Logo
image

জীৱ-বৈচিত্ৰ্যৰ প্ৰতি ভাবুকি

এটা সময় আছিল যেতিয়া মানুহে প্ৰকৃতিৰ পৰা শিক্ষা লৈছিল৷ শিক্ষা-দীক্ষাৰ অগ্ৰগতিয়ে মানুহক এনে এটা পৰ্যায়লৈ লৈ গৈছে যে মানুহ এতিয়া প্ৰকৃতিক জয় কৰিবলৈ অগ্ৰসৰ হৈছে৷ প্ৰকৃতিৰ ওপৰত চলিছে ধংসযজ্ঞ৷ জনসংখ্যা বৃদ্ধি, বিজ্ঞান আৰু প্ৰযুক্তিবিদ্যাৰ চমকপ্ৰদ অগ্ৰগতিৰ ফলত মানুহৰ বৰ্ধিত চাহিদা প্ৰকৃতিয়ে পূৰণ কৰিব নোৱৰা হ’ল আৰু তাৰ ফলতেই দেখা গৈছে পৃথিৱীৰ জলবায়ুৰ পৰিৱৰ্তন৷ উদ্বেগজনকভাৱে বৃদ্ধি পাইছে গোলকীয় উষ্ণতা, দেখা গৈছে নানা প্ৰাকৃতিক দুৰ্যোগ৷ কেৱল সেয়াই নহয়, মানৱ জাতি উন্নতিৰ পথত ধাৱমান হোৱাৰ সময়ত ধৰাৰ আন জীৱকুলৰ প্ৰতি আহিছে অশনি সংকেত৷ জনসংখ্যা বৃদ্ধি, দ্ৰুত নগৰীকৰণৰ ফলত যিধৰণে বনাঞ্চল সংকুচিত হ’বলৈ ধৰিছে, তাৰ ফলত বন্যপ্ৰাণীৰ প্ৰতি আহি পৰিছে ভয়াৱহ বিপৰ্যয়৷ ইতিমধ্যে পৃথিৱীৰ পৰা নোহোৱা হৈছে বন্যপ্ৰাণীৰ বহু প্ৰজাতি আৰু বিপন্ন হৈ পৰিছে আন বহু প্ৰজাতিৰ ভৱিষ্যৎ৷ শেহতীয়াভাৱে দ্য ৱাইল্ড লাইফ ফাণ্ডৰ [ডব্লিউ ডব্লিউ এফ] ‘দ্য লিভিং প্লেনেট ৰিপ’ৰ্ট, ২০২০’ত এই সন্দৰ্ভত কেতবোৰ ভয়ংকৰ তথ্য পোহৰলৈ আহিছে৷ প্ৰতিবেদনটোত কোৱা হৈছে যে ১৯৭০ চনৰ পৰা ২০১৬ চনলৈ পৃথিৱীত মেৰুদণ্ডী প্ৰাণীৰ সংখ্যা হ্ৰাস পাইছে ৬৮ শতাংশ৷ ইয়াৰ অৰ্থ হৈছে যে বিগত পাঁচ দশকত পৃথিৱীৰ পৰা নোহোৱা হৈছে দুই-তৃতীয়াংশ মেৰুদণ্ডী প্ৰাণী৷ স্তন্যপায়ী প্ৰাণীৰ লগতে সৰীসৃপ, পক্ষী, উভচৰ প্ৰাণী আৰু জলচৰ প্ৰাণীৰ বহু প্ৰজাতি ইতিমধ্যে বিলুপ্ত হৈছে৷ এই সময়ছোৱাত স্থলভূমিৰ তিনি-চতুৰ্থাংশ আৰু আৰু সমুদ্ৰৰ ৪০ শতাংশ জীৱৰ ব্যাপক ক্ষতি হৈছে৷ বনজুই আৰু সমুদ্ৰৰ প্ৰদূষণকে ইয়াৰ মুখ্য কাৰণ হিচাপে গণ্য কৰা হৈছে৷ ‘দ্য লিভিং প্লেনেট ৰিপ’ৰ্ট, ২০২০’ত উল্লেখ কৰা মতে, নিৰ্মল পানীত থকা প্ৰাণীৰ সংখ্যাও হ্ৰাস পাইছে আশী শতাংশতকৈও অধিক৷ এনেবোৰ কাৰণতে মানৱ জাতিও সন্মুখীন হ’বলগীয়া হৈছে নানা বিলাই-বিপত্তিৰ৷ উদ্বেগজনক কথাটো হৈছে যে বিগত দহটা বছৰত বিশ্বত ১.৯ নিযুত বৰ্গ কিলোমিটাৰ বনাঞ্চলৰ সংকোচন হৈছে৷ পৃথিৱীৰ জৈৱ-ক্ষমতাৰ ৫৬ শতাংশই অপব্যৱহাৰ কৰিছে মানৱজাতিয়ে৷ প্ৰাণীজগতৰ লগতে উদ্ভিদ জগতৰো ব্যাপক ক্ষতি হৈছে৷ পৰিৱেশ বিজ্ঞানীৰ মতে পৃথিৱীৰ মুঠ এক লাখ প্ৰাণী আৰু উদ্ভিদ প্ৰজাতিৰ ত্ৰিছ হাজাৰতকৈও অধিক প্ৰজাতি বৰ্তমান বিলুপ্তিৰ পথত৷ পৰিৱেশ সংৰক্ষণৰ ক্ষেত্ৰত শেহতীয়াকৈ বিভিন্ন দেশে ইতিবাচক পদক্ষেপ ল’লেও ভাৰতৰ দৰে দেশ এইক্ষেত্ৰত বহু পিছপৰি আছে৷ জীৱ-বৈচিত্ৰ্যৰে ভৰপূৰ দেশখনে অপৰিকল্পিত উদ্যোগীকৰণ আৰু নগৰীকৰণৰ ফলত লাহে লাহে হেৰুৱাবলগীয়া হৈছে সেউজ বনাঞ্চলৰ লগতে জলভূমি, যিটোৱে পাৰিপাশ্বিৰ্কতাৰ বাবে সংকট নমাই আনিছে৷ পৃথিৱীখন কেৱল মনুষ্য জাতিৰ বসতিস্থল হিচাপে ভাবিলে নহ’ব৷ মানুহৰ লগতে বন্যপ্ৰাণী, জলচৰ প্ৰাণী আৰু উদ্ভিদকো সুৰক্ষা দিব পাৰিলেহে সুৰক্ষিত হ’ব জীৱ-বৈচিত্ৰ্য৷ বন্যপ্ৰাণী, বনাঞ্চল অবিহনে মানুহৰ অস্তিত্বৰ কথাও ভাবিব নোৱাৰি৷ পৰিৱেশৰ ভাৰসাম্য বজাই ৰাখিব পাৰিলেহে মানুহৰ লগতে আন জীৱকুল বৰ্তি থকাটো সম্ভৱ হ’ব৷ পৰিৱেশৰ ভাৰসমতা তেতিয়াহে বজাই ৰাখিব পৰা যাব, যেতিয়া সকলোৱে অন্তৰেৰে প্ৰকৃতিক ভাল পাব৷