পাপ-পুণ্য, সৰগ-নৰক
এখন কেলেণ্ডাৰ আৰু পোষ্টাৰ আছিল, আজিকালি সেইখন দেখিবলৈ নাই৷ সেইখনত নৰকত যমদূতে কোনটো পাপৰ বাবে কোনটো শাস্তি দিয়ে তাৰ ভয়ংকৰ ছবি আছিল৷ মূৰত দুটা শিং থকা, প্ৰকাণ্ড বাঘদাঁত থকা, একোচা মোচেৰে সৈতে পেশীবহুল দেহাৰ দেখিলেই ‘পিলাই চমকি’ যোৱাধৰণৰ যমদূতবোৰে পাপীবোৰক বিভিন্ন নোম শিয়ৰাধৰণৰ শাস্তি দি থকা ছবি৷ এটা পাপীক কৰতেৰে মূৰৰ পৰা দুফালকৈ ফালি আছে৷ এটাক প্ৰকাণ্ড কেৰাহী এটাত তপত তেলত ভাজিছে৷ এনে বহু শিহৰণকাৰী শাস্তিৰ সচিত্ৰ বৰ্ণনা আছে কেলেণ্ডাৰখনত৷
এই কেলেণ্ডাৰখন আজিকালি দেখিবলৈ নাই৷ মানুহে নিষ্পাপ, নিষ্কলুষ হৈ গ’ল নেকি? পৰম আশাবাদী আৰু মানুহৰ ওপৰত অগাধ বিশ্বাস থকাজনেও এই কথা বিশ্বাস নকৰে৷ তেনেহ’লে মানুহে পাপলৈ ভয় নকৰা হ’ল নেকি? পাপ এটা মনে গঢ়ি লোৱা ধাৰণা, নাভাবিলেই হ’ল৷ এনেকৈ নভবাকৈ থকাজনে নিজৰ প্ৰেমিকাক হত্যা কৰি টুকুৰা-টুকুৰকৈ কাটি ফ্ৰীজত ভৰাই থৈ আন এগৰাকী প্ৰেমিকাৰ স’তে প্ৰেমত মত্ত হ’ব পাৰে৷ নে মানুহে খাটাংকৈ গম পালে যে নৰক বুলিবলৈ তেনেকৈ একো নাই, যিদৰে সৰগ নাই৷ নৰক যিহেতু নাই, গতিকে সেই ভয়ংকৰ যমদূতবোৰ আৰু সেই ভয়ংকৰ শাস্তিবোৰো নাই৷ গৰম তেলত ভজা যোৱাৰ ভয় নাই৷
নৰকৰ ঘটনাক্ৰম আৰম্ভ হয় মৰাৰ পাছত আৰু যিসকলক নৰক বাসৰ বাবে নিৰ্বাচিত কৰা হয়, তেওঁলোকৰ বাবে৷ গতিকে পাপৰ বাবে ইহজনমত গৰম তেলত ভজা যোৱাৰ কোনো সম্ভাৱনা নাই৷ শ্মশানত পুৰি চাই হোৱাৰ পাছত পাপীসকল সোঁশৰীৰে নৰকত উপস্থিত হয় নেকি? নে তেওঁলোকক জোৰকৈ লৈ যোৱা হয়? আকৌ দেহাটো জ্বলি চাই হোৱাৰ পাছত আত্মা বুলিবলৈ কিবা এটা যদি ৰৈও যায়, সেইটোক ভাঙিব, কাটিব, পুৰিব নোৱাৰি বুলি কৈয়েই থৈছে দেখোন, গতিকে যমদূতে শাস্তি নিশ্চয় আত্মাক নিদিয়ে, দেহাটোকহে দিয়ে৷ গতিকে পাপীবোৰ পুৰি চাই হোৱাৰ পাছতো সোঁশৰীৰে নৰকত উপস্থিত হ’ব লাগে, শাস্তি পাবৰ বাবে৷ তাৰ মানে শাস্তি ভোগ কৰাৰ বাবেই পাপীবোৰক একোটা দেহা যোগান ধৰিব লাগে৷ এইখিনিতেই কথাটো জটিল হৈ পৰে৷ যিবোৰ ধাৰণা সঁচা নহয় বা সেইটো জটিল হোৱাৰ সম্ভাৱনা বেছি৷ এটা মিছা লুকুৱাবলৈ আন এটা মিছা ক’বলগীয়া হয় আৰু এনেকৈ মিছা কাহিনীটো মিলাওতে কাহিনীটো ক্ৰমাৎ জটিল হৈ গৈ থাকে আৰু শেষত শুনোতাই গম পায় যে সেইটো এটা মিছা কাহিনী৷ কিন্তু মানুহ জীৱটোৱেই এনেকুৱা যে ই অলেখ মিছা কাহিনী বিশ্বাস কৰে৷ অকল বিশ্বাসেই নকৰে সেই বিশ্বাস অনুসৰি জীৱন অতিবাহিত কৰে৷ নৰকৰ কাহিনীটো কিমানে বিশ্বাস কৰে?
মানুহে কাৰ্যকাৰণ সম্পৰ্কৰে, যুক্তিৰে কথাবোৰ ৰিজাই চাব পাৰে৷ তেনে এটা যুক্তিসংগত বিশ্বাস বা কাহিনী হ’ল– পাপ-পুণ্য, সৰগ-নৰক, এইবোৰ পৰকালৰ বস্তু নহয়৷ সকলো ইহকালতেই আছে৷ মানুহে ইহজনমতে কৰ্মফল ভোগ কৰিব লাগিব, সৰগৰ সুখ বা নৰকৰ যন্ত্ৰণা ইহজনমতে ভোগ কৰিব লাগিব৷ এই যুক্তি বা কাহিনী বা বিশ্বাস মতে ভাল কামৰ ভাল ফল আৰু বেয়া কামৰ বেয়া ফল ইহজনমতে, ইহকালতে ভোগ কৰিব লাগিব৷ এই কাহিনীটো বা বিশ্বাসটো বা যুক্তিটোও বৰ সোলোক-ধোলোক৷ পৃথিৱীত ৮০-৯০ শতাংশ মানুহৰ জীৱন আৰ্থিক বা বৈষয়িক অভাৱ আৰু তাৰ ফলত হোৱা যন্ত্ৰণাৰে ভৰা৷ ইয়াৰে বেছিভাগেই জীৱনত কোনো পাপ কৰাৰ কোনো সুযোগেই পোৱা নাই৷ তেনেহ’লে তেওঁলোকে কিয় নৰক যন্ত্ৰণা ভোগ কৰি আছে? তেওঁলোকক সান্ত্বনা দিবলৈ কোৱা হ’ল যে সেয়া তেওঁলোকৰ পূৰ্ব জনমৰ পাপৰ ফল৷ কিন্তু তেওঁলোকৰ বিৰুদ্ধে থকা অভিযোগনামা বা চাৰ্জশ্বীট তেওঁলোকক দেখুওৱা নহয়৷ আগৰ জনমত তেওঁলোকে কি অপৰাধ কৰিছিল নজনাকৈয়েই তেওঁলোকে শাস্তি ভোগ কৰিব লাগিব৷ কাহিনীটো সোলোক-ঢোলোক৷ বৰং এই কথাটোহে যুক্তিপূৰ্ণ যে কোনোধৰণৰ পাপ নকৰাকৈ পৃথিৱীৰ গৰিষ্ঠসংখ্যক মানুহে ইহজনমতেই নৰক যন্ত্ৰণা ভোগ কৰি থাকে৷
কাহিনীবোৰ সোলোক-ধোলোক হোৱাৰ বাবেই নৰকৰ অস্তিত্বৰ প্ৰতিয়েই মানুহ সন্দিহান আৰু গৰিষ্ঠসংখ্যক মানুহৰ দুখ-যন্ত্ৰণা দেখি কেৱল পাপীয়েহে নৰক যন্ত্ৰণা ভোগ কৰাৰ কাহিনীটোৰ প্ৰতিও মানুহৰ গভীৰ সন্দেহ৷ ফলস্বৰূপে মানুহক নৰকৰ ভয় দেখুৱাই থকা সেই কেলেণ্ডাৰখন এতিয়া বিলুপ্ত৷
পাপ-পুণ্য, সৰগ-নৰকৰ ধাৰণা বা কাহিনীয়ে মানুহক নিষ্পাপ বা স্বৰ্গাভিলাষী কৰাত ইতিহাসত কেতিয়াও সম্পূৰ্ণ সফল হোৱা নাছিল৷ বিশেষকৈ ক্ষমতা আৰু সম্পদশালীসকলে পাপ-পুণ্যক বিচাৰ্য বিষয় বুলি কেতিয়াও ভবা নাছিল৷ এতিয়া সেই বিফলতা প্ৰায় সম্পূৰ্ণ৷ পাপ নাই নেকি আৰু পাপৰ শাস্তিও নাই নেকি? ভগৱান, সৰগ বা নৰকৰ সহায় নোলোৱাকৈ মানুহ আৰু মানুহে নিজে গঢ়া আৰু বলৱৎ কৰিব পৰা ব্যৱস্থাৰ বাদে পাপ ৰোধ কৰাৰ আৰু পাপীক শাস্তি দিয়াৰ আন কি উপায় আছে? কিন্তু পাপ ৰোধৰ ব্যৱস্থাটোৱেই যদি পাপীৰ হাতত থাকে?