সংবাদ মাধ্যমৰ কথাৰে
Media Watchdog Reporters Sans Frontieres নামৰ সংস্থাটোৰ প্ৰতিবেদন অনুসৰি ২০২২ বৰ্ষত World Press Freedom Indexত ভাৰতৰ স্থান ১৫০ৰ পৰা ১৬১লৈ অৱনমিত হৈছে৷ ১৮০খন দেশক লৈ চলোৱা এই সমীক্ষাটোত ভাৰতৰ স্থান চুবুৰীয়া পাকিস্তান [১৫০], নেপাল [৯৫], আফগানিস্থান [১৫২], শ্ৰীলংকাতকৈ [১৩৫] অধিক বেয়া৷ বিশ্বৰ স্বতন্ত্ৰ প্ৰেছ সূচকাংকৰ ক্ষেত্ৰত বিশ্বৰ সৰ্ববৃহৎ গণতন্ত্ৰৰ দেশখনৰ স্থান পাকিস্তান, আফগানিস্থান আদিৰ দৰে সাম্প্ৰদায়িক, সন্ত্ৰাসবাদেৰে জুৰুলা দেশতকৈ অৱনমিত হোৱাটো সঁচাকৈয়ে চিন্তনীয়৷ ৰাজনৈতিক, অৰ্থনৈতিক, বিধায়িনী, সামাজিক আৰু সুৰক্ষা আদি পাঁচটাবিষয়ক মূল বিষয় হিচাপে লৈ চলোৱা সমীক্ষাটোত ভাৰতৰ এনে অৱনমিত স্থানে আচলতে সকলোকে হতচকিত কৰিছিল৷
দেশৰ সংবাদ মাধ্যমত চৰকাৰৰ অবাঞ্চিত হস্তক্ষেপৰ অভিযোগ উঠিছে৷ দেশৰ কেইবাজেনা বিখ্যাত সাংবাদিকে চাকৰিৰ পৰা অব্যাহতি লোৱা কাৰ্যই এই প্ৰসংগ অধিক গুৰুত্বপূৰ্ণ কৰি তুলিছে৷ ৰাষ্ট্ৰীয় ইলেক্ট্ৰনিক গণমাধ্যম এ বি পি নিউজৰ পৰা জ্যেষ্ঠ সাংবাদিক পুণ্য প্ৰসূন বাজপেয়ীৰ পদত্যাগে কেইবছৰমান আগতে দেশৰ সংবাদ জগতত খলকনিৰ সৃষ্টি কৰিছিল৷ অভিযোগ অনুসৰি দেশৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীৰ ভুল-ত্ৰুটি বিশ্লেষণ কৰি ‘মাষ্টাৰ ষ্ট্ৰ’ক’ নামৰ এটা অনুষ্ঠান চলোৱাৰ বাবেই পুণ্য প্ৰসূন বাজপেয়ীক সংবাদ গোষ্ঠীটোৰ পৰা পদত্যাগ কৰিবলৈ বাধ্য কৰোৱা হৈছিল৷ পুণ্য প্ৰসূন বাজপেয়ী বা ৰৱীশ কুমাৰৰ বক্তব্যৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি প্ৰচাৰ কৰা এই অভিযোগ যদি সঁচা হয়, ই কিন্তু দেশৰ বাবে অতিকৈ দুৰ্ভাগ্যজনক৷ অসমতো এনেধৰণৰ ঘটনা শূন্য নহয়৷ ২০২৩ চনৰ জানুৱাৰীত ভাৰতৰ প্ৰধানমন্ত্ৰীৰ প্ৰসংগ আধাৰিত বি বি চিৰ তথ্যচিত্ৰখনৰ সম্প্ৰচাৰ ভাৰতত বন্ধ কৰি দিয়া হ’ল৷ ইয়াতকৈ বহু ভয়ংকৰ দিন পাৰ হৈছিল ইন্দিৰা গান্ধীৰ জৰুৰীকালীন অৱস্থাৰ সময়ত৷ চৰকাৰী অনুমোদন নোহোৱাকৈ সেই সময়ত কোনো সংবাদ গোষ্ঠীয়ে কোনোধৰণৰ বাতৰি পৰিৱেশন কৰিব পৰা নাছিল৷
১৮৮৭ চনতেই ‘নিউয়ৰ্ক ৱ’ল্ডৰ্’ নামৰ বাতৰিকাকতখনৰ প্ৰকাশক যোছেফ পুলিৎজাৰ আৰু San Francisco Examiner নামৰ কাকতখনৰ সম্পাদক ৰণ্ডলফ্ হাষ্টেৰ্ [Randolph Hearst] প্ৰথমবাৰৰ বাবে নৈতিকতাক বিসৰ্জন দি সংবাদ মাধ্যমৰ দৰে দেশ বা বিশ্বৰ অতিকৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ স্তম্ভ এটাত হালধীয়া ৰং সানিছিল৷ হালধীয়া সাংবাদিকতাৰ প্ৰৱৰ্তনে গোটেই সংবাদ বিতৰণ ব্যৱস্থাটোৰ বিশ্বাসযোগ্যতা তথা সাহসিকতাক বজাৰত বিক্ৰী কৰাৰ সুপৰিকল্পিত কাৰ্যপন্থা অৱলম্বন কৰিছিল৷ ৰাজনীতিবিদ পিতৃৰ পৰা উত্তৰাধিকাৰী সূত্ৰে পোৱা বাতৰিকাকতৰ ব্যৱসায়টোক হাষ্টেৰ্ কেৱল ৰাজনৈতিক মুনাফাৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰিছিল৷ সংবেদনশীল বাতৰিৰে কাকতৰ বিক্ৰী কিদৰে বৃদ্ধি কৰিব পাৰি নিউয়ৰ্ক ৱ’ল্ডৰ্ আৰু San Franciscoৰ মালিক তথা সংবাদদাতাসকলে ভালকৈয়ে জানিছিল৷ পেনী প্ৰেছ নামৰ নিউয়ৰ্কৰ এটা প্ৰেছে বাতৰিকাকতসমূহ এক পেনীত বিক্ৰী কৰি অল্পশিক্ষিত বাটৰুৱা জনতাক নিজৰ প্ৰধান গ্ৰাহক হিচাপে গণ্য কৰিছিল৷ চকু বহল হৈ যোৱা কিছুমান শিৰোনামেৰে কাকতৰ প্ৰথম পৃষ্ঠা ভৰাই লাভ তথা গ্ৰাহক চকুত লগাকৈ বঢ়াবলৈ বাতৰিকাকত গোষ্ঠীটো সক্ষম হৈছিল৷