নোৱাই তোলনি বিয়াৰ উত্তৰণ
অসমীয়া সমাজৰ বিভিন্ন অনুষ্ঠানৰ ভিতৰত নোৱাই তোলনি বিয়াও এটা সংস্কাৰ বা পৰম্পৰা৷ কন্যাকালৰ আগমনত ঋতুমতী হ’লে এই অনুষ্ঠান অনুষ্ঠিত হয়৷ বহুতে গাঁৱলীয়া ভাষাত ‘মানুহ’ হোৱা বুলি বা শান্তি হোৱা বুলি কয়৷ অৰ্থাৎ গাভৰু হ’ল৷ কিছুমানে সংস্কৃত ভাবত পুষ্পিতা হোৱা বুলিও কয়, গছ-গছনিৰ ফুল ধৰা প্ৰকৃতিৰ নিয়মাৱলীৰ লগত সংগতি ৰাখি৷ পুষ্পিতা শব্দটোতফুলৰ দৰেই পৱিত্ৰতা আছে৷ গছত ফুল ধাৰণ কৰাৰ পাছত ফল ধৰে, ঠিক তেনেকৈয়ে পুষ্পিতা হোৱাৰ লগে লগে সন্তান ধাৰণ ক্ষমতা লাভ কৰে৷ এসময়ত এই অনুষ্ঠানটো অনুষ্টুপীয়া আছিল আৰু মহিলা সমাজৰ মাজতে আবদ্ধ আছিল, আজি কিন্তু মোট সলাই ই ব্যয়বহুল অনুষ্ঠানলৈ উত্তৰণ ঘটিছে, বিশেষকৈ চহকী লোকৰ মাজত৷
‘আঁহতে সলালে পাত
আমাৰ আইদেৱে বৰণটি সলালে
ল’লে ৰঙা ৰিহা গাত৷’
ইয়াৰ ৰঙা ৰিহা প্ৰতীকধৰ্মী সেওঁতাৰ সেন্দূৰৰ নিচিনাকৈ পুষ্পিতা গাভৰুৰ ঋতু প্ৰাপ্তিৰ প্ৰতীক৷ ছোৱালী পুষ্পিতা হ’লে ঘৰত উলহ-মালহ লাগে, ওচৰে-পাঁজৰে থকা বৰমাক-খুৰীয়েক, পেহীয়েক আৰু আইসকলৰ খবৰা-খবৰি হয়৷ ঘৰৰ অভিভাৱকে সময় বা ক্ষণ লিখি ৰাখি গণকৰ ঘৰলৈ গৈ চোৱা-চিতোৱা কৰে কি যোগ পৰিছে জানিবলৈ৷ গণকৰ দিহা মতে নানা বিধি মানে৷ পুষ্পিতা হোৱাৰ লগে লগে ছোৱালীজনীক এটা আছুতীয়া কোঠাত ৰাখে– চন্দ্ৰ, সূৰ্য, গৰু-গাই, আৰু পুৰুষক যে চাব নাপায়৷ ওচৰৰ আইসকল আহি মাকক দিহা-পৰামৰ্শ দি যায়, ছোৱালীজনী ঘৰ-পৰৰ সকলোৰে আদৰুৱা হয়৷ পঞ্জিকা চোৱাই অনা মতে শুভক্ষণত চ্ছ্ৰ দিনৰ দিনা পুণ্য স্নান কৰোৱাৰ যা-যোগাৰ কৰে৷ কলপুলি পোতে, পাছ চোতালত তামুলী পীৰা এখন যোগাৰ কৰে৷ ইমানদিনে ফলাহাৰ, গাখীৰ আদি পানীয় আহাৰ খাই খেৰৰ শয্যাত শোৱে৷ চাৰিদিনৰ দিনা অশুচি বিছনাৰ খেৰ আদি পুৰি কাপোৰ-কানি ধুই-মেলি গোটেই ঘৰৰ মজিয়া গোবৰ-মাটিৰে মচি পৰিষ্কাৰ কৰে৷ ইয়াৰ পাছত মাটিত দলিচা পাৰি ছোৱালীজনীক বহুৱাই মূৰ আঁচুৰি সজাই-পৰাই লৈ গোসাঁই থাপনাৰ পিনে জ্বলি থকা চাকি-ধূপ-ধূনাৰ সুবাসৰ মাজত মাক-জীয়েকে মংগলাৰ্থে ভগৱানৰ ওচৰত সেৱা জনায়৷ ৪ দিনৰ পৰা দিনৰ ৭ ভিতৰত দিনত পিঠাগুড়ি আখৈ আদি আৰু ৰাতি মগু মাহ আৰু চাউল হালধি নিদিয়াকৈ ৰান্ধি খুৱায়৷ সাত দিনৰ দিনা চ্ছ্ৰ দিনৰ নিচিনাকৈ মাহ-হালধিৰে বৰবিয়াৰ নিচিনাকৈ নোৱাইছিল৷ আজিকালি ৪ দিনৰ দিনাই সকলো অনুষ্ঠান সামৰে স্কুল আদি ক্ষতিৰ বাবে, মোটামুটিভাৱে পূৰ্বৰ ৰীতি-নীতি এনেদৰেই আছিল৷ আজিকালি যুগৰ পৰিৱতৰ্নৰ লগে লগে ধাৰ্মিক আচাৰ-বিচাৰবোৰৰ কিছুমান গাঁৱত কিছু পৰিমাণে থাকিলেও নগৰত তাৰ মাদকতা একেবাৰে কমি গ’ল৷ মহিলাসকলে কৰা ধেমালিবোৰ উঠি গ’ল৷
মোৰ স্মৃতিকোঠাত তেনেই সৰুকালৰ তোলনি বিয়াৰ ঘটনাই এতিয়াও আমনি দিয়ে৷ ফলি লোৱা পঢ়াশালিলৈ গৈছিলোঁ নে নাই মনত নাই, কিন্তু তেতিয়া মাৰ চাদৰৰ আঁচলত ধৰি মাৰ লগে লগে ফুৰা অভ্যাস আছিল৷ তেতিয়া তোলনি বিয়ানো কি বস্তু একো বুজি পোৱাই নাছিলোঁ৷ এবাৰ তেনে এখন তোলনি বিয়া খাবলৈ ময়ো মাৰ লগত গৈছিলোঁ৷ ঘৰখনত প্ৰৱেশ কৰাৰ লগে লগে মাইকী মানুহজাকে মোক জক্জকাই ধৰিলে জপনামুখতে ল’ৰা মানুহ হৈ তই তোলনি বিয়া খাবলৈ আহিছ, তোৰ লাজ লগা নাইনে? ইত্যাদি৷ পাছ চোতালত সোমাবই নোৱাৰিলোঁ৷ বাহিৰতে আনৰ লগত উমলি ফুৰি সময় কটালোঁ৷ খোৱা-বোৱাৰ ভাগ পলোঁনে নাই এতিয়া মনত নাই৷ কিন্তু ভিতৰত হোৱা হাঁহি-খিকিন্দালিৰ আভাস¸ পাইছিলোঁ৷ তেতিয়া খোৱাবোৰ জলপানহে আছিল– লুচি-ভাজি, খুব বেছি এটা মিঠাই আৰু একোকাপ চাহ৷ গাঁৱততো বেছিভাগে চুজিৰ হালোৱা খুৱাইছিল৷ দুখীয়া মানুহে মাত্ৰ একোকাপ খালী চাহ খুৱায়ে গোপিনীসকলৰ আশীৰ্বাদ লোৱাৰ প্ৰথা আছিল৷
বহুদিন পাৰ হৈ গ’ল, অনুষ্ঠানবোৰে মোট সলালে৷ এতিয়া অনুষ্ঠিত তোলনি বিয়ালৈ সপৰিয়ালে নিমন্ত্ৰণ কৰে৷ মই কিন্তু এতিয়ালৈকে আনৰ নোৱাই তোলনি বিয়ালৈ যোৱা নাই৷ কাৰণ পূৰ্বতে উল্লেখ কৰা ঘটনাটো অন্তৰত এতিয়াও সজীৱ হৈ আছে৷ এতিয়া ল’:া-ছোৱালী, আনকি বুঢ়া লোকেও বিনাদ্বিধাই নোৱাই তোলনি বিয়ালৈ যায়৷ আগৰ জলপানৰ ঠাই ল’লে ভোজ-ভাতে, খাহী বা কুকুৰা মাংস, মাছকে ধৰি নানাৰকমৰ ব্যঞ্জন আৰু খাদ্যসম্ভাৰে৷ বৰবিয়াৰ দৰে প্লেট পদ্ধতিৰ ঠিকাত দিয়া ঠিকাদাৰে ৰন্ধা-বঢ়া কৰে৷ কথা-বতৰাত কৌতুক কৰি কয় যে দিন সলনি হৈছে, ছোৱালীয়ে পিতৃ-মাতৃক নজনোৱাকৈ পলাই বিয়া হয়৷ সেইবাবে সৰু বিয়াখনকে ভালকৈ পাতে৷ আগৰ পাছ চোতালৰ ৰভাৰ সলনি এতিয়া আগ চোতালতো ৰভা পৰলি দিয়া হৈছে, কিছুমানে অভ্যৰ্থনাৰ বাবে ৰমক-জমক সাজসজ্জাৰ তিৰবিৰাই থকা বিজুলী-বাতিৰ ব্যৱস্থা কৰে৷ মাত্ৰ দৰাজনহে নাহে, মনে মনে আহিলেও কোনেও নজনাকৈ খাই-বই গুচি যায়৷ পূৰ্বতে ঘৰৰ পৰা এযোৰ মেখেলা-চাদৰ আৰু সৰু-সুৰা এপদ-দুপদ আ-অলংকাৰ পাইছিল৷ আজিকালি অতিথিসকলেও দামী উপহাৰ আৰু ওচৰ-সম্বন্ধীয়াসকলে আনকি ডাঙৰ বিয়াৰ দৰে সোণৰ বস্তু উপহাৰ দিয়ে৷ পাছ চোতালত পিঠাগুড়িৰে গালত সনা খেল-ধেমালিবোৰৰ ঠাই এইবোৰ কৃত্ৰিমতাই দখল কৰিলে৷ অৱশ্যে, কিছুমান পৰিৱতৰ্ন ভালৰ বাবে হোৱা যেন লাগে৷ আগৰ দিনৰ দৰে সকলো ধুতি-নীতি বৰ্তমান নামানে৷ আগৰ দিনত যদি সুভগা, পতিব্ৰতা যোগৰ সলনি দুৰ্ভগা বা পতিহীনা যোগ পায় তেতিয়া ৭ দিনৰ দিনা নুতুলি ১৫ দিন, এমাহ বা ডেৰ মাহপৰ্যন্ত ছোৱালীজনী ব্ৰতত থাকিবলগীয়াত পৰিছিল৷ স্কুল ক্ষতিৰ উপৰি ছোৱালীজনীয়ে মনত কষ্ট-আঘাত পায় বুলি বা বহুতে এটা জৈৱিক প্ৰক্ৰিয়া বুলি ভাবি বৰ্তমান একো অনুষ্ঠান নাপাতে৷ ঋতুমতী নাৰীৰ পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতা আৰু পুৰণি সমাজত থকা কু-সংস্কাৰৰ বাধা-বিঘিনিৰ বিষয়ে পেডম্যেন নামৰ এখন চলচ্ছিত্ৰ নিৰ্মাণ হৈছে৷ বৰ্তমান কিছুমানে মাত্ৰ পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতাখিনি মানিয়ে ক্ষান্ত থাকে৷ এনে অনুষ্ঠানৰ ব্যয়বহুল আয়োজনক কিছুমান অন্ধভাৱে অনুকৰণ কৰাত অৰ্থনৈতিকভাৱে পিছপৰা মানুহেও ছোৱালীজনীক সন্তুষ্ট কৰিবলৈকে ভোজ-ভাতৰ আয়োজন কৰে৷ কিন্তু তাকে নকৰি সেইখিনি টকা ভৱিষ্যতৰ শিক্ষা বা বৰ বিয়াৰ বাবে সাঁচি ৰাখিলে, লাভজনক হ’ব৷ এনে অনুষ্ঠানৰ নামত অযথা খৰচ কৰাৰ পৰিৱৰ্তে ছোৱালীজনী ভৱিষ্যতৰ কথা চিন্তা কৰি ব্যৱস্থা গ্ৰহণ কৰা দৰকাৰ৷ তেনেদৰে মৃতকৰ কৰ্মৰ লগৰ অনুষ্ঠান মৎস্যস্পৰ্শৰ ভোজ-ভাতৰ নামতো মিতব্যয়ী হোৱা দৰকাৰ৷
ফোন ঃ ৯৪৩৫৩-০০০৩৫