নাগৰিকত্বৰ ভিত্তিবৰ্ষ ১৯৭১

‘আমাৰ অসম’ৰ নতুন দিল্লীৰ প্ৰতিনিধি, ১৮ অক্টোবৰ : নাগৰিকত্ব আইনৰ ৬এ ধাৰা সাংবিধানিকভাৱে বৈধ৷ অসম চুক্তিমৰ্মে ১৯৭১চনৰ ২৫মাৰ্চৰ ভিত্তিবৰ্ষ সাংবিধানিকভাৱে বৈধ৷ সকলো জল্পনা-কল্পনাৰ অৱসান ঘটাই মুখ্য ন্যায়াধীশ ডি ৱাই চন্দ্ৰচূড়ৰ নেতৃত্বাধীন পাঁচজনীয়া সাংবিধানিক বিচাৰপীঠে আজি এই ঐতিহাসিক ৰায়দান কৰিছে৷ লক্ষণীয়ভাৱে মুখ্য ন্যায়াধীশৰ উপৰি পাঁচজনীয়া বিচাৰপীঠৰ আন চাৰিজন ক্ৰমে ন্যায়াধীশ সূৰ্যকান্ত, ন্যায়াধীশ এম এম সুন্দ্ৰেশ আৰু মনোজ মিশ্ৰই নাগৰিকত্ব আইনৰ ৬এ ধাৰাৰ হকে ৰায়দান কৰিছে যদিও ন্যায়াধীশ জে বি পাৰ্ডিৱালাই উক্ত ধাৰাৰ বিৰুদ্ধে বিৰূপ ৰায়দান কৰে৷ লক্ষণীয়ভাৱে সংখ্যাগৰিষ্ঠ বিচাৰকে নাগৰিকত্ব আইনৰ ৬এ ধাৰাই অসমৰ খিলঞ্জীয়াক সুৰক্ষা প্ৰদানৰ সমান্তৰালকৈ অবৈধ প্ৰব্ৰজনকাৰীসকলক মানৱীয় দৃষ্টিকোণৰপৰা সকাহ প্ৰদান কৰা বুলি ৰায়দান কৰিছে৷ লগতে অসমৰ তৎকালীন পৰিস্থিতিত ৬এ ধাৰাই ভাৰসাম্য ৰক্ষা কৰাত সহায় কৰা বুলিও বিচাৰকসকলে মত ব্যক্ত কৰিছে৷ মুখ্য ন্যায়াধীশ ডি ৱাই চন্দ্ৰচূড়ৰ মতে, অসম চুক্তি আছিল ৰাজৈনতিক সমাধান থকা এখন বুজাবুজি চুক্তি৷ আৰু অনুপ্ৰৱেশ সমস্যাৰ আইনী সমাধানৰ বাবে নাগৰিকত্ব আইনত ৬এ ধাৰাক সংযোজন ঘটোৱা হৈছিল৷ সংসদে গ্ৰহণ কৰা এই পদক্ষেপক মুখ্য ন্যায়াধীশে মান্যতা প্ৰদান কৰে৷ উল্লেখ্য, উচ্ছতম ন্যায়ালয়ত দীৰ্ঘদিন ধৰি চলি থকা ৰাষ্ট্ৰীয় নাগৰিকপঞ্জীৰ গোচৰৰ সৈতে পৰৱৰ্তী সময়ত ওতঃপ্ৰোতভাৱে জড়িত হৈ পৰা অসম সন্মিলিত মহাসংঘৰ নাগৰিকত্বৰ ভিত্তিবৰ্ষ সম্পৰ্কীয় আবেদনৰ শুনানী বিগত  বৰ্ষৰ ডিচেম্বৰ মাহতেই সম্পন্ন হৈছিল৷ ৫ ডিচেম্বৰৰপৰা ১২ ডিচেম্বৰলৈকে একেৰাহে গ্ৰহণ কৰা শুনানীৰ পাছত সাংবিধানিক বিচাৰপীঠে সন্মিলিত মহাসংঘই জনোৱা আবেদনৰ ৰায়দান সংৰক্ষিত কৰি ৰাখিছিল৷

লক্ষণীয়ভাৱে সাংবিধানিক বিচাৰপীঠৰ সকলো বিচাৰকেই অসমৰ অনুপ্ৰৱেশ সমস্যাকলৈ উদ্বেগ ব্যক্ত কৰিছে যদিও সংখ্যাগৰিষ্ঠ বিচাৰকে কেৱল অসমৰ বাবে প্ৰযোজ্য নাগৰিকত্ব আইনৰ ৬এ ধাৰাৰ প্ৰয়োজনীয়তাৰ কথাও দোহাৰিছে৷ ন্যায়াধীশ পাৰ্দিৱালাৰ বাহিৰে সকলো ন্যায়াধীশেই জনাইছে যে বাংলাদেশৰ সীমান্তৱৰ্তী আন ৰাজ্যসমূহতকৈ অসমৰ থলুৱা জনসংখ্যাৰ অনুপাতত প্ৰব্ৰজনকাৰীসকলৰ সংখ্যা যথেষ্ট বেছি আছিল৷ বাংলাদেশ স্বাধীন হোৱাৰ পূৰ্বে অসমত প্ৰৱেশ কৰা ৪০লাখ বিদেশীয়ে পেলোৱা বিৰূপ প্ৰভাৱ পশ্চিম বংগত সোমোৱা ৫৭লাখ বিদেশীৰ বিৰূপ প্ৰভাৱতকৈ গুৰুতৰ প্ৰকৃতিৰ আছিল৷ কাৰণ অসমৰ আয়তন পশ্চিম বংগতকৈ যথেষ্ট ক’মহে৷ সেয়েহে কেৱল অসমৰ বাবে প্ৰযোজ্য কৰাকৈ নাগৰিকত্ব সংশোধনী আইনত ৬এ ধাৰাৰ সংযোজন ঘটোৱাটো সম্পূৰ্ণৰূপে যুক্তিসংগত তথা এয়া কোনো ভিত্তিহীন বিষয় নাছিল৷ বিশেষকৈ ভিত্তিবৰ্ষ হিচাপে গ্ৰহণ কৰা ১৯৭১চনৰ ২৫মাৰ্চৰ দিনটোত বাংলাদেশত মুক্তিযুদ্ধৰ অৱসান ঘটিছিল৷ উক্ত ধাৰাৰ সংযোজনৰ আঁৰত বাংলাদেশৰ মুক্তিযুদ্ধৰ বিষয়টোও নিহীত হৈ আছিল৷ সেয়েহে ৬এ ধাৰা কেতিয়াও অতি-অন্তৰ্ভুক্ত কিম্বা অ-অন্তৰ্ভুক্ত বিষয় হ’ব নোৱাৰে৷ তদুপৰি, মুখ্য ন্যায়াধীশ চন্দ্ৰচূড়ে ব্যক্ত কৰা ৰায়দানত কোৱা হৈছে যে আবেদনকাৰীয়ে দাবী কৰা মতে, এখন ৰাজ্যত ভিন্ন জাতি-জনগোষ্ঠীৰ অনুপ্ৰৱেশে ৰাজ্যখনৰ স্থানীয় ভাষা তথা সাংস্কৃতিক ঐতিহ্যক আগ্ৰাসন কৰা বুলি সংবিধানৰ ২৯(১) অনুচ্ছেদে কাহানিও ব্যক্ত কৰা নাই৷ আনকি আবেদনকাৰীয়ে দাঙি ধৰা যুক্তিত অনুপ্ৰৱেশকাৰীয়ে স্থানীয় ভাষা-সংস্কৃতি বিনষ্ট কৰাৰ কোনো তথ্য-প্ৰমাণো দাঙি ধৰিব পৰা নাই৷ উল্লেখ্য, মুখ্য ন্যায়াধীশে নিজাববীয়াকৈ ৰচনা কৰা ৰায়দানৰ সমান্তৰালকৈ ন্যয়াধীশ সূৰ্যকান্তই নিজৰ লগতে ন্যায়াধীশ সুন্দ্ৰেশ, মনোজ মিশ্ৰৰ বাবে আন এক সুকীয়া ৰায় প্ৰদান কৰি নাগিৰকত্ব আইনৰ ৬এ ধাৰাৰ সাংবিধানিক বৈধতাক মান্যতা প্ৰদান কৰে৷ নিজৰ ৰায়দানত ন্যায়াধীশ সূৰ্যকান্তই স্পষ্টকৈ উল্লেখ কৰিছে যে আবেদনকাৰীয়ে দাবী কৰা অনুসৰি ৬এ ধাৰাই কোনোপধ্যেই সংবিধানৰ প্ৰস্তাৱনাত সন্নিৱিষ্ট ভ্ৰাতৃত্ববোধৰ নীতি উলংঘা কৰা নাই৷ তেওঁৰ মতে, ভ্ৰাতৃত্ববোধ সংকীৰ্ণ উপায়েৰে অৰ্জন তথা উপলব্ধি কৰিব নোৱাৰি৷ এনেকুৱা কেতিয়াও হ’ব নোৱাৰে যে এজনে নিজৰ প্ৰতিৱেশীক নিজে বাছি ল’ব৷

মুখ্য ন্যায়াধীশৰ দৰেই ন্যায়াধীশ সূৰ্যকান্তেও আন দুই বিচাৰকৰ ৰায়দান সন্নিবিষ্ট কৰি জনাইছে যে অনুপ্ৰৱেশে অসমীয়া ভাষা আৰু সংস্কৃতিৰ ওপৰত বিৰূপ প্ৰভাৱ পেলোৱা বুলি আমাৰ ওচৰত কোনো তথ্য কিম্বা প্ৰমাণ নাই৷ বৰঞ্চ নাগৰিকত্ব আইনৰ ৬এ ধাৰাই ভিত্তিবৰ্ষ নিৰ্ধাৰণেৰে বিদেশীক চিহ্নিত কৰি বহিষ্কাৰ কৰাৰ দিশ প্ৰদান কৰিছে যাতে ভৱিষ্যতত আন কোনোধৰণৰ আগ্ৰাসনৰপৰা অসমীয়া ভাষা-সংস্কৃতিক ৰক্ষা কৰিব পাৰি৷ লক্ষণীয়ভাৱে ন্যায়াধীশ সূৰ্যকান্তই প্ৰদান কৰা ৰায়দানত ১৯৭১চনৰ পাছত অসমলৈ ঘটা অবৈধ প্ৰব্ৰজনৰ বিৰুদ্ধে ন্যায়ালয়ে আজি এক কঠোৰ স্থিতি গ্ৰহণ কৰা পৰিলক্ষিত হৈছে৷ এইক্ষেত্ৰত পাঁচজনীয়া সাংবিধানিক বিচাৰপীঠৰ তিনিজনকৈ গৰিষ্ঠসংখ্যক বিচাৰক ক্ৰমে ন্যায়াধীশ সূৰ্যকান্ত, এম এম সুন্দ্ৰেশ আৰু মনোজ মিশ্ৰই উচ্ছতম ন্যায়ালয়ৰ নিৰীক্ষণত অসমৰ অবৈধ অনুপ্ৰৱেশকাৰীসকলক চিহ্নিত তথা বহিষ্কাৰৰ বাবে সময় নিৰ্ধাৰিতভাৱে এখন ব্যৱস্থাপনা গঠন কৰাৰ পোষকতা কৰিছে৷ ইয়াৰ বাবে ন্যায়াধীশ কান্তই এখন সুকীয়া বিচাৰপীঠ গঠন কৰিবলৈ নিৰ্দেশনা জাৰি কৰে৷ ৰায়দানত এয়াও কোৱা হৈছে যে আই এম ডি টি আইন বাতিল কৰা সৰ্বানন্দ সোণোৱালৰ ৰায়দানত উচ্ছতম ন্যায়ালয়ে প্ৰদান কৰা নিৰ্দেশনা ৰূপায়ণ কৰিব লাগিব৷ আৰু এই সংবেদনশীল তথা গুৰুত্বপূৰ্ণ প্ৰক্ৰিয়াটো কেৱল প্ৰশাসনিক পৰ্যায়ত এৰি দিয়াটো সম্ভৱ নহয়৷ বিদেশীক চিহ্নিত কৰি বহিষ্কাৰৰ বিষয়টো কেতিয়াও প্ৰশাসনৰ ইচ্ছা-অনিচ্ছাৰ বিষয় হ’ব নোৱাৰে৷ ন্যায়াধীশ কান্তৰ মতে, সময় নিৰ্ধাৰিতভাৱে বিদেশী চিনাক্ত আৰু বহিষ্কাৰৰ বাবে থকা বৰ্তমানৰ ব্যৱস্থাপনা তথা ট্ৰিবিউনেলসমূহ যথেষ্ট নহয়৷ সেয়েহে সমগ্ৰ বিষয়টোত উচ্ছতম ন্যায়ালয়ৰ নিৰন্তৰ নিৰীক্ষণ তথা হস্তক্ষেপৰ প্ৰয়োজন আছে৷ ইয়াৰ বাবে উপযুক্ত বিচাৰপীঠ গঠনৰ বাবে ন্যায়াধীশ কান্তে নিৰ্দেশনা জাৰি কৰে৷ আনহাতে, ন্যায়াধীশ জে বি পাৰ্দিৱালাই অসন্মতি ব্যক্ত কৰা ৰায়দানত জনাইছে যে অসম চুক্তিৰ আধাৰত যিসময়ত নাগৰিকত্ব সংশোধনী আইনত ৬এ ধাৰাৰ সংষোজন কৰা হৈছিল সেই সময়ত সেয়া বৈধ আছিল বুলি আমি ভাবিব পাৰোঁ৷ কিন্তু সময়ৰ সৈতে উক্ত ধাৰাৰ ম্যাদ এতিয়া উকলি গৈছে৷ ন্যায়াধীশ পাৰ্দিৱালাৰ মতে, ১৯৬৬চনৰ পৰা ১৯৭১চনৰ ভিতৰত অসমলৈ অহা অনুপ্ৰৱেশকাৰীসকলৰ বাবে প্ৰযোজ্য ৬এ ধাৰা দৰাচলতে সেইসময়ত অসমৰ প্ৰতিবাদকাৰী ৰাইজক প্ৰশমিত কৰাৰ এটা পদক্ষেপহে আছিল৷ বিশেষকৈ নাগৰিকত্ব প্ৰদানৰ পাছতো দহ বছৰৰ বাবে অনুপ্ৰৱেশকাৰীসকলৰ ভোটদানৰ অধিকাৰ নথকাৰ বিষয়টো এই কথাই প্ৰতীয়মান কৰে যে ৬এ ধাৰাৰ উদ্দেশ্য কেৱল এটা নিৰ্দিষ্ট সময়ৰ ভিতৰত অহা অনুপ্ৰৱেশকাৰীসকলক নাগৰিকত্ব প্ৰদান কৰা নাছিল৷ সেইসময়ত হ’বলগীয়া নিৰ্বাচনী সমীকৰণৰহে এটা পৰিণাম আছিল৷ কেইবাটাও যুক্তিৰে ন্যায়াধীশ পাৰ্দিৱালাই নাগৰিকত্ব আইনৰ ৬এ ধাৰাক সাংবিধানিকভাৱে অবৈধ বুলি ৰায়দান কৰে৷