এটা দুশ বছৰীয়া ট্ৰেজেডী

অসমীয়াই বোধকৰো ভাৰতৰ এনেকুৱা এটা দুৰ্ভগীয়া জাতি যাৰ ভৱিষ্যৎ  নিৰূপণ কৰে বেলেগে৷ আমি অসমীয়াই গীতে-মাতে, সাহিত্যই-সংস্কৃতিয়ে নিজকে চহকী বুলি বুকু ফিন্দাই আনৰ আগত ক’বলৈ ভাল পাওঁ৷ আমি যে এক কৰ্মঠ জাতি, সংস্কৃতিৱান জাতি, সাহসী জাতি তাৰ প্ৰমাণস্বৰূপে আমি বহু তথ্য দাঙি ধৰোঁ৷ গৌৰৱ কৰোঁ আনৰ আগত৷

কিন্তু আজিৰ তাৰিখত কথাবোৰ সঁচা হয়নে? এটা এটাকৈ কথাবোৰ ফঁহিয়াই চালে বাস্তৱটো ওলোটা যেন লাগিব৷

বাস্তৱত এয়াহে বুলি ক’লেও হয়তো ভুল কোৱা নহ’ব যে আমি হৈছোঁ এনেকুৱা এটা দুৰ্ভগীয়া জাতি যাক নিজৰ মাটিতেই কোনোবাই আনৰ হাতত তুলি দিয়ে আৰু আন কোনোবাই নিয়ন্ত্ৰণৰ দায়িত্ব লয়৷ অথচ আজিৰ অসমীয়াই মুখ খুলি একো ক’বও নোৱাৰে৷ এই পৰম্পৰা অৱশ্যে আজিৰ নহয়৷ সুদীৰ্ঘ দুশ বছৰজুৰি চলি আহিছে এই ব্যৱস্থা৷ উদাহৰণ ইয়াৰ অনেক দিব পাৰি৷ 

সেই যে তাহানিতে ইয়াণ্ডাবু সন্ধি হৈছিল তেতিয়াৰ পৰাই অধিকাংশ সময়তেই অসমৰ মানুহৰ বা অসমীয়া জাতিৰ ভৱিষ্যৎ নিৰ্ধাৰণ কৰি আহিছে বেলেগেহে৷ এই জাতিটোৱে কি ভাল পায় বা কি বিচাৰে তালৈ গুৰুত্ব দিবলগীয়া আছে বুলি এই ভৱিষ্যৎ নিৰ্ধাৰণকাৰী শক্তিসমূহে ভবা নাই৷

১৮২৬ চনতেই এই প্ৰক্ৰিয়া আৰম্ভ হৈছিল৷ ‘অসম’ অসমীয়া জাতি১৮২৬ চনতেই এই প্ৰক্ৰিয়া আৰম্ভ হৈছিল৷ ‘অসম’ অসমীয়া জাতিৰ ভূখণ্ড৷ অসমৰ মাটিত সাতৰাজ মাৰি একৰাজ পাতিছিল চাওলুং চুকাফাই৷ কিন্তু ছশ বছৰীয়া এই ঐতিহাসিক আহোম ৰাজত্বৰ বেলি লহিওৱাৰ পৰত আভ্যন্তৰীণ কন্দলৰ কুফল আছিল মানৰ আগমন৷ সেই মানক আকৌ তাহানিৰ ব্ৰহ্মদেশ বা আজিৰ ম্যানমাৰৰ পৰা মাতি আনিছিল সেই আহোম ৰাজশাসনৰ মানুহেই [ঘৰ বিভীষণ]৷ অসমীয়াৰ ওপৰত শাসন চলাইছিল, নিৰ্যাতন চলাইছিল আৰু এসময়ত সেই মানৰ সৈতেই ব্ৰিটিছ শাসকে চুক্তি স্বাক্ষৰ কৰি অসম নিজৰ অধীনলৈ নিছিল৷

তাৰ আগলৈকে অসম আছিল এখন স্বাধীনচিতীয়া দেশ আৰু অসমীয়া আছিল এটা স্বাধীনচিতীয়া জাতি৷ অসমখন অসমীয়াৰ৷ কিন্তু সেই অসমখনক বা সেই অসমীয়া জাতিটোক  বাহিৰা শক্তিয়ে আহি কিনা-বেচা কৰি বেপাৰ কৰিলে৷ এবাৰো এই জাতিটোক ব্ৰিটিছেও নুসুধিলে, মানেও নুসুধিলে যে অসমীয়াই কি বিচাৰে৷

সেই যে ১৮২৬ চনৰ ২৪ ফেব্ৰুৱাৰীত মানে ইয়াণ্ডাবু সন্ধি কৰি অসমখন ব্ৰিটিছৰ হাতত গতাই দিলে, তেতিয়াৰ পৰাই আচলতে অসমীয়াই নিজৰ ভৱিষ্যৎ নিজে নিৰ্ধাৰণ কৰাৰ ক্ষমতা আৰু অধিকাৰ হেৰুৱাই পেলালে৷ আৰু মাত্ৰ তিনিটা মাহৰ পাছত ২০২৬ৰ ২৪ ফেব্ৰুৱাৰীত ইয়াণ্ডাবু সন্ধিৰ দুশ বছৰ হ’ব৷

অসমীয়াৰ ভৱিষ্যৎ যদি কেতিয়াবা মানে নিৰ্ধাৰণ কৰিলে, কেতিয়াবা আকৌ নিৰ্ধাৰণ কৰিলে ব্ৰিটিছে৷ অৱশেষত ব্ৰিটিছ যোৱাৰ পাছত এই হতভগীয়া জাতিটোৱে কি কৰিব লাগিব-নালাগিব বা ভৱিষ্যৎ কি হ’ব সেয়া নিৰ্ধাৰণ কৰি আহিছে দিল্লীত বহি ৰাজনীতিৰ বেপাৰ চলাই থকা অনা-অসমীয়া ৰাজনৈতিক বেপাৰী-বণিয়াই৷

ইয়াণ্ডাবু সন্ধিৰ পৰা আৰম্ভ কৰি এতিয়ালৈকে এই অসমীয়া জাতিয়ে আচলতে ধৰিবই নোৱাৰিলে কেনেকৈ কিমানবাৰ কোনে কোনে নিজৰ স্বাৰ্থত অসমীয়াক ব্যৱহাৰ কৰিলে৷  ভাৰতত এনে কোনো জাতি নাই [কেৱল অসমীয়াক বাদ দি] যি জাতিৰ আৱেগক গুৰুত্বহীন কৰি, নস্যাৎ কৰি সেই জাতিক পৰিচালনা কৰে কোনো দ্বিতীয় বা তৃতীয় পক্ষই৷ মাৰাঠীৰ পৰা বিহাৰীলৈকে, গুজৰাটীৰ পৰা তামিললৈকে কিম্বা পাঞ্জাবীৰ পৰা বাঙালীলৈকে য’লৈকে নাচাওক কিয় সুখে-দুখে কিন্তু এই প্ৰতিটো জাতিয়ে নিজৰ ভৱিষ্যৎ নিজেই লিখিছে৷ ব্যতিক্ৰম আৰু দুৰ্ভগীয়া কেৱল অসমীয়া, যাৰ ভৱিষ্যৎ আগতেও আনে নিৰ্ধাৰণ কৰিছিল আৰু এতিয়াও কৰে৷ মানে অসমীয়াক জাতিয়ে-মাটিয়ে তুলি দিছিল ব্ৰিটিছৰ হাতত আৰু তাৰ প্ৰায় দুশ বছৰৰ পাছত দিল্লীত বহি অসমীয়া জাতিৰ ভৱিষ্যৎ লিখা ৰাজনীতিৰ বেপাৰীয়ে এই জাতিটোক কেতিয়াবা সন্তৰ্পণে তুলি দিছে বাংলাদেশীৰ হাতত নাইবা কেতিয়াবা তুলি দিছে হিন্দী-বলয়ৰ হাতত৷ পাৰ্থক্য মাথোঁ এটাই– মান আৰু ব্ৰিটিছৰ চুক্তিপত্ৰখন সকলোৱে জনাকৈ দেখাদেখিকৈ হৈছিল আৰু এতিয়াৰ ৰাজনীতিৰ বণিয়াসকলে সংগোপনে সুপৰিকল্পিতভাৱে নিজৰ স্বাৰ্থত অসমীয়া জাতিক ব্যৱহাৰ কৰি আহিছে৷

অসমে আজিপৰ্যন্ত যিখিনি পাইছে সেয়া কাৰো বদান্যতাত পোৱা নাই৷ পাইছে খুজি-মাগি বা আন্দোলন কৰি৷ দলঙৰ পৰা আই আই টিলৈকে, কেন্দ্ৰীয় বিশ্ববিদ্যালয়ৰ পৰা ৰাস্তা-ঘাটলৈকে সকলো সংগ্ৰাম বা আন্দোলনৰ ফলত হোৱা প্ৰাপ্তিহে৷ আনতো বাদেই, অসমত অসমীয়াই ভাষা কি ক’ব সেয়াও নিৰ্ধাৰণ কৰে আন পক্ষই৷ অসমত বাংলা ভাষাক চৰকাৰী ভাষা কৰাৰ পাছত এই জাতিটোৱে নিজৰ আইৰ মুখৰ ভাষাটো আকৌ ঘূৰাই আনিবলৈ গুলী খাই প্ৰাণ দিবলগীয়া হৈছিল৷ অথচ বুকুৰ তেজ দি ঘূৰাই অনা নিজৰ ভাষাটো আজি আনহে নালাগে স্বয়ং একাংশ অসমীয়াই ক’বলৈ লাজ পায়, শুদ্ধকৈ ক’ব নোৱাৰে, সন্তানক শিকাব নোখোজে৷

আচলতে মানেই কওক, ইংৰাজেই কওক বা এতিয়াৰ শাসকেই কওক কোনেও সঁচা অৰ্থত অসমীয়া জাতিটোক সন্মান নিদিলে৷ কেৱল সকলো পক্ষই নিজৰ স্বাৰ্থত ব্যৱহাৰহে কৰি গ’ল৷ ব্যৱহাৰৰ ধৰণবোৰ অৱশ্যে বেলেগ বেলেগ৷ উদাহৰণ– অসমীয়াই বিৰোধ কৰিলে ‘কা’ৰ৷ ভাৰতৰ আন ৰাজ্যত ‘কা’ প্ৰযোজ্য হোৱা আৰু অসমত প্ৰযোজ্য হোৱাৰ মাজত তফাৎ আছে৷ কিন্তু শুনিলে জানো অসমীয়াৰ আহ৩ান বৰ্তমানৰ শাসকে? বিন্দুমাত্ৰও সন্মান দিলেনে অসমীয়াৰ যুক্তিক? নিদিলে৷ 

কেৱল দিল্লীত বহি থকা শাসকে অসমীয়া গামোচাখন সময় বুজি ডিঙিত লৈ ফুৰিলেই জানো অসমীয়া জাতি, অসমৰ মাটিক সন্মান কৰা বুজায়?