মানুহ-বন্যপ্ৰাণীৰ সংঘাত
কেইদিনমান পূৰ্বে নুমলীগড়ৰ এটা অঞ্চলত বন্যহস্তীৰ জাক এটাই বৃহৎ এলেকাৰ কৃষিভূমিত শালিধানৰ খেতি তহিলং কৰাৰ বাতৰি বৈদু্যতিন মাধ্যমত দেখুওৱা হৈছিল৷ হাতীৰ জাকটোৱে বাঢ়ি অহা ধানখেতি খাই খাস্তাং কৰাৰ দৃশ্য গাঁওবাসীয়ে অসহায় হৈ চাই থকাৰ বাহিৰে আন উপায় নাছিল৷ একাংশই মৰসাহ কৰি হাতীৰ জাকটো খেদি পঠিওৱাৰ চেষ্টা চলাইছিল যদিও তেওঁলোকৰ সেই চেষ্টা আছিল বিফল৷ অসমত শেহতীয়াকৈ এনেধৰণৰ ঘটনা নিয়মিতভাৱে ঘটিবলৈ লৈছে৷ বন্যহস্তীৰ তাণ্ডৱৰ পৰা গাঁওবাসী আৰু তেওঁলোকৰ সম্পদক সুৰক্ষা দিয়াৰ ক্ষেত্ৰত বন বিভাগো সচৰাচৰ ব্যৰ্থ হোৱা দেখা যায়৷ বহু সময়ত বন বিভাগৰ লোকো হাতীৰ জাক জনাঞ্চলৰ পৰা খেদি পঠিওৱাত সফল হ’ব নোৱাৰে৷ তাৰ মূল কাৰণটো হৈছে–পুঁজিৰ অভাৱৰ বাবে বন বিভাগে বনকৰ্মীক প্ৰয়োজনীয় সা-সৰঞ্জাম যোগান ধৰিব নোৱৰাটো৷ হাতী আৰু মানুহৰ সংঘাত অসমৰ নতুন নতুন ঠাইলৈ সম্প্ৰসাৰিত হোৱাটো নিঃসন্দেহে চিন্তনীয় বিষয়৷ কেৱল হাতীয়েই নহয়, ৰাজ্যখনত মানুহৰ সৈতে বাঘৰ সংঘাতো ক্ৰমাৎ বৃদ্ধি পাবলৈ ধৰিছে৷ যোৱা মাহত গুৱাহাটীৰ মালিগাঁও অঞ্চলত খেলি থকা অৱস্থাত ছবছৰীয়া শিশু এটিক নাহৰফুটুকী এটাই চোঁচৰাই নিয়াৰ ঘটনা সংঘটিত হৈছিল৷ খাদ্যৰ সন্ধানত নাহৰফুটুকীয়ে মানুহৰ আৱাসস্থলীত প্ৰৱেশ কৰাটো গুৱাহাটীত এতিয়া সাধাৰণ ঘটনাত পৰিণত হৈছে৷ এটা সময়ত অসমৰ বনাঞ্চলত প্ৰচুৰ পৰিমাণে নাহৰফুটুকী আছিল৷ কিন্তু উদ্যোগীকৰণেই হওক অথবা মানুহৰ বসতি, বনাঞ্চলবোৰ সংকুচিত হৈ অহাৰ ফলতেই হওক, বাঘৰ খাদ্যবস্তুৰ নাটনি হোৱাৰ লগতে বাসস্থানৰ পৰিসৰো হ্ৰাস পাবলৈ ধৰিলে৷ খাদ্য বিচাৰি মানুহৰ বসতি অঞ্চললৈ ওলাই অহাৰ বাবেই বাঘ আৰু মানুহৰ মাজত সংঘাতৰ সৃষ্টি হয়৷ বন্যপ্ৰাণী বিশেষজ্ঞসকলৰ মতে, নাহৰফুটুকী সাধাৰণতে নৰখাদক নহয়৷ এই প্ৰজাতিৰ বাঘে সাধাৰণতে মানুহৰ পৰা আঁতৰি থাকিব বিচাৰে৷ এটা সময়ত গুৱাহাটীৰ আশে-পাশে থকা পাহাৰবোৰত বহুতো নাহৰফুটুকী আছিল৷ সেই সময়ত বাঘ আৰু মানুহৰ মাজত সংঘাত হোৱা নাছিল৷ কিন্তু বনাঞ্চলবোৰ আৰু পাহাৰবোৰত বেদখল হোৱাৰ পাছত এই বন্যপ্ৰাণীবোৰৰ মুক্ত বিচৰণৰ ঠাই সংকুচিত হোৱাৰ লগতে খাদ্যৰো নাটনি হ’বলৈ ধৰে আৰু খাদ্যৰ সন্ধানতে বন্যপ্ৰাণী জনাঞ্চললৈ ওলাই আহিবলগীয়া হয়৷ একেই কথা হাতীৰ ক্ষেত্ৰতো প্ৰযোজ্য৷ খাদ্যৰ সন্ধানত বনাঞ্চলৰ পৰা ওলাই অহা হাতীৰ গচকত প্ৰাণ হেৰুওৱা মানুহৰ সংখ্যাও বৃদ্ধি পাবলৈ ধৰিলে৷ এটা সমীক্ষাৰ প্ৰতিবেদনত প্ৰকাশ যে অসমৰ লগতে পশ্চিমবংগ আৰু ওড়িশাত হাতী আৰু মানুহৰ মাজত হোৱা সংঘাতত মৃত্যুৰ হাৰ দেশৰ ভিতৰতে সৰ্বাধিক৷ ২০১৪ চনৰ পৰা ২০১৯ চনপৰ্যন্ত ভাৰতত হাতীৰ আক্ৰমণত ২,৩৩১জন লোকৰ মৃত্যু হোৱাৰ তথ্য পোৱা যায় আৰু উল্লিখিত ৰাজ্য তিনিখনত প্ৰাণ হেৰুওৱা লোকৰ সংখ্যা ৰ,১৩২জন অৰ্থাৎ প্ৰায় ৪৮ শতাংশ৷ অসমত প্ৰতি বছৰে বন্যহস্তীৰ আক্ৰমণত ৩০-৪০জনকৈ লোকৰ মৃত্যু হয়৷ তাৰ বিপৰীতে মানুহৰ হাততো বন্যহস্তীৰ মৃত্যু হোৱাৰ উদাহৰণ আছে৷ খাদ্যৰ সন্ধানত বনাঞ্চলৰ পৰা ওলাই আহোঁতে ৰে’লৰ খুন্দাত অথবা বিদ্যুৎস্পৃষ্ট হৈও হাতীৰ মৃত্যু হোৱাৰ ঘটনা ঘটিছে৷হাতীৰ সংৰক্ষণৰ ক্ষেত্ৰত সহায়ক হোৱাৰ স্বাৰ্থত এছীয় হাতীক সংকটাপন্ন প্ৰাণীৰ তালিকাত অন্তৰ্ভুক্ত কৰাৰ আৱেদন জনাইছে ভাৰতে৷ ২০১৭ চনৰ গণনা অনুসৰি ভাৰতৰ ৩০খন সংৰক্ষিত বনাঞ্চলত প্ৰায় ৩০ হাজাৰ এছীয় হাতী আছে৷ বন্যপ্ৰাণীক বিলুপ্তিৰ পৰা ৰক্ষা কৰিবলৈ হ’লে বনাঞ্চলৰো সংৰক্ষণৰ ব্যৱস্থা কৰিব লাগিব৷ পৃথিৱীখন বসবাসৰ উপযোগী কৰি ৰাখিবলৈ হ’লে বনাঞ্চল আৰু গছ-গছনি থাকিবই লাগিব৷ সংৰক্ষিত বনাঞ্চলবোৰ বেদখলমুক্ত হ’ব লাগিব৷ এয়া নিশ্চিত কৰাৰ দায়িত্ব চৰকাৰৰ৷ পৰিৱেশৰ ভাৰসাম্য বজাই ৰাখিব পাৰিলেহে মানুহৰ লগতে আন জীৱকুল বৰ্তি থকাটো সম্ভৱ হ’ব৷ এই কথাটো সকলোৱে উপলব্ধি কৰিব পাৰিলেহে পৰিৱেশ দিৱস, বন্যপ্ৰাণী সপ্তাহ, ব্যাঘ্ৰ দিৱস আদি উদ্যাপনৰ প্ৰকৃত উদ্দেশ্য সফল হোৱা বুলি ক’ব পৰা যাব৷
