প্ৰকৃতিৰ সুৰক্ষাৰ প্ৰতি দায়বদ্ধ হওক
২০২১ বৰ্ষটো আমি সকলোৱেই এটা ৰথৰ চকাৰ গতিৰে পাৰ কৰি ২০২২ চনৰ আমাৰ দিনলিপি লিখিবলৈ আৰম্ভ কৰিম৷ বিগত বছৰ দুটাত ভয়াৱহ কৰ’না মহামাৰীৰ বাবে আমি বহু চিনাকি-অচিনাকি লোকক হেৰুৱালোঁ৷ বহু শিশু অনাথ হৈ পৰিল৷ বহু বৃদ্ধ পিতৃ-মাতৃ সন্তানৰ মৃত্যুত নিঠৰুৱা হৈ পৰিল৷ কৰ’নাই দেশ তথা ৰাজ্যখনৰো বহু চিকিৎসক, স্বাস্থ্যকৰ্মী, লেখক, সাংবাদিক, সমাজসেৱক, ৰাজনীতিক, অভিনয় শিল্পীৰ লগতে সুৰক্ষাকৰ্মীক অকালতে কাঢ়ি লৈ গ’ল৷
বিগত দুবছৰ ধৰি কেউদিশে মাথোঁ অনি(য়তা, হতাশা আৰু আতংকৰে পৰিৱেষ্টিত এক নেতিবাচক পৰিৱেশ৷ কিন্তু এই হতাশাগ্ৰস্ত পৰিৱেশৰ মাজতো ক্ৰীড়া, বিজ্ঞান আৰু প্ৰযুক্তিবিদ্যা, কৃষি, সাহিত্য, কলা আৰু সংস্কৃতিৰ দিশত দেশৰ লগতে ৰাজ্যলৈ সফলতা কঢ়িয়াই অনা কিছুমান শেহতীয়া খবৰে জনগণক বাৰুকৈয়েই আনন্দিত আৰু উৎসাহিত কৰিছে৷ এই জটিল সময়ত শংকা আৰু সমস্যাৰে জৰ্জৰিত হৈ পৰা জনসাধাৰণৰ মাজত ঠন ধৰি উঠা নেতিবাচক চিন্তাবোৰ নিৰ্মূল কৰিবলৈ বিভিন্ন চিকিৎসক, লেখক, সাংবাদিক, গায়ক আৰু সমাজকৰ্মীয়ে একক প্ৰচেষ্টাৰে আগবাঢ়ি অহাও পৰিলক্ষিত হৈছে৷ এইটো সঁচাই সমাজ তথা ৰাষ্ট্ৰৰ বাবে এটা শুভ ইংগিত৷ তথাপি আমাৰ সমাজৰ বৌদ্ধিক আৰু শিক্ষা-দীক্ষাৰে আগবঢ়া লোকসকলৰ বহু কৰণীয় কাম আছে৷ আমাৰ দেশখন এমুঠিমান সুবিধাবাদী আৰু স্বাৰ্থান্বেষী ৰাজনৈতিক নেতাৰ দেশ নহয়৷ এইখন দেশ বিভিন্ন জাতি, বৰ্ণ, ভাষা নিৰ্বিশেষে বাস কৰা সকলো গোষ্ঠী আৰু জনগোষ্ঠীৰ পূৰ্বপুৰুষ, বৰ্তমান আৰু উত্তৰ পুৰুষৰ দেশ৷ পূৰ্বপুৰুষৰ দূৰদৰ্শিতা আৰু বৰ্তমান পুৰুষৰ¸ [আজিৰ প্ৰবীণসকল] বৌদ্ধিক চিন্তাধাৰাই উত্তৰ পুৰুষৰ¸[নৱপ্ৰজন্ম] ভৱিষ্যৎ নিৰ্ধাৰণ কৰে৷ সেইবাবে পূৰ্বপুৰুষৰ গৌৰৱময় ইতিহাস আৰু সুকীৰ্তিৰে বৰ্তমানৰ প্ৰবীণ সমাজে নৱপ্ৰজন্মক উদ্বুদ্ধ কৰি উচিত পথেৰে বিকাশ আৰু উন্নতিৰ দিশত আগবঢ়াই লৈ যোৱাৰ প্ৰয়াস কৰা উচিত৷
এবাৰ তথাগত বুদ্ধ এখন ভিতৰুৱা গাঁৱত উপস্থিত হোৱাত গাঁওখনৰ মানুহে তেওঁক বেঢ়ি ধৰি ঈশ্বৰ দেখিবলৈ কেনেকুৱা বুলি প্ৰশ্ন কৰিছিল৷ তেতিয়া প্ৰভু তথাগতই তেওঁৰ শিষ্যসকলক চাৰিজন অন্ধ আৰু এটা হাতী বিচাৰি আনিবলৈ ক’লে৷
অৱশেষত চাৰিজন অন্ধ আৰু এটা হাতী শিষ্যসকলে আনি মহাপ্ৰভু শাক্যমুনিৰ সন্মুখত হাজিৰ কৰাইছিল৷ প্ৰভু তথাগতই চাৰিওজন অন্ধক হাতীটো চুই চাবলৈ ক’লে৷ প্ৰভুৰ আদেশ শুনি এজন অন্ধই হাতীটোৰ এখন ভৰিত, দ্বিতীয়জনে কাণত, তৃতীয়জনে পেটত আৰু চতুৰ্থজনে নেজডালত সাবটি ধৰিছিল৷ তাৰপাছত হাতী দেখিবলৈ কেনেকুৱা বুলি মহাপ্ৰভু তথাগতই প্ৰশ্ন কৰাত প্ৰথমজনে হাতী দেখিবলৈ এটা গম্বুজ, দ্বিতীয়জনে এখন দেৱাল, তৃতীয়জনে এখন ডাঠ কাপোৰ আৰু চতুৰ্থজনে এডাল শকত জৰীৰ দৰে বুলি দৃঢ়তাৰে উত্তৰ দিছিল৷ তেতিয়া মহাপ্ৰভুই গাঁওবাসীক কৈছিল– আমি সকলোৱেই একো একোজন অন্ধ৷ আমি চকুৰে দেখা, কাণেৰ শুনা আৰু স্পৰ্শৰে বুজা সকলো কথাই শুদ্ধ নহ’বও পাৰে৷ আমাৰ পূৰ্বপুৰুষে এৰি থৈ যোৱা ধন, জ্ঞান, বিদ্যা-বুদ্ধিৰ উপযুক্ত অনুধাৱন আৰু ব্যৱহাৰ হোৱা অতি প্ৰয়োজন৷ অন্যথা তেওঁলোকৰ ত্যাগ অথলে যোৱাটো খাটাং৷ এইক্ষেত্ৰত বৰ্তমান পুৰুষসকলৰ অত্যধিক দায়িত্ব আছে৷ তেওঁলোকে পূৰ্বপুৰুষৰ জ্ঞান, বিদ্যা-বুদ্ধি খঁুটিনাটি মাৰি বুজি উত্তৰ পুৰুষলৈ কঢ়িয়াই নিয়াৰ অতি প্ৰয়োজন৷ আস্থা আৰু ভাৰসাৰ প্ৰভাৱত প্ৰত্যেকজন মানুহে নিজৰ অন্তৰত একো একোজন ভগৱানৰ অৱয়ব তৈয়াৰ কৰি লয়৷ শ্ৰদ্ধা আৰু আস্থাৰ বলত ভগৱানে সেই ৰূপতে ভক্তক দৰ্শন দিয়ে৷
আমাৰ সমাজৰ প্ৰবীণসকল নবীনসকলৰ বাবে এক আদৰ্শ তথা প্ৰেৰণা, সাহস, আস্থা আৰু ভাৰসাৰ কেন্দ্ৰবিন্দু হৈ পৰিব লাগে৷ এটা সুন্দৰ ভৱিষ্যৎ জীৱন আৰু এখন সুস্থিৰ আৰু প্ৰগতিশীল সমাজৰ বাবে এজন উত্তৰপুৰুষৰো সমানে দায়িত্ব আছে৷ বৌদ্ধধৰ্মৰ এজন সাধুকথাৰ প্ৰচাৰক হাকুইন একাকুৱে এটা সৰু গল্পৰ জৰিয়তে খুব সুন্দৰভাৱে উত্তৰপুৰুষৰ দায়বদ্ধতা প্ৰকাশ কৰিছিল৷
নিপ্পন দেশৰ কুঁৱাটোৰ এজন খেতিয়ক বুঢ়া হৈ পৰিব ধৰাত মৃত্যুৰ আগতে তেওঁ নিজৰ ডেকা ল’ৰাজনক খেতি-খোলাৰ কথা শিকাই-বুজাই পাকৈত কৰি তোলাৰ কথা ভাবিছিল৷ ভবামতেই বুঢ়া খেতিয়কজনে বিচক্ষণতাৰে কম সময়ৰ ভিতৰত নিজৰ ল’ৰাটোক শিকাই-বুজাই কৃষিকৰ্মৰ সকলো দায়িত্বভাৰ গতাই দিছিল৷ তথাপি নিজৰ উদ্যম দমাই ৰাখিব নোৱাৰি বুঢ়াই পুতেকক খেতি-খোলাৰ কামত দৈনিক সহায় কৰি গৈছিল৷
লাহে লাহে খেতিয়কজন আলৰ বুঢ়া হৈ পৰাত খেতিৰ কামত আগভাগ ল’ব নোৱাৰিছিল যদিও নিতৌ পথাৰৰ এচুকত বহি পুতেকৰ কাম-বন চাইছিল৷ বুঢ়াই সদায়েই গৈ পথাৰৰ এচুকত দিনৰ দিনটো এনেয়ে বহি থকা কাৰ্যটো দেখি দেখি পুতেক লাহে লাহ বিৰক্ত হৈ পৰিছিল৷ এদিন বুঢ়াৰ পুতেকে ইয়াৰ কিবা এটা হেস্তনেস্ত কৰিব লাগিব বুলি মনতে ঠিৰাং কৰি এটা কফিনত পথাৰলৈ লৈ গৈছিল৷ ল’ৰাটোৱে কফিনটোৰ ঢাকনিখন খুলি পথাৰৰ একোণত বহি থকা বৃদ্ধ পিতৃক ভিতৰত সোমাবলৈ ইংগিত দিছিল৷ বুঢ়াই মুখেৰে এটাও শব্দ নকৰি কফিনটোৰ ভিতৰত শুই পৰাত পুতেকে ঢাকনিখন বন্ধ কৰি কফিনটো এটা গাঁতৰ ওচৰলৈ ৰছীৰে চোঁচৰাই লৈ গৈছিল৷ ঠিক গাঁতৰ মুখটো পোৱাৰ লগে লগে বুঢ়াৰ পুতেকে কফিনটোৰ ভিতৰৰ পৰা মৰা টোকৰৰ শব্দ শুনি কাণ উনাই শুনিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল৷ বুঢ়াই ভিতৰৰ পৰা সেহাই সেহাই কৈছিল, বোপাই ঐ মই তোৰ উদ্দেশ্য বুজি পাইছোঁ৷ ঢাকনিখন খুলি দে, মই গাঁতত নিজেই জঁপিয়াই দিম৷ কফিনটোৰ কাঠখিনি বৰ নিমজ আৰু উপযোগী৷ এই কাঠখিনিৰে নাতিল’ৰাটোৰ বাবে এখন সৰু পালেঙকে বনাই দিব পাৰিবি৷
প্ৰবীণসকল সমাজৰ বাবে অনুভৱ আৰু অভিজ্ঞতাৰ এখন দাপোণস্বৰূপ৷ তেওঁলোকৰ অভিজ্ঞতা, বুদ্ধি আৰু জ্ঞানক নবীনসকলে উপেক্ষা কৰা মানেই মূৰ্খামি কৰা হ’ব৷ জীৱনৰ অন্তিম ক্ষণলৈ যিদৰে এজন মানুহে শিকিব পাৰে, ঠিক তেনেদৰে শিকাবও পাৰে৷ মাথোঁ শিকাব আৰু শিকিবলৈ আগ্ৰহ থাকিব লাগে৷ এই আগ্ৰহেই হৈছে সমাজৰ হিত তথা কল্যাণ সাধনৰ প্ৰধান সমল৷ সমাজৰ আজিৰ প্ৰজন্ম ভৱিষ্যতৰ পূৰ্বপুৰুষ আৰু আজিৰ নৱপ্ৰজন্ম হ’ব কাইলৈৰ প্ৰবীণ পুৰুষ,¸ যাৰ হাতত থাকিব অনাগত উত্তৰপুৰুষৰ ভৱিষ্যৎ৷
গতিকে আহকচোন আমি সকলোৱেই নিজৰ দায়িত্ববোধ পালন কৰি আমাৰ উত্তৰপুৰুষৰ সোণালী ভৱিষ্যৎ কামনা কৰি নৱবৰ্ষৰ প্ৰথম দিনটোতে কিছু সংকল্প লওঁ৷
ৰ৷ পৃথিৱীৰ সবাতোকৈ উত্তম গ্ৰন্থ শ্ৰীমদ্ভগৱদগীতাত ভগৱান শ্ৰীকৃষ্ণই অৰ্জুনক কৈছিল, সখা ধন-সম্পত্তিতকৈ মানুহৰ ডাঙৰ সম্পদ হ’ল চৰিত্ৰ৷ চৰিত্ৰৰ অধঃপতনেই হ’ল সকলো সমস্যাৰ কাৰণ৷ আজি দেশ তথা ৰাজ্যখন ছানি ধৰা অপৰাধ-অপকৰ্মৰ গুৰিতেই হ’ল সমাজ আৰু শিক্ষাব্যৱস্থাত শিষ্টাচাৰ তথা চৰিত্ৰৰ আদিপাঠৰ অভাৱ৷ প্ৰবীণসকলে নবীনক শুধৰাই দিয়াৰ বাবেই স্বকীয় ভূমিকা লোৱাৰ প্ৰয়োজনীয়তা আহি পৰিছে৷ আমি প্ৰত্যেকেই সন্তানৰ উত্তম শিক্ষা লাভৰ লগতে শিষ্টাচাৰ তথা চৰিত্ৰ গঠনৰ বাবেও প্ৰয়াস কৰোঁ৷
২৷ সনাতন ধৰ্মৰ পৱিত্ৰ বেদত উল্লেখ কৰা হৈছে যে পিতা হৈছে সন্তানৰ আদি গুৰু অৰ্থাৎ সাক্ষাৎ ভগৱান৷ পিতৃতুল্য সমাজৰ প্ৰবীণসকল নবীনৰ বাবে একো একোজন শিক্ষাগুৰু৷ আমি প্ৰবীণসকলক উলাই নকৰি তেওঁলোকৰ দিহা-পৰামৰ্শক গুৰুত্ব প্ৰদান কৰা দৰকাৰ৷
৩৷ ১৯৩১ চনত শান্তিৰ নোবেল বঁটা বিজয়ী প্ৰথমগৰাকী মহিলা জেন আদামছে কৈছিল, প্ৰকৃত শান্তি কেৱল যুদ্ধ নোহোৱাটোকে নুবুজায়, ই আচলতে ন্যায়ৰ অস্তিত্বকহে বুজায়৷
সাম্প্ৰতিক সময়ত আমাৰ দেশ তথা ৰাজ্যখন উচ্ছৃংখলতা আৰু অশান্তিৰে জৰ্জৰিত হৈ পৰিছে৷ চৌদিশে মাথোন হত্যা, ধৰ্ষণ, অপহৰণ, লুণ্ঠন আৰু দুৰ্নীতিৰ দৌৰাত্ম্য৷ এইটো ধুৰুপ যে আইন আৰু আদেশ অবিহনে এখন দেশত ন্যায় কেতিয়াও সুৰক্ষিত হ’ব নোৱাৰে৷ গতিকে আমি সকলোৱেই আইন-কানুন মানি চলাৰ বাবে দৃঢ় সংকল্প লৈ এখন সুষ্ঠ-সবল ৰাষ্ট্ৰ নিৰ্মাণৰ সমভাগী হোৱা উচিত৷
৪৷ প্ৰকৃতিৰ প্ৰতি সন্মান আৰু সুৰক্ষাৰ বাবে সামাজিক দায়বদ্ধতাৰ কথা পুৰাণ আৰু উপনিষদতো পঢ়িবলৈ পোৱা যায়৷ আমিও সকলোৱেই ৰাজ্যখনৰ গৌৰৱ অৰণ্যমানৱ যাদৱ পায়েঙৰ চানেকিৰে উদ্বুদ্ধ হৈ প্ৰকৃতিৰ সুৰক্ষা আৰু সংৰক্ষণৰ বাবে নিজকে দায়বদ্ধ কৰা দৰকাৰ৷
সাম্প্ৰতিক কালত বিভিন্ন ধৰ্মৰ মৌলবাদীসকলে মাত্ৰ ধৰ্মীয় পৰিচয়ৰ আৱৰণ পিন্ধি দেশৰ পৰিৱেশ বিনষ্ট কৰাৰ বাবে অহৰহ প্ৰয়াস কৰিবলৈ ধৰিছে৷ বাস্তৱতে ধৰ্মীয়কৰণৰ অৰণ্যৰোদন কৰা সেইসকল দৰাচলতে প্ৰকৃত ধাৰ্মিক নে ধৰ্মীয় পৰিচয়ৰ অনুৰাগী, সেইটো অনুধাৱন কৰাৰ সময় আহি পৰিছে৷