Logo
image

আইনৰ শাসন নে সংখ্যাগৰিষ্ঠৰ শাসন

গণতন্ত্ৰত সংখ্যাগৰিষ্ঠতা লাভ কৰা দলটোৱে শাসন ক্ষমতা লাভ কৰে৷ গতিকে গণতন্ত্ৰ হ’ল সংখ্যাগৰিষ্ঠৰ শাসন৷ বিনোৱা ভাবেই এবাৰ কৈছিল– গণতন্ত্ৰত ৫১ মানে হ’ল ১০০ আৰু ৪৯ মানে হ’ল ০৷ ১০০টা ভোটৰ ৫১টা পোৱাসকলে সম্পূৰ্ণ ক্ষমতা লাভ কৰে আৰু মাত্ৰ ২টা ভোট কম পোৱাসকলে অৰ্থাৎ ৪৯টা ভোট পোৱাসকলে বিৰোধীপক্ষত বহিব লগা হয়৷ সংখ্যাগৰিষ্ঠ ভোটাৰে যাকেই ভোট দিয়ে, সিয়েই ক্ষমতাত অধিষ্ঠিত হয়৷ ক্ষমতাত অধিষ্ঠিত হোৱাৰ পাছত চৰকাৰখন সংখ্যাগৰিষ্ঠ ভোটাৰে বিচৰা মতে চলেনে? 

চৰকাৰখনে ক্ষমতাত বহাৰ আগতে শপত গ্ৰহণ কৰে৷ শপত গ্ৰহণ কৰে সংবিধানৰ মতে চলিম বুলি৷ চৰকাৰখনক ভোট দি ক্ষমতাত অধিষ্ঠিত কৰা সংখ্যাগৰিষ্ঠ ভোটাৰে বিচৰা কিবা এটা যদি সংবিধানসন্মত নহয়, তেনেহ’লে সংখ্যাগৰিষ্ঠই বিচাৰিলেও চৰকাৰে সেইটো কৰিব নোৱাৰে৷ অৰ্থাৎ সংখ্যাগৰিষ্ঠৰ মতেৰে চৰকাৰ নিৰ্বাচিত হয়, কিন্তু চৰকাৰ চলে আইনৰ মতে, সংবিধানৰ মতে৷ সেয়েহে গণতন্ত্ৰক আইনৰ শাসন বুলিও কোৱা হয়৷  

যিসকল ভোটাৰে চৰকাৰ গঠন কৰা দলটোক ভোট দিয়া নাছিল, চৰকাৰখন সেইসকল ভোটাৰৰ বাবেও৷ চৰকাৰখনে ৰাজভঁৰালৰ ধন খৰচ কৰাৰ অধিকাৰ লাভ কৰে৷ ৰাজভঁৰালৰ ধনেৰে ক্ষমতাত থকা সময়ছোৱাত বিলাসবহুল, সচ্ছল জীৱন যাপন কৰে৷ অসংখ্য চৰকাৰী সা-সুবিধা লাভ কৰে৷ এই ৰাজভঁৰাল তেওঁলোকক ভোট দিয়া আৰু ভোট নিদিয়া উভয়বিধ ভোটাৰৰ কৰ-কাটলৰ টকাৰে গঠন হয়৷ গতিকে চৰকাৰখনে তুমি আমাক ভোট দিয়া নাছিলা, গতিকে আমি তোমাৰ চৰকাৰ নহয় বুলি ক’ব নোৱাৰে৷ কাৰণ তেতিয়া সেই ভোটাৰজনেও ক’ব পাৰিব– তুমি যদি মোৰ চৰকাৰ নহয়, তেনেহ’লে মোৰ কৰ-কাটলৰ টকা খৰচ নকৰিবা আৰু মোৰ পৰা কৰ-কাটল নল’বা৷ 

চৰকাৰখন আচলতে সেৱা আগবঢ়োৱা সংস্থা– ‘ছাৰ্ভিচ প্ৰভাইডাৰ’৷ ম’বাইল ফোন কোম্পানীয়ে ফোনৰ সেৱা আগবঢ়ায় আৰু তাৰ বিনিময়তে গ্ৰাহকৰ পৰা মাচুল আদায় কৰে৷ ভাল সেৱা লাভ কৰিলে গ্ৰাহকে কোম্পানীৰ বিষয়াক গামোচা পিন্ধাই সম্বৰ্ধনা নজনায়, কিন্তু সেৱা বেয়া হ’লে কোম্পানীক জবাবদিহি কৰে৷ গণতান্ত্ৰিক চৰকাৰৰ ক্ষেত্ৰতো চৰকাৰে নিজৰ দায়িত্ব সুচাৰুৰূপে পালন কৰাটো চৰকাৰখনৰ পেছাদাৰী দায়িত্ব৷ তাৰ বাবে সম্বৰ্ধনা জনোৱাৰ কোনো প্ৰয়োজন নাথাকে, কিন্তু চৰকাৰে নিজৰ দায়িত্ব পালনত ব্যৰ্থ হ’লে ৰাইজে চৰকাৰক জবাবদিহি কৰিব লাগে৷ আমাৰ দেশত তেনে হোৱা নাই, কাৰণ আমি এতিয়াও গণতান্ত্ৰিক মূল্যবোধেৰে দীক্ষিত হোৱা  নাই৷ আমি এতিয়ালৈ নিজকে নাগৰিকৰূপে গঢ়ি তুলিব পৰা নাই৷  নাগৰিকৰ অধিকাৰ আৰু কৰ্তব্য সম্বন্ধে আমাৰ সম্যক ধাৰণা গঢ়ি উঠা নাই৷ চৰকাৰ আমাৰ বাবে আজিও ‘হুজুৰ মাই-বাপ’৷ আমাৰ ধাৰণা যে চৰকাৰে আমাৰ কাম কৰি দি আমাক বদান্যতা দেখুৱায়৷ সেয়েহে চৰকাৰৰ ৰুটিনমাফিক কামবোৰৰ বাবেও আধাৰশিলা স্থাপনৰ পৰা আৰম্ভ কৰি অনেক অনুষ্ঠান পাতি এমেলে-মন্ত্ৰীক ৰাইজে তোষামোদ কৰে৷ আমি এতিয়াও নাগৰিক হ’বলৈ শিকা নাই, সেয়েহে আমাৰ প্ৰতিনিধিসকলকো তেওঁলোকৰ প্ৰকৃত ‘ওকাদ’ দেখুৱাই দিব পৰা নাই৷

সংখ্যাগৰিষ্ঠৰ শাসনে আইনৰ শাসনক আওকাণ কৰে৷ আমাক গৰিষ্ঠসংখ্যকে নিৰ্বাচন কৰিছে, গৰিষ্ঠসংখ্যক আমাৰ স’তে আছে, গতিকে আমি যি মৰ্জি তাকে কৰিম৷ সংখ্যাগৰিষ্ঠৰ শাসনত বিশ্বাস কৰা চৰকাৰে এনে ধাৰণা বিয়পাই দিয়ে৷ ‘তুমি আমাক ভোট দিয়া নাছিলা, গৰিষ্ঠসংখ্যকে আমাক ভোট দিছে গতিকে তুমি গৰিষ্ঠসংখ্যকৰ লগত নাই৷ এতিয়া গৰিষ্ঠসংখ্যকে যি কৰে নতশিৰে মানি লোৱা’– এয়া হ’ল সংখ্যাগৰিষ্ঠতাবাদী চৰকাৰৰ নীতি৷ এনে শাসনৰ ফলত আইনৰ শাসনৰ অন্ত পৰে৷ সংবিধানৰ অৱমাননা হয়৷ ইয়াৰ ফলত গণতন্ত্ৰৰ ক্ষতি হয় আটাইতকৈ বেছি৷ সংবিধান আৰু আইনৰ শাসনৰ সলনি সংখ্যাগৰিষ্ঠতাবাদৰ নামত এমুঠি মানুহৰ স্বেচ্ছাচাৰী শাসন প্ৰৱৰ্তন হয়৷ নিজকে সংখ্যাগৰিষ্ঠ মতৰ স’তে চামিল কৰিব নোৱৰাসকল দ্বিতীয় শ্ৰেণীৰ নাগৰিকত পৰিণত হয়৷ গণতান্ত্ৰক জীয়াই ৰখা অনুষ্ঠানবোৰ সংখ্যাগৰিষ্ঠতাবাদীয়ে ক্ৰমান্বয়ে নিজৰ মতে সাঁচত ঢালি লয়৷  এই অনুস্থানবোৰে নিজৰ মহিমা হেৰুৱাই সংখ্যাগৰিষ্ঠতাবাদী চৰকাৰৰ আজ্ঞাবাহী ভৃত্যত পৰিণত হয়৷ গণতন্ত্ৰৰ মুদা মৰে৷ 

এনে এক সংখ্যাগৰিষ্ঠতাবাদ প্ৰতিষ্ঠা কৰিব বিচাৰিছিল আমেৰিকাৰ ৰিপাব্লিক ৰাষ্ট্ৰপতি ড’নাল্ড ট্ৰাম্পে৷ কিন্তু আমেৰিকাৰ গণতান্ত্ৰিক অনুষ্ঠানবোৰে এই সংখ্যাগৰিষ্ঠতাবাদৰ মতে চলিবলৈ অস্বীকাৰ কৰিলে৷ তেওঁলোকে গণতন্ত্ৰৰ মূল ভেটি আইনৰ শাসনৰ পক্ষত দৃঢ়তাৰে থিয় দিলে৷ বিশেষকৈ প্ৰচাৰ মাধ্যমে নিজৰ স্বাতন্ত্ৰ্য বিসৰ্জন  দিবলৈ ৰাজি নহ’ল৷ 

আমেৰিকাৰ গৰিষ্ঠসংখ্যক নাগৰিকে অনুধাৱন কৰিলে যে সংখ্যাগৰিষ্ঠতাবাদ তেওঁলোকৰ আৰু দেশৰ বাবে অপকাৰী৷ এইবাৰৰ নিৰ্বাচনত আমেৰিকাৰ জনগণে ট্ৰাম্পক ক্ষমতাৰ পৰা অপসাৰণ কৰিলে৷ 

পৃথিৱীৰ বেছিভাগ একনায়কত্ববাদী শাসক গণতান্ত্ৰিক নিৰ্বাচনেৰে নিৰ্বাচিত হৈছিল৷ এবাৰ ক্ষমতা পোৱাৰ পাছত তেওঁলোকে সেই গণতন্ত্ৰৰ মুদা মাৰিছিল৷ ভাৰতৰ নাগৰিকে, ভোটাৰে আইনৰ শাসন আৰু সংখ্যাগৰিষ্ঠতাবাদৰ মাজত কোনটো তেওঁলোকৰ বাবে, তেওঁলোকৰ ভৱিষ্যৎ প্ৰজন্মৰ বাবে ভাল, সেই কথা অনুধাৱন  কৰা দৰকাৰ৷