ৰাজহুৱাকৈ বিহুমঞ্চত জুবিন গাৰ্গে ক’লে যে বিহু কমিটীসমূহে ‘স্মৃতিগ্ৰন্থ’সমূহ প্ৰকাশ কৰিব নালাগে, কিয়নো সেইবোৰ কোনেও নপঢ়ে৷ তাৰ পৰিৱৰ্তে স্মৃতিগ্ৰন্থৰ নামত ব্যয় হোৱা ধনখিনি কাৰোবাক দিব লাগে৷ জুবিনৰ এই তাৎক্ষণিক মন্তব্যত তেওঁৰ কাষতে থিয় হৈ থকা ব্যক্তি (হয়তো আয়োজক সদস্য অথবা কোনো অভ্যাগত) দুজন কিঞ্চিত বিমোৰত পৰে আৰু ‘অজ্ঞতা’ৰ হাঁহিৰে সঁহাৰি জনায়৷ এই কৰ্মকাণ্ডৰ ভিডিঅ’ সামাজিক মাধ্যমত প্ৰচাৰ হোৱাত কিছু মুখ-চুপতি চলে৷ একাংশই জুবিনক গৰিহণা দিয়ে, কোনোৱে প্ৰতিবাদ কৰি তেনেধৰণৰ স্মৃতিগ্ৰন্থ যে পঢ়ে সেইটো ঘোষণা কৰে, কোনোৱেবা আকৌ আয়োজকসকলকেই মনে মনে থকাৰ বাবে নিন্দা কৰে৷ সি যিয়েই নহওক কিয়, নিচাসক্ত অৱস্থাতেই হওক (যিটো জুবিনৰ বাবে স্বাভাৱিক কথা) বা সজ্ঞান অৱস্থাতেই হওক, জুবিনে কিন্তু এটা গুৰুত্বপূৰ্ণ দিশ ৰাজহুৱাকৈ আঙুলিয়াই দিলে৷ জুবিনৰ এই ভিডিঅ’টো এটা ‘ক্লিপ’হে, সম্পূৰ্ণ নহয়৷ এই ক্লিপটোৰ প্ৰথমাংশত ‘শুন-নুশুন’কৈ যিটো কথা জুবিনৰ মুখৰ পৰা ওলাইছে, সেইটো হ’ল ‘...এইবোৰ পঢ়িব লাগেদেই৷ কোনেও নপঢ়ে...৷’ ইয়াৰ পাছতহে বাকীখিনি কথা৷ সামাজিক মাধ্যমৰ তৰ্ক-বিতৰ্কত লিপ্ত হোৱাসকলে বোধহয় প্ৰথম বাক্যটোলৈ মন নকৰিলে৷ সঁচা কথা যে স্মৃতিগ্ৰন্থবোৰৰ পাঠকৰ সংখ্যা কম৷ বিহু কমিটীৰ আয়োজক অথবা স্মৃতিগ্ৰন্থখনৰ সম্পাদনা-মণ্ডলীত থকাসকলৰো কিমানে এনে স্মৃতিগ্ৰন্থ পঢ়ে, তাক বুজাৰ উপায় নাই যদিও সকলোৱে যে পঢ়ে, তাত সন্দেহ আছে৷ তেনেহ’লে স্মৃতিগ্ৰন্থনো প্ৰকাশ কৰে কিয়? বিনোদনৰ বাবে বিহুত নৃত্য-গীত সংযোজিত সাংস্কৃতিক সন্ধিয়াবোৰ আছে, খেল-ধেমালি-মেলা আছে, জ্ঞান-অন্বেষণৰ বাবেও নিশ্চয় কোনেও স্মৃতিগ্ৰন্থখনলৈ বাট চাই নাথাকে৷ পিছে, এনে স্মৃতিগ্ৰন্থত আয়োজকসকলৰ নাম, ফটো আদিও ছপা হৈ ওলায়৷ গতিকে, এইটোও এটা সম্ভাব্য কাৰণ হ’ব পাৰে, যাৰ বাবে স্মৃতিগ্ৰন্থ প্ৰকাশ কৰা হয়৷ স্মৃতিগ্ৰন্থবোৰ প্ৰকাশ কৰাৰ বাবে বিভিন্ন অনুষ্ঠান-প্ৰতিষ্ঠান আদিৰ পৰা ‘বিজ্ঞাপন’ সংগ্ৰহ কৰা হয়, যিবোৰ হৈছে বিহুৰ বৰঙণি সংগ্ৰহৰ একো-একোটা উৎস৷ স্মৃতিগ্ৰন্থত মন্ত্ৰী-বিধায়ককে আদি কৰি নেতৃস্থানীয় লোকৰ পৰা ‘শুভেচ্ছা-বাণী’ সংগ্ৰহ কৰা হয়৷ শুভেচ্ছা-বাণী প্ৰকাশ কৰাৰ সুবাদতে তেনে বিশিষ্ট লোকসকল বিহুখনৰ পৃষ্ঠপোষক হৈ পৰে৷ গতিকে, জুবিনৰ সেই ‘কিয় প্ৰকাশ কৰিব লাগে এইবোৰ’ৰ এইটোও এটা সম্ভাব্য কাৰণ হ’ব পাৰে৷ অৱশ্যে, স্মৃতিগ্ৰন্থখনৰ সাহিত্যিক বা বৌদ্ধিক মূল্যৰ প্ৰতি যে প্ৰতিখন বিহু কমিটী বা তেনে কামৰ সৈতে জড়িত প্ৰতিজন ব্যক্তিয়েই উদাসীন এনে নহয়৷ সৎ উদ্দেশ্য, সজ আগ্ৰহেৰে স্মৃতিগ্ৰন্থ প্ৰকাশ কৰোঁতা লোক আজিও সমাজত আছে৷ তৎসত্ত্বেও বিহুবোৰত সবাতোকৈ গুৰুত্বহীন বিষয়টোৱেই হৈছে এই স্মৃতিগ্ৰন্থখন৷ বহুতো আয়োজকে যেনে-তেনে জোৰা-টাপলি মাৰি এইখন উলিয়াবলৈ চায়৷ স্মৃতিগ্ৰন্থত কি কিধৰণৰ লেখা প্ৰকাশ কৰা হ’ব, তাৰ কোনো পৰিকল্পনা নাথাকে৷ বহুতেই দুই-এজন প্ৰতিষ্ঠিত লেখকৰ লেখা সন্নিবিষ্ট কৰিব পাৰিলেই স্মৃতিগ্ৰন্থখনৰ মান উচ্ছ হৈ যাব বুলি ধৰি লয় আৰু বাকী লেখাৰ উপযুক্ততা বিচাৰ নকৰাকৈ প্ৰকাশ কৰা হয়৷ অতি নগণ্যসংখ্যকক বাদ দি বাকীবোৰে স্মৃতিগ্ৰন্থৰ লেখকক কোনো ‘মাননী’ লেখাৰ বাবদ আগবঢ়ায়৷ বহুতে তেনে লেখকক স্মৃতিগ্ৰন্থখনৰ ‘কপী’ এটাও দিব লাগে বুলি অনুভৱ নকৰে৷ লেখকৰ লেখাক সামান্যতমো মূল্য দিব লাগে বুলি উপলব্ধি নকৰা আয়োজকে স্মৃতিগ্ৰন্থখনক কিবা মূল্য দিয়ে বুলি ভাবিব নোৱাৰি৷ তেনে ক্ষেত্ৰত পঢ়ুৱৈ বা পাঠকেইবা কি আগ্ৰহ দেখুৱাব? এনে এটি অপ্ৰিয় অথচ নিষ্ঠুৰ বাস্তৱকে ইংগিত কৰি জুবিন গাৰ্গে কিজানিবা সেই বিতৰ্কিত মন্তব্য কৰিলে! বহুতে কোৱাৰ দৰে সেয়া ‘পাগলৰ প্ৰলাপ’ আছিল জানো? সেই ‘প্ৰলাপ’ৰ নেপথ্যৰ সত্যবোৰ বিহু কমিটীৰ আয়োজকসকলে অনুধাৱন কৰক; নহ’লে, ‘স্মৃতিগ্ৰন্থ’ প্ৰকাশ কৰাৰ ‘অপ্ৰয়োজনীয়’ কামবোৰ বন্ধ কৰি পেলাওক৷ এনেয়েও আমাৰ কাকত-আলোচনী আদিৰ প্ৰতি অনীহা৷ জনামতে এইবাৰ হেনো কেইবাটাও বাতৰিকাকত প্ৰতিষ্ঠানে পৰম্পৰাগতভাৱে কৰি অহাৰ দৰে ‘বিহু-সংখ্যা’ আলোচনী প্ৰকাশ নকৰিলেই! মাথোঁ এটা প্ৰতিষ্ঠানেহে বিহু সংখ্যা আলোচনী উলিয়ালে৷ ইয়াৰ অন্তৰালৰ কাৰণবোৰ কি? লেখক নে পাঠকৰ অভাৱ? নে অন্যান্য ‘জনপ্ৰিয়’ নতুন কাম কৰি দেখুৱাই যুগৰ প্ৰতিযোগিতাত তিষ্ঠি থাকিবলৈ প্ৰতিষ্ঠানসমূহে লোৱা সময়ৰ সিদ্ধান্ত! সময়ৰ সোঁতত উটি-ভাহি ফুৰিবলৈ ‘আদাক দেখি উঠিল গা, কেতুৰীয়ে বোলে মোকো খা’ মনোভাবেই যথেষ্ট, কিহৰ সাহিত্য, কিহৰ সংস্কৃতি, বৌদ্ধিক যাত্ৰাৰ দৰকাৰেইবা কি?