ৰাজনীতিৰ অলিয়ে-গলিয়ে [১৪]
আজিকালি চোৰ-ডকাইতেও সাংবাদিকক সমালোচনা কৰিবলৈ ল’লে, অকালপক্ব ৰাজনৈতিক নেতায়ো সিৰ ফুলাই সাংবাদিকক এথিক্ছ বুজাবলৈ ল’লে৷ নৈতিকতাহীন, দুৰ্নীতিগ্ৰস্ত আদি অভিযোগৰ লগত মই আৰু এটা বিশেষণ যোগ দিওঁ, সাংবাদিকসকল সমানে ‘নৃশংস’ও৷
২০০০ চনমানৰ কথা৷ মই বাতৰিকাকতৰ কাৰ্যালয়ত বহি আছোঁ৷ সেয়া কুখ্যাত গুপ্তহত্যাৰ সময়৷ আলফা-আত্মসমৰ্পণকাৰী উভয়েই নামি পৰিছে নৃশংসতাৰ প্ৰতিযোগিতাত৷ পুৱা-গধূলি ৰাজ্যৰ বিভিন্ন ঠাইৰ পৰা নিৰ্বিচাৰ নৰমেধ যজ্ঞৰ খবৰ আহিছে৷ আত্মসমৰ্পণকাৰী আলফাৰ দল সেনা-আৰক্ষীৰ সৈতে লগ হৈ নামি পৰিছে আলফা সদস্যৰ পৰিয়াল বা ঘনিষ্ঠৰ হত্যালীলাত৷ এদিন নিশা আমাৰ সপ্ৰতিভ ৰিপ’ৰ্টাৰজন মোৰ কোঠালৈ সোমাই আহি উত্তেজিত ভংগীৰে ক’লে, ছাৰ, এইমাত্ৰ খবৰ পালোঁ গীতামন্দিৰৰ পাহাৰৰ তলৰ জংঘলত এটা ডেডব’ডী পোৱা গৈছে, গুলীয়াই হত্যা কৰি মানুহজনক পেলাই থৈ গৈছে৷ মানুহজন গুৱাহাটীৰে ব্যৱসায়ী, আলফাক ধন যোগান ধৰাৰ অভিযোগতে তেওঁক অপহৰণ কৰি হত্যা কৰা হ’ল বুলি সন্দেহ কৰা হৈছে! হাজাৰ হত্যাৰ মাজৰ এটা হত্যা, মই ৰিপ’ৰ্টাৰজনক নিউজটো ভালকৈ কনফাৰ্ম কৰিবলৈ কৈ আন কামত ব্যস্ত হ’লোঁ৷ পাছদিনা প্ৰথম পৃষ্ঠাতে বাতৰিটো প্ৰকাশ হ’ল– মহানগৰীৰ ব্যৱসায়ীক গুলীয়াই হত্যা, গীতামন্দিৰৰ পাহাৰত মৃতদেহ উদ্ধাৰ৷
পুৱা আৰক্ষী বিষয়া এজনে মোক ফোন কৰিলে৷ গোস্বামী, আপোনাৰ নিউজপেপাৰত যে বাতৰিটো ওলাইছে, আমিতো কোনো মৃতদেহ তাত পোৱা নাই! ব্যৱসায়ীজন দুদিনে নিৰুদ্দেশ হৈ থকাটো সঁচা৷ কিন্তু মৃতদেহ উদ্ধাৰ...!
উদ্বিগ্ন হৈ মই অফিচলৈ আহিলোঁ৷ অফিচতো হাহাকাৰ৷ মোৰ কোঠালৈ ৰিপ’ৰ্টাৰজনক মাতি অলপ খঙেৰেই সুধিলোঁ– ব্যৱসায়ীজনৰ হত্যা বা মৃতদেহ উদ্ধাৰৰ খবৰ তোমাক কোনে দিলে? ছ’ৰ্চ কি? গীতামন্দিৰত পুলিচেতো তেনে কোনো মৃতদেহ পোৱা নাই!
ৰিপ’ৰ্টাৰজন অলপ বিব্ৰত হ’ল৷ এক মিনিট ছাৰ বুলি কৈ ৰূমৰ পৰা ওলাই গ’ল৷ মই ইমান ডাঙৰ ভুল এটাৰ কেনেকৈ শুধৰণি দিম বুলি ভাবি থাকোঁতেই দুঘণ্টামানৰ পাছত ৰিপ’ৰ্টাৰজন পুনৰ সোমাই আহিল৷ হৈ গ’ল ছাৰ, ডেডব’ডী ওলাই গ’ল৷ তেওঁ উৎসাহেৰে ক’লে, পুলিচো পাবগৈ এতিয়া!
সঁচাকৈ গীতামন্দিৰৰ নামনিৰ জংঘলতে ব্যৱসায়ীজনৰ মৃতদেহটো পোৱা গ’ল৷ অলপ পাছতে আৰক্ষীয়েও কনফাৰ্ম কৰিলে৷ আমি যেন সকাহ পালোঁ৷ কিন্তু মোৰ মনত কিবা এটা সন্দেহ থাকি গ’ল৷ সন্ধিয়া ৰিপ’ৰ্টাৰজনক অকলে মাতি আনি সুধিলোঁ– আচল কথাটো কোৱা!
– ছাৰ, মোৰ গাত দোষ নাই৷ ইনফৰ্মেচনটো কালি আবেলিয়েই মোক ছালফাৰ ল’ৰাবোৰে দিছিল৷ সিহঁতে কৈছিল যে বিজনেছমেনজনক সিহঁতেই কিড্নেপ কৰি থৈছে৷ আৰু অলপ পাছতে তেওঁক গুলীয়াই মাৰি গীতামন্দিৰৰ জংঘলত পেলাই দিব, এঘণ্টামানৰ ভিতৰত৷
– তেন্তে? নকৰিলে কিয়?
– সিহঁত বোলে কালি এটা জৰুৰী ‘অপাৰেচন’ত নলবাৰীলৈ যাবলগীয়া হ’ল৷ শেহৰাতিহে হেনো ঘূৰি আহিছে৷ নিউজটো ওলোৱাৰ পাছত সিহঁতৰো হাহাকাৰ লাগিল৷ ৰাতি উভতি আহি সিহঁত শুই গৈছিল, বিজনেছমেনজনৰ কথা পাহৰিয়েই গৈছিল৷ ৰিপ’ৰ্টাৰজনে ব্যাখ্যা কৰিলে৷ কিন্তু ছাৰ, ছালফাকেইটাই কথা ৰাখিলে৷ আজি মই ফোন কৰাত মোক চিন্তা নকৰিবলৈ কৈ সিহঁতে ক’লে, এতিয়াই তাক মাৰি গীতামন্দিৰত পেলাই দিছোঁ ৰ’ব৷ কথা মতে কাম!
হয়তো নিৰ্মম, হয়তো নৃশংস৷ এই নিহত ব্যৱসায়ীজনেই হয়তো পৃথিৱীৰ একমাত্ৰ মানুহ যি জীয়াই থাকোঁতেই নিজৰ হত্যাৰ বাতৰি বাতৰিকাকতত প্ৰকাশ পালে৷ যি কি নহওক, আমাৰ বাতৰিকাকতত প্ৰকাশিত সংবাদ সত্য প্ৰমাণ হ’ল৷
এনে চৰম অৰাজক, নিৰ্মম সময়ৰ মাজেৰে আমি পাৰ হৈ আহিছোঁ৷ আজিৰ কথা নহয়, অসম আন্দোলনৰ সময়ৰ পৰাই দেখিছোঁ, যেতিয়া সাধাৰণ মানুহ আতংকত মূক, ব্যতিক্ৰমী কেইজনমানৰ বাহিৰে বুদ্ধিজীৱী নিৰাপদ অৱস্থানত, আৰক্ষী-প্ৰশাসন অস্তিত্বহীন, ন্যায়ালয় নীৰৱ আৰু সংবাদ মাধ্যম মেৰুদণ্ডহীন৷ পৰিস্থিতি ইমানেই বীভৎস [ইংৰাজী সাহিত্যত ইয়াক Grotesque বুলি কোৱা হয় নেকি!] আনকি অভিজাত নিষ্ঠাৱান প্ৰবীণ সাংবাদিককেইজনেও সেই সময়ৰ সমাজ বা যুৱপ্ৰজন্মক দিশা দেখুওৱাৰ সলনি স্তাৱকতা আৰু প্ৰৰোচনাত নামি পৰিছিল৷ এইলানি লেখাতেই ক’ৰবাত উল্লেখ কৰিছিলোঁ, কীৰ্তিনাথ হাজৰিকাৰ দৰে স্বনামধন্য সাংবাদিকে নিজৰ কাকতত বাংলাদেশৰ ৰাজাকাৰে অসম আক্ৰমণ কৰিবলৈ পিয়াপি দিছে বুলি নিয়মীয়াকৈ বাতৰি ছপাই আন্দোলনকাৰীক প্ৰৰোচিত কৰিছিল৷ এনেকুৱা কাণ্ডও হৈছিল যে বাতৰিৰ লগত এয়া ৰাজাকাৰৰ যুদ্ধপ্ৰস্তুতিৰ দৃশ্য বুলি অস্পষ্ট, ফ’কাছ নথকা ফটো ছপাইছিল, যাৰ পৰা একো মণিব নোৱাৰি!
নগাঁৱৰ স্বাধীনতা দিৱস কাপ ফুটবল বৰ জনপ্ৰিয় প্ৰতিযোগিতা আছিল৷ এবাৰ স্থানীয় ‘গণতন্ত্ৰ’ নামৰ সৰু সাপ্তাহিক কাকতখনে ফাইনেল খেলৰ বাতৰি প্ৰকাশ কৰিলে৷ কিন্তু সমস্যা হ’ল লগত খেলৰ ফটো ছপাব লাগে৷ তেতিয়াৰ দিনত ক্ষুদ্ৰ স্থানীয় বাতৰিকাকত এখনত ফটো ছপোৱা ইমান সহজ নাছিল৷ কাঠৰ ব্লকৰ ফটোৰ সাঁচ বনোৱা খুব কষ্টসাধ্য কাৰবাৰ৷ চতুৰ সম্পাদকে কৰিলে কি, মহাত্মা গান্ধীৰ ফটোৰ পুৰণি ব্লক এটাকে ব্যৱহাৰ কৰিলে৷ বাপুৰ ফটোখন একেবাৰে অস্পষ্ট, ধুৱলী-কুঁৱলী, কোনেও একো বুজিব নোৱাৰে– কিন্তু তলত কেপচন দিয়া হ’ল, ফাইনেলত কলকাতাৰ মহমেদান স্প’ৰ্টিং আৰু অসম পুলিচৰ মাজৰ এয়া এক উত্তেজনাময় মুহূৰ্ত!
ধেমালি বাদ দিওঁ, কিন্তু সদায়েই ভাৰতৰ সাংবাদিকতা এক ধূসৰ [Grey] ক্ষেত্ৰ৷ বিদেশী পুঁজিৰ প্ৰৱেশ, বিজ্ঞাপনদাতাৰ নিয়ন্ত্ৰণ, চৰকাৰী হস্তক্ষেপ, টিআৰপি অৰ্জনৰ আসুৰিক প্ৰতিযোগিতা আদিৰ মাজত আজি সাংবাদিকতা ক্ৰমশঃ দিশহাৰা৷ এই পৰিৱেশ কিন্তু একেদিনাই আৰম্ভ হোৱা নাই৷ কংগ্ৰেছৰ দিনত চৰকাৰক সমালোচনা, দুৰ্নীতিৰ অনুসন্ধানমূলক বাতৰিৰে তোলপাৰ লগাই জনপ্ৰিয় হোৱা অৰ্ণৱ গোস্বামীয়ে আজি আৰু চৰকাৰক কোনো প্ৰশ্ন নকৰে৷ ইপিনে পুঁজিপতিৰ আগ্ৰাসন-শোষণক লৈ সততে সৰৱ ৰবীশ কুমাৰ কৰ্মৰত এনডি টিভি স্বত্বাধিকাৰী প্ৰণয় ৰয়-ৰাধিকা ৰয়ৰ অজ্ঞাতে গৌতম আদানিৰ হাতলৈ গ’ল বুলি কোনে মানি ল’ব! শেহতীয়াকৈ এনডি টিভি চাই থকাসকলে ধৰিব পাৰিব, বাতৰিৰ চোক বহু কমি গৈছিল৷ অৰ্থনীতিৰ বিশেষজ্ঞ, অভিজ্ঞ চাৰ্টাৰ্ড একাউনটেণ্ট প্ৰণয় ৰয়ে বজাৰত নিজৰ কোম্পানীৰ শ্বেয়াৰ কেনেদৰে হাত বাগৰিব পাৰে সেয়া নাজানিব, সেয়া কিমানদূৰ বিশ্বাসযোগ্য? ৰবীশ কুমাৰক কি দুৰ্ভাগ্যজনকভাৱে এক বিজনেছ ইউএছপি হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হ’ল?
দিল্লীয়েই হওক দিছপুৰেই হওক সংবাদ মাধ্যমক আজি কিদৰে নিয়ন্ত্ৰণ কৰিব লাগে সেয়া সকলোৱে শিকি গৈছে৷ মেৰে পাছ নিউজ হ্যায়, টেলেণ্ট হ্যায়, ইজ্জত হ্যায়, তুমহাৰে পাছ ক্যা হ্যায়? মেৰে পাছ এড্ভাৰটাইজ হ্যায় বুলি কৈয়েই সংবাদ মাধ্যম জিকি গৈছে৷ সাধাৰণ দৰ্শক বা পাঠকে নিৰাপদ দূৰত্বত ৰৈ ৰং চাইছে, কেতিয়াবা ফেচবুকত খুব বিপ্লৱী দুটা বাক্য লিখি দায়িত্ব সামৰিছে স্বাধীনচেতা, সাহসী সাংবাদিকতাৰ সপক্ষে৷ তাৰ পাছত একেবাৰে চুপ! তোমালোকে ছিৰিয়াছ আপোচহীন সাংবাদিকতা কৰিছা আমি সহায় কৰোঁ বুলি, দুখন বাতৰিকাকত বেছিকৈ বিক্ৰী হোৱাত সহায় কৰোঁ বুলি কোনেও নকয়৷ আজি সকলোৱে সাংবাদিকৰ আদৰ্শ বুলি কৈ থকা পৰাগ কুমাৰ দাস মই নিজ চকুৰে দেখা এনে ভুক্তভোগী, তেওঁ এখনৰ পাছত আনখন সংবাদপত্ৰ উলিয়াইছিল, অনুসন্ধানমূলক সাংবাদিকতাৰে পৃষ্ঠা ভৰাইছিল, বিশ্লেষণাত্মক আলোচনা, সুলিখিত ৰাজনৈতিক ছ্যাটায়াৰ মানুহক পঢ়িবলৈ আগবঢ়াই দিছিল, কিন্তু অসমৰ জনসংখ্যাৰ ৰ শতাংশও পাঠক হিচাপে আগবাঢ়ি অহা নাছিল৷ পাঠক সীমিত, বিজ্ঞাপন নাই৷ এখন এখনকৈ পৰাগ দাসৰ সাহসী সম্পাদনাত প্ৰকাশিত সংবাদপত্ৰ অৰ্থাভাৱত বন্ধ হৈ গৈছিল৷ [অৱশ্যে শেষৰপিনে হয়তো নিৰাশাতে আলফাৰ খুব ওচৰ চাপি যোৱা পৰাগ কুমাৰ দাস জীয়াই থকা হ’লে আজি সমাজৰ কটূক্তি আৰু গঞ্জনাৰ পৰা সাৰিব নোৱাৰিলেহেঁতেন!]
নিউজ যে আজি একপ্ৰকাৰ ইনফ’টেইনমেণ্টত পৰিণত হৈছে তাৰ বাবে বহুলাংশে পাঠক বা দৰ্শকো দায়ী৷ নিজকে জিৰ’ টিআৰপি চেনেলৰ সাংবাদিক হিচাপে অভিহিত কৰে স্বয়ং এনডি টিভিৰ মেগছেছে বঁটাবিজয়ী ৰবীশ কুমাৰে৷ কাৰণ বহু গুৰুত্বপূৰ্ণ ইছ্যু উত্থাপন আৰু অনুসন্ধানমূলক সাংবাদিকতা সত্ত্বেও আজি এনডি টিভিৰ দৰ্শক সামান্য, টিআৰপিৰ নিগনি দৌৰত একেবাৰে শেষৰ পিনে৷ অৱশ্যে এটা কথাও ঠিক, If you win a rat race, you are still a rat.
বাতৰিকাকতৰ কথা ওলাল যেতিয়া দুই-এটা মজাৰ ঘটনা কওঁ৷ আমি এনে এটা প্ৰক্ৰিয়াৰ মাজেৰে আহিছোঁ যে আজিও প্ৰথম পৃষ্ঠাৰ লে’আউট বা প্ৰাইম টাইমৰ ৰান অৰ্ডাৰ, হেডলাইন আদি নিজে দায়িত্ব লৈ সম্পূৰ্ণ কৰিহে ঘৰলৈ ওভতোঁ৷ প্ৰায় ৩০ বছৰ ধৰি একেটা কাম কৰি আহিছোঁ, এটাও অফ ডে’ নোলোৱাকৈ৷ সেয়ে যিদৰে সন্ধিয়া ব্যস্ত হৈ থকা বাবে সূৰ্যাস্ত দেখা নাপাওঁ, নিশা দেৰিকৈ শুবলৈ যোৱাৰ বাবে পুৱা সূৰ্যোদয়ো নেদেখোঁ৷ সন্ধিয়া সভা-সমিতি, নৈশভোজ বা ব্যক্তিগত নিমন্ত্ৰণো উপেক্ষাই কৰোঁ৷
এবাৰ ‘জনসাধাৰণ’ নামৰ বাতৰিকাকতখনৰ বৰ্ষপূৰ্তিৰ আয়োজন কৰা হ’ল৷ নেহৰু ষ্টেডিয়ামত বেছ ডাঙৰকৈয়েই অনুষ্ঠান৷ আন বিশিষ্ট ব্যক্তিৰ লগতে দিল্লীৰ সাংবাদিক বন্ধু এজনৰ সহায়ত তদানীন্তন গৃহৰাজ্যমন্ত্ৰী প্ৰকাশ জয়ছোৱালক আমন্ত্ৰণ জনালোঁ৷ অনুষ্ঠানৰ দিনা দুপৰীয়া গৃহৰাজ্যমন্ত্ৰী দিল্লীৰ পৰা আহি পালেহি৷ তেওঁ হেনো ব্যক্তিগত ভ্ৰমণ বুলিহে আহিছে৷ তেওঁৰ হঠাৎ এই ভ্ৰমণত স্থানীয় প্ৰশাসনৰ হৈ-চৈ লাগিল৷ আমি গৃহমন্ত্ৰীজনক ক’লোঁ যে চাৰ্কিট হাউছত জিৰণি লৈ তেওঁ সন্ধিয়া নেহৰু ষ্টেডিয়ামৰ অনুষ্ঠানলৈ পোনে পোনে আহিব পাৰিব৷ পিছে মন্ত্ৰী নাচোৰবান্দা, তেওঁ আমাৰ বাতৰিকাকতৰ কাৰ্যালয় চাবহি৷ সন্ধিয়া আমাৰ সকলোৰে দৌৰাদৌৰি লাগি আছে, কিছু সময়ৰ পাছতে নেহৰু ষ্টেডিয়ামত অনুষ্ঠান, ইপিনে বাতৰিকাকতৰ লে’আউটৰো সময়৷ তাৰ মাজতে মন্ত্ৰী জয়ছোৱাল সদলবলে আমাৰ বাতৰিকাকতৰ কাৰ্যালয়ত আহি উপস্থিত হ’লহি৷ কোনোৰকম তেওঁক আদৰণি জনাই মোৰ কোঠাত বহুৱালোঁ৷ সেই সময়ত আমাৰ কাকতৰ সৈতে জড়িত আছিল নিবন্ধকাৰ সুনীল নাথ৷ নাথৰ হাতত মন্ত্ৰীক চমজাই মই লে’আউটত ব্যস্ত হৈ পৰিলোঁ৷ মাজে মাজে কোঠাটোলৈ আহি পৰিস্থিতি চাই যাওঁ৷ ছোফাত বহি সুনীল নাথে হিন্দীত মন্ত্ৰী জয়ছোৱালক কিবা ব্যাখ্যা কৰি আছে, নাথ যিমানে কাষ চাপি যায় মন্ত্ৰী সিমানে পিছহুঁহকি যায়৷ সেই সময়ত সন্ধিয়া সামান্য গলাধকৰণ কৰাটো আছিল নাথৰ অভ্যাস, সেইদিনাও ব্যতিক্ৰম নাছিল৷ সেয়ে নাথৰ লগত পৰি ‘নিৰামিষ’ গৃহমন্ত্ৰীৰ এই দুৰ্গতি৷ মাজতে এবাৰ আহি দেখিলোঁ দুয়োজন কোঠাত নাই, মই আচৰিত হৈ বিচাৰ-খোঁচাৰ কৰিলোঁ৷ দেখিলোঁ, মন্ত্ৰী সৰুপানী চুবলৈ বাথৰূমলৈ গৈছে৷ বাথৰূমৰ লাইট নজ্বলে, সেয়ে নাথে আথে-বেথে টৰ্চ এটা জ্বলাই পোহৰ কৰি মন্ত্ৰীক সুবিধা কৰি দিছে৷ আমাৰ কাৰ্যালয়ৰ পৰাই মন্ত্ৰী নেহৰু ষ্টেডিয়ামলৈ গ’ল, আৰু মই, স্বয়ং উদ্যোক্তা প্ৰথম পৃষ্ঠাৰ লে’আউট সামৰিহে অনুষ্ঠানলৈ ওলাব পাৰিলোঁ৷
পি এ চাংমাৰ সৈতে আমাৰ খুব ঘনিষ্ঠতা আছিল৷ আড্ডাবাজ মানুহ৷ দিল্লীত ৰাজনৈতিক মহলত সাংঘাতিক জনপ্ৰিয় আছিল চাংমা৷ যথেষ্ট প্ৰভাৱশালীও আছিল৷ ছোনিয়া গান্ধীৰ বিৰুদ্ধে বিদ্ৰোহ ঘোষণা কৰি শাৰদ পাৱাৰৰ সৈতে কংগ্ৰেছৰ পৰা ওলাই গৈছিল চাংমা৷ হয়তো সেয়া এক মাৰাত্মক কৌশলগত ভুল৷ সকলোৱে কৈছিল চাংমা প্ৰাইম মিনিষ্টাৰ মেটেৰিয়েল, হয়তো নৰসিংহ ৰাওতকৈ তেৱেঁই হাইকমাণ্ডৰ প্ৰথম পছন্দ হ’লহেঁতেন৷ ধুৰন্ধৰ ৰাজনৈতিক হিচাপত নেতাৰো ভুল হৈ যায়৷ বহুতৰ মনত নাই ২০১২ চনত চাংমা বিজেপিৰ ৰাষ্ট্ৰপতি প্ৰাৰ্থীও আছিল, প্ৰণৱ মুখাৰ্জীৰ সৈতে প্ৰতিদ্বন্দ্বিতাত হাৰিছিল৷
গুৱাহাটীলৈ চাংমা অহা মানেই তুমুল আড্ডাৰ সুযোগ৷ বিভিন্ন দলৰ নেতা-মন্ত্ৰী, সাংবাদিক মিলি শেহনিশালৈ চলে আড্ডা৷ আমি কনিষ্ঠ কেইজনমান মূলতঃ শ্ৰোতা৷ নীৰৱে সুৰাৰ গ্লাছত চুমুক দি শুনি যাওঁ দেশ-দেশান্তৰৰ কথাবোৰ৷ পিছে এদিন হঠাৎ চাংমাই মোক ক’লে– গোস্বামী, তোমাৰ ঘৰত ডিনাৰৰ আয়োজন কৰা, আমি যাম৷ ডিনাৰৰ দিনো ঠিক কৰা হ’ল৷
নিৰ্ধাৰিত দিনা পুৱা বনকৰা ল’ৰাটোক বজাৰ-সমাৰ কৰিবলৈ দি অফিচলৈ ওলালোঁ৷ ৰুটিন কাম, মাজে মাজে ঘড়ীলৈ চাইছোঁ৷ লৰালৰিকৈ লে’আউট আৰম্ভ কৰিলোঁ, সেইদিনা কিবা এটা গুৰুত্বপূৰ্ণ বাতৰি আছিল হ’বলা, লে’আউট শেষ কৰোঁতে পলমেই হ’ল৷ পুৰণি স্কুটাৰখন লৈ দৌৰাদৌৰিকৈ ঘৰ পাওঁতে দেখিলোঁ পাইলট কাৰ, হুটাৰ, আৰক্ষীৰে মোৰ সৰু ভাৰাঘৰটোৰ চৌহদ গিজগিজাই আছে৷ নাৰ্ভাছ হৈ বনকৰা ল’ৰাটোৱে চাহ-পানী সাজু কৰিছে, মোৰ ভাৰাঘৰৰ মালিক চৰকাৰৰ জ্যেষ্ঠ আমোলা মনোজ ডেকাই নিজেই ওলাই আহি আপ্যায়নত সহায় কৰি দিব খুজিছে৷ বহা কোঠাত মুখ ওন্দোলাই চাংমা বহি আছে, কোঠাত তেওঁৰ উপৰি এজন মন্ত্ৰী, দুজন সাংসদ৷ মোক দেখি চাংমাই গুঁজৰি উঠিল– কি ভাবা তুমি নিজকে? জানানে, দেশৰ লোকসভাৰ স্পীকাৰক তুমি আধা ঘণ্টা বহুৱাই ৰাখিছা?
মই মুখেৰে নামাতি কৰযোৰে ক্ষমা খুজি ঘৰৰ গোপন স্থানৰ পৰা পানীয় উলিয়াই নিজে ছাৰ্ভ কৰাত লাগিলোঁ৷ চাংমাৰ খং গলি গ’ল অলপ পাছতে৷ পান-ভোজনৰ পাছতো দীঘলীয়া আড্ডা চলিল, নিশা দুইমান বজাতহে ৰাইজ ঘৰাঘৰি গ’ল!
সমাজ সলনি হৈ যায়, ৰাজনীতি সলনি হৈ যায়, সময়ো পাৰ হৈ যায় দ্ৰুত৷ কেইদিনমান আগেয়ে আমাৰ নিউজ চেনেলত মোৰ কোঠাত ভাতৃপ্ৰতিম বিধায়ক মানৱ ডেকাই কথা পাতি আছিল৷ কিবা এটা ইম্প’ৰ্টেড আইটেমৰ ওপৰত আমদানি শুল্কৰ কথা ওলাইছিল৷ হঠাতে মানৱে পিন্ধি থকা ঘড়ীটো দেখুৱাই মোক সুধিলে, দাদা কওকচোন কিমান দাম এই ঘড়ীটোৰ?
– ৫০ হাজাৰ? এক লাখ? দুই লাখ? মই আন্দাজ কৰিবলৈ ল’লোঁ৷
মোৰ অজ্ঞতাত মানৱে হাঁহিলে, ক’লে– তেইছ লাখ টকা৷
– ২৩ লাখ? মই আকাশৰ পৰা পৰিলোঁ৷ মইতো নিজে এয়া আঠশটকীয়া টাইমেক্স ঘড়ী পিন্ধি আছোঁ৷ একেই সময় দিয়ে, একেধৰণে মিনিট-ছেকেণ্ডৰ কাঁটা দৌৰে... পাৰ্থক্যটো কি?
মানৱে নীৰৱে হাঁহে– দাদা, আপুনি নুবুজিব!
ক’ৰবাৰ পৰা আহি ক’ৰবাত পালোঁহি৷ আৰম্ভ কৰিছিলোঁ সাংবাদিকৰ নৃশংসতাক লৈ! অৱশ্যে নৃশংসতাৰ মুখ বহুত৷ আমাৰ নিউজ ডেস্কত বিকাশদাই বহুদিন কাম কৰিছিল ছিনিয়ৰ ছাব-এডিটৰ হিচাপে৷ শান্ত, নিৰ্জু মানুহ বিকাশদা, বয়সো হৈছে৷ সাংবাদিকতাৰ হৈ-হট্টগোল, গ্লেমাৰ আদিৰ পৰা বহুযোজন দূৰৈত বিকাশদা৷ ঘৰুৱা অৱস্থা ভাল নহয়, দীৰ্ঘদিন পত্নী অসুখত ভুগি আছে৷ পুৱা নীৰৱে আহি ডেস্কৰ কামখিনি নিয়াৰিকৈ কৰি আবেলি ওলাই যায় বিকাশদা৷ এদিন আমি অফিচত থকা সময়তে খবৰ আহিল, বিকাশদাৰ পত্নী ঢুকাল৷ সন্ধিয়া কাম-বন শেষ কৰি আমি বিকাশদাৰ ঘৰত মাত লগায়ো আহিলোঁ৷ বিকাশদাই আমাক প্ৰয়াত পত্নীৰ ফটো এখন দিলে, নিজেই কেইশাৰীমানৰ এটা নিউজ লিখি আমাৰ হাতত দিলে৷ ক’লে, মোৰ মানুহজনীৰ জীৱনটো বৰ কষ্টত গ’ল৷ তেওঁ কলেজত মেগাজিন ছেক্ৰেটেৰী আছিল, লিখা-মেলাত ভাল আছিল৷ তেওঁৰ প্ৰবন্ধ কেইটামান গোটাই কিতাপ এখন উলিয়াবলৈ বৰ আশা আছিল৷ অকণমান যদি তেওঁৰ মৃত্যুৰ নিউজ এটা ভালকৈ উলিয়াই দিয়ে! বিকাশদাই ম্লানকৈ হাঁহিলে– ছপা আখৰত তেওঁ নিজৰ নামটো দেখি বৰ ভাল পাইছিল! মই বিকাশদাক প্ৰবোধ দি নিজেই নিউজটোৰ দায়িত্ব ল’লোঁ৷ সংশ্লিষ্ট ডেস্ক এডিটৰক ক’লোঁ, শেষ পৃষ্ঠাত ৰঙীণ ফটোখনৰ সৈতে বিকাশদাৰ পত্নীৰ নিউজটো বক্স কৰি প্ৰকাশ কৰিবলৈ৷ সেইমতেই মোৰ চকুৰ আগতে লে’আউটো হ’ল৷
পাছদিনা দুপৰীয়া বাতৰিকাকতখন চাই থাকোঁতে হঠাৎ কিবা এটা মনত পৰি চমকি উঠিলোঁ– বিকাশদাৰ নিউজটো কি হ’ল? ডেস্ক এডিটৰজনে ক’লে, ৰাতি পলমকৈ ফুল পেজ এডভাৰ্টাইজমেণ্ট আহিল৷ শেষ পৃষ্ঠা ৰঙীণ বিজ্ঞাপনেৰে ভৰি গ’ল৷ ভিতৰৰ পৃষ্ঠাবোৰ ইতিমধ্যে প্ৰিণ্টলৈ গুচি গৈছে৷ বিকাশদাৰ পত্নীৰ মৃত্যুৰ বাতৰিৰ বাবে ঠাই আৰু নহ’ল৷ নিৰ্মমতাৰ এয়াই হয়তো শেষ সীমা! সেয়ে শংখ ঘোষৰ কবিতাৰ শাৰীটোলৈ মাজে মাজে মনত পৰে– মুখ ঢেকে যায় বিজ্ঞাপনে!