মাজুলী কেৱল সাংস্কৃতিক আৰু প্ৰাকৃতিক পীঠেই নহয়; ই এক জীৱন-ধাৰণৰ পদ্ধতি৷ প্ৰধানকৈ অসমীয়া জনজাতিৰে গঠিত দ্বীপটোৰ বাসিন্দাসকল প্ৰাকৃতিক জগতৰ সৈতে গভীৰভাৱে জড়িত৷ কৃষি আৰু হস্ততাঁত জীৱিকাৰ প্ৰাথমিক উৎস৷ স্থানীয় ৰাইজে নিপুণতাৰে পৰম্পৰাগত অসমীয়া বস্ত্ৰশিল্প তৈয়াৰ কৰে৷ দ্বীপটোৰ দৈনন্দিন জীৱনৰ ছন্দবোৰ ব্ৰহ্মপুত্ৰৰ লহৰৰ উঠা-নমাৰ লগত সমন্বিত হৈ এক অনন্য আৰু সুষম অস্তিত্বৰ সৃষ্টি কৰে৷ আতিথ্য মাজুলীৰ সামূহিক জীৱনৰ মূল শিলাস্তম্ভ৷ দৰ্শনাৰ্থীক মুকলি আকাশৰ তলত আদৰণি জনোৱা হয় আৰু দ্বীপটোৰ দৈনন্দিন কাৰ্যকলাপত অংশগ্ৰহণ কৰিবলৈ উৎসাহিত কৰা হয়৷ দৰ্শনাৰ্থী আৰু স্থানীয় লোকৰ মাজত সাংস্কৃতিক এই আদান-প্ৰদানে ভৌগোলিক সীমা অতিক্ৰম কৰা এক বান্ধোনৰ সৃষ্টি কৰে, যাৰ ফলত মাজুলী দৰ্শনলৈ অহা সকলো দৰ্শনাৰ্থীৰ হৃদয়ত ইয়াৰ স্থায়ী প্ৰভাৱ পৰে৷

কিন্তু মাজে-সময়ে মাজুলীয়ে কান্দে৷ জ্ঞান হ’বৰ দিন ধৰি শুনি আহিছোঁ এই কান্দোন৷ ভিন্ন বিষাদ, ভিন্ন সময়৷ কেতিয়াবা ৰুষ্ট প্ৰকৃতিৰ কৰাল গ্ৰাসত, কেতিয়াবা ভুৱা আধুনিকতাৰ মিছা প্ৰতিশ্ৰুতিত মাজুলীয়ে কান্দিছে৷ আচলতে কেৱল মাজুলীয়েই নহয়, মাজুলীৰ লগতে সমগ্ৰ অসমে কান্দিছে৷ শেহতীয়াকৈ দুটা উল্লেখযোগ্য ঘটনাই সমগ্ৰ অসমবাসীকে কন্দুৱাইছিল৷ এটা আছিল ৮ ছেপ্টেম্বৰ ২০২১ৰ নিমাতীঘাটৰ হৃদয়বিদাৰক ঘটনাটো৷ চৰকাৰী হিচাপ অনুসৰি উক্ত ঘটনাটোত মৃতকৰ সংখ্যা তিনিজন আছিল৷ পৰিসংখ্যাৰ ফালৰ পৰা চাবলৈ গ’লে সংখ্যাটো বৰ ডাঙৰ নহয়৷ কিন্তু নিমাতীৰ আৰ্তনাত ইমান বেছি হৃদয়বিদাৰক কিয় আছিল? কথাবোৰ ভাবি চাবলগীয়া৷ ৮ ছেপ্টেম্বৰ ২০২১ৰ নিমাতীঘাটৰ হৃদয়বিদাৰক ঘটনাটো কেৱল এটা দুৰ্ঘটনাই নাছিল৷ এই দুৰ্ঘটনাৰ আঁৰত লুকাই আছিল ৭৪ বছৰীয়া প্ৰলোভন আৰু প্ৰতাৰণা৷ আধুনিকতাৰ চূড়ান্ত শিখৰত অৱস্থান কৰি বহিঃবিশ্বত প্ৰাণৰ সন্ধান কৰি থকা দেশখনত আজি স্বাধীনতাৰ ৭৪ বছৰৰ পাছতো অসমৰ কলা-সংস্কৃতিৰ প্ৰাণকেন্দ্ৰ মাজুলীৰ জনসাধাৰণে এখন দলং বিচাৰি মৃত্যুৰ কিৰীলিৰ মাজত জীৱন কটাবলগীয়া হৈছে৷ এখন দলঙৰ নামত আজি ৭৪ বছৰে তেওঁলোকে পাইছে কেৱল প্ৰলোভন আৰু প্ৰতাৰণা৷ সেয়েহে কওঁ– স্বাধীনতাৰ পাছৰে পৰা যিবোৰ দলে অসম আৰু কেন্দ্ৰত শাসন কৰিলে,  নিমাতীৰ ঘটনাক লৈ চকুপানী উলিওৱাৰ নৈতিক অধিকাৰ তেওঁলোকৰ নাছিল৷ অৱশ্যে, নিমাতীৰ ঘটনাৰ পাছতে দলং নিৰ্মাণৰ কাম আৰম্ভ কৰাটো এটা ইতিবাচক খবৰ৷ কিন্তু বাস্তৱ সত্যটো হ’ল– আজিৰ দিনটোলৈকে তাত এখন দলং নাই৷ লগতে মাজুলী সন্দৰ্ভত সামান্যতম জ্ঞান নোহোৱাকৈ বাহিৰৰ পৰা চিঞৰ-বাখৰ কৰা মানুহৰো অভাৱ নাই৷ বহুতেই দাবী কৰে, মাজুলীৰ বৃহৎ নদী দ্বীপৰ একক ঐতিহ্য ৰক্ষা কৰিব লাগে৷ দলঙে সেই ঐতিহ্য নাইকিয়া কৰিব৷ সত্ৰ, সংস্কৃতি বা নদীদ্বীপৰ ঐতিহ্য বিচাৰি মাজুলীলৈ যোৰহাট সংযোগী দলঙৰ বিৰোধিতা কৰি বাতৰিকাকতত নিবন্ধ লিখা লেখক-লেখিকাও আছে আমাৰ মাজতে৷ মাজুলীৰ ঐতিহ্য বিচাৰি দলঙৰ বিৰোধিতা কৰা এইসকলক জীয়াই থাকিবলৈ দিব লাগে এনে দুৰ্বিষহ জীৱন৷ তেতিয়া গম পাব ডাঙৰ কোন? জীৱন নে ঐতিহ্য? 

নিমাতীৰ ঘটনাৰ দুখ পাৰ নৌহওঁতেই আকৌ এক অভাৱনীয় খবৰ হৈ আহিল তেজস্বিতা৷ সেই কণমানি ছোৱালীজনীৰ মৃত্যুয়ে কঁপাই তুলিলে সমগ্ৰ অসম৷ মাজুলী আকৌ খবৰ হৈ পৰিল৷ তেজস্বিতাৰ মৃত্যুৰ তদন্তই ক’লে যে এই মৃত্যু স্বাভাৱিক৷ মৃত্যু এক প্ৰাকৃতিক ঘটনা৷ কিন্তু তেজস্বিতাৰ মৃত্যু যি কাৰণতেই নহওক কিয় তাইৰ মৃত্যুৱে মাজুলীৰ চিকিৎসা ব্যৱস্থাক আকৌ এবাৰ উদঙাই দিলে৷  

নিমাতীৰ দুৰ্ঘটনা বা তেজস্বিতাক ৰাইজে কিমান দিনলৈ মনত ৰাখে নাজানো৷ হয়তো আগৰ ঘটনাবোৰৰ দৰেই পাহৰণিৰ গৰ্ভত হেৰাই যাব৷ নিলম্বন হোৱা বিষয়াই হয়তো পদোন্নতিহে পাব৷ কিন্তু সময়ে সময়ে হেৰাই যোৱা মানুহৰ অতৃপ্ত কাহিনীবোৰে আমাক, সমাজখনক, প্ৰজন্মক, ব্যৱস্থাটোক কাহানিও ক্ষমা নকৰে৷ মংগল গ্ৰহত পানী বিচাৰি হাজাৰ কোটি খৰচ কৰিব পৰা দেশৰ নাগৰিকে এখন দলঙৰ অভাৱত বা প্ৰয়োজনীয় চিকিৎসাৰ অভাৱত মৃত্যুক সাবটি ল’বলগীয়া হোৱাটোতকৈ এই একবিংশ শতিকাত চৰম দুৰ্ভাগ্যজনক আৰু লজ্জাজনক কথা একো হ’ব নোৱাৰে৷