Logo
image

কাৰ্বন নিৰ্গমনঃ ভয়ংকৰ ভৱিষ্যতৰ দিশে মানৱ জাতি

আজিৰ পৃথিৱীৰ এক অন্যতম চিন্তনীয় বিষয় হ’ল জলবায়ু পৰিৱৰ্তন৷ সমগ্ৰ বিশ্বৰ পৰিৱেশ বিজ্ঞানী চিন্তিত পৃথিৱীৰ জলবায়ুক লৈ৷ ১৮৯৬ চনত নোবেল বটাপ্ৰাপক বিজ্ঞানী আৰ্হেনিয়াছে ফিল’ছফিকেল মেগাজিন এণ্ড জাৰ্নেল অৱ ছায়েঞ্চ নামৰ গৱেষণা আলোচনীখনত উল্লেখ কৰিছিল যে কয়লাৰ [কাৰ্বন] দহনৰ ফলত উৎপন্ন  হোৱা কাৰ্বন-ডাই অক্সাইড গেছে এসময়ত পৃথিৱীৰ উত্তাপ বঢ়াই তুলিব৷ লক্ষণীয়ভাৱে আৰ্হেনিয়াছৰ এই ভৱিষ্যদ্বাণীৰ এশ বছৰ নোহোৱাৰ পৰাই বায়ুমণ্ডলত হোৱা কাৰ্বন-ডাই অক্সাইডৰ অস্বাভাৱিক হাৰ বৃদ্ধিয়ে গোলকীয় উষ্ণতা বৃদ্ধি কৰি জলবায়ুৰ অভূতপূৰ্ব পৰিৱৰ্তন ঘটাইছে৷ কাৰ্বন-ডাই অক্সাইডৰ সমান্তৰালভাৱে মানুহৰ বিভিন্ন কৰ্মৰাজিৰ বাবে নিৰ্গমন হোৱা মিথেন, নাইট্ৰাছ অক্সাইড, কাৰ্বন মন’-অক্সাইড, অজ’ন, ক্ল’ৰ’ফ্লুৰ’ কাৰ্বন আদি গেছেও গোলকীয় উষ্ণতা বৃদ্ধিত অৰিহণা  যোগাই আহিছে৷ ভূ-পৃষ্ঠৰ উষ্ণতা বৃদ্ধিৰ বাবে জগৰীয়া এই গেছসমূহক সেউজ গৃহ গেছ বুলি কোৱা হয়৷ বিশেষকৈ কাৰ্বন-ডাই অক্সাইডক এই উষ্ণতা বৃদ্ধিৰ পৰিঘটনাটোৰ মূল কাৰক হিচাপে গণ্য কৰা হয়৷ গোলকীয় উষ্ণতা বৃদ্ধি বা সেউজ গৃহ প্ৰভাৱ প্ৰধানতঃ দুই ধৰণে হ’ব পাৰে– প্ৰাকৃতিক আৰু অপ্ৰাকৃতিক বা মানৱসৃষ্ট৷ কিন্তু সাম্প্ৰতিক সময়ত মানৱসৃষ্ট কাৰকৰ পৰা উৎপন্ন হোৱা সেউজগৃহ  গেছৰ মাত্ৰা বৃদ্ধিয়ে গোলকীয় উষ্ণতা  অস্বাভাৱিক হাৰত বৃদ্ধি কৰিছে৷ আধুনিক বিশ্বৰ অপৰিহাৰ্য জীৱনৈশলীৰ বাবে ব্যৱহৃত বিভিন্ন কল-কাৰখানা, মটৰগাড়ী, ইন্ধন চালিত যন্ত্ৰ আদিৰ লগতে শক্তিৰ উৎপাদনৰ বিভিন্ন  ব্যৱস্থাই কাৰ্বন-ডাই-অক্সাইডৰ লগতে বিভিন্ন  সেউজ গৃহ  গেছৰ নিৰ্গমন দিনক দিনে বৃদ্ধি কৰিছে৷ তদুপৰি আমাৰ সকলোৰে জ্ঞাত যে সালোক সংশ্লেষণ প্ৰক্ৰিয়াৰ জৰিয়তে গছে পাতৰ সহায়ত বায়ুমণ্ডলত থকা কাৰ্বন-ডাই অক্সাইড গেছ গ্ৰহণ কৰে আৰু অক্সিজেন গেছ এৰি দিয়ে৷ গছৰ এনে ক্ৰিয়াৰ বাবে বায়ুমণ্ডলত কাৰ্বন-ডাই অক্সাইডৰ মাত্ৰা হ্ৰাস হয়৷ কিন্তু দুৰ্ভাগ্যজনকভাৱে জনবিস্ফোৰণ আৰু আধুনিকীকৰণৰ বাবে বাঢ়ি যোৱা বনাঞ্চন ধবংস কাৰ্যই বায়ুমণ্ডলত কাৰ্বন-ডাই অক্সাইডৰ পৰিমাণ বৃদ্ধি কৰিছে৷ বিগত দুটা দশকত বায়ুমণ্ডলত এই সেউজ গৃহ  গেছৰ পৰিমাণ ৬০ শতাংশতকৈও অধিক বৃদ্ধি পাইছে৷ প্ৰাপ্ত তথ্য মতে,  সেউজ গৃহ গেছসমূহৰ অৱস্থিতিৰ ফলত পৃথিৱীৰ উষ্ণতা ১৭৭৩ চনৰ প্ৰাক্‌শিল্পায়ন যুগতকৈ ১০  চেলছিয়াছ বৃদ্ধি পাইছে আৰু অনাগত  কেইবছৰমানৰ  ভিতৰত ০.৭০ চেলছিয়াছপৰ্যন্ত বঢ়াৰ সম্ভাৱনা আছে৷ গোলকীয় উষ্ণতা ৫০ চেলছিয়াছতকৈ অধিক বৃদ্ধিয়ে পৃথিৱীৰ মুঠ জনসংখ্যাৰ ৭৪ শতাংশ লোকক ক্ষতি কৰিব বুলি জনা যায়৷ বৰ্তমান বিশ্বত দেখা দিয়া বিভিন্ন প্ৰাকৃতিক ধবংসলীলাৰ প্ৰায়বোৰৰ বাবে সেউজ গৃহ গেছসমূহেই দায়ী৷ সেউজ গৃহৰ ধবংসমুখী  প্ৰভাৱৰ পৰা মানৱ জাতিক পৰিত্ৰাণৰ একমাত্ৰ উপায় হ’ল মানুহৰ কৰ্মৰাজিৰ দ্বাৰা সৃষ্ট  সেউজ গৃহ গেছসমূহৰ, বিশেষকৈ কাৰ্বন-ডাই অক্সাইডৰ নিৰ্গমন হ্ৰাস কৰোৱা৷ কাৰ্বন-ডাই অক্সাইডৰ নিৰ্গমন হ্ৰাস কৰাৰ বাবে ৰাষ্ট্ৰসংঘয়ো জলবায়ু পৰিৱৰ্তনৰ কাৰ্যক্ৰম চুক্তিৰ জৰিয়তে বিভিন্ন দেশক ঐক্যবদ্ধভাৱে সন্মিলিত কৰি ‘ক’প’ [COP–  Conference of Parties] গঠন  কৰে৷ ক’পৰ জৰিয়তে মানৱসৃষ্ট কাৰকসমূহ চিনাক্ত কৰি নাকী লগোৱাৰ ব্যৱস্থা কৰা হয় আৰু সেউজ প্ৰযুক্তিৰ জৰিয়তে কাৰ্বন-ডাই অক্সাইডৰ নিৰ্গমন ৰোধ কৰাৰ পৰিকল্পনা কৰা হয়৷ কাৰ্বন-ডাই অক্সাইডৰ নিৰ্গমন হ্ৰাস কৰাৰ বাবে জনসচেতনতা আটাইতকৈ জৰুৰী৷ যান-বাহন বৃদ্ধিয়ে যিহেতু কাৰ্বন-ডাই অক্সাইডৰ নিৰ্গমন বৃদ্ধি কৰে, সেয়ে নাগৰিকসকলে যান-বাহন ব্যৱহাৰৰ ক্ষেত্ৰত সচেতন হোৱা দৰকাৰ৷ ব্যক্তিগত বাহনৰ পৰিৱৰ্তে ৰাজহুৱা পৰিবহণৰ ব্যৱহাৰে কাৰ্বন-ডাই অক্সাইডৰ লগতে যান-জঁটৰ পৰাও নাগৰিকক সকাহ দিব৷ সময় থাকোঁতেই আমি সজাগ নহ’লে আমাৰেই অপকৰ্মৰ দ্বাৰা সৃষ্ট কাৰ্বন-ডাই অক্সাইডে এদিন আমাকেই নিঃশেষ কৰিব৷