বিষ্ণু ৰাভা দিৱসৰ চিন্তা

আজি ২০ জুন; বিষ্ণু ৰাভা দিৱস৷ আজিৰ তাৰিখটোতেই ১৯৬৯ চনত বিদ্ৰোহী শিল্পীজনে এই সংসাৰৰ পৰা বিদায় মাগিছিল৷ একেধাৰে চিত্ৰকৰ, কবি, লেখক, গীতিকাৰ, সুৰকাৰ, গায়ক, অভিনেতা, পৰিচালক, নৃত্যশিল্পী আদি অনেক সুকুমাৰ কলাসুলভ গুণৰ অধিকাৰী অথচ এক চিৰবিদ্ৰোহী সংগ্ৰামী সত্তাৰ ৰাভা আছিল অসমৰ এক বিস্ময়-মানৱক্ক জীৱিত কালত কমিউনিষ্ট দলৰ সক্ৰিয়কৰ্মী হোৱা হেতুকে বিপ্লৱী-বিদ্ৰোহী সৈনিক শিল্পীজন বাৰে বাৰে চৰকাৰৰ ৰোষত পৰিবলগীয়া হৈছিল আৰু দিহিঙে-দিপাঙে ঘূৰি ফুৰিছিল৷ বিষ্ণু ৰাভায়ো ৰাজনীতি কৰিছিল, ৰাইজৰ সেৱা কৰাৰ নিমিত্তে৷ আজিৰ নেতাই ৰাজনীতি কৰি মাটি-সম্পত্তিৰ পাহাৰ গঢ়ে৷ ৰাভাই পৈতৃক ভূমি বিলাই দিছিল নিঃস্বজনৰ মাজত আৰু নিজে গঢ়িছিল সুৰৰ দেউল৷ সেইবাবেই মৰিও অমৰ ৰাভা৷ এসময়ত চৰকাৰী ৰোষত পৰা ৰাভাৰ নামত এতিয়া অসম চৰকাৰে যোগ্যজনক বিষ্ণুপ্ৰসাদ ৰাভা বঁটা দিয়াৰো ব্যৱস্থা কৰিছে৷ ৰাভাৰ পুত্ৰৰ উদ্যোগত তেজপুৰত ‘উদ্যান’ নিৰ্মিত হৈছে৷ বিগত বিধানসভা নিৰ্বাচনত ৰাভাৰ পুত্ৰ বিধায়ক হিচাপে নিৰ্বাচিত হৈছে৷ গতিকে, ইতিমধ্যে চৰকাৰে ৰাভাৰ নামত নিৰ্মাণ কৰিব খোজা সংগ্ৰহালয়ৰ কাম অনতিপলমে সম্পূৰ্ণ হ’ব বুলি আশা কৰিব পাৰি৷ এইখিনিতে মন কৰিবলগীয়া কথাটো হ’ল যে ৰাভাই সদায় মানুহৰ মাজত ঘূৰি ফুৰি ভাল পাইছিল৷ ৰাজনীতিত নামিছিল যদিও ৰাভা আছিল সংস্কৃতিৰ পূজাৰী৷ আজিৰ এই পৱিত্ৰ দিনটোত চৰকাৰে ৰাজ্যখনৰ সাংস্কৃতিক বিভাগটোৰ এটা বৈপ্লৱিক পৰিৱৰ্তন অনাৰ কথা চিন্তা কৰিব পাৰে৷ অসম চৰকাৰৰ সাংস্কৃতিক সঞ্চালকালয় সম্পৰ্কে স্থানান্তৰত অনেক সমালোচনাত্মক কথা-বাৰ্তা শুনিবলৈ পোৱা যায়৷ স্বজন-তোষণ, আবণ্টিত ধনৰ অপব্যৱহাৰ, ইত্যাদি এই বিভাগটোত সাঙোৰ খাই থকা একোটা বদনাম৷ চৰকাৰে ৰাভা দিৱসৰ দৰে এক ঐতিহাসিক দিনত এইবোৰ কথা খৰচি মাৰি অধ্যয়ন কৰা ভাল৷ কলা-সংস্কৃতি হৈছে একোখন ঠাইৰ পৰিচয়-পত্ৰসদৃশ বিষয়৷ সংস্কৃতি সমাজৰ আইনা৷ যি সংগ্ৰামৰ মাজেৰে জ্যোতিপ্ৰসাদ, ফণী শৰ্মা, বিষ্ণু ৰাভা অথবা ভূপেন হাজৰিকায়ো অসমৰ সংস্কৃতিক উজ্জীৱিত কৰি জাতিটোক এক সুকীয়া চিনাকি দিয়াৰ পৰিকল্পনা বাস্তৱায়িত কৰিছিল, সেই ধাৰাটোক প্ৰবাহমান কৰি ৰখাৰ দায়িত্ব ৰাজ্য চৰকাৰৰ৷ তাৰ বাবে কেৱল বঁটা প্ৰদানেই যথেষ্ট নহয়৷ এক পৰিকল্পিত আঁচনিৰে সংস্কৃতিৰ কাণ্ডাৰীসকলৰ সৃষ্টিৰাজিৰ চৰ্চা কৰাৰ পৰিৱেশ এটা গঢ় দি তুলিবও লাগিব৷ এই প্ৰসংগতে নৱগঠিত চৰকাৰখনৰ শিক্ষামন্ত্ৰীৰ এষাৰ মন্তব্য ছ’চিয়েল মিডিয়াত চৰ্চিত-সমালোচিত হোৱা কথাষাৰ মনলৈ আহিছে৷ চৰকাৰী ছত্ৰছায়াত সংগীত-নাটক, নৃত্য-গীতৰ আধুনিক সা-সুবিধা ৰাজ্যখনত তেনেই তাকৰ৷ বিদ্যালয়সমূহত কেইবাদশকো পূৰ্বেই সংগীত বিষয়ৰ শিক্ষক নিযুক্তি দিয়া হৈছিল যদিও তথ্যানুসৰি ক্ৰমশঃ নতুন নিযুক্তি বন্ধ কৰি দিয়া হয়৷ ৰাজ্যৰ ভিতৰে-বাহিৰে উপযুক্ত শিক্ষা গ্ৰহণ কৰি নিবনুৱা হৈ ‘সংগীত’ৰ বিভিন্ন ক্ষেত্ৰৰ ডিগ্ৰীধাৰীসকলে বিষয়টো সাৰোগত কৰাত শিক্ষামন্ত্ৰীয়ে নতুন নিযুক্তিৰ কথা একেআষাৰেই নাকচ কৰে আৰু নিৰাশাজনক মন্তব্য দিয়ে৷ এইধৰণৰ কথা-কাণ্ডই চৰকাৰে শিল্পীসকলৰ নামত দিয়া বঁটা-বাহন, দিৱস পালন আদি কথাক অৰ্থহীন কৰি তোলে৷ সমগ্ৰ বিশ্বতে বিনোদন উদ্যোগ এটা অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ উদ্যোগ৷ ৰাজ্যখনৰ সাংস্কৃতিক সম্পদেৰে এটি উচ্ছখাপৰ বিনোদন উদ্যোগ গঢ়ি তোলাৰ বাতাৱৰণ নিশ্চয় চৰকাৰে সৃষ্টি কৰিব পাৰে৷ অসমৰ সত্ৰীয়া সংস্কৃতিকে ধৰি ৰূপকোঁৱৰ-কলাগুৰু তথা আন অপ্ৰমাদী কলা-কুশলীবৃন্দৰ সৃষ্টিৰাজি চৰ্চাৰ আনুষ্ঠানিক সা-সুবিধাৰ এক বুনিয়াদ কিদৰে গঢ়ি তুলিব পাৰি, সেই কথা ‘ৰাভা দিৱস’ৰ দৰে দিনবোৰতেই চৰ্চিত হোৱা উচিত৷ উপযুক্ত চৰ্চা-অধ্যয়ন, গৱেষণাৰ মাজেৰে সেই মহান শিল্পীসকলৰ সৃষ্টিৰাজিক আগবঢ়াই নিব পাৰিলেহে ৰাজ্যখনৰ সাংস্কৃতিক সম্পদ সমৃদ্ধ হ’ব আৰু প্ৰকৃতাৰ্থত শিল্পীসকললৈ শ্ৰদ্ধাঞ্জলি জ্ঞাপন কৰা হ’ব৷