ছেপ্টেম্বৰৰ মাজভাগতো প্ৰখৰ ৰ’দ আৰু প্ৰচণ্ড গৰমত জনজীৱন অতিষ্ঠ হৈছে৷ বতৰ বিজ্ঞানৰ বতৰা দিওঁতাসকলে কৈছে যে এই বছৰ ছেপ্টেম্বৰৰ উষ্ণতাই পূৰ্বৰ ৰেকৰ্ড ভংগ কৰিছে৷ যোৱা বছৰ এপ্ৰিলতেই এখন ৰাষ্ট্ৰীয় কাকতত এই বাতৰি প্ৰকাশ পাইছিল যে ভাৰতত ১২২ বছৰীয়া ৰেকৰ্ড ভংগ কৰি তীব্ৰ গ্ৰীষ্ম-প্ৰৱাহ বৈছে৷ ক্ৰমবৰ্ধমান গ্ৰীষ্ম-প্ৰৱাহে দেশখনৰ প্ৰচুৰ ক্ষতি কৰিছে৷ মানুহক যন্ত্ৰণাৰে পীড়িত কৰিছে আৰু আনকি অনেক লোকে মৃত্যুকো সাবটিব লগা হৈছে৷ এক তথ্যমতে, আমাৰ দেশত ১৯৮১-৯০ৰ দশকত প্ৰচণ্ড গৰমত ৫,৪৫৭জন লোকৰ মৃত্যু হোৱাৰ বিপৰীতে ২০১১-২০২০ৰ দশকটোত ১১,৫৫৫জন লোকৰ মৃত্যু হৈছে৷ এসময়ত নাতিশীতোষ্ণ জলবায়ুৰ ঠাই বুলি প্ৰখ্যাত হোৱা অসমো সেই ৰাজ্যসমূহৰ অন্তৰ্ভুক্ত হৈছে, য’ত গ্ৰীষ্ম-প্ৰৱাহৰ ফলত যথেষ্ট লোক মৃত্যুমুখত পৰিছে৷ অৱশ্যে, অতিমাত্ৰা ৰ’দ, গ্ৰীষ্মৰ উত্তাপ কেৱল ভাৰত বা অসমৰে সমস্যা নহয়৷ এই সমস্যাক লৈ সমগ্ৰ পৃথিৱী আজি চিন্তিত৷ সততে গ্ৰীষ্মকালে আমনি নকৰা পৃথিৱীৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ দেশসমূহেও সম্প্ৰতি গ্ৰীষ্মৰ প্ৰকোপত পৰিছে৷ নিউটনৰ সূত্ৰৰ ন্যায্যতা প্ৰমাণ কৰি মানুহে কৰা নিৰ্বিচাৰ কৰ্মকাণ্ডৰ সমান আৰু বিপৰীতমুখী প্ৰতিক্ৰিয়াৰে ধৰিত্ৰীয়ে যে এশিকনি ভালকৈয়ে দিছে, তাক মানুহে নুবুজাকৈ থকা নাই৷ তথাপি ক্ষান্ত হোৱা নাই কোনো৷ গ্ল’বেল ৱাৰ্মিং, জলবায়ু পৰিৱৰ্তন, প্ৰদূষণ আদি ডাঙৰ ডাঙৰ বিষয়বোৰক লৈ যিমান বৈঠক বহিছে, সিমান কাম বাস্তৱত হোৱা নাই৷ বৰঞ্চ, ঠায়ে ঠায়ে এনেবোৰ কথা, গৱেষণালব্ধ জ্ঞান তথা সাৱধানবাণী সকলো মাথোন কাগজ-কলমতেই সীমাবদ্ধ হৈ আছে৷ আনহে নালাগে আমি নিজৰ ৰাজ্যখনলৈ চকু দিলেই এই কথাৰ উমান পাওঁ৷ এই কথা সত্য যে প্ৰকৃতিৰ ইচ্চাৰ ওপৰত কাৰো হাত নাই৷ যিমানেই সৰ্বশক্তিমান নহওক কিয়, কোনো ৰাজনৈতিক দল বা নেতা অথবা প্ৰশাসনীয় ব্যৱস্থাই সূৰ্যটো ঢাকি ধৰিব নোৱাৰে অথবা গ্ৰীষ্মৰ উত্তাপত বৰফৰ প্ৰলেপ ঢালিবও নোৱাৰে৷ কিন্তু, এই প্ৰতিকূল পৰিস্থিতিৰ পৰা কিছু পৰিমাণে হ’লেও পৰিত্ৰাণ পাবৰ বাবে কিছু হ্ৰস্বম্যাদী আৰু কিছু দীৰ্ঘম্যাদী ব্যৱস্থা ল’ব পাৰে৷ আজি চৰকাৰে হয়তো ক’ব যে এনে গ্ৰীষ্মৰ পৰা ৰক্ষা পাবলৈকে ‘অমৃত বৃক্ষ আন্দোলন’ৰ দৰে দীৰ্ঘম্যাদী আঁচনি লোৱা হৈছে৷ সততাৰে পালন কৰিলে নি(য় এদিন ফল দিব৷ কিন্তু, একে সময়তে আন এক প্ৰশ্নৰো উদয় হয়; সেইটো হৈছে– তেন্তে তৈল-খেজুৰৰ খেতি কিয়?– ই দেখোন ‘অমৃত বৃক্ষ’ৰ  বিৰোধী কাৰ্যসূচীহে৷ মানুহৰ এনেবোৰ কাণ্ডকৰ্মই নষ্ট কৰে প্ৰকৃতিক৷ ৰাজ্যখনৰ মাজেৰে যোৱা ৰাষ্ট্ৰীয় ঘাইপথেৰে অহা-যোৱা কৰোঁতাসকলে দেখে কিদৰে বৃক্ষহীন-উদং হৈ আছে ঠাইবোৰ৷ প্ৰশাসনৰ ঔদ্যোগিক নীতিয়ে পথাৰৰ সেউজীয়াবোৰ কাঢ়ি লৈ মেলি দিছে কংক্ৰিটৰ ভাণ্ডাৰ৷ জ্ঞানীসকলে কৈ আছে বনভূমিৰ বিশালতা বৃদ্ধি কৰাৰ কথা, বাস্তৱত হৈ আছে বন বিধবংসীকৰণ৷ গ্ৰীষ্মত ডেই-পুৰি মৰিবলগীয়া কামবোৰ যেতিয়া আমি নিৰ্বিবাদে কৰি আছোঁ, ফলাফল ভুগিবলৈও আমি সাজু হৈ থাকিব লাগিব৷ ঠায়ে ঠায়ে জনহিতৈষী প্ৰশাসনে হ্ৰস্বম্যাদী ব্যৱস্থা লৈও সাময়িকভাৱে প্ৰচুৰ উত্তাপৰ পৰা ৰাইজক সকাহ দিছে৷ ৰাজ্যখনৰ একমাত্ৰ মহানগৰী গুৱাহাটীৰ পৌৰ প্ৰশাসনক তেনে কোনো হ্ৰস্বম্যাদী ব্যৱস্থা লোৱা কোনেও দেখা নাই৷ কণ কণ ছাত্ৰ-ছাত্ৰীৰ পৰা জ্যেষ্ঠ নাগৰিকলৈ সকলোৰে ‘যেন একো হোৱাই নাই’সদৃশ মানসিকতাৰে স্বাভাৱিক জীৱন নিৰ্বাহ কৰিছে৷ সৰু-সুৰা ব্যৱসায় কৰোঁতা, ট্ৰেফিক পুলিচ, দিন-হাজিৰা কৰোঁতা আনকি পৌৰ নিগমৰ অধীনৰ জাবৰ সংগ্ৰহ কৰোঁতাসকল– সকলোৱেই বিনা বাক্যব্যয়ে ৰ’দত দহি-পুৰি মৰিছে৷ ৰাতি ৰাতি নিগমে কেইটেংকিমান পানীৰে ৰাজপথ শীতল কৰাৰ কথাও ভবা নাই৷ লোড-শ্বেডিং হৈছে, মুখ্যমন্ত্ৰীয়ে মনে মনে থাকিবলৈ কৈ অহাবাৰলৈ নোহোৱাৰ প্ৰতিশ্ৰুতি দিছে৷ বিশ্বৰ আন কিছুমান ঠাইৰ চৰকাৰে প্ৰবল উত্তাপৰ পৰা সাময়িক সকাহ পাবৰ বাবে ভৰ-দুপৰীয়া বাধ্যতামূলকভাৱে দুঘণ্টা টোপনি যোৱা ‘চিয়েষ্টা’ গ্ৰহণৰ কথা আমাৰ চৰকাৰে ভবা নাই৷ মানুহ সহনশীল হৈছে৷ বিৰোধী, চৰকাৰ সকলোৱেই সকলো কথা ৰাজনৈতিক দৃষ্টিভংগীৰে বিচাৰ কৰিবলৈ লৈছে৷ পিছে, প্ৰকৃতিয়ে ৰাজনীতিৰ আঙুলিৰ নিৰ্দেশত উঠ-বহ কৰিবনে?