জাতিভেদ, বৰ্ণভেদ, স্তন কৰ ইত্যাদি

শৰীৰৰ ওপৰভাগত তেওঁলোকে কাপোৰ পিন্ধিব নোৱাৰিছিল৷ মহিলাসকলে উন্মুক্ত কৰি ৰাখিব লাগিছিল বক্ষ৷ স্তন ঢাকিবলৈ বস্ত্ৰৰ ব্যৱহাৰ আছিল তেওঁলোকৰ বাবে নিষিদ্ধ৷ কাৰণ তেওঁলোক আছিল তথাকথিত নীচ জাতিৰ লোক৷ শতিকাৰ পাছত শতিকা অৰ্ধউলংগ হৈ আছিল চন্নৰ [নাডেৰ বুলিও কয়] জাতিৰ মহিলাসকল৷ উন্মুক্ত বক্ষ ঢাকিব পৰাকৈ এডুখৰি বস্ত্ৰৰ বাবে দশকৰ পাছত দশক আন্দোলন কৰিবলগীয়া হৈছিল চন্নৰ মহিলাসকলে৷ ইয়াৰ বাবে তেওঁলোকে উচ্ছ জাতৰ নায়াৰসকলৰ অত্যাচাৰ-উৎপীড়ন, অকথ্য নিৰ্যাতনৰ বলি হ’ব লগা হৈছিল৷

এই ইতিহাস ঊনবিংশ শতিকাৰ ত্ৰিবাংকুৰৰ৷ দেশে স্বাধীনতা লাভ কৰাৰ আগলৈকে ত্ৰিবাংকুৰত ৰজাৰ শাসন আছিল৷ নাডেৰসকলক অস্পৃশ্য হিচাপে গণ্য কৰা হৈছিল ত্ৰিবাংকুৰ ৰাজ্যত৷ নাডেৰ মহিলাসকলে উচ্ছজাতিৰ নায়াৰ আৰু নাম্বুদিৰি ব্ৰাহ্মণসকলৰ সন্মুখত বক্ষ উন্মুক্ত কৰি ৰাখিব লাগিছিল৷ কাপোৰেৰে বুকু ঢাকিলেই ৰজাঘৰক ‘মূলাক্কৰম’ অৰ্থাৎ ‘স্তন কৰ’ দিব লাগিছিল৷ ১৯২৪ চনলৈকে ত্ৰিবাংকুৰ ৰাজ্যত এই কৰ ব্যৱস্থাৰ প্ৰচলন আছিল৷ উচ্ছ জাতৰ নায়াৰ মহিলাসকলে বক্ষ আৰু বাহু ঢাকিবলৈ এডোখৰ বিশেষ কাপোৰ ব্যৱহাৰ কৰিছিল৷ জাত-পাতৰ এনে বৈষম্যৰ বাবে নাডেৰ সম্প্ৰদায়ৰ বৃহৎসংখ্যক লোকে হিন্দু ধৰ্ম এৰি খ্ৰীষ্টান ধৰ্ম গ্ৰহণ কৰিছিল৷ ধৰ্ম সলনি কৰাৰ লগে লগে নাডেৰ মহিলাসকলে বুকু ঢাকি কাপোৰ পিন্ধিবলৈ ল’লে৷ পাছলৈ নায়াৰ মহিলাসকলে শৰীৰৰ ওপৰভাগত পিন্ধা বিশেষ বস্ত্ৰও খ্ৰীষ্ট ধৰ্মাৱলম্বী নাডেৰ মহিলাসকলে পিন্ধিবলৈ ল’লে৷ তেওঁলোকক দেখি হিন্দু নাডেৰ মহিলাসকলেও শৰীৰৰ ওপৰ অংশ ঢাকি কাপোৰ পিন্ধিবলৈ আৰম্ভ কৰিলে৷ স্বাভাৱিকতে তথাকথিত নীচ জাতিৰ মহিলাসকলৰ এনে সাহসী পদক্ষেপত জাঙুৰ খাই উঠিছিল উচ্ছ জাতৰ নায়াৰসকল৷ ১৮১৩ চনত ত্ৰিবাংকুৰৰ আদালতে খ্ৰীষ্ট ধৰ্মাৱলম্বী চন্নৰ মহিলাসকলক শৰীৰৰ ওপৰভাগত কাপোৰ পিন্ধাৰ অনুমতি দিয়ে৷ কিন্তু শীঘ্ৰেই ৰাজ পৰিয়াল আৰু উচ্ছ জাতিৰ লোকসকলৰ প্ৰবল আপত্তিত সেই নিৰ্দেশ উঠাই ল’বলৈ বাধ্য হয়৷ ইয়াৰ পাছত ১৮৫৯ চনলৈকে শাসকপক্ষই কেতিয়াবা যদি চন্নৰ মহিলাসকলক শৰীৰৰ ওপৰভাগত কাপোৰ পিন্ধাৰ অধিকাৰ দিছিল, কেতিয়াবা সেই অধিকাৰ কাঢ়ি নিছিল৷ সামাজিক ন্যায় আৰু সমঅধিকাৰৰ দাবীৰে সুদীৰ্ঘ কাল সংগ্ৰাম চলাই গৈছিল চন্নৰ মহিলাসকলে৷ ১৮৫৯ চনত হিন্দু আৰু খ্ৰীষ্টান উভয় ধৰ্মৰ চন্নৰ সম্প্ৰদায়ৰ মহিলাক শৰীৰৰ ওপৰভাগ ঢাকিব পৰাকৈ কাপোৰ পিন্ধিবলৈ অনুমতি দিয়া হৈছিল যদিও নায়াৰ মহিলাসকলে পৰিধান কৰা বিশেষ বস্ত্ৰ পৰিধান কৰাৰ অনুমতি নাছিল৷

উচ্ছবৰ্ণ তথা আধিপত্যশীল সম্প্ৰদায় আৰু গোষ্ঠীসমূহৰ প্ৰভুত্ব আৰু আধিপত্য যাতে সমাজত বৰ্তি থাকে তাৰ বাবে তথাকথিত নিম্ন জাতিৰ লোকসকলৰ বাবে কেতবোৰ নীতি-নিয়ম, বাধা-নিষেধ আৰোপ কৰি দিয়া হয়৷ এনে নীতি-নিয়ম বা বাধা-নিষেধৰ অধিকাংশই মহিলাসকলৰ বাবে৷ ওপৰৰ ঘটনাটো তাৰেই উদাহৰণ৷ নাম্বুদিৰি ব্ৰাহ্মণ বা নায়াৰ জাতিৰ পুৰুষৰ সন্মুখলৈ আহোঁতে চন্নৰ মহিলাসকলে শৰীৰৰ ওপৰভাগ ঢাকি ৰাখিব নোৱাৰিছিল৷ এনে কাৰ্যক উচ্ছ বৰ্ণৰ প্ৰতি অপমান বুলি গণ্য কৰা হৈছিল৷ এক কথাত এনে প্ৰথা উচ্ছ বৰ্ণৰ পুৰুষৰ বাবে বৰ্ণগত বিশেষাধিকাৰ৷ দেশ, কাল আৰু সমাজ নিৰ্বিশেষে শক্তিশালী শ্ৰেণীয়ে নিজৰ অধিকাৰ আৰু প্ৰভুত্ব খটুৱাবলৈ বা কম শক্তিশালী শ্ৰেণীক নিজৰ অধীনত ৰাখিবলৈ সেই শ্ৰেণীটোৰ মহিলাৰ ওপৰত আতিশয্য আৰু আক্ৰমণ চলোৱাৰ অজস্ৰ উদাহৰণ আছে৷ ঔপনিৱেশিক শাসকেও আনকি নিজৰ শাসন-শোষণ বৰ্তাই ৰাখিবলৈ বহু সময়ত একে পন্থাকেই অৱলম্বন কৰিছিল৷ উদাহৰণস্বৰূপে দক্ষিণ-পূব এছিয়াৰ লাওছত ফৰাচী ঔপনিৱেশিক শাসকে আনকি মাতৃদুগ্ধৰ ওপৰতো কৰ আৰোপ কৰিছিল৷ কৰৰ ভয়ত ঘৰৰ ভিতৰৰ পৰা ওলাব নোৱাৰা হৈছিল সন্তানসম্ভৱা মহিলা অথবা নতুনকৈ মাতৃ হোৱা মহিলাসকলে৷ [‘মেকং নৈ দেখিলোঁ’– হেম বৰুৱা, পৃষ্ঠা ১০৭]৷

উত্তৰ ভাৰতত উচ্ছ-নীচ, জাত-পাতৰ বিভেদ ইমান কটকটীয়া, সংবিধানে দিয়া অধিকাৰেও আনকি সুৰক্ষা দিব নোৱাৰে দলিত সম্প্ৰদায়ক৷ দলিতৰ প্ৰতি থকা ঘৃণা আৰু প্ৰতিশোধ পূৰণৰ বাবে বহু সময়ত উচ্ছ জাতিৰ পুৰুষে দলিত যুৱতী, মহিলাৰ ওপৰত যৌন উৎপীড়ন চলায়৷ ধৰ্ষণক অপৰাধ বুলি গণ্য কৰাৰ বিপৰীতে ইয়াক বৰ্ণবাদে দিয়া অধিকাৰ বুলিয়েই ভাৱে এনে মনোবৃত্তিৰ উচ্ছবৰ্ণৰ পুৰুষে৷ পৱিত্ৰতা আৰু সতীত্বৰ অভিধাৰে সমাজে যিহেতু নাৰীক ভাল আৰু বেয়া এই দুটা ভাগত ভাগ কৰিছে, গতিকে দলিত মহিলাৰ পৱিত্ৰতা আৰু সতীত্ব নষ্ট কৰিব পাৰিলেই বৰ্ণবাদী আৰু পুৰুষতান্ত্ৰিক সমাজ ব্যৱস্থাৰ প্ৰতিভূ শক্তিসমূহে তেওঁলোকৰ অভিষ্ট সিদ্ধি হয় বুলি ধৰি লয়৷

হাথ্ৰাছৰ ঘটনাটোৰ নেপথ্যতো আছে দলিতৰ প্ৰতি ঘৃণা আৰু প্ৰতিশোধপৰায়ণ মনোভাৱ৷ যুৱতীগৰাকীক দলবদ্ধভাৱে ধৰ্ষণ কৰি, জিভা কাটি, ৰাজহাড় ভাঙি, ডিঙি চেপি নৃশংসভাৱে হত্যা কৰা ঘটনাই তাকেই প্ৰমাণ কৰে৷ আন বহু ঘটনাৰ দৰেই প্ৰমাণ নথকাৰ অজুহাতত হাথ্ৰাছৰ হাতদীঘল দোষীও সাৰি যাব৷ দেশে স্বাধীনতা লাভ কৰাৰ পাছত সংবিধানে জাতি, ধৰ্ম, ভাষা, বৰ্ণ নিৰ্বিশেষে সকলোৰে বাবে সামাজিক ন্যায় আৰু সমঅধিকাৰ সুনিশ্চিত কৰাৰ ব্যৱস্থা কৰিছে৷ কিন্তু সেই ব্যৱস্থাই বৰ্ণবাদ আৰু পুৰুষতান্ত্ৰিকতাৰ পোষকতা কৰাসকলৰ মনোভাৱ আজিও সলনি কৰিব নোৱাৰিলে৷ বৰং জাতিভেদ বা বৰ্ণ বৈষম্য সমাজৰ পৰা দূৰ হওক চাৰি নতুনকৈ সাৰ-পানী পাই দিনে দিনে অধিক কটকটীয়াহে হৈছে৷ ধৰ্ষণৰ দৰে জঘন্য অপৰাধক লঘুৱাই উচ্ছতম ন্যায়ালয়ৰ অৱসৰপ্ৰাপ্ত বিচাৰপতিয়েই যেতিয়া কয় সংস্থাপনহীনতাৰ বাবেই যুৱকসকলে ধৰ্ষণ কৰিবলৈ বাধ্য হৈছে বুলি, তেতিয়া ক’বলৈ আৰু কিবা বাকী থাকে জানো?