স্বাধীনতা সংগ্ৰামী বেপুং মিৰিয়ে আজিও নাপালে যথাযোগ্য স্বীকৃতি

... দেশে স্বাধীনতা লাভ কৰাৰ পাছতো তেওঁ ঘৰৰ কাম-বন এৰি, বিভিন্ন সমস্যাক নেওচি দলৰ হৈ কাম-কাজ কৰি ফুৰিছিল৷ তাৰ বাহিৰেও বিভিন্ন সামাজিক কাম যেনে শিক্ষানুষ্ঠান প্ৰতিষ্ঠা কৰা, আন ৰাজহুৱা অনুষ্ঠানত ভাগ লোৱা আদি কামত আত্মনিয়োগ কৰিছিল৷ স্বাধীনতা আন্দোলনলৈ যোগোৱা অপৰিসীম অৱদানৰ বাবে ১৯৮৬ চনৰ এপ্ৰিলত মুক্তিযোদ্ধা পেন্সন লাভ কৰে৷ কিন্তু এনে এজন বীৰৰ যি কৰ্মৰাজি, সেয়া মাত্ৰ পেন্সনতেই সীমাবদ্ধ থাকিল ... 

ভাৰতৰ স্বাধীনতা আন্দোলনত যিসকল মহান ব্যক্তিয়ে অগ্ৰণী ভূমিকা লৈছিল, সেইসকলৰ ভিতৰত মিচিং জনজাতি সম্প্ৰদায়ৰ বেপুং মিৰিও আছিল অন্যতম৷ কিন্তু দুখৰ বিষয়  যে ভাৰতৰ স্বাধীনতা আন্দোলনত অংশগ্ৰহণ কৰি দেশমাতৃক ভালপোৱাৰ কাৰণে সৰ্বস্ব ত্যাগ কৰি অপৰিসীম অৱদান আগবঢ়াই থৈ যোৱা তেনে এজন বীৰ আজিও বহুক্ষেত্ৰত উপেক্ষিত হৈ ৰ’ল৷ ১৯১৯ চনৰ ১১ জুনত গোলাঘাট জিলাৰ ৰঙামাটি মৌজাৰ অন্তৰ্গত বাদুলিপাৰৰ প্ৰায় ৫ কিঃমিঃ উত্তৰে অৱস্থিত ওপৰ টেমেৰা গৰৈমাৰী গাঁৱত তেওঁৰ জন্ম হৈছিল৷ পিতৃৰ নাম আছিল মাজং পাঠৰী আৰু মাতৃৰ নাম চেনিমাই পাঠৰী৷ আচলতে তেওঁ পাঠৰী উপাধিৰ আছিল যদিও মিৰি [মিচিং] সম্প্ৰদায়ৰ হোৱা বাবে মিৰি বুলিয়েই জনা গৈছিল৷ ডেৰ মাহ বয়সতে পিতৃৰ অকাল মৃত্যু হোৱাত পৰিয়ালটোলৈ অন্ধকাৰ নামি আহে৷ দুখৰ কাল ধুমুহাই জুৰুলা কৰাৰ মাজতে লাহে লাহে ডাঙৰ হৈ আৰ্থিক বাধাকো নেওচি নিজেই খৰচ উলিয়াই বিদ্যালয়ত নামভৰ্তি কৰি পঢ়িছিল৷ পিতৃক সৰুতেই হেৰুৱাব লগা হোৱাত বেপুঙে পৰিয়ালটো পোহপাল দিবলৈ উপাৰ্জনৰ কাৰণে অশেষ কষ্ট কৰিবলগা হৈছিল৷ তেওঁ সৰুৰে পৰাই সাহসী, স্পষ্টবাদী আৰু সমাজৰ বিভিন্ন কামত আগভাগ লৈছিল৷ সেয়ে ব্ৰিটিছৰ বহতীয়া হৈ কাম কৰা যি শাসন ব্যৱস্থা, সেয়া মুঠেও ভালপোৱা নাছিল৷ ব্ৰিটিছৰ এনে শাসন ব্যৱস্থা ওফৰাবলৈ তেওঁ স্বাধীনতা আন্দোলনৰ প্ৰতি আকৰ্ষিত হৈ ১৯৩২ চনত স্বাধীনতা আন্দোলনত যোগদান কৰিছিল৷ সেই সময়ত দেশত আইন অমান্য আন্দোলনে গাঁৱে-ভূঞে গা-কৰি উঠিছিল৷ ১৯৩৪ চনত তেওঁ জাতীয় কংগ্ৰেছৰ গোলাঘাট জিলা কমিটীৰ সভ্যপদত যোগদান কৰি সভাপতি শ্বহীদ কমলা মিৰি আৰু সম্পাদক বলোৰাম মিৰিৰ সৈতে সংগঠনৰ কামত লিপ্ত হয়৷ ১৯৩৭ চনত কংগ্ৰেছৰ শান্তি সেনা দল গঠন কৰা হয় আৰু সেই শান্তি সেনা দলৰ ভলুণ্টিয়াৰসকলৰ দলপতি আছিল শ্বহীদ কমলা মিৰি আৰু ইয়াৰ অন্যতম নায়ক আছিল বেপুং মিৰি৷ বেপুঙে শ্বহীদ কমলা মিৰিৰ সৈতে একেলগ হৈ গোলাঘাট জিলাৰ সমগ্ৰ মিৰি [মিচিং] গাঁওবোৰত শান্তি সেনা দল শক্তিশালী ৰূপত গঠন কৰিছিল৷ সেই সময়ত ব্ৰিটিছে মদ, ভাং, কানিৰ ব্যৱহাৰ কৰোৱাই জাতিটোক জুৰুলা কৰাৰ যি অভিপ্ৰায় কৰিছিল, তাৰ প্ৰতি লক্ষ্য ৰাখি শংকৰ বৰুৱাৰ সভাপতিত্বত গোলাঘাটত মদ, ভাং, কানি আদিৰ নিষিদ্ধ সভা অনুষ্ঠিত হয় আৰু মিৰি সম্প্ৰদায়ৰ পৰা কমলা মিৰি আৰু বেপুং মিৰিক প্ৰচাৰক হিচাপে নিযুক্ত কৰে৷ ইয়াৰ পাছতেই তেওঁলোকে একেলগ হৈ মিৰি গাঁওবোৰত মদ, কানি, ভাং নিবাৰণৰ প্ৰচাৰ কৰিছিল৷ আনহাতে ১৯৩৯ চনৰ অক্টোবৰত দেৰগাঁও থানাৰ সন্মুখত বহা নিৰক্ষৰতা দূৰীকৰণ সন্মিলনতো তেওঁ অংশগ্ৰহণ কৰাৰ লগতে পঠীয়া পথাৰত অনুষ্ঠিত কৃষক সন্মিলনত যোগদান কৰিছিল৷ সন্মিলনত বেপুং মিৰি আৰু কমলা মিৰি স্বেচ্ছাসেৱকসকলৰ দলপতি হিচাপে নিযুক্তি হৈছিল৷ তেনে সময়তে দেশত সত্যাগ্ৰহ আন্দোলন আৰম্ভ হ’ল৷ তেতিয়া বেপুং মিৰিয়ে গাঁৱৰ মানুহক মোতায়েন কৰি সজাগতা বৃদ্ধি কৰিছিল৷ তেনেস্থলত গোলাঘাট টাউনত পিকেটিং কৰিবৰ বাবে গাঁৱৰ বৃহৎ শান্তি সেনাবাহিনী দল এটা লৈ গৈ থাকোঁতে শাওতলী বাগানত ব্ৰিটিছ মৰিছন চাহাবে বাধা দিছিল আৰু আন্দোলন নকৰিবলৈও কৈছিল৷ কিন্তু তেওঁ মানি লোৱা নাছিল৷ বুকুত অদম্য সাহস লৈ আগবাঢ়ি গৈছিল৷ ফলত ব্ৰিটিছ সেনাৰ সৈতে হতাহতি হয় আৰু মৰিছন চাহাবে বেপুং মিৰিক হাত পকাই ঘুণীয়া কৰিছিল৷ সেই সময়ত বেপুঙৰ সৈতে লগত লৈ যোৱা শান্তি বাহিনীৰ আন সদস্যসকলৰ ভিতৰত হৈছে– কৰ্দিক মৰাং, ধনাম লইং, ফেদেলা পাঠৰী, নদীৰাম লইং, বুম্বা বৰি, উলোম লইং, চিপু লইং, সোমধন পেগু আদি৷ আন্দোলন চলি থকাৰ মাজতে হঠাৎ ১৯৪৩ চনৰ ২৩ এপ্ৰিলৰ নিশা জে’লত বন্দী হৈ থকা অৱস্থাতে কমলা মিৰিয়ে প্ৰাণত্যাগ কৰে৷ কমলা মিৰিয়েই আছিল ভাৰতৰ গণ আন্দোলনত গোলাঘাটৰ প্ৰথমজন শ্বহীদ৷ তেওঁৰ মৃত্যুৰ পাছতেই সংগঠনৰ কাম-কাজত কিছু অসুবিধা আহি পৰে যদিও বেপুঙে চোৱাচিতা কৰিবলৈ লয়৷ ১৯৪৭ চনৰ ২০ জানুৱাৰীত পাঠৰীক গোলাঘাট জিলাৰ সমগ্ৰ মিৰি [মিচিং] সমষ্টিৰ সংগঠক, প্ৰচাৰক হিচাপে গোলাঘাট জিলাৰ কংগ্ৰেছ কমিটীৰ সম্পাদক গন্ধৰাম গগৈয়ে নিযুক্তি দিয়ে৷ এনেবোৰ কাৰ্যৰ বাবেই বেপুং কেইবাবাৰো জে’ললৈ যাব লগা হৈছিল৷ দেশে স্বাধীনতা লাভ কৰাৰ পাছতো তেওঁ ঘৰৰ কাম-বন এৰি, বিভিন্ন সমস্যাক নেওচি দলৰ হৈ কাম-কাজ কৰি ফুৰিছিল৷ তাৰ বাহিৰেও বিভিন্ন সামাজিক কাম যেনে শিক্ষানুষ্ঠান প্ৰতিষ্ঠা কৰা, আন ৰাজহুৱা অনুষ্ঠানত ভাগ লোৱা আদি কামত আত্মনিয়োগ কৰিছিল৷ স্বাধীনতা আন্দোলনলৈ যোগোৱা অপৰিসীম অৱদানৰ বাবে ১৯৮৬ চনৰ এপ্ৰিলত মুক্তিযোদ্ধা পেন্সন লাভ কৰে৷ কিন্তু এনে এজন বীৰৰ যি কৰ্মৰাজি, সেয়া মাত্ৰ পেন্সনতেই সীমাবদ্ধ থাকিল৷ য’ত আজিও পৰিয়ালটোৰ লগতে সমগ্ৰ অঞ্চলটো উপেক্ষিত হৈ ৰ’ল৷ চকুলোৰ নৈত ওপঙি থকা এই অঞ্চলৰ ৰাস্তা-পদূলিকে ধৰি আন এশ-এবুৰি সমস্যাৰে জৰ্জৰিত অৱস্থা৷ য’ত গোলাঘাট জিলাৰ প্ৰথমজন শ্বহীদ কমলা মিৰিৰ নিজা গাঁও৷ এনে অৱহেলিত কাৰ্যই শ্বহীদসকলৰ লগতে সমগ্ৰ জাতিটোক অপমান কৰা নাইনে? আজি স্বাধীনতাৰ ৭৩ বছৰৰ পাছতো গাঁৱৰ পথ সুচল নহ’ল৷ এই মহান বীৰজন ২০০২ চনৰ ১০ জুনত মৃত্যু হয়৷ এনে এজন মহান বীৰৰ যি নীতি-আদৰ্শ, কৰ্মৰাজি সদায় আমাৰ  চিৰস্মৰণীয় হৈ ৰ’ব৷