যুৱ-সবলীকৰণ আঁচনিৰ প্ৰয়োজনীয়তা

দেশ এখনৰ উন্নয়নত যুৱ-সম্প্ৰদায়ৰ ভূমিকা সদায়ে মুখ্য৷ দেশৰ উজ্জ্বল ভৱিষ্যৎ গঢ়িবলৈ যুৱ-সম্প্ৰদায়ৰ সবলীকৰণ অতি জৰুৰী৷ পৃথিৱীৰ ভিতৰত আটাইতকৈ বেছিসংখ্যক যুৱক-যুৱতী থকা দেশ ভাৰতৰ মুঠ জনসংখ্যাৰ ৬৫ শতাংশ লোকৰ গঢ় বয়স¸ ৩৫ বছৰতকৈ কম৷ কিন্তু এই বৃহৎসংখ্যক যুৱক-যুৱতীৰ মাত্ৰ ৩৪ শতাংশইহে দেশৰ জাতীয় আয়ত অৰিহণা যোগাব পাৰিছে৷ সেয়েহে ভাৰত আজি পৃথিৱীৰ ভিতৰত এখন অন্যতম যুৱ দেশ হোৱা সত্ত্বেও আন্তৰ্জাতিক প্ৰেক্ষাপটত এখন উন্নত দেশ হিচাপে নিজকে প্ৰতিষ্ঠা কৰাৰ ক্ষেত্ৰত সফল হ’ব পৰা নাই৷ ২০১১ চনৰ লোকপিয়ল মতে ভাৰতৰ যুৱ-প্ৰজন্মৰ ৭০ শতাংশই গাঁৱত থাকে৷ যুৱ-সম্প্ৰদায়ক গঠনমূলক কামত নিয়োজিত কৰি দেশৰ উন্নয়নৰ অংশীদাৰ কৰিবলৈ হ’লে গাঁৱৰ যুৱক-যুৱতীক প্ৰয়োজনীয় সুযোগ প্ৰদান কৰিব লাগিব, য’ত তেওঁলোকে নিজে নিজৰ সিদ্ধান্ত ল’ব পাৰে আৰু নিজৰ জীৱনৰ লগতে আনৰ জীৱনৰ অৱস্থাৰ পৰিৱৰ্তন কৰিব পাৰে৷ ভাৰতৰ  প্ৰগতিৰ দৌৰত প্ৰধান ভূমিকা লোৱাৰ ক্ষমতা ভাৰতৰ গাঁৱৰ যুৱকসকলৰ নি(য় আছে৷ কিন্তু ইয়াৰ কাৰণে গ্ৰামাঞ্চলৰ যুৱ-প্ৰজন্মৰ সৃজনশীলতা আৰু জ্ঞানক সঠিক দিশত পৰিচালনা কৰিব লাগিব৷ যুৱক-যুৱতীক একো একোজন মানৱ সম্পদ হোৱাৰ যোগ্যতা অৰ্জন কৰিবলৈ সুযোগ দিব লাগিব৷ দেশৰ যুৱচামক যোগাত্মক, গঠনমূলক আৰু উদ্দেশ্যধৰ্মী কাৰ্যসূচীৰে আগবঢ়াই নিবলৈ হ’লে গ্ৰামাঞ্চলত গুণগত শিক্ষা, দক্ষতা বিকাশ প্ৰশিক্ষণ আৰু তথ্য-প্ৰযুক্তি উপলব্ধ কৰাব লাগিব৷

ভাৰতৰ অৰ্থনীতি কৃষিখণ্ডৰ সফলতাৰ ওপৰত যথেষ্ট পৰিমাণে নিৰ্ভৰশীল৷ ভাৰতৰ নিচিনা উন্নয়নশীল দেশৰ ক্ষেত্ৰত দেখা যায় যে গ্ৰামাঞ্চলৰ কৃষিখণ্ডত জড়িত হৈ থকা কিছুসংখ্যক যুৱক-যুৱতী উচ্ছ শিক্ষা গ্ৰহণৰ পাছত কৃষিখণ্ডত জড়িত হৈ নাথাকে আৰু এইটো এটা স্বাভাৱিক প্ৰক্ৰিয়া বুলি কোৱা হয়৷ কিন্তু বিভিন্ন সমীক্ষাত প্ৰকাশ পাইছে যে কৃষিৰ আয়ৰ অনি(য়তা,  ক্ৰমান্বয়ে  হ্ৰাস হ’ব ধৰা প্ৰাকৃতিক সম্পদ আদি কাৰণতো দেশৰ গ্ৰাম্য অঞ্চলৰ যুৱ-সম্প্ৰদায়ৰ বেছিসংখ্যকৰ  মাজত কৃষি আৰু ইয়াৰ আনুষংগিক কামত আগ্ৰহ কমিছে৷ ইয়াৰ উপৰি খেতিয়কৰ নিজৰ মাটিৰ পৰিমাণ কমি যোৱা, আৰ্থিক নাটনি, উৎপাদিত সামগ্ৰীৰ বজাৰৰ সমস্যাৰ কাৰণে বহু খেতিয়ক চহৰলৈ প্ৰব্ৰজন কৰি আছে৷ এটা সমীক্ষা মতে, প্ৰত্যেক মিনিটত ২০১ পৰা ২৫জন গাঁওবাসী উন্নতমানৰ জীৱন অতিবাহিত কৰাৰ উদ্দেশ্যে চহৰলৈ প্ৰব্ৰজন কৰি আছে আৰু এই প্ৰব্ৰজিত লোকৰ ৩০ শতাংশই যুৱ-সম্প্ৰদায়ৰ৷ যি সময়ত দেশৰ যুৱ-শক্তি গাঁৱত থাকি কৃষিপাম তথা পথাৰত খেতিৰ কামত নিয়োজিত হৈ থকাটো অত্যন্ত জৰুৰী আছিল, সেই সময়ত  গাঁৱৰ পৰা চহৰলৈ  বৃহৎসংখ্যক লোক প্ৰব্ৰজন কৰি আছে৷ কৃষিৰ জৰিয়তে দেশৰ অৰ্থনীতি টনকিয়াল কৰাৰ ক্ষেত্ৰত এনে প্ৰব্ৰজনে প্ৰতিবন্ধকতাৰ  সৃষ্টি কৰিব  পাৰে৷ কাৰণ দেশৰ গ্ৰাম্য অঞ্চলৰ পৰা যুৱ-সম্প্ৰদায়ৰ  প্ৰব্ৰজনৰ ফলত দেশৰ কৃষকৰ গড় আয়ুস  বৃদ্ধি পাব৷ এনে পৰিস্থিতিত গাঁও অঞ্চলত খেতিত জড়িত থকা  সুস্থ-সবল ব্যক্তিৰ অভাৱ হ’ব আৰু ইয়াৰ ফলত দেশৰ নাগৰিকক খাদ্য যোগানৰ নিৰাপত্তা সুনিশ্চিতকৰণৰ ক্ষেত্ৰত বেমেজালি সৃষ্টি হোৱাৰ সম্ভাৱনাও নুই কৰিব নোৱাৰি৷  বিশেষজ্ঞসকলেও মতামত ব্যক্ত কৰিছে যে প্ৰব্ৰজনৰ এই ধাৰা বন্ধ কৰিব পৰাটো আমাৰ দেশৰ কাৰণে এক ডাঙৰ প্ৰত্যাহ৩ান৷ এনে প্ৰত্যাহ৩ানক সফলতাৰে সমুখীন হ’বলৈ হ’লে কৃষিখণ্ডত বিজ্ঞান আৰু প্ৰযুক্তিৰ প্ৰয়োগ তথা এক ব্যতিক্ৰমী চিন্তা-চৰ্চাৰে অধিক উৎপাদনক্ষম আৰু লাভজনক কৰিব লাগিব আৰু তেতিয়াহে গাঁৱৰ যুৱ-প্ৰজন্মই কৃষিখণ্ডৰ প্ৰতি আকৰ্ষিত হ’ব৷

বিজ্ঞান আৰু প্ৰযুক্তিৰ বিকাশৰ ফলত আজি সামগ্ৰিকভাৱে আমাৰ দেশৰ  শিক্ষা, স্বাস্থ্য, যোগাযোগ আদি ক্ষেত্ৰত ব্যাপক উন্নয়ন হৈছে৷ কিন্তু এতিয়াও চহৰৰ তুলনাত গাঁৱৰ যুৱক-যুৱতীয়ে উচ্ছমানৰ শিক্ষা, প্ৰশিক্ষণ, সংস্থাপন আদিৰ ক্ষেত্ৰত যথেষ্ট সমস্যাৰ সন্মুখীন হৈ আছে৷ দেখা গৈছে যে গ্ৰামাঞ্চলত যিদৰে আৰ্থিকভাৱে দুৰ্বলসকলে প্ৰয়োজনীয় খৰচ বহন কৰিব নোৱৰা কাৰণে প্ৰশিক্ষণ আদিৰ পৰা বঞ্চিত হ’বলগা হয়, ঠিক একেদৰে বহু সময়ত আৰ্থিকভাৱে সবলসকলৰ  কিছুমানে নিজৰ অঞ্চলত বিচৰাধৰণৰ শিক্ষা আৰু প্ৰশিক্ষণৰ সুবিধা নথকা কাৰণে প্ৰাপ্যৰ পৰা বঞ্চিত হ’ব লগা হয়৷ নিৰক্ষৰ অথবা শিক্ষাগত অৰ্হতা কম থকা কিছুসংখ্যক লোকে চৰকাৰৰ পৃষ্ঠপোষকতাত চলি থকা দক্ষতা বিকাশৰ প্ৰশিক্ষণ তথা বৃত্তিমুখী পাঠ্যক্ৰমৰ পৰা উপকৃত হ’ব পৰা নাই আৰু ফলস্বৰূপে এইসকলেই কৰ্মক্ষেত্ৰত বঞ্চিত হ’বলগা হৈছে৷ তদুপৰি কৰ্মসংস্থাপনৰ নি(য়তা  নাথাকে কাৰণে বহু সময়ত গ্ৰামাঞ্চলৰ যুৱক-যুৱতীয়ে দক্ষতা বিকাশৰ প্ৰশিক্ষণ লোৱাৰ ক্ষেত্ৰত আগ্ৰহী নহয়৷ আন এটা লক্ষ্য  কৰিবলগীয়া বিষয় হৈছে লিংগ-বৈষম্যৰ কাৰণে গ্ৰামাঞ্চলৰ কিছুসংখ্যক ছোৱালী আৰু মহিলা সদায়ে শিক্ষা আৰু প্ৰশিক্ষণৰ পৰা বঞ্চিত হৈ আছে৷ ইয়াৰ ফলত সামগ্ৰিকভাৱে ভাৰতৰ শ্ৰমিক শ্ৰেণীত মহিলাৰ অংশগ্ৰহণ এতিয়াও আশানুৰূপ হোৱা নাই৷ এই বিষয়ৰ এক তথ্য মতে, ভাৰতৰ প্ৰতি পাঁচগৰাকী মহিলাৰ ভিতৰত মাত্ৰ এগৰাকীয়ে কৰ্মৰত৷ দেশৰ এক বৃহৎসংখ্যক মহিলাৰ কৰ্মহীনতাই  দেশৰ  অৰ্থনীতি ক্ষতিগ্ৰস্ত কৰিছে৷ সেয়েহে কৰ্মক্ষেত্ৰত মহিলাৰ অংশীদাৰ বঢ়াবলৈ হ’লে গ্ৰামাঞ্চলৰ মহিলাৰ সবলীকৰণৰ বিষয়টো গুৰুত্বপূৰ্ণ বুলি বিৱেচনা কৰিব লাগিব৷

চৰকাৰে বহু আঁচনি লৈছে যদিও গাঁৱৰ নিবনুৱা যুৱক-যুৱতীক উপযুক্তভাৱে কৰ্মসংস্থাপন দিব পৰা নাই৷ গ্ৰামাঞ্চলৰ বেছিসংখ্যক যুৱক-যুৱতীয়ে কৰ্মসংস্থাপনৰ ক্ষেত্ৰত সৃষ্টি হোৱা নতুন নতুন সুযোগৰ বিষয়ে জ্ঞাত নহয়৷ তদুপৰি ক’ভিডসৃষ্ট পৰিৱেশত হোৱা লকডাউনে মানুহৰ জীৱন প্ৰাণালী  অচলাৱস্থা  কৰিছে৷ ব্যক্তিগত খণ্ডত কাম কৰি থকা বহু যুৱক-যুৱতীয়ে লকডাউনৰ সময়ত চাকৰি হেৰুৱাই নিবনুৱা হৈ ঘৰতে বহি আছে৷ একেদৰে নগৰ-মহানগৰীত বিভিন্ন কাম-কাজ কৰি জীৱন অতিবাহিত কৰা বহু লোক গাঁৱলৈ ঘূৰি আহি নতুন ধৰণে জীৱন আৰম্ভ কৰিছে৷ গতিকে ক’ভিডসৃষ্ট পৰিৱেশে যুৱ-প্ৰজন্মৰ মানসিকতাত গভীৰ প্ৰভাৱ পেলাইছে৷ এনে পৰিস্থিতি দীৰ্ঘদিন চলি থাকিলে যুৱ-প্ৰজন্মৰ হতাশা আৰু বৃদ্ধি পাব৷ চৰকাৰে যুৱ-প্ৰজন্মৰ প্ৰতি থকা দায়বদ্ধতা নিষ্ঠাৰে পালন কৰিব লাগিব৷ এনে এক প্ৰেক্ষাপটত গাঁৱৰ যুৱ-প্ৰজন্মৰ প্ৰতিভা আৰু শক্তিৰ বিকাশৰ কাৰণে সময়োপযোগী আৰু ফলপ্ৰসূ আঁচনি গ্ৰহণ কৰাটো অত্যন্ত জৰুৰী হৈ পৰিছে৷