বিদ্যালয়ত সৃজনশীল শিক্ষাৰ প্ৰয়োজনীয়তা
'Creativity is a drug I can not live without'
–Cecil B De Mille
আমেৰিকান চিত্ৰনিৰ্মাতা চিচিল বি ডি মিলিৰ এই উক্তিটোৱে মোৰ মনত গভীৰ সাঁচ বহুৱাই থৈছে৷ আৰু সেই কাৰণে হয়তো, যেতিয়াই চিচিল বি ডি মিলিৰ এই কথাষাৰ মনলৈ আহে, মই নিজকে এজন নিৰ্বোধ, নিষ্কৰ্মা আৰু সোৰোপা ব্যক্তি হিচাপে ভাবিবলৈ বাধ্য হওঁ৷ ধৰি লওক, আপোনাৰ সাতপুৰুষে খাই শেষ কৰিব নোৱৰাকৈ অজস্ৰ ধন-ঐশ্বৰ্য, সা-সম্পত্তি আপোনাক যোগান ধৰা হৈছে/ আপুনি দিনৰ-দিনটো কোনো কাম-বন নকৰাকৈ, কেৱল শুই-বহি জীৱন কটাব লাগে৷ আপোনাৰ সৈতে পৰিয়ালৰ অথবা সমাজৰ কোনো ব্যক্তিৰ যোগাযোগ নাই৷ এনে এক পৰিস্থিতিত আপুনি তেনেকৈ কিমান বছৰ জীয়াই থাকিব পাৰিব/
কম-বেছি পৰিমাণে আমি সকলোৱে জীয়াই থাকিবলৈ কৰ্ম কৰোঁ৷ কাৰোবাক জীয়াই থাকিবলৈ প্ৰয়োজন হয় কঠোৰ পৰিশ্ৰমৰ, মেহনতৰ৷ তেনে এক মেহনতি সময়ত, ওপৰত উল্লেখ কৰা কল্পনাপ্ৰসূত চিন্তা এটা আমাৰ মনলৈ আহিব পাৰে৷ কিন্তু বাস্তৱক্ষেত্ৰত এনে এক অৰ্থহীন জীৱন কটোৱা সম্ভৱ নহয় আৰু আমাৰ কাম্য নহয়৷ এই সাধাৰণ সত্যটো বিগত সময়ৰ অনাকাংক্ষিত লকডাউনৰ সময়ত আমি বাৰুকৈয়ে অনুভৱ কৰিছোঁ৷
কিন্তু বাধ্যত পৰি কৰ্ম কৰি জীয়াই থকা আৰু কৰ্মৰ মাজেৰে জীৱনটো উপভোগ কৰা– দুটা ভিন্ন কথা৷ প্ৰথমটোত পৰিশ্ৰমৰ তুলনাত কামৰ সন্তুষ্টি তেনেই নগণ্য৷ তাৰ বিপৰীত দ্বিতীয়টো ধাৰণাত কামৰ সন্তুষ্টিয়ে আমাৰ জীৱনত অৰ্থ আৰোপ কৰে৷ সহজ অৰ্থত কামৰ প্ৰতি নিচা আৰু কামৰ নিচাৰ পৰা উৎপন্ন কৰ্মপ্ৰেৰণাই মানুহৰ জীৱন সফল কৰে৷ কিন্তু কাম মানে কেৱল শাৰীৰিক শ্ৰম নহয়৷ মস্তিষ্কক সক্ৰিয় কৰি চিন্তা কৰাটোও কাম৷ সেই কাৰণে মানুহৰ চিন্তা-শক্তিৰ কীৰ্তি সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ কীৰ্তি হিচাপে সমাদৃত৷ তেনে কিছুমান সৃজনশীল কাম, যাৰ জৰিয়তে আমি জীয়াই থকাৰ প্ৰেৰণা পাওঁ; সেই কথাই চিচিল বি ডি মিলিৰ উক্তিটোত প্ৰকাশ পাইছে৷
মই এনে বহু মানুহ লগ পাইছোঁ যিয়ে পুৱাৰ বাতৰিকাকতখন পঢ়িবলৈ অস্থিৰ হৈ পদূলিমুখত হকাৰজনলৈ অপেক্ষা কৰি থাকে৷ এনে মানুহো লগ পাইছোঁ, শোৱাৰ সময়ত কিবা এটা নিলিখিলে বা কিতাপ এখন নপঢ়িলে টোপনি নাহে৷ এয়া একধৰণৰ আসক্তি, ইংৰাজীত যাক এডিকচন বুলি কোৱা হয়৷ আজি বহু লোক ফেচবুক বা ৱাটছএপত আসক্ত৷ কিন্তু চিচিল বি ডি মিলেয়ে অনুভৱ কৰাৰ দৰে আমাৰ সমাজত সৃজনশীল কামৰ প্ৰতি থকা আসক্তি সাধাৰণতে কম৷ বহুক্ষেত্ৰত আমাৰ নিচা আৰু পেছাই একেটা বিন্দুত সহাৱস্থান নকৰাটোও ইয়াৰ অন্যতম কাৰণ৷ কিন্তু আমাৰ সমাজত এনে ব্যক্তি একেবাৰে নাই বুলি ক’ব নোৱাৰি৷ অৱশ্যে সংখ্যাত ই খুবেই কম৷ এই মুহূৰ্তত থাউকতে মোৰ মনলৈ অহা কেইটামান নামৰ ভিতৰত মই প্ৰথমে এজন ব্যক্তিৰ নাম উল্লেখ কৰিব বিচাৰিম৷ তেওঁ হ’ল প্ৰথিতযশা সাহিত্যিক, সাংবাদিক, অসম সাহিত্য সভাৰ প্ৰাক্তন সভাপতি হোমেন বৰগোহাঞি৷ কৰ্মৰ প্ৰতি থকা দুৰন্ত প্ৰেমে বায়’লজিকেল বয়সকো জিনাৰ মহৌষধ বৰগোহাঞিৰ জীৱন দৰ্শনৰ মাজত বিচাৰি পাব পাৰি৷ দেহত পেচমেকাৰ স্থাপন কৰাৰ পাছত হোমেন বৰগোহাঞিৰ ডাক্তৰ বন্ধুকেইজনে কৈছিল– তেওঁক পেচমেকাৰৰ প্ৰয়োজন নহ’লহেঁতেন যদিহে তেওঁ জীৱনৰ বাকী থকা দিনকেইটা কোনো কাম-বন নকৰাকৈ শুই বহি কটাব পাৰিলেহেঁতেন৷ কিন্তু কামেই জীৱনৰ সকলো শূন্যতা পূৰ্ণ কৰে বুলি বিশ্বাস কৰা সাহিত্যিকজনে কামৰ কোনো দায়িত্ব নোলোৱাকৈ শুই-বহি দিন পাৰ কৰিব পাৰিলেহেঁতেন বুলি মই নাভাবোঁ৷ সেয়ে জীৱনৰ অন্তিম সময়লৈকে তেওঁ নিৰৱচ্ছিন্নভাৱে এখনৰ পাছত এখন কাকত-আলোচনী সম্পাদনা কৰি গ’ল৷ সম্পাদনাৰ গতানুগতিক ধাৰাৰ পৰা আঁতৰি আহি বৰগোহাঞিয়ে সম্পাদনা কৰা কাকত-আলোচনীসমূহৰ প্ৰতিটো পৃষ্ঠাত তেওঁ পাঠকসমাজক নতুন নতুন চিন্তাৰ খোৰাক আৰু সৃজনশীলতাৰ অপূৰ্ব সমাহাৰ দিবলৈ সদাব্যস্ত আছিল৷ সেয়ে, তেওঁৰ দ্বাৰা সম্পাদিত প্ৰতিখন কাকত-আলোচনীয়ে পাঠকৰ অভূতপূৰ্ব সমাদৰ লাভ কৰিছিল৷ স্পণ্ডিলাইটিছৰ দৰে বেদনাদায়ক যন্ত্ৰণাত ভুগিও এবাৰো উস্ বুলি উচ্ছাৰণ নকৰি জীৱনৰ শেষ দিনটোলৈকে বৰগোহাঞিয়ে বাতৰিকাকত সম্পাদনা কৰাৰ উপৰি দেশৰ ৰাজনৈতিক-সামাজিক ঘটনা-প্ৰৱাহত নিজৰ অভিমত প্ৰকাশ কৰিছিল ‘প্ৰথম কলম’ৰ মাধ্যমেৰে৷ অসমীয়া সমাজৰ এজন সচেতন অভিভাৱক হিচাপে তেওঁৰ প্ৰথম কলমত বিশেষভাৱে স্থান পাইছিল অসমীয়া সমাজৰ স্বাভিমানী যাত্ৰা, অসমৰ অৰ্থনৈতিক-ৰাজনৈতিক দৰ্শন, জনগোষ্ঠীসমূহৰ আত্মনিয়ন্ত্ৰণ, আত্মনিৰ্ভৰশীলতাৰ আৰু জাতীয় চেতনাৰ পাঠ৷ হোমেন বৰগোহাঞিয়ে ওৰেটো জীৱন স্পণ্ডিলাইটিছৰ দৰে শাৰীৰিক বিষ পান কৰিও কামৰ মাজেৰে জীৱনটো উদ্যাপন কৰাৰ যি মন্ত্ৰ আমাক শিকাই গ’ল, সেই কথা লিখি থাকোঁতে এইমুহূৰ্তত মোৰ মনত পৰিছে বিশ্ববিখ্যাত তাত্ত্বিক পদাৰ্থ বিজ্ঞানী তথা গণিতজ্ঞ ষ্টিফেন হকিঙৰ যন্ত্ৰণাদায়ক জীৱন কাহিনীৰ কথা৷ সৃজনশীলতা কিদৰে জীয়াই থকাৰ অনুপ্ৰেৰণা তথা মহৌষধ হ’ব পাৰে, সেই কথা ষ্টিফেন হকিঙৰ জীৱন কাহিনী পঢ়িলেই সহজে অনুমেয়৷ মাত্ৰ একৈছ বছৰ বয়সতে মগজুৰ নিয়ন্ত্ৰক স্নায়ুকোষৰ এক দুৰাৰোগ্য ব্যাধিত আক্ৰান্ত হকিঙে জীয়াই থকাৰ প্ৰবল ইচ্ছাশক্তিৰ বলত স্পীচ ছিন্থেছাইজাৰ সন্নিৱিষ্ট বিশেষ হুইল চেয়াৰৰ কম্পিউটাৰ ব’ৰ্ডত শৰীৰৰ একমাত্ৰ কাৰ্যক্ষম অংগ হাতৰ আঙুলি দুটাৰেই কম্পিউটাৰৰ বুটাম টিপি উদ্ঘাটন কৰি গৈছিল বিশ্বব্ৰহ্মাণ্ডৰ এটাৰ পাছত এটা ৰহস্য৷ চিকিৎসকে তেওঁ মাত্ৰ দুহ-তিনি বছৰ জীয়াই থাকিব বুলি কৈছিল; কিন্তু শক্তিশালী মন তথা দৃঢ়তাৰ প্ৰতীক কিংবদন্তি বিজ্ঞানী হকিঙে ইয়াৰ পাছতো ৫৪ বছৰ জীয়াই থাকি আৱিষ্কাৰ কৰি গ’ল বিজ্ঞানৰ ন-ন তত্ত্বৰ, যি আৱিষ্কাৰে তেওঁক পৰিগণিত কৰিলে বিজ্ঞানজগতৰ এক চমৎকাৰী সত্তাৰূপে৷
অসাধাৰণ মনৰ দৃঢ়তা আৰু সৃজনশীল কৰ্মৰ প্ৰতি থকা দুৰ্বাৰ অনুৰাগে শাৰীৰিক যন্ত্ৰণাকো কিদৰে পৰাস্ত কৰিব পাৰে, সেই কথা বুজিবলৈ ওপৰৰ উদাহৰণকেইটাই যথেষ্ট৷ চিচিল বি ডি মিলিৰ উল্লেখিত কথাশাৰীৰ প্ৰাসংগিকতাও এই উদাহৰণকেইটাৰ মাজতেই অন্তৰ্হিত হৈ আছে৷ কিন্তু প্ৰশ্ন হয়– সৃজনশীলতা কি? ইয়াৰ সংজ্ঞা কিদৰে দিব পৰা যায়৷
সৃজনৰ আভিধানিক অৰ্থ– নতুন কিবা এটা আৱিষ্কাৰ কৰা, জন্ম দিয়া বা সৃষ্টি কৰা৷ অৰ্থাৎ নতুন কিবা এটা সৃষ্টি কৰিব পৰা গুণ বা ক্ষমতা, নিৰ্মাণ বা উদ্ভাৱন কৰিব পৰা, প্ৰচলিতখিনিৰ মাজলৈ নতুন কিবা এটা কঢ়িয়াই অনা কাৰ্যই সৃজনধৰ্মী কৰ্ম৷ বিজ্ঞানৰ বিভিন্ন আৱিষ্কাৰ, গল্প, কবিতা, গীত আৰু উপন্যাসৰ ৰচনা, সংগীতৰ সৃষ্টি, চিত্ৰ নিৰ্মাণ, ডিজাইন, এনিমেচন তৈয়াৰ কৰা আদি সৃজনশীল কৰ্মৰ উদাহৰণ৷
আমি সকলোৱে বিশ্ববিখ্যাত চিত্ৰশিল্পী পাবলো পিকাছোৰ বিষয়ে জানো বা তেওঁৰ কীৰ্তিৰ বিষয়ে কেতিয়াবা হ’লেও কাৰোবাৰ মুখত শুনিছোঁ৷ বিংশ শতিকাৰ খ্যাতনামা স্পেইনৰ এই চিত্ৰশিল্পীজন তেওঁৰ চিত্ৰশৈলীৰ বিস্তৃত ভিন্নতাৰ বাবে পৰিচিত আছিল৷ ‘গোৱেৰ্নিকা’ তেওঁৰ দ্বাৰা অংকিত শতিকাৰ অন্যতম শ্ৰেষ্ঠ চিত্ৰ৷ এই চিত্ৰখন চালে আপুনি মই সকলোৱে আজিও মন্ত্ৰমুগ্ধ হৈ যাওঁ৷ যোৱা শতিকাৰ ষাঠি আৰু সত্তৰৰ দশকত অসমৰ খ্যাতনামা চিত্ৰশিল্পী নীলপৱন বৰুৱায়ো চিত্ৰশিল্পৰ এক বিশেষ শৈলীৰে চমক সৃষ্টি কৰিছিল৷ তেওঁ চাৰমিনাৰ চিগাৰেটৰ বাকচ আৰু জুইশলা বাকচত কিছুমান ক্ষুদ্ৰ ক্ষুদ্ৰ চিত্ৰ অংকন কৰিছিল৷ এই দুয়োজন চিত্ৰশিল্পীৰ কৰ্মৰাজিয়ে অমৰত্ব পাইছিল একমাত্ৰ তেওঁলোকৰ অনন্য সৃজনশীল শক্তিৰ বাবে৷ যোৱা শতিকাৰ আন এজন শ্ৰেষ্ঠ বিজ্ঞানী এলবাৰ্ট আইনষ্টাইনৰ ভৰ-শক্তিৰ সমীকৰণটোও আছিল তেওঁৰ অভূতপূৰ্ব সৃজনশীলতাৰ অনুপম ফচল৷ আইনষ্টাইনৰ এই আপেক্ষিকতাবাদৰ তত্ত্বৰ পৰাই পৃথিৱীবাসীয়ে বস্তুৰ ভৰ আৰু শক্তিৰ মাজৰ পাৰস্পৰিক সম্পৰ্ক বুজি উঠিছিল৷ এই সূত্ৰই পৰৱৰ্তী সময়ত বিগ বেং তত্ত্বকে ধৰি বিজ্ঞানৰ আন যুগান্তকাৰী অনুসন্ধানত নতুন দিগন্তৰ সূচনা কৰিছিল৷
প্ৰশ্ন হয়– পাবলো পিকাছো, নীলপৱন বৰুৱা অথবা এলবাৰ্ট আইনষ্টানৰ দৰে আমাৰ মনটোক সৃজনশীল কৰিবলৈ প্ৰশিক্ষিত কৰিব পাৰি নেকি? গৱেষকৰ মতে, সৃজনশীলতা জন্মসূত্ৰে লাভ কৰা কোনো বিশেষ দক্ষতা নহয়৷ ধাৰাবাহিক অনুশীলন আৰু চেষ্টাৰ জৰিয়তে আমাৰ মনৰ সৃজনশীল শক্তিক উদ্ভাসিত কৰিব পাৰি৷ প্ৰকৃততে, সৃজনশীলতা মানুহৰ অন্তৰ্নিহিত গুণৰ মাজৰ অন্যতম এটা গুণ৷ কম-বেছি পৰিমাণে প্ৰতিজন মানুহৰ দেহত সৃজনশীলতাৰ বীজ থাকে৷ কিন্তু প্ৰতিজনৰ ক্ষেত্ৰত ই বিকশিত নহয়৷ কেতিয়াবা ই অপ্ৰকাশিত হৈও থাকে৷ ই অপ্ৰকাশিত হৈ থকাৰ অন্যতম কাৰণ– শিশু অৱস্থাত অনুকূল পৰিৱেশৰ অভাৱ অথবা পাৰদৰ্শী জ্যেষ্ঠজনৰ অনুপস্থিতি৷ অৰ্থাৎ ইয়াৰ অন্য এক অৰ্থ হ’ল এজন ব্যক্তিৰ মনৰ সৃজনশীলতাক উদ্ভাসিত কৰিব পাৰি৷ যিদৰে বীজ এটা অংকুৰিত কৰি এজোপা ফলদায়ক গছ কৰি তুলিবলৈ প্ৰয়োজন উৰ্বৰা মাটি আৰু পানীৰ, ঠিক সেইদৰে ব্যক্তিৰ মনৰ সৃজন ক্ষমতাক বিকশিত কৰিবলৈ প্ৰয়োজন অনুকূল পৰিৱেশৰ৷ ইংৰাজীত যাক কোৱা হয় ফেচিলিটেশ্বন, অসমীয়াত সহায়তা৷
ফেচিলিটেশ্বন শব্দটো লিখি থাকোতে হঠাৎ মিছাইল মানৱখ্যাত ভাৰতৰ প্ৰাক্তন ৰাষ্ট্ৰপতি ড॰ এ পি জে আব্দুল কালামে কোৱা এষাৰ কথা মনলৈ আহিছে৷ তেওঁ কৈছিল– In the present context, the Education System has to be designed to see that we generate a large number of employment generators and not employment seekers. আনহাতে, প্ৰতিজন শিশুক ভৱিষ্যতে এজন উদ্যোগী হিচাপে গঢ়িবলৈ হ’লে শিশুৰ সৃজনধৰ্মী মনটোক উদ্ভাসিত কৰিবই লাগিব৷ সৌভাগ্যৰ কথা যে, কালামৰ এই কথাষাৰৰ মহত্ত্ব ভাৰতৰ বৰ্তমানৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী মোদীয়ে অন্তঃকৰণেৰে উপলব্ধি কৰিছিল৷ সেইবাবেই হয়তো প্ৰধানমন্ত্ৰী মোদীয়ে দেশত যুৱচামৰ মাজত কৌশল বৃদ্ধিৰ উদ্দেশ্যে ২০১৪ চনৰ জ্ঝ নৱেম্বৰত Ministry of Skill Development and Entrepreneurship নামেৰে এটা নতুন বিভাগ প্ৰথমবাৰৰ বাবে খুলিছিল আৰু এই বিভাগৰ মন্ত্ৰিত্বৰ দায়িত্ব দিছিল সেইসময়ৰ ৰাজ্যিক কেন্দ্ৰীয় মন্ত্ৰী তথা অসমৰ প্ৰাক্তন মুখ্যমন্ত্ৰী সৰ্বানন্দ সোণোৱালক৷
চৰকাৰৰ এনে অভিলাষী প্ৰয়াস আৰু প্ৰচেষ্টাৰ পাছতো বাৰে বাৰে প্ৰশ্ন উত্থাপন হৈ আহিছে যে, আমাৰ প্ৰচলিত শিক্ষাব্যৱস্থাই নৱপ্ৰজন্মক এজন উদ্যোগী হিচাপে গঢ় দিয়াত ব্যৰ্থ হৈছে৷ প্ৰকৃততে, আমাৰ শিক্ষাব্যৱস্থাত অত্যাধুনিক প্ৰযুক্তি আৰু কৌশলৰ প্ৰয়োগ সুনিশ্চিত কৰা হৈছে যদিও এই ব্যৱস্থাটোৰ লগত জড়িত একাংশ শিক্ষক-অধ্যাপকৰ এলাহ, অৱহেলা, আন্তৰিকতাহীন প্ৰচেষ্টাই অথবা আসোঁৱাহপূৰ্ণ শিক্ষা-নীতি তথা ব্যৱস্থাই শিক্ষাৰ্থীৰ দক্ষতা আৰু প্ৰতিভাক চিনাক্ত কৰি পথ প্ৰদৰ্শনত সমৰ্থৱান হোৱা নাই৷ অৱশ্যে ইয়াৰ সঠিক কাৰণ বিশেষণ কৰিবলৈ হ’লে বিভিন্ন দিশত ব্যাপক অধ্যয়নৰ প্ৰয়োজন হ’ব৷ কিন্তু সততে আমাৰ মাজত হৈ থকা আলোচনাত শিক্ষক সমাজৰ পঢ়োৱাৰ ধৰণ বা প্ৰক্ৰিয়াৰ ওপৰতে অধিকাংশ চিন্তাবিদ, শিশু মনোবিজ্ঞানী বা বিশেষকে প্ৰশ্ন উত্থাপন কৰে৷ তেওঁলোকৰ মত অনুসৰি, কম-বেছি পৰিমাণে বহু শিক্ষকে ছাত্ৰ-ছাত্ৰীক বিষয়টোত ব্যুৎপত্তি বৃদ্ধি কৰাৰ পৰিৱৰ্তে যন্ত্ৰৰ দৰে জ্ঞান প্ৰদানৰ ফলত এনে বিসংগতি হোৱা দেখা যায়৷ প্ৰকৃততে, নম্বৰকেন্দ্ৰিক শিক্ষাব্যৱস্থাই ইয়াৰ বাবে ঘাইকৈ দায়ী৷ কিন্তু, শিক্ষকৰ অধ্যয়নস্পৃহা আৰু বিষয় এটাৰ অন্তৰ্গত কোনো ধাৰণাৰ গভীৰতম জ্ঞান, বোধ আৰু প্ৰয়োগৰ কৌশলৰ অভাৱ আৰু অজ্ঞতা দ্বিতীয় প্ৰধান কাৰণ হ’ব পাৰে৷ যাৰ ফলত, ছাত্ৰ-ছাত্ৰীয়ে শিক্ষকৰ পৰা প্ৰয়োজনীয় ফেচিলিটেশ্বন পাবলৈ অসমৰ্থ হয়৷ অৰ্থাৎ অঞ্চলবিশেষে পাৰদৰ্শী শিক্ষকৰ অভাৱ ইয়াৰ অন্য এক কাৰণ৷ গণিত আৰু বিজ্ঞান বিষয়ৰ শিক্ষাৰ ক্ষেত্ৰত ই আৰু অধিক দুখজনক৷ যাৰবাবে, শিক্ষাৰ্থীৰ ভিন্নমুখী চিন্তাৰ দুৱাৰ মুকলি নহয়৷
প্ৰকৃততে, শিক্ষাৰ্থীক ভিন্নমুখী চিন্তাৰ অৱকাশ প্ৰদান কৰি মুক্তভাৱে নিজস্ব যুক্তি আৰু বিচাৰেৰে ন ন ধাৰণা, তথ্য, কাহিনী, তত্ত্ব আৱিষ্কাৰৰ বাবে আগবঢ়াই দিয়াই ফেচিলিটেশ্বনৰ মূল উদ্দেশ্য৷ ইয়াৰ বাবে শিশু অৱস্থাৰ পৰাই শিক্ষাৰ্থীক কল্পনা কৰাৰ, ছিদ্ৰান্বেষণকাৰী চিন্তা কৰাৰ, সপোন দেখাৰ পৰিৱেশ বিদ্যালয়-মহাবিদ্যালয়ত দিব লাগিব৷ সেয়ে, শিশুৰ সৃজনশীলতা বিকাশত আনুষ্ঠানিক শিক্ষা আৰু শিক্ষকৰ ভূমিকা গুৰুত্বপূৰ্ণ৷ কিন্তু আমাৰ প্ৰচলিত শিক্ষাব্যৱস্থাই শিশুক চিন্তা কৰাৰ পৰিৱেশ প্ৰদানৰ পৰিৱৰ্তে তথ্য সংগ্ৰহ, মুখস্থ আৰু যন্ত্ৰৰ দৰে সেইবোৰ পৰীক্ষাত লিখি নম্বৰ লাভ কৰাতহে বেছি উদগনি যোগায়৷ যাৰফলত সৃজনশীল কৰ্মক্ষেত্ৰখন ক্ৰমান্বয়ে সংকুচিত হৈ আহিছে৷ আধুনিক প্ৰযুক্তিৰ ক্ষেত্ৰখনৰ প্ৰতি নতুনচামৰ অনুসন্ধিৎসু মন, হেঁপাহ আৰু উৎসুকতাই, এই ক্ষেত্ৰখনত সৃজনশীল কৰ্মৰ অনুশীলন অব্যাহত ৰাখিছে যদিও বিজ্ঞানৰ মৌলিক বিষয়সমূহৰ অধ্যয়নৰ ক্ষেত্ৰত আমাৰ শিক্ষাব্যৱস্থাই এতিয়াও যুৱচামক সঠিকভাৱে উৎসাহিত কৰিব পৰা নাই৷ এইক্ষেত্ৰত যুৱচামৰ অংশগ্ৰহণ নিৰাশাজনক৷ কলা, সাহিত্য-সংস্কৃতিৰ ক্ষেত্ৰখনত ই অধিক পুতৌলগা৷ এক কথাত ক’বলৈ হ’লে সাম্প্ৰতিক সময়ত অসমীয়া সাহিত্য সৃষ্টি আৰু সাহিত্য সাধনাৰ ক্ষেত্ৰখনে এক হতাশাগ্ৰস্ত সময় পাৰ কৰি আছে৷ ইয়াৰ বাবে চৰকাৰে প্ৰচলিত শিক্ষাব্যৱস্থা আৰু শিক্ষানীতিত পৰিৱৰ্তন সাধিবই লাগিব৷ নতুন শিক্ষানীতিয়ে এইক্ষেত্ৰত কিমান সফল হয়, সেয়া লক্ষণীয় হ’ব৷
ফোন ঃ ৭০০২০-২৭০১৭