প্ৰদূষণমুক্ত পৃথিৱী সপোন হৈ ৰ’ব নেকি

মানুহে নিজকে জীৱশ্ৰেষ্ঠ বুলি দাবী কৰাৰ নৈতিক অধিকাৰ তেতিয়াই হেৰুৱাইছিল যেতিয়া মানুহৰ বাবেই এই পৃথিৱীৰ পৰা যোৱা ১০০ বছৰত ১৩ শতাংশ সেউজীয়া বনাঞ্চল ধবংস হৈছিল৷ এক সমীক্ষা অনুসৰি এতিয়ালৈ সেই মানুহৰ দ্বাৰাই প্ৰায় ৩.৭ নিযুত গছ-গছনি কটা হৈছে৷ মানুহে বিভিন্ন কাৰ্যৰ দ্বাৰা পৃথিৱীখন ধবংস কৰি আহিছে৷ পৃথিৱী কেৱল মানুহৰেই নহয়,ই সকলো জীৱৰেই ঘৰ৷ এই কথা অনুধাৱন কৰি বহু ৰাষ্ট্ৰই সন্মিলিতভাৱে পৰিৱেশ সংৰক্ষণৰ বাবে বহু আন্তৰ্জাতিক চুক্তি স্বাক্ষৰ কৰাৰ লগতে কাৰ্যপন্থাও গ্ৰহণ কৰে৷ প্ৰযুক্তিবিদ্যাৰ যুগত মানুহৰ জীৱন সহজ কৰি তুলিবলৈ বহু সামগ্ৰীৰ প্ৰয়োজন হ’ল,ফলত সৃষ্টি হ’ল কোম্পানীসমূহৰ৷ যাৰ পৰা প্ৰতিদিনে অত্যধিক পৰিমাণৰ প্ৰদূষণকাৰী পদাৰ্থৰ সৃষ্টি হৈ পৰিৱেশ বিনষ্ট হৈ আহিছে৷ প্ৰদূষণৰ বাবে কোম্পানীসমূহ যিমান দাষী,সিমানেই দায়ী  সাধাৰণ লোকো৷ আজিৰ সময়ত চিন্তা কৰিবলগীয়া অসংখ্য বিষয় আছে৷ মানুহে বৰ্তমান পৰিৱেশৰ প্ৰতিহে অধিক চিন্তা কৰাৰ প্ৰয়োজনীয়তা আহি পৰিছে,কিয়নো পৃথিৱীক বাদ কৰি মানুহ বা আন জীৱৰ জীয়াই থাকিবলৈ আন ঠাই নাই৷ বৰ্তমান জলবায়ুৰ সাংঘাতিক পৰিৱৰ্তন হৈছে৷ নদীবোৰ শুকাই যাবলৈ ধৰিছে,বৰফৰ পাহাৰবোৰ গলিবলৈ আৰম্ভ কৰিছে,মাটিবোৰত ফাট মেলিছে,পাহাৰবোৰত ভূমি…লন হৈছে,অতিবৃষ্টি-অনাবৃষ্টিয়ে দেখা দিছে,নতুন ভাইৰাছৰ সৃষ্টি হৈছে,জটিল ৰোগৰ জন্ম হৈছে,সেউজ গৃহ গেছৰ পৰিমাণ বৃদ্ধি পাইছে,অজন স্তৰৰ ক্ষতি হৈছে,বিভিন্ন জীৱ-পক্ষী বিলুপ্ত হ’বলৈ ধৰিছে৷ এই পৰিৱৰ্তনসমূহ এদিনতে অহা নাই৷ এই পৰিৱৰ্তনৰ লগত জড়িত হৈ আছে বহু বছৰ ধৰি চলি অহা ধবংসময় প্ৰক্ৰিয়া৷ এই ধবংসই যে কেৱল পৃথিৱীৰ নান্দনিক সৌন্দৰ্য নাইকিয়া কৰিছে এনে নহয়,ই মানুহৰ লগতে গছ-গছনি আৰু আন জীৱকুলৰ জীৱন বিপদাপন্ন কৰি তুলিছে৷ প্ৰদূষণৰ ফলত আমাৰ তিনিটা স্তৰ মাটি,পানী আৰু বায়ু ভয়ানকভাৱে বিষাক্ত হৈ পৰিছে৷ এই তিনিটা স্তৰ ইটোৰ লগত সিটো জড়িত;সেয়ে ইয়াৰ এটি স্তৰ প্ৰদূষিত হোৱা মানেই বাকী দুটা স্তৰো প্ৰদূষিত হোৱা৷ পূৰ্বতে কোৱাৰ দৰে আজিৰ যি পৰিৱৰ্তন হৈছে,এয়া কেৱল আজিৰ বাবে হোৱা নাই৷ এয়া হৈছে আমাৰ আগৰ প্ৰজন্মই কৰি যোৱা পৰিৱেশ প্ৰদূষণৰ ফল৷ আমি সকলোৱে পৰিৱেশৰ কথা জানো,পৰিৱেশ প্ৰদূষণৰ কথা জানো,পৰিৱেশ প্ৰদূষণৰ দ্বাৰা হোৱা সমস্যাৰ বিষয়েও জানো৷ কিন্তু আমি পৰিৱেশক লৈ সচেতন নহয়,পৃথিৱীখন সুন্দৰ কৰি ৰখা যেন আমাৰ দায়িত্ব নহয়৷ সেয়ে এতিয়া যাদৱ পায়েঙৰ দৰে কিছুসংখ্যক লোকে পৃথিৱীখন ৰক্ষা কৰিবলৈ গছপুলি ৰোপণ,পৰিৱেশ সম্পৰ্কীয় সজাগতামূলক কাৰ্য কৰি আছে৷ এয়া আদৰণীয় কথা৷ গছপুলি ৰোপণৰ দ্বাৰা পৰিৱেশ কিছু ভাল কৰাৰ চেষ্টা মানুহে কৰিবলৈ ধৰিছে যদিও কেৱল গছপুলি ৰোপণৰ দ্বাৰাই পৰিৱেশ সুন্দৰ কৰিব নোৱাৰে৷ তাৰ লগতে আমি পৰিৱেশ সুৰক্ষিত কৰিবলৈ কিছু কাৰ্য কৰা দৰকাৰ৷ সেই কাৰ্যবোৰ হৈছে– [১]প্লাষ্টিক পলিথিনৰ ব্যৱহাৰ হ্ৰাস কৰা আৰু ৩D নীতি মানি চলা৷ আজিৰ দিনত মানুহে আটাইতকৈ বেছি ব্যৱহাৰ কৰা পদাৰ্থ দুবিধ হৈছে প্লাষ্টিক আৰু পলিথিন৷ এই দুবিধ পদাৰ্থ মাটিৰ লগত মিলি যাবলৈ প্ৰয়োজন হয় প্ৰায় ৫০০ বছৰৰ৷ অৰ্থাৎ ই সাংঘাতিকভাৱে আমাৰ পৃথিৱীখন প্ৰদূষণ কৰি ৰাখিছে৷ মানুহে এই দুবিধ পদাৰ্থ য’তে-ত’তে পেলাই দিয়াৰ ফলত মাটি আৰু পানী প্ৰদূষণ বৃদ্ধি পাইছে৷ এইবোৰৰ ব্যৱহাৰ এটা দিনতেই বন্ধ কৰা সম্ভৱ নহয়, কিয়নো ইয়াত কিছুমান নীতি জড়িত হৈ থাকে৷ তথাপি মানুহে ইচ্ছা কৰিলে কিছু পৰ্যায়লৈ এই দুবিধ পদাৰ্থৰ ব্যৱহাৰ যথেষ্ট হ্ৰাস কৰিব পাৰে৷ প্লাষ্টিক পলিথিনৰ পৰা হোৱা প্ৰদূষণ হ্ৰাস কৰিবলৈ হ’লে সম্পূৰ্ণৰূপে ৩ত্ম নীতি অনুসৰণ কৰি reduce, reuse and recycleত গুৰুত্ব দিব লাগিব৷ এটা সমীক্ষা অনুসৰি মুঠ প্লাষ্টিক আৰু পলিথিনৰ মাথোঁ ৩০ শতাংশহে পুনৰ ব্যৱহাৰ হয়, বাকী ৭০ শতাংশ পৃথিৱীৰ আৱৰ্জনা হৈ ৰৈ যায়৷ সেয়ে আমি পলিথিনবোৰ জমা কৰি ৰাখিব লাগে আৰু তাৰ পৰিমাণ বেছি হ’লে তাক পুনৰ ব্যৱহাৰৰ ব্যৱস্থা কৰিব লাগে৷ বৰ্তমান এনে বহু সংগঠন গঢ়ি উঠিছে যিয়ে পলিথিনসমূহ জমা কৰে আৰু তাক পুনৰ ব্যৱহাৰ কৰে৷ আমি এনে সংগঠনসমূহক প্লাষ্টিক-পলিথিন প্ৰদান কৰি পৰিৱেশ সুৰক্ষিত কৰিব পাৰোঁ৷ প্লাষ্টিক আৰু পলিথিন আমাৰ বাবে ক্ষতিকাৰক৷ ইয়াক জ্বলালে বিষাক্ত গেছ ওলায়,যি কেঞ্চাৰ,হাঁওফাঁওৰ জটিল ৰোগৰ সৃষ্টি কৰে৷ ই মাটিত পৰি থাকিলেও মাটিৰ গুণাগুণ হ্ৰাস কৰি মাটিৰ পৰা প্ৰয়োজনীয় উৎপাদন নাইকিয়া কৰে৷ প্ৰতিবছৰে বহু হাজাৰ বিঘা মাটি নষ্ট হয় প্লাষ্টিক আৰু পলিথিনৰ বাবে৷ মাটিত পৰি থকা প্লাষ্টিক আৰু পলিথিনসমূহ বৰষুণ দিলে নদীত পৰে৷ ফলত নদীৰ জীৱ-বৈচিত্ৰ্য ধবংস হয়৷ পানীবোৰ ব্যৱহাৰৰ অনুপযোগী হয় আৰু এই পানী ব্যৱহাৰৰ কৰিলে বিভিন্ন ৰোগ হয়৷ ইয়াৰ উপৰি প্লাষ্টিক য’তে-ত’তে পেলোৱাৰ ফলত বা দ’ম কৰি ৰখাৰ ফলত জীৱকুলৰ সাংঘাতিক অপকাৰ হয়,স্বাস্থ্যৰ লগতে পৰিৱেশৰ সৌন্দৰ্য হানি হয়৷ বিভিন্ন জীৱ-জন্তুয়ে পলিথিন খাই মৃত্যুবৰণ কৰে,চৰাইৰ পাখিত অথবা ঠেঙত বান্ধি ধৰে; ফলত পক্ষীৰো মৃত্যু হয়৷ [২]আমি মাটিত উৎপাদন অধিক পাবলৈ ৰাসায়নিক সাৰ ব্যৱহাৰ কৰোঁ৷ এক-দুই বছৰলৈ ৰায়ায়নিক সাৰে ভাল ফল দিয়ে যদিও কিছু বছৰ পাছত মাটিৰ গুণাগুণ নিম্ন হয়,লগতে ৰাসায়নিক সাৰ প্ৰয়োগ কৰা খাদ্য গ্ৰহণৰ বাবে মানুহৰ দেহত জটিল আৰু অচিন ৰোগে দেখা দিয়ে৷ মাটিত ৰাসায়নিক সাৰ দিয়াৰ ফলত যেতিয়াই বৰষুণ দিয়ে সেই পানী গৈ নদীত পৰে,পুখুৰীত পৰে কিম্বা জলস্তৰৰ ভিতৰত জমা হয় আৰু সেই পানীয়েই ব্যৱহাৰ কৰি মানুহ অচিন ৰোগত ভোগে৷ নদীত পৰিলে তাৰ জীৱ-বৈচিত্ৰ্য,জীৱকুল ধবংস হয়৷ সেইবাবেই আগৰ দিনৰ তুলনাত বৰ্তমান মানুহে অধিক সময় মেডিকেলত কটাব লগা হৈছে৷ বহু সময়ত মানুহে পানীতো ৰাসায়নিক সাৰ প্ৰয়োগ কৰে৷ সেয়ে আমি মাটিত ৰাসায়নিক সাৰৰ প্ৰয়োগ বন্ধ কৰি তাৰ বিপৰীতে আমি মাটিত কেঁচু সাৰ অথবা জৈৱিক সাৰ প্ৰয়োগ কৰা উচিত৷ যি আমাৰ স্বাস্থ্য আৰু পৰিৱেশ দুয়োটাৰ বাবে উপকাৰী৷ [৩]প্ৰকৃতি ধবংস হ্ৰাস কৰা আৰু গছপুলি ৰোপণ কৰাঃ প্ৰকৃতিক ধবংস কৰিলে প্ৰকৃতিয়ে এদিন মানুহক ধবংস কৰিব৷ মানুহৰ লগতে জীৱকুলক জীয়াই ৰখাত গছ-গছনিৰ যি ভূমিকা সেয়া কোনোকালেই অস্বীকাৰ কৰা সম্ভৱ নহয়৷ গছ-গছনিয়েই জীৱৰ সকলোতকৈ ডাঙৰ প্ৰয়োজন পূৰণ কৰে৷ আন বস্তু নাথাকিলেও মানুহ বা  জীৱকুল কিছু মুহূৰ্ত জীয়াই থাকিব পাৰিব,কিন্তু অক্সিজেন অবিহনে এটা মুহূৰ্তত জীয়াই থকা সম্ভৱ নহয়৷ ইয়াৰ উপৰি গছ-গছনিয়ে পৃথিৱীৰ ক্ষতি কৰা সেইজ গৃহ গেছৰ প্ৰভাৱক নিয়ন্ত্ৰণত ৰাখে,ফলত আমাৰ পৃথিৱীখন সুৰক্ষিত হৈ থাকে৷ মানুহে নিজৰ জীৱন সহজ কৰিবলৈ পাহাৰ ধবংস কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰিছে আৰু নদীবোৰ খনন কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰিছে৷  প্ৰকৃতিক ধবংস কৰাৰ ফলত বৰ্তমান পৃথিৱীৰ অজন স্তৰৰ সাংঘাতিক পৰিৱৰ্তন হৈছে৷ ফলত সূৰ্যৰ অতি বেঙুনীয়া ৰশ্মি পৃথিৱীত প্ৰৱেশ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰিছে,যি জীৱকুলৰ এক বিপদৰ আগজাননী৷ সেয়ে আমি প্ৰকৃতি আৰু গছ-গছনিৰ ধবংস হ্ৰাস কৰা উচিত৷ [৪]ইন্ধন বা শক্তিৰ প্ৰয়োগ হ্ৰাস কৰা আৰু ইন্ধন সঞ্চয় কৰাঃ মানুহে নিজৰ জীৱনটো ইমানেই সহজ কৰিবলৈ বিচাৰে যে ৫০০ মিটাৰ যাবলগীয়া হ’লেও গাড়ীৰে যাব বিচাৰে৷ বহু সময়ত আমি অপ্ৰয়োজনত বিদ্যুৎ খৰচ কৰোঁ৷ ভাৰতৰ যদি ৫০ কোটি মানুহেও প্ৰতিদিনে এনেকুৱা কাম কৰে,তেতিয়া হ’লে আমাক প্ৰয়োজনতকৈ কিমান অধিক ইন্ধনৰ প্ৰয়োজন হ’ব আৰু এই ইন্ধনবোৰ সৃষ্টি কৰিবলৈ কোম্পানীবোৰে কি কৰিব!এই প্ৰশ্নটোৰ উত্তৰ হৈছে প্ৰকৃতি ধবংস৷ কোম্পানীবোৰে ইন্ধন প্ৰস্তুত কৰিবলৈ মূলতঃ প্ৰকৃতিকে গ্ৰহণ কৰিব৷ পেট্ৰ’লিয়াম আৰু কয়লাৰ বাবে পাহাৰ খনন কৰিব, বিদু্যতৰ বাবে নদীবান্ধৰ সৃষ্টি কৰিব আৰু এই দুয়োটা কথাই প্ৰকৃতিৰ বিনাশ কৰে৷ সেয়ে আমি যিমান পাৰি ইন্ধন বা শক্তিৰ ব্যৱহাৰ কম কৰা উচিত৷ কেৱল  প্ৰয়োজনতহে ইন্ধন ব্যৱহাৰ কৰিব লাগে৷ [৫]মানুহ যেতিয়ালৈ সচেতন নহয় তেতিয়ালৈ পৰিৱেশ সুৰক্ষিত কৰা সম্ভৱ নহয়৷ শিক্ষিত প্ৰতিজন ব্যক্তি,যুৱ শক্তি আৰু লেখকসকল পৰিৱেশক লৈ অধিক সক্ৰিয় আৰু সচেতন হোৱা উচিত৷ পৰিৱেশৰ বাবে সজাগতামূলক শিবিৰ,গছপুলি ৰোপণ,বহনক্ষম সামগ্ৰীৰ ব্যৱহাৰ,বজাৰ কৰিবলৈ গ’লে কাগজৰ মোনা লৈ যোৱা,জলশায়সমূহ মুক্ত কৰি ৰখা,নদীসমূহ স্বচ্ছ কৰি ৰখা আদি কাম আমি কৰিব লাগিব,তেতিয়াহে পৃথিৱীখনক আমি মাতৃ বুলি কোৱাৰ অধিকাৰ পাম৷ আমি মূলতঃ দুটা কথা মনত ৰাখিব লাগিব যে পৰিৱেশ সুস্থ হৈ থাকিলেহে জীৱকুল বৰ্তি থাকিব৷ বিশ্বৰ কোটি কোটি লোক যদি পৰিৱেশ সম্পৰ্কে সচেতন হয়, তেন্তে নিঃসন্দেহে পৃথিৱীখন সুস্থ হৈ পৰিব৷