সোঁৱৰণী-পাহৰণি
অসমীয়াই কিমানক মনত ৰাখিব? তেওঁলোকৰ স্মৃতিসভা পাতি সোঁৱৰি থাকিব? আজিকালিৰ এটা নতুন ফেশ্বন হ’ল জাতিটোৰ মানে নিজৰ দোষ খুচৰি উলিউৱা, অৰ্থাৎ ‘আত্মসমালোচনা’ কৰা৷ অসমীয়া হেন, অসমীয়া তেন, অসমীয়া খাই পাত ফলা৷ বহুতৰে এইটো এটা মুদ্ৰাদোষত পৰিণত হৈছে৷ তেওঁলোকে আত্মসমালোচনাৰ নামত আনৰ দোষ খোঁচৰে৷ তেওঁলোকৰ মতে সাহিত্যিক-শিল্পী সকলৰ জন্ম বা মৃত্যুৰ দিনটোত ‘দিৱস’ পাতি ৰৌজাল-বৌজাল কৰিলে সেয়া জাতিটোৰ জীয়াই থকাৰ চিন৷ আকৌ গুৰুত্বপূৰ্ণ স্ৰষ্টাজনহে, তেওঁৰ সৃষ্টিৰাজী নহয়৷
পাহৰণি এক প্ৰাকৃতিক প্ৰক্ৰিয়া, হাবিখনত পুৰণি গছ মৰে নতুন গছ গজে, সেই গছৰ প্ৰজাতিটো আৰু হাবিখন এই মৃত্যু আৰু জন্মৰ প্ৰক্ৰিয়াৰে ৰূপান্তৰৰ মাজেৰে জীয়াই থাকে৷ মানুহৰ বাদে আন জীৱ-জন্তুৰ ক্ষেত্ৰটো একেই কথা৷ মানুহে নিজৰ মগজুত আৰু নিজৰ দেহৰ বাহিৰত লিখিত ৰূপত, চিনেমাৰ ফিল্মত, আজিকালি ডিজিটেল ৰূপত সময়ক ধৰি ৰাখিব পাৰে৷ সেয়েহে মানুহৰ এক সীমাহীন স্মৃতিৰ ভাণ্ডাৰ গঢ়ি উঠে৷ এইবোৰ সময়ক জয় কৰি ৰৈ যায়, কিন্তু সেইবোৰৰ উৎস মানুহজন সময়ৰ সোঁতত এদিন হেৰাই যায়, তেতিয়া মানুহে সেই হেৰাই যোৱাজনৰ স্মৃতিদিবস পাতি তেওঁৰ সঞ্চিত সৃষ্টি বা কৃতিখিনিৰ দৰেই জীয়াই ৰখাৰ চেষ্টা বা বৃথা চেষ্টা কৰে৷ দেহৰ বাহিৰত সঞ্চিত এই স্মৃতিখিনিক যদি আঁতৰাই থওঁ তেনেহ’লে দেখিম মানুহৰ মগজুত সঞ্চিত স্মৃতি খুব কম সময়তে ধুঁৱলী কুঁৱলী হৈ যায়৷ নিজৰেই শৈশৱৰ কিছুমান টুকুৰা টুকুৰ ছবিৰ বাদে আন একো মনত নাথাকে৷ মানুহে মন-মগজু বা দেহৰ বাহিৰত স্মৃতি সঞ্চয় কৰিব শিকাৰ বাবেহে পাহৰণিৰ স’তে যুঁজিব পাৰিছে, অন্যথাই পাহৰি যোৱাটো প্ৰকৃতিৰ নিয়ম৷ হয়তো জীয়াই থকাৰ বাবে ই অপৰিহাৰ্যও৷ প্ৰতিটো মূহুৰ্ত, প্ৰতিটো দুখ, প্ৰতিটো অনন্দ মনত থাকিলে মানুহ জীয়াই থকাই অসম্ভৱ হৈ পৰিলহেঁতেন৷ মাক-দেউতাকৰ মৃত্যুৰ পাছত প্ৰতি বছৰে শ্ৰাদ্ধ-শৰাধ পাতক বা নাপাতক প্ৰতিজন মানুহ তেওঁৰ দেহাটোৰে তেওঁৰ প্ৰতিটো অংগৰে মাক-বাপেকৰ জীৱন্ত সোঁৱৰণী৷ কেবল মাক-বাপেকৰ নহয় তেওঁৰ দেহাত তেওঁৰ পূৰ্বপূৰুষৰ আনকি তাৰো আগৰ জীৱ সৃষ্টিৰ আৰম্ভণিৰ সোঁৱৰণী সঞ্চিত হৈ থাকে বুলি জীৱ-বিজ্ঞানে কৈছে৷ আমাৰ দেহবোৰ একোটা জীৱন্ত, অবিৰত, নিৰবিচ্ছিন্ন সোঁৱৰণী৷
লটিঘটি চিনেমাখনৰ কোন ক’ত লটিঘটি গানটোত ভূপেন হাজৰিকাই গাইছে, ‘বৰগীত, সত্ৰীয়া, বিহুনাম হুঁচৰি অসমীয়া হ’লো বুলি ইমান নোৱাৰি’৷ তেওঁ আন এটা গানত ‘নালাগে মোৰ সোঁৱৰণী সভা, নালাগে মিছা নাম’ বুুলিও কৈ থৈ গৈছে৷ তেওঁৰ মৃত্যুৰ পাছত তেওঁক শেষ শ্ৰদ্ধা জনাবলৈ জজ খেলপথাৰলৈ তিনিদিন ধৰি দিনে নিশাই মানুহৰ সোঁত বৈছিল৷ সেই গানটোৰে ভূপেন হাজৰিকাই সাহিত্য-সংস্কৃতিৰ ঐতিহ্যৰ হেচাত চপা খোৱা সাধাৰণ অসমীয়া এজনৰ বিৰক্তিখিনি প্ৰকাশ কৰিছিল৷ তাতে আকৌ বহুতে বাতৰি কাকতত প্ৰৱন্ধ লিখি অমুক সাহিত্যিক বহা তমুক শিল্পীক পাহৰি যোৱাৰ বাবে তেওঁক দোষী-দোষী ভাব এটাৰে আচ্ছন্ন কৰি ৰাখিবলৈ অনবৰত চেষ্টা কৰি আছেক্ক আচলতে এই সকলোৰে স্মৃতি ৰক্ষাৰ দায়িত্ব লোৱাসকলে জানে যে তেওঁকো মানুহে পাহৰি পেলাব৷ গতিকে জীয়াই থাকোঁতেই তেওঁ নিজৰ স্মৃতি দিবস অনুষ্ঠিত হোৱাতো নিশ্চিত কৰি থৈ যাব বিচাৰে কিজানি!