সামাজিক মাধ্যমে সাহিত্যক সমৃদ্ধ কৰিছেনে
সামাজিক মাধ্যমবোৰৰ জনপ্ৰিয়তাৰ এটা কাৰণ হিচাপে কোৱা হয় যে এই মাধ্যমবোৰ সম্পাদকৰ বা সম্পাদনাৰ একচেটিয়া স্বেচ্ছাচাৰী কৰ্তৃত্বৰ পৰা মুক্ত৷ ফেচবুক, টুইটাৰ বা ৱাটছএপ্ত কিবা এটা লিখিবলৈ কোনো সম্পাদকৰ সম্পাদনাৰ মাজেৰে পাৰ হৈ যাব নালাগে৷ লেখকৰ লিখাৰ আৰু প্ৰকাশৰ স্বাধীনতাক কোনো সম্পাদকে বাধা দিব নোৱাৰে৷ লেখকৰ অবাধ স্বাধীনতা৷ প্ৰিণ্ট মিডিয়া অৰ্থাৎ বাতৰিকাকত-আলোচনীত যি ইচ্ছা তাকে লিখি প্ৰকাশ কৰিব নোৱাৰি৷ তাত লেখাবোৰ সম্পাদনাৰ মাজেৰে পাৰ হৈ প্ৰকাশযোগ্য বুলি বিবেচিত হ’লেহে প্ৰকাশ হয়৷ টেলিভিছনতো যিকোনো এটা বিষয়ৰ যিকোনো এটা ভিডিঅ’ প্ৰচাৰ কৰিব নোৱাৰি৷ তাতো সম্পাদকৰ শেন চকু থাকে৷ ছ’চিয়েল মিডিয়াত এই আহুকালটো নাই৷ ছ’চিয়েল মিডিয়া বুলিলে আমি ইণ্টাৰনেটৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীল আৰু সম্পাদকৰ একচেটিয়া কতৃৰ্ত্বৰ পৰা মুক্ত প্ৰচাৰ মাধ্যমকে বুজোঁ৷ পশ্চিমীয়া দেশৰ যান্ত্ৰিক জীৱনে যন্ত্ৰত পৰিণত কৰা আধুনিক মানুহে মানুহৰ স’তে যন্ত্ৰৰ মাধ্যমেৰে সম্পৰ্ক গঢ়া এই মাধ্যমবোৰক সামাজিক মাধ্যম নাম দিছে, কাৰণ সেইবোৰ দেশত ফেচবুকে গঢ়া সমাজখনৰ বাহিৰত আচল সঁচা সমাজখনৰ ইতিমধ্যে বিলোপ ঘটিছে৷ আমাৰ দেশৰ উন্নতিৰ খুন্দাত এতিয়ালৈ তেনে অৱস্থা হোৱা নাই৷ ইয়াত ফেচবুকৰ বাহিৰতো সঁচা সমাজ এখন ভালে-বেয়াই এতিয়াও বৰ্তি আছে৷ সেয়েহে আমাৰ দেশত বহুতে এই ফেচবুকক কিয় সামাজিক মাধ্যম বুলি কয় বুজিবলৈ অসুবিধা পায়৷
এসময়ত ‘ৰামধেনু’ত লেখা প্ৰকাশ হ’লে এজন লোকে লেখক বুলি স্বীকৃতি পাইছিল৷ কাৰণ বেয়া কবিতা বা গল্প এটা ৰামধেনুত প্ৰকাশ হোৱাৰ সম্ভাৱনা নাছিল৷ লেখকে ৰামধেনুলৈ লেখা পঠিয়াই প্ৰকাশ হ’বলৈ কেইবামাহো বাট চাইছিল৷ বহুতৰে হয়তো জীৱনত তেনে অপেক্ষাৰ অন্ত নপৰিল৷ বহুতে হয়তো সম্পাদকৰ প্ৰতি খং আৰু আক্ৰোশত গুজৰি-গুমৰি থাকিল৷ ৰামধেনুৰ দৰেই আন কাকত-আলোচনীতো লেখা প্ৰকাশ পাবলৈ হ’লে সম্পাদকৰ মেজৰ ওপৰেৰে পাৰ হৈ যাব লাগিছিল৷ এতিয়াও লাগে৷ সম্পাদকৰ এটা লেখা প্ৰকাশৰ বাবে মনোনীত নকৰাৰ অধিকাৰ থাকে৷ এতিয়া ছ’চিয়েল মিডিয়াৰ জোৰত লেখকে নিমিষতে যি মৰ্জি প্ৰকাশ কৰিব পাৰে৷ কোনো সম্পাদক নাই, সম্পাদনা নাই৷
প্ৰখ্যাত বাঙালী গায়ক সুমনে এটা গানত গাইছে– ‘সাহিত্য মৰে পূজো সংখ্যাৰ চাপে’ অৰ্থাৎ ইমান বেছি কাকত-আলোচনীৰ পূজা সংখ্যা প্ৰকাশিত হয় যে সেই ভিৰত সাহিত্য হেৰাই যায়৷ এতিয়া সামাজিক মাধ্যমৰ অবাধ সম্পাদনাহীন প্ৰকাশৰ জোৰত মতামত আৰু আন সৃষ্টিশীল ৰচনাৰ সংখ্যাই এনে আকাৰ পাইছে যে এতিয়া আৰু কাৰোপক্ষে সকলো প্ৰকাশিত লেখাৰ খবৰ ৰখা সম্ভৱ নহয়৷ সকলোৰে সকলো লেখা প্ৰকাশ হয় আৰু বেছিভাগ লোকে বেছিভাগ লেখাৰ কথা গম নাপায়৷
সৌৰভ কুমাৰ চলিহা নামৰ লেখক এজনৰ ‘অশান্ত ইলেক্ট্ৰন’ নামৰ গল্পটো প্ৰকাশ হওঁতে সমগ্ৰ অসমৰ পাঠকৰ মাজত আলোড়নৰ সৃষ্টি কৰিছিল৷ আজিও সমাজিক মাধ্যমত হয়তো একোটা মানবিশিষ্ট সৃষ্টিশীল লেখা বা সমাজ-ৰাজনীতিবিষয়ক তীক্ষ্ণধী মতামত প্ৰকাশ পায়৷ কিন্তু কেইটামান ‘লাইক’ আৰু দুটামান কমেণ্টৰ পাছতে লেখাৰ অন্তহীন ছুনামিৰ ঢৌত সেই লেখা ২৪ ঘণ্টাৰ ভিতৰতে লোকচক্ষুৰ পৰা আঁতৰি যায়৷ হেৰাই যায় একোজন সম্ভাৱনাপূৰ্ণ সৌৰভ কুমাৰ চলিহা৷
সামাজিক মাধ্যমে সাধাৰণতে একেধৰণৰ চিন্তাধাৰাৰ মানুহৰ একোটা ক্লাব গঢ়ি তোলে৷ বহু সময়ত এই ক্লাববোৰ একোটা ঘেটোত পৰিণত হয়৷ এটা ঘেটোৰ মানুহে একেধৰণৰ চিন্তা আৰু ধাৰণাতেই আবদ্ধ হৈ পৰে, কাৰণ বিৰুদ্ধ চিন্তাধাৰাই আন এটা ঘেটোৰ৷ এনেধৰণৰ ঘেটোবোৰ হৈ পৰে নিজৰ মাজত সংযোগহীন একোটা বিচ্ছিন্ন দ্বীপ৷ ছ’চিয়েল মিডিয়াই গঢ়ি তোলে একোটা পৰস্পৰক প্ৰশংসা কৰা একোটা গোট৷ ইজনে সিজনক পিঠিত চপৰিয়াই বাহ্ বাহ্ দিয়ে৷
প্ৰকাশৰ ক্ষেত্ৰত সম্পাদকৰ একচেটিয়া অধিকাৰ বা স্বেচ্ছাচাৰিতাৰ অৱসান ঘটাৰ পাছত আমাৰ সৃষ্টিশীল আৰু বৌদ্ধিক জগতখন আগতকৈ অধিক সমৃদ্ধ হৈছেনে? সম্পাদকৰ স্বেচ্ছাচাৰিতাই দবাই ৰখা সৌৰভ কুমাৰ চলিহা বা হীৰেন ভট্টাচাৰ্যসকল ওলাই আহি সাহিত্যক সমৃদ্ধ কৰিছেনে?
ফেচবুক আৰু আন ছ’চিয়েল মিডিয়াই আমাক এনে এখন মঞ্চ দিছে য’ত আমি উৎকট যৌনতা বা ধৰ্মীয় উন্মাদনা আৰু বিদ্বেষৰ অবাধ চৰ্চা কৰিব পাৰোঁ৷ বাতৰিকাকত এখনে এটা পৃষ্ঠা পৰ্নগ্ৰাফী আৰু এটা পৃষ্ঠা ধৰ্মীয় উন্মাদনাৰ চৰ্চাৰ বাবে মুকলি কৰি দিয়াৰ কথাটো আমি ভাবিব নোৱাৰোঁ৷
ছ’চিয়েল মিডিয়াত ‘ভাইৰেল’ অৰ্থাৎ বহু মানুহৰ দৃষ্টিগোচৰ হোৱাটোৱেই হ’ল সফলতাৰ চূড়ান্ত মাপকাঠী৷ ইণ্টাৰনেটত মানুহে পৰ্নগ্ৰাফী আটাইতকৈ বেছিকৈ চায়৷ গতিকে আমি এই সিদ্ধান্তত উপনীত হ’ম নেকি যে পৰ্নগ্ৰাফী হ’ল মানুহৰ আটাইতকৈ উত্তম সৃষ্টিকৰ্ম?