বিশ্ববিদ্যালয়ৰ স্বতন্ত্ৰতা

... চুক্তিমতে কোনো বিধায়কে বিশ্ববিদ্যালয়লৈ আহি দিহা-পৰামৰ্শ দিব নোৱাৰিব বুলি বিনম্ৰভাৱে মুখ্যমন্ত্ৰীক উনুকিয়াই দিলে৷ কথাষাৰ শুনি বৰদলৈয়ে হেনো– ‘তেওঁ কোনো এম এল এ আহিব নোৱাৰে বুলি কৈছিল হয়, কিন্তু তেওঁ যে মোকো সেই এম এল এসকলৰ ভিতৰত ধৰিছিল, সেইটো মই ভবাই নাছিলোঁ’– বুলি কৈ আপোনমনে হাঁহিবলৈ ধৰিলে৷ সেইজনেই আছিল আধুনিক অসমৰ পথ-প্ৰদৰ্শক আজিৰ ভাৰতৰত্ন লোকপ্ৰিয় গোপীনাথ বৰদলৈ৷ বিশ্ববিদ্যালয়ৰ স্বতন্ত্ৰতা কি হ’ব পাৰে সেই কথা তেওঁ ভালদৰে বুজিব পাৰিছিল আৰু পুনৰ উপাচাৰ্যক লগ ধৰিবলৈ চেষ্টা কৰা নাছিল৷ মুখ্যমন্ত্ৰী হিচাপে বৰদলৈয়ে শিক্ষা দ৫১ৰো দায়িত্ব বহন কৰিছিল৷ লোকপ্ৰিয় বৰদলৈৰ মৃত্যুৰ পাছত শিক্ষামন্ত্ৰী অমিয় কুমাৰ দাসেও বিশ্ববিদ্যালয়ৰ স্বতন্ত্ৰতা ৰক্ষা কৰাত এনে নীতিকে অনুসৰণ কৰিছিল৷ পিছলৈ ৰাজনৈতিক ধ্যান-ধাৰণা সলনি হোৱাৰ লগে লগে ক্ৰমশঃ বিশ্ববিদ্যালয়ৰ স্বতন্ত্ৰতাও লোপ পাবলৈ ধৰে ...

যোৱা বেছ কিছুদিন ধৰি আমাৰ ৰাজ্যখনৰ বিশ্ববিদ্যালয় সম্পৰ্কত একেলেথাৰিয়ে প্ৰকাশ পোৱা নেতিবাচক তথা উদ্বেগজনক বা-বাতৰিসমূহে আন বহুতৰ দৰে আমাকো ব্যথিত কৰিছে৷ এনে কাৰ্যকলাপ নিৰ্বিবাদে চলি থাকিলে আমাৰ সমগ্ৰ শিক্ষাব্যৱস্থাটো কোনদিশে গতি কৰিব, সেইটো স্বাভাৱিকভাৱে সচেতন মানুহৰ বাবে চিন্তনীয় বিষয় হৈ পৰিছে৷ বিশ্ববিদ্যালয়ৰ ওপৰ মহলত বিয়পি পৰা অবিশ্বাস্য দুৰ্নীতিৰ পয়োভৰ দেখি আমাৰ মনলৈ আহিছে চ’চাৰৰ প্ৰখ্যাত উক্তি– ‘সোণত মামৰে ধৰিলে লোহাই কি কৰিব’? চলিত সমাজব্যৱস্থাই সৃষ্টি কৰা পটভূমিত এজন লোভী অসৎ কৰ্মচাৰী দুৰ্নীতিৰ অপৰাধত লিপ্ত হোৱাটো বহুলাংশে মানি ল’ব পাৰি৷ কিন্তু বিশ্ববিদ্যালয়ৰ এজন সন্মানীয় উপাচাৰ্য/ বিশ্ববিদ্যালয়ৰ উপাচাৰ্যই সামগ্ৰিকভাৱে বিশ্ববিদ্যালয়খনৰ প্ৰতিনিধিত্ব কৰে৷ তেওঁৰ কাৰ্যকলাপ, আচাৰ-ব্যৱহাৰে বিশ্ববিদ্যালয়খনৰ সন্মান তথা মৰ্যাদা নিৰূপণ কৰে৷ বাস্তৱিকতে এজন ব্যক্তিক উপাচাৰ্যৰ আসনত বহুওৱাৰ বাবে কেনে অৰ্হতাৰ প্ৰয়োজন সেইটো নিৰ্ধাৰণৰ বাবে নিৰ্দিষ্ট কিছু নীতি-নিৰ্দেশনা থাকে৷ এইক্ষেত্ৰত শৈক্ষিক আৰু প্ৰশাসনীয় যোগ্যতাই নিঃসন্দেহে অগ্ৰাধিকাৰ লাভ কৰিব৷ কিন্তু সাধাৰণ মানুহে বিশ্ববিদ্যালয়ৰ উপাচাৰ্যজন এনে এজন লোক বিচাৰে যাৰ মাজত পাণ্ডিত্য আৰু ব্যক্তিত্বৰ লগতে জনমানসত থাকিব লাগিব এক স্বচ্ছ ভাবমূৰ্তি৷ বাস্তৱ ক্ষেত্ৰত সেইটো হয়নে? ছাৰ চাৰ্লছ উডৰ প্ৰতিবেদনৰ [১৮৫৪] ভিত্তিত ১৮৫৭ খ্ৰীষ্টাব্দত ইংৰাজশাসিত ভাৰতত পশ্চিমীয়া শিক্ষাৰ বাট মুকলি কৰি কলিকতা, বোম্বে আৰু মাদ্ৰাজ বিশ্ববিদ্যালয় স্থাপন কৰা হৈছিল৷ লণ্ডন বিশ্ববিদ্যালয়ৰ আৰ্হিত প্ৰতিষ্ঠিত এই বিশ্ববিদ্যালয়সমূহত সম্পূৰ্ণভাৱে ধৰ্মনিৰপেক্ষ শিক্ষা প্ৰদান কৰাটো নিশ্চিত কৰা হৈছিল৷ সমগ্ৰ পূব ভাৰতক সামৰি প্ৰতিষ্ঠিত কলিকতা বিশ্ববিদ্যালয়ৰ প্ৰথমজন ভাৰতীয় উপাচাৰ্য ছাৰ আশুতোষ মুখাৰ্জীৰ প্ৰখৰ ব্যক্তিত্ব সম্পৰ্কে ভালেমান কাহিনী শুনা যায়৷ এই সম্পৰ্কত ৰগৰ কৰি কোৱা হয় যে তেওঁৰ মৃত্যুৰ পাছত স্থাপন কৰা পূৰ্ণাংগ প্ৰতিমূৰ্তিৰ সন্মুখেদি পাৰ হৈ যোৱা ধূম্ৰপায়ীয়েও নিজে ক’ব নোৱৰাকৈ ধুমপান বন্ধ কৰে৷ ইয়াকে কয় ব্যক্তিত্বই সৃষ্টি কৰা এজন নেতৃস্থানীয় পুৰুষৰ ভাবমূৰ্তি৷

উত্তৰ-পূব ভাৰতৰ উচ্ছ শিক্ষাৰ সৰ্বোচ্ছ প্ৰতিষ্ঠান গুৱাহাটী বিশ্ববিদ্যালয় প্ৰতিষ্ঠাৰ প্ৰায় কুৰি বছৰত ভৰি দিওঁতে আমি ছাত্ৰ হিচাপে জালুকবাৰী চৌহদত প্ৰৱেশ কৰিছিলোঁ৷ স্কুলীয়া কালৰ পৰা ইয়াৰ বিষয়ে শুনি অহা কথা-বাৰ্তাবোৰৰ ভিত্তিত আমাৰ মনত ধাৰণা হৈছিল যে বিশ্ববিদ্যালয় এটা স্বয়ংসম্পূৰ্ণ স্বতন্ত্ৰ প্ৰতিষ্ঠান৷ ইয়াৰ নীতি-নিৰ্দেশনাৰ মাজেদিয়েই সামগ্ৰিকভাৱে উচ্ছ শিক্ষাৰ মান নিৰ্ণয় কৰা হয়৷ ছাত্ৰ হিচাপে আমি বাস্তৱক্ষেত্ৰত এই কথা কিমানদূৰ প্ৰযোজ্য হ’ব পাৰে তাৰ উমান ল’বলৈ চেষ্টা কৰিছিলোঁ৷ এই প্ৰসংগত আমি পূৰ্বৰে পৰা শুনি অহা কথাটো আছিল– বিশ্ববিদ্যালয়ৰ প্ৰথমজন উপাচাৰ্য [১৯৪৮-৫৭] পণ্ডিতপ্ৰৱৰ ড॰ কৃষ্ণকান্ত সন্দিকৈয়ে স্বৰাজোত্তৰ অবিভক্ত অসমৰ প্ৰথমজন মুখ্যমন্ত্ৰী লোকপ্ৰিয় গোপীনাথ বৰদলৈক নিৰ্ধাৰিত সময় পাৰ হৈ যোৱাৰ বাবে সাক্ষাৎ কৰিবলৈ অমান্তি হৈছিল৷ সময়ে ম্লান কৰিব নোৱৰা বিশ্ববিদ্যালয়ৰ স্বতন্ত্ৰ ভাবমূৰ্তি সম্পৰ্কত নিঃসন্দেহে এইটো আছিল এটা উৎকৃষ্ট উদাহৰণ৷ যিয়েই নহওক, স্বাধীনতাৰ দ্বিতীয় দশকৰ সময়ৰ পৰাই বিশ্ববিদ্যালয়ৰ প্ৰশাসনীয় কাম-কাজত ক্ৰমশঃ ৰাজনৈতিক হস্তক্ষেপৰ উমান পোৱা গৈছিল আৰু তৃতীয়জন উপাচাৰ্যৰ আমোলত এই কথা স্পষ্ট ৰূপত ধৰা পৰিছিল৷ ফলত বিশ্ববিদ্যালয়ৰ প্ৰশাসনীয় ওপৰমহলত বাদ-বিসম্বাদে দেখা দিয়াত ৰাজনৈতিক হস্তক্ষেপৰ সুযোগ বৃদ্ধি হৈ একপ্ৰকাৰ বেমেজালি আৰু অনুশাসনহীনতাত অৰিহণা যোগাইছিল৷ তৎসত্ত্বেও আমাৰ ছাত্ৰাৱস্থাত সাময়িকভাৱে দেখা দিয়াপূৰ্বৰ অৱস্থা ভালেখিনি শাম কাটিছিল, যিটোৱে শৈক্ষিক দিশটোৰ গৰিমা বৃদ্ধি কৰাত সহায় কৰিছিল৷ এনে এক ধাৰণা হৈছিল যে বিশ্ববিদ্যালয়ৰ স্বতন্ত্ৰতা আৰু ৰাজনৈতিক হস্তক্ষেপ দুয়োটাই কিছু বুজাবুজিৰ মাজেদি আগবাঢ়িছিল৷ উল্লেখ্য যে আমি সেই সময়ত দেখা বিভিন্ন বিভাগৰ অধ্যাপক-অধ্যাপিকাসকল ৰাজ্যখনৰ বাহিৰে-ভিতৰে বিদ্বৎ মহলত সুপৰিচিত আছিল আৰু তেওঁলোকৰ ভিতৰৰ বহুকেইজনৰ মেধা আৰু পাণ্ডিত্যই ৰাষ্ট˜ীয় সীমা পাৰ হৈ আন্তঃৰাষ্ট˜ীয় স্বীকৃতি লাভ কৰিবলৈ সক্ষম হৈছিল৷ বাস্তৱিকতে সৰ্বভাৰতীয় স্বীকৃতি লাভৰ ক্ষেত্ৰত আলোচিত সময়ছোৱা লেখৰ সময় বুলি অভিহিত কৰিব পাৰি৷

ইতিমধ্যে গুৱাহাটী বিশ্ববিদ্যালয়ৰ চালুকীয়া অৱস্থাত ইয়াৰ স্বচ্ছ-নিকা ভাবমূৰ্তি তথা স্বতন্ত্ৰতা ৰক্ষাৰ ক্ষেত্ৰত প্ৰথমজন উপাচাৰ্যই গ্ৰহণ কৰা ভূমিকাৰ বিষয়ে এটা উদাহৰণ দিয়া হৈছে৷ কিন্তু এই প্ৰসংগতো অধিক স্পষ্ট কৰাৰ বাবে কিছু তথ্য সংযোগৰ প্ৰয়োজন আছে৷ অন্যথা বিষয়টো আধৰুৱা হৈ ভুল বুজাবুজিৰ অৱকাশ থাকিব৷ গুৱাহাটী বিশ্ববিদ্যালয় স্থাপনত লোকপ্ৰিয় বৰদলৈয়ে আৰম্ভণিৰে পৰা বিশেষ ভূমিকা গ্ৰহণ কৰিছিল৷ বাস্তৱিকতে দেশে স্বাধীনতা লাভ কৰাৰ বহু আগৰ পৰাই অসমৰ বাবে এখন সুকীয়া বিশ্ববিদ্যালয় স্থাপনৰ উদ্দেশ্যে এক সক্ৰিয় আন্দোলনে গা কৰি উঠিছিল৷ স্বাধীনতাই সেই লক্ষ্যত উপনীত হোৱাত বিশেষভাৱে অৰিহণা যোগালে৷ লোকপ্ৰিয় বৰদলৈৰ নেতৃত্বত গঠিত ৰাজ্যৰ প্ৰথমখন মন্ত্ৰীসভাৰ অনুমোদনক্ৰমে দেশ স্বাধীন হোৱাৰ এমাহ নৌহওঁতেই গুৱাহাটী বিশ্ববিদ্যালয়ত শাসনবিধি [১৯৪৭] সদনত গৃহীত হয়৷ পৰৱৰ্তী সময়ত মুখ্যমন্ত্ৰীৰ প্ৰায় নিজা তৎপৰতাত ড॰ কৃষ্ণকান্ত সন্দিকৈক উপাচাৰ্য আৰু কটন কলেজৰ গণিত বিভাগৰ অধ্যাপক ফণীধৰ দত্তক পঞ্জীয়ক হিচাপে বাছনি কৰা হৈছিল৷  অধ্যাপক দত্ত কলিকতা বিশ্ববিদ্যালয়ৰ অধীনত কটন কলেজত হোৱা পৰীক্ষাসমূহ পৰিচালনা কৰাৰ ক্ষেত্ৰত জড়িত হৈ আছিল, সেয়েহে পঞ্জীয়ক আৰু পৰীক্ষাসমূহৰ নিয়ন্ত্ৰকৰ দায়িত্ব আৰম্ভণিতে একেজন ব্যক্তিৰ হাততে অৰ্পণ কৰা হৈছিল৷ দ্বিতীয় মহাযুদ্ধৰ সময়ছোৱাত কটন কলেজৰ চৌহদত সামৰিক বাহিনীৰ গুদামঘৰ হিচাপে ব্যৱহূত এটা ঘৰত ১৯৪৮ চনৰ পহিলা জানুৱাৰীত আনুষ্ঠানিকভাৱে গুৱাহাটী বিশ্ববিদ্যালয়ৰ প্ৰাৰম্ভিক কাম-কাজৰ পাতনি মেলা হয়৷ আচবাব-পত্ৰ হিচাপে আছিল ফাঁচী বজাৰৰ এজন বাঙালী কাঠমিস্ত্ৰীয়ে বিনামূলীয়াকৈ দিয়া এখন মেজ, দুখন চকী আৰু এটা আলমাৰি৷ উল্লেখনীয় যে ইতিমধ্যে অবিভক্ত অসমৰ সকলো শ্ৰেণীৰ লোকে  আগবঢ়োৱা দান-বৰঙণিৰে ৰাজ্যখনত বিশ্ববিদ্যালয় স্থাপনৰ বাবে পুঁজি সংগৃহীত হৈছিল আৰু সেই সময়ৰ দল-মত নিৰ্বিশেষে ৰাজ্যৰ জাতীয়তাবাদী নেতৃস্থানীয় সকলো ব্যক্তিয়ে এইক্ষেত্ৰত আগভাগ লৈছিল৷ বহু ধনৱান ব্যক্তিয়ে নিজৰ স্মৃতি ৰক্ষা কৰিবৰ বাবে বিশেষ চৰ্তসাপেক্ষে আগবঢ়োৱা বৃহৎ পৰিমাণৰ ধন অগ্ৰাহ্য কৰা হৈছিল৷ সকলোৱে বৰঙণি দিব পৰাকৈ নিৰ্দিষ্ট পৰিমাণৰ ধনৰ একো একোটা কুপন ছপা কৰা হৈছিল৷ প্ৰকাশিত তথ্যমতে, এনেদৰে সংগৃহীত ধনৰ পৰিমাণ আছিল পাঁচ লাখ সত্তৰ হাজাৰ টকা৷ জালুকবাৰীৰ নতুন চৌহদলৈ স্থানান্তৰ নোহোৱালৈকে প্ৰায় সাত বছৰ ধৰি নৱপ্ৰতিষ্ঠিত গুৱাহাটী বিশ্ববিদ্যালয়ৰ কাম-কাজ কটন কলেজৰ চৌহদৰ পৰাই চলিছিল৷

বিশ্ববিদ্যালয় স্থাপনত আৰম্ভণিৰে পৰা নেতৃস্থানীয় ৰূপত জড়িত হৈ থকা মুখ্যমন্ত্ৰী বৰদলৈয়ে ইয়াৰ অগ্ৰগতি সম্পৰ্কে বিশেষভাৱে আগ্ৰহী আছিল৷ ইয়াৰ পৰিপ্ৰেক্ষিতত মুখ্যমন্ত্ৰীয়ে চৰকাৰী কাৰ্যসূচী লৈ ৰাজধানী শ্বিলঙৰ পৰা গুৱাহাটীলৈ আহেঁাতে বিশ্ববিদ্যালয়ৰ কাম-কাজ কেনে চলিছে সেই বিষয়ে খা-খবৰ ল’বলৈ উপাচাৰ্যৰ বাসভৱনৰ  সন্মুখত গাড়ী ৰখাই উপাচাৰ্য ড॰ সন্দিকৈ আৰু পঞ্জীয়ক দত্তলৈ খবৰ পঠালে৷ সেই সময়ত কটন কলেজৰ পূৰ্বৰ অধ্যক্ষৰ বাসভৱনকে উপাচাৰ্যৰ বাসভৱনৰূপে ব্যৱহাৰ কৰা হৈছিল৷ উপাচাৰ্য ঘৰৰ পৰা ওলাই নাহিল৷ মুখ্যমন্ত্ৰীয়ে পঞ্জীয়কৰ লগতে কথা-বাৰ্তা হৈ প্ৰস্থান কৰিলে৷ ইয়াৰ পাছতো বিশ্ববিদ্যালয় সম্পৰ্কে নিজৰ মত প্ৰকাশৰ বাবে মুখ্যমন্ত্ৰীয়ে ড॰ সন্দিকৈৰ লগত আলোচনা কৰিব বিচাৰিছিল যদিও এইক্ষেত্ৰত সফল নহ’ল৷ আনকি অসমৰ প্ৰথমজন ৰাজ্যপাল আলী আকবৰ হায়দৰীয়েও উপাচাৰ্যক সাক্ষাতৰ বাবে চাৰ্কিট হাউছলৈ মাতি পঠোৱাত তেওঁ স্পষ্টভাৱে জনাইছিল যে বৰ্তমান ৰাজ্যপালক লগ ধৰাৰ কোনো প্ৰয়োজন নাই৷ যিয়েই নহওক বিশ্ববিদ্যালয়খনৰ আৰম্ভণিতেই এনেধৰণৰ পৰিস্থিতিয়ে দেখা দিয়াত মুখ্যমন্ত্ৰী কিছু পৰিমাণে হতাশ হোৱা কথাটো পঞ্জীয়ক দত্তই গম পাইছিল৷ সেয়েহে পৰৱৰ্তী সময়ত উপাচাৰ্যই বৰদলৈক এবাৰ সাক্ষাৎ কৰিলে ভাল হ’ব নেকি বুলি পৰোক্ষভাৱে বিষয়টো উত্থাপন কৰাত ড॰ সন্দিকৈয়ে উত্তৰ দিছিল এনেদৰে– ‘মইতো আগেয়ে কৈ থৈছোঁ যে বিশ্ববিদ্যালয়লৈ বিধানসভাৰ কোনো সদস্য আহিব নোৱাৰিব৷ তুমি তেওঁক সোঁৱৰাই দিবা, তেওঁ বুজি পাব’৷ উপাচাৰ্যৰ মন্তব্য শুনি পঞ্জীয়ক বিপাঙত পৰিছিল৷ কিয়নো নৱপ্ৰতিষ্ঠিত বিশ্ববিদ্যালয়খনৰ প্ৰতি থকা মুখ্যমন্ত্ৰীৰ সদিচ্ছা আৰু উৎসাহৰ কথা সকলোৱে জানে৷ এনে অৱস্থাত উপাচাৰ্যৰ মনৰ ভাব মুখ্যমন্ত্ৰীক জনোৱাটো তেওঁৰ বাবে আছিল এক কঠিন পৰীক্ষা৷ অৱশেষত সুযোগ বুজি পূৰ্বতে দুয়োজনৰ মাজত হোৱা চুক্তিমতে কোনো বিধায়কে বিশ্ববিদ্যালয়লৈ আহি দিহা-পৰামৰ্শ দিব নোৱাৰিব বুলি বিনম্ৰভাৱে মুখ্যমন্ত্ৰীক উনুকিয়াই দিলে৷ কথাষাৰ শুনি বৰদলৈয়ে হেনো– ‘তেওঁ কোনো এম এল এ আহিব নোৱাৰে বুলি কৈছিল হয়, কিন্তু তেওঁ যে মোকো সেই এম এল এসকলৰ ভিতৰত ধৰিছিল, সেইটো মই ভবাই নাছিলোঁ’– বুলি কৈ আপোনমনে হাঁহিবলৈ ধৰিলে৷ সেইজনেই আছিল আধুনিক অসমৰ পথ-প্ৰদৰ্শক আজিৰ ভাৰতৰত্ন লোকপ্ৰিয় গোপীনাথ বৰদলৈ৷ বিশ্ববিদ্যালয়ৰ স্বতন্ত্ৰতা কি হ’ব পাৰে সেই কথা তেওঁ ভালদৰে বুজিব পাৰিছিল আৰু পুনৰ উপাচাৰ্যক লগ ধৰিবলৈ চেষ্টা কৰা নাছিল৷ মুখ্যমন্ত্ৰী হিচাপে বৰদলৈয়ে শিক্ষা দ৫১ৰো দায়িত্ব বহন কৰিছিল৷ লোকপ্ৰিয় বৰদলৈৰ মৃত্যুৰ পাছত শিক্ষামন্ত্ৰী অমিয় কুমাৰ দাসেও বিশ্ববিদ্যালয়ৰ স্বতন্ত্ৰতা ৰক্ষা কৰাত এনে নীতিকে অনুসৰণ কৰিছিল৷ পিছলৈ ৰাজনৈতিক ধ্যান-ধাৰণা সলনি হোৱাৰ লগে লগে ক্ৰমশঃ বিশ্ববিদ্যালয়ৰ স্বতন্ত্ৰতাও লোপ পাবলৈ ধৰে৷ স্মৰণযোগ্য, গুৱাহাটী বিশ্ববিদ্যালয়ৰ প্ৰাৰম্ভিক সময়ছোৱাত ইয়াৰ বাবে প্ৰয়োজনীয় অনুদানৰ বিষয়টো পৰীক্ষা কৰিবলৈ বিশ্ববিদ্যালয়ৰ অনুদান আয়োগৰ শীৰ্ষ কৰ্মকৰ্তা চিন্তামন দেশমুখ গুৱাহাটীলৈ আহিছিল৷ এইজন প্ৰভাৱশালী নেতাই পিছলৈ নেহৰু মন্ত্ৰীসভাৰ বিত্তমন্ত্ৰীৰ দায়িত্বও বহন কৰিছিল৷ কিন্তু দেশমুখক প্ৰথমবাৰ লগ পোৱাৰ পাছত সম্ভৱ উন্নাসিক কথা-বাৰ্তা আৰু আচৰণৰ বাবে তেওঁৰ প্ৰতি উপাচাৰ্যৰ মনোভাব সলনি হৈছিল৷ আনকি জালুকবাৰীৰ পৰা গুৱাহাটীলৈ ওভতাৰ পথত একেখন গাড়ীতে দ্বিতীয়বাৰ আহিবলৈ অমান্তি হোৱাত বিশিষ্ট অতিথিজনে পৃথক গাড়ীত ভ্ৰমণ কৰিব লগা হ’ল৷ স্বাভাৱিকতে খং আৰু অপমানত জ্বলি উঠি দেশমুখে পঞ্জীয়ক দত্তক উপাচাৰ্যৰ বিৰুদ্ধে কটু বাক্য প্ৰয়োগ কৰিছিল৷ দিল্লীলৈ উভতি গৈও তেওঁৰ খং শাম কটা নাছিল৷ যিয়েই নহওক, কিবা এটা প্ৰসংগত ড॰ ৰাধাকৃষ্ণনৰ পৰা [পৰৱৰ্তী সময়ৰ ভাৰতৰ ৰাষ্ট˜পতি] ড॰ সন্দিকৈৰ বিষয়ে সবিশেষ জানিব পাৰি নিজৰ আচৰণৰ বাবে অনুশোচনা প্ৰকাশ কৰি পঞ্জীয়কলৈ এখন পত্ৰ প্ৰেৰণ কৰিছিল৷ তদুপৰি বিশ্ববিদ্যালয়ৰ পুথিভঁৰালৰ নামত এক বুজন পৰিমাণৰ ধনৰ বাবেও অনুমোদন জনাইছিল৷ 

[উৎস ঃ ফলি লোৱা বুৰঞ্জী- দিলীপ কুমাৰ দত্ত- চিত্ৰলেখা প্ৰকাশন, গুৱাহাটী, ১৯৮৬৷ হীৰকজয়ন্তী বৰ্ষত ভৰি দিবলৈ ওলোৱা গুৱাহাটী বিশ্ববিদ্যালয়ৰ প্ৰতিষ্ঠাৰ প্ৰথম ১৪ বছৰৰ বিষয়ে  ফলি লোৱা বুৰঞ্জীত ভালেমান গুৰুত্বপূৰ্ণ তথ্য সন্নিৱিষ্ট কৰা হৈছে৷ আমেৰিকাৰ ৰ’ড আইলেণ্ড বিশ্ববিদ্যালয়ৰ গণিত বিভাগৰ অধ্যাপক, বিশিষ্ট লেখক ড॰ দিলীপ কুমাৰ দত্ত আছিল প্ৰথমজন পঞ্জীয়ক ফণীধৰ দত্তৰ সুযোগ্য সন্তান৷] আজিৰ প্ৰেক্ষাপটত বিশ্ববিদ্যালয়ৰ সংজ্ঞা, ইয়াৰ স্বৰূপ, স্বতন্ত্ৰতা আৰু চৰকাৰৰ লগত সম্পৰ্ক কেনে হ’ব লাগে সেই সম্পৰ্কত আলোচিত কথাবোৰ সাধুকথা অথবা সত্যযুগৰ কাহিনী বুলি লক্ষ্য কৰিবলৈ কোনোবাই চেষ্টা কৰিলে আচৰিত হ’বলগীয়া একো নাথাকিব৷ কিন্তু প্ৰকৃত সত্যটো হৈছে, বৰ্তমান ব্যাপক পৰিসৰলৈ সুপ্ৰতিষ্ঠিত উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলৰ প্ৰথম বিশ্ববিদ্যালয় গুৱাহাটী বিশ্ববিদ্যালয় এনে একে মূল্যবোধ আৰু আদৰ্শৰ মাজেদিয়েই স্থাপিত হৈছিল৷ অসমৰ প্ৰথমজন মুখ্যমন্ত্ৰী লোকপ্ৰিয় গোপীনাথ বৰদলৈ আৰু পণ্ডিতপ্ৰৱৰ ড॰ কৃষ্ণকান্ত সন্দিকৈ আছিল বাস্তৱ চৰিত্ৰ, কোনো কাল্পনিক চৰিত্ৰ নহয়৷

জীৱন-জীৱিকাৰ স্বাৰ্থত আমাৰ পৰিচিত পৃথৱীখনত বৰ্তমান মূল্যবোধক একপ্ৰকাৰ অপ্ৰাসংগিকৰূপে গণ্য কৰিবলৈ চেষ্টা চলিছে৷ শিক্ষাৰ ওপৰত ইয়াৰ পোনপটীয়া প্ৰভাৱ দেখা  গৈছে৷ সেয়েহে সংখ্যাৰ লেখেৰে ৰাজ্যখনত বিশ্ববিদ্যালয় বৃদ্ধি হোৱাৰ সমান্তৰালভাৱে উচ্ছ শিক্ষাৰ প্ৰকৃত মান ৰক্ষা কৰিব পৰাটো হৈছে অধিক গুৰুত্বপূৰ্ণ কথা৷

ফোন ঃ ৯৪০১৩-৬৯৪৬৯