ বছৰীয়া এজন কিশোৰক হত্যা কৰা হৈছিল৷ এনে ঘটনাক লৈ শাসকীয় বিজেপিৰ নিৰ্লিপ্ততাই কট্টৰপন্থী হিন্দুত্ববাদীক আৰু অধিক উৎসাহিত কৰাত সহায় কৰিছিল৷ ২০১৭ চনত সমগ্ৰ দেশতে গো-সুৰক্ষা বাহিনীৰ হাতত মৃত্যু হয় বহু মুছলমান লোকৰ৷ সামাজিক মাধ্যমত বিয়পি পৰা এই ভিডিঅ’সমূহৰ পৰাই অনুমান কৰিব পাৰি যে এই উন্মাদ হত্যাকাণ্ডসমূহ কিমান নৃশংস আৰু ভয়াৱহ৷ India Spendৰ প্ৰতিবেদন অনুসৰি, ২০১০ চনৰ পৰা ২০১৭ চনৰ ভিতৰত ২৮জনকৈ লোকৰ মৃত্যু হৈছে৷ ইয়াৰে ২৪জন হৈছে মুছলমান৷ আনহাতে, ১২৪জনকৈ লোক গুৰুতৰভাৱে জখম হৈছে৷

শেহতীয়াকৈ অসম তথা উত্তৰ-পূবৰ দৰে এক জনজাতীয়প্ৰধান অঞ্চললৈও আহিছে গো-সুৰক্ষাৰ প্ৰসংগ৷ গো-সুৰক্ষা বিধায়ক বিধানসভাত উত্থাপনক লৈ ৰাজ্যজুৰি সৃষ্টি হৈছে ব্যাপক প্ৰতিক্ৰিয়াৰ৷ কিন্তু এই বিধেয়কে প্ৰকৃতাৰ্থত প্ৰমাণ কৰিব পাৰিবনে যে গৰু এবিধ শান্ত প্ৰাণী বুলি?