‘কোটা’ৰ ৰাজনীতি
আন সামাজিক ক্ষেত্ৰৰ দৰে ৰাজনীতিৰ ক্ষেত্ৰখনতো মহিলাসকলে সক্ৰিয়ভাৱে অংশগ্ৰহণ কৰিবলৈ লৈছে, যিটো অতিকৈ আদৰণীয় বিষয়৷ দেশৰ প্ৰভাৱশালী আৰু ৰাজনৈতিক দলৰ মুৰব্বী হিচাপেও মহিলা আসীন হৈছে৷ এক বুজনসংখ্যক মহিলাই শক্তিশালী ৰূপত দেশৰ ৰাজনৈতিক ক্ষেত্ৰত নিজৰ পাৰদৰ্শিতা প্ৰদৰ্শন কৰিছে৷ কিন্তু তথাপি ৰাজনীতিৰ পথাৰত পুৰুষৰ সমান সমান মহিলাৰ প্ৰতিনিধিত্ব আজিকোপতি সম্ভৱ হোৱা নাই৷ বিধানসভা আৰু লোকসভাত ৩৩ শতাংশ আসন মহিলাৰ নামত সংৰক্ষণৰ বিধেয়কখন বৰ্তমানেও কাৰ্যকৰী হোৱা নাই৷ অৱশ্যে, স্থানীয় নিকায়-নিগম, পঞ্চায়ত আদিত ৫০ শতাংশ আসন সংৰক্ষণ বিধেয়ক অসম চৰকাৰে এক দশকৰ পূবেৰ্ই গ্ৰহণ কৰিছে৷ চৰকাৰী চাকৰি আদিতো মহিলাৰ বাবে সংৰক্ষণৰ ব্যৱস্থা আছে৷ ফলত বিভিন্ন ক্ষেত্ৰত অসমৰ মহিলাসকলৰ অংশগ্ৰহণ আন ৰাজ্যৰ তুলনাত সন্তোষজনক হিচাপে পৰিগণিত হৈছে৷ অসমৰ ৰাজনীতিত মহিলাৰ অংশগ্ৰহণ অৱশ্যে নতুন কথা নহয়৷ আহোম ৰাজত্বকালত ৰাণী ফুলেশ্বৰীৰ ভূমিকা আমি ইতিহাসৰ পৰাই জানিব পাৰোঁ৷ সেইদৰে সতী জয়মতী, মূলা গাভৰু আদিৰ চৰম ত্যাগৰ কথাও আমি বুৰঞ্জীৰ পৰা পাওঁ৷ উল্লেখ্য, আমাৰ দেশে স্বাধীনতা লাভ কৰাৰ এক দশকৰ পূবেৰ্ই নিবৰ্াচনৰ জৰিয়তে অসমত বিধানসভা গঠন কৰা হৈছিল৷ এই প্ৰথমটো নিবৰ্াচনতে মহিলাৰ বাবে সংৰক্ষিত ৯৩নং শ্বিলং সমষ্টিৰ পৰা মিছ মাভিজ ডুন নামৰ এগৰাকী মহিলাই প্ৰতিনিধিত্ব কৰিছিল আৰু তেওঁ অসম বিধানসভালৈ নিবৰ্াচিতও হৈছিল৷ মাভিজ ডুনে অসম মন্ত্ৰীসভাতো স্থান লাভ কৰিছিল৷ প্ৰাক্স্বাধীনতা কালতে দ্বিতীয়খন বিধানসভাও গঠন হৈছিল৷ দ্বিতীয় বিধানসভাতো সেই একেই সমষ্টিৰ পৰা বন্লি খংমেন নামৰ এগৰাকী মহিলাই প্ৰতিনিধিত্ব কৰিছিল৷ সেইদৰে স্বৰাজোত্তৰ কালৰ প্ৰথমখন বিধানসভালৈও ঊষা বৰঠাকুৰ নামৰ এগৰাকী মহিলা নিবৰ্াচিত হৈছিল৷ উল্লেখ্য, প্ৰমীলাৰাণী ব্ৰহ্ম অসম বিধানসভালৈ নিবৰ্াচিত হৈছিল একেৰাহে ছটা কাৰ্যকালৰ বাবে৷ এইদৰে বিশ্নেষণ কৰিলে দেখা যায় যে অসম বিধানসভাত বিভিন্ন সময়ত বিভিন্ন মহিলাই প্ৰতিনিধিত্ব কৰি আহিছে৷ ৰাজ্যৰ ৰাজনীতিৰ ইতিহাসত একমাত্ৰ মহিলা মুখ্যমন্ত্ৰী হ’ল ছৈয়দা আনোৱাৰা টাইমুৰ৷ সেইদৰে লোকসভা আৰু ৰাজ্যসভাতো বিভিন্ন কাৰ্যকালত বিভিন্ন অসমীয়া মহিলাৰ প্ৰতিনিধি পোৱা যায়৷ ইন্দিৰা গান্ধী আছিল ভাৰতৰ প্ৰথম মহিলা প্ৰধানমন্ত্ৰী৷ ৰাষ্ট্ৰীয়, আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় ৰাজনীতিত আছিল তেওঁৰ বিশাল প্ৰভাৱ৷ সেইদৰে ভাৰতৰ বিভিন্ন ৰাজ্যৰ বিভিন্ন মহিলাই ৰাজনীতিত সক্ৰিয়ভাৱে জড়িত হৈ আহিছে৷ লক্ষণীয় যে ৰাজনীতিত যথেষ্টসংখ্যক মহিলাই শক্তিশালী স্থানত স্থাপিত হৈ থকা সত্ত্বেও নাৰী সবলীকৰণত উল্লেখনীয় ভূমিকা ল’ব পৰা নাই৷ ইয়াৰ মূলতে যথেষ্টসংখ্যক দিশ জড়িত হৈ আছে৷ বিশেষকৈ যিসকল মহিলাই ৰাজনীতিৰ ক্ষেত্ৰত প্ৰৱেশ কৰিছে, সেইসকলৰ বেছিভাগেই উত্তৰাধিকাৰী সূত্ৰে বা বিধৱা কোটাৰ জৰিয়তে অহা৷ কিছুমান ৰাজনৈতিকভাৱে প্ৰতিষ্ঠিত পৰিয়ালৰ পৰা অহা৷ সেইসকল মহিলাৰ সৰহসংখ্যকেই ৰাজনীতিৰ পথাৰখনত অনভিজ্ঞ৷ ফলত তেওঁলোকৰ নাৰী সবলীকৰণৰ ক্ষেত্ৰতেই হওক বা দেশৰ উন্নয়নৰ ক্ষেত্ৰতেই হওক বিশেষ অৱদান নাথাকে৷ গতিকে ৰাজনীতিত মহিলাৰ সংখ্যা যথেষ্ট বৃদ্ধি হৈছে যদিও মহিলাৰ সামগ্ৰিক উন্নয়নৰ দিশটো মুঠেও সন্তোষজনক নহয়৷ সামাজিক আৰু অৰ্থনৈতিকভাৱে পিছপৰা বা সমাজৰ তলৰ শ্ৰেণীক প্ৰতিনিধিত্ব কৰা মহিলা ৰাজনীতিত প্ৰায় শূন্য বুলিবই পাৰি৷ ক্ষমতাত থকা মহিলাসকলে সাধাৰণ মহিলাৰ সবলীকৰণৰ দিশটোত বিশেষ গুৰুত্ব দিয়া দেখা নাযায়৷ নাৰী এক বৃহৎ শক্তি৷ চাকৰিয়াল মহিলাসকলে নিজৰ কৰ্মস্থলীৰ দায়িত্বৰ লগতে সন্তান, ঘৰ আদিৰ সকলো দায়িত্ব সুন্দৰভাৱে চম্ভালিব পাৰে, যিটো হয়তো এজন পুৰুষৰ কাৰণে সম্ভৱ নহয়৷ আচলতে নাৰীসকল মানসিকভাৱে যথেষ্ট শক্তিশালী৷ গতিকে সঠিক সিদ্ধান্ত, শুদ্ধ পৰিচালনাৰ বাবে ৰাজনীতিত মহিলাৰ অংশগ্ৰহণ অতিকৈ জৰুৰী৷ জৰীপ অনুসৰি পৃথিৱীত নাৰী-পুৰুষৰ সংখ্যা প্ৰায় সমান যদিও পুৰুষতান্ত্ৰিক সমাজত নাৰীসকলে বেছিভাগ সময় ঘৰুৱা কামতেই ব্যয় কৰে৷ ৰাজনৈতিক, সামাজিক আদি কামত সাধাৰণতে মহিলাসকলক অগ্ৰাধিকাৰ দিয়া নহয়, যিটো সমাজ ব্যৱস্থাত অতিকৈ দুৰ্ভাগ্যজনক কথা৷ মহাত্মা গান্ধীয়ে কৈছিল, সমাজ এখন আগবাঢি যাবলৈ মহিলাসকল শিক্ষিত হ’বই লাগিব৷ মহিলাক সকলো ক্ষেত্ৰতে আগবঢাই নিবই লাগিব৷পুৰুষসকলে ঘৰুৱা কাম, সন্তানৰ দায়িত্ব আদিত সমানে সহযোগিতা আগবঢাই মহিলাসকলক সামাজিক, ৰাজনৈতিক আদি কামত জড়িত হ’বলৈ সুবিধা দিব লাগে৷ তেতিয়াহে সমাজ, দেশ আদি সুস্থিৰভাৱে, সুন্দৰভাৱে উন্নতিৰ দিশত আগবাঢিব পাৰিব৷ সমাজত নাৰীৰ সৰ্বাত্মক বিকাশ অবিহনে সমাজৰ উন্নয়নৰ গতি সম্ভৱ নহয়৷ কাৰণ আই মাতৃসকলেইতো এখন ঘৰৰ প্ৰথম শিক্ষক, প্ৰথম পৰিচালক৷ আচলতে মহিলাসকলেই সমাজৰ ভৱিষ্যৎদ্ৰষ্টা৷ সেই কাৰণেই সৰস্বতী পূজা, দুৰ্গাপূজা, লক্ষ্মীপূজা আদিত নাৰীক পূজা কৰা হয়৷ এইবোৰ কথা পুৰুষতান্ত্ৰিক সমাজৰ মদ্গবৰ্ী পুৰুষসকলে অনুধাৱন কৰিব পাৰিলে ভাল৷ সাধাৰণতে শিক্ষাগত দিশত মহিলাৰ শতাংশ কম হোৱা দেখা যায়৷ কিন্তু সমাজৰ সমস্যাসমূহ অনুধাৱন কৰিবলৈ বা সদনত উত্থাপন কৰিবলৈ শিক্ষাৰ খুবেই প্ৰয়োজন৷ গতিকে ৰাজনীতিৰ পথাৰত মহিলাৰ নিষ্ক্ৰিয় অংশগ্ৰহণৰ এইটোও নিশ্চয়কৈ এটা কাৰণ হ’ব পাৰে৷ ৰাজনীতি হৈছে সমাজ জীৱনৰ এটা গুৰুত্বপূৰ্ণ শাখা য’ত জনজীৱনৰ লগত জড়িত অতি প্ৰয়োজনীয় সিদ্ধান্তসমূহ লোৱা হয় আৰু কাৰ্যকৰী কৰা হয়৷ এনে সিদ্ধান্তসমূহ লোৱাৰ ক্ষেত্ৰত মহিলাসকলৰ মতামতক উপেক্ষা কৰাটো প্ৰগতিশীল আৰু সুস্থ সমাজৰ পৰিপন্থী৷ সেয়েহে ৰাজনীতিত মহিলাসকলৰ সক্ৰিয় অংশগ্ৰহণ আৰু মহিলাসকলক ৰাজনৈতিক ক্ষমতা প্ৰদান কৰাটো বৰ্তমান এটা অতি প্ৰাসংগিক বিষয় হৈ পৰিছে৷ ৰাজনীতিত মহিলাৰ দুবৰ্ল অংশগ্ৰহণৰ বাবে আচলতে দায়ী কোন! ৰাজনীতিত অংশগ্ৰহণৰ বাবে উপযুক্ত নাৰীৰ অভাৱ নে মহিলাসকল নিজেই ৰাজনীতিৰ প্ৰতি আগ্ৰহী নহয়, নে দলে মহিলা প্ৰাথৰ্ী সুবিধা দিবলৈ ইচ্ছুক নহয়, এই বিষয়ে বিশ্লেষণ কৰাৰ লগতে উপযুক্ত ব্যৱস্থা গ্ৰহণ কৰাৰ যথেষ্ট প্ৰয়োজন আহি পৰিছে৷