সম্পদৰ সুৰক্ষা

ব্যক্তিগত খণ্ডৰ চিৰিয়াখানা আমাৰ বাবে এটা নতুন ধাৰণা৷ বিশ্বৰ অন্যান্য ঠাইত ব্যক্তিগত খণ্ডত চিৰিয়াখানা আছে, যিবোৰে পৰ্যটকক আকৰ্ষণ কৰে৷ বনৰীয়া জন্তু, চৰাই-চিৰিকতিকে ধৰি জৈৱ-বৈচিত্ৰ্যৰ সংৰক্ষণত এই চিৰিয়াখানাসমূহৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা আছে৷ সেই দিশৰ পৰা বিবেচনা কৰিলে চিৰিয়াখানা এখন চৰকাৰী নে বেচৰকাৰী খণ্ডত আছে, সেইটো বৰ ডাঙৰ কথা নহয়৷ প্ৰাকৃতিক ভাৰসাম্য ৰক্ষাৰ খাতিৰত সমস্ত জীৱকুলৰ সংবৰ্ধন আৰু সংৰক্ষণ হ’ব লাগে৷ জীৱ-জন্তুক ওচৰৰ পৰা চাবলৈ, বুজিবলৈ, অধ্যয়ন কৰিবলৈও মানুহক এটা সুযোগ-সুবিধাৰ প্ৰয়োজন হয়৷ এনে সান্নিধ্যই মানুহৰ মনত জীৱ-জন্তুৰ প্ৰতি প্ৰেমভাবৰ সঞ্চাৰ কৰে তথা প্ৰাকৃতিক সম্পদসমূহৰ সুৰক্ষাৰ প্ৰতি সামাজিক সজাগতাৰ সৃষ্টি কৰে৷ এই জৈৱিক সম্পদসমূহৰ প্ৰধান গৰাকী হৈছে প্ৰকৃতি৷ নিৰ্দিষ্ট ভূ-খণ্ডৰ চৰকাৰী কতৃৰ্পক্ষই স্বাভাৱিকভাৱেই এনে সম্পদসমূহ সংৰক্ষণৰ বাবে দায়বদ্ধ৷ সেইমতে সকলো দেশেই অন্যান্য সম্পদৰ দৰেই জৈৱ-বৈচিত্ৰ্যৰ সংৰক্ষণৰ বাবে বিধি-বিধান প্ৰস্তুত কৰি লয়৷ আমাৰ দেশতো এনে বিষয়ৰ নীতি-নিয়ম আৰু আইন-কানুন আছে৷ অন্যান্য দেশৰ দৰে অভয়াৰণ্য, ব’টানিকেল গাৰ্ডেন, সংৰক্ষিত বনাঞ্চল তথা চিৰিয়াখানা আছে৷ দেশত থকা প্ৰায়বোৰ চিৰিয়াখানাৰেই মালিকী-স্বত্ব চৰকাৰৰ৷ শেহতীয়াকৈ, ব্যক্তিগত খণ্ডত অতি কমসংখ্যক চিৰিয়াখানা গঢ় লৈ উঠিছে৷ ঘুনুক-ঘানাককৈ চৰকাৰেও বিত্তীয় অজুহাত দেখুৱাই দেশৰ ডেৰ-শতাধিক চিৰিয়াখানা ‘চৰকাৰী-বেচৰকাৰী-সহযোগী’ আৰ্হিলৈ ৰূপান্তৰ কৰাৰ কথা কৈছে৷ কেন্দ্ৰৰ বিভাগীয় মন্ত্ৰীৰ মতে উপযুক্ত ধনৰ অভাৱত চিৰিয়াখানাসমূহ চৰকাৰী খণ্ডই সঠিকভাৱে পৰিচালনা কৰাত অসুবিধাৰ সৃষ্টি হৈছে৷ কেন্দ্ৰীয় চিৰিয়াখানা কতৃৰ্পক্ষৰ মতে চিৰিয়াখানাসমূহৰ নামত অতি কমকৈ বাজেট নিৰ্ধাৰণ কৰা হয়, আনহাতে, সেই ধনেৰে চিৰিয়াখানাবোৰৰ অভাৱ দূৰ কৰাটো সম্ভৱ নহয়৷ চৰকাৰী কতৃৰ্পক্ষৰ এই ঘঁৰিয়ালৰ চকুপানী আৰু ব্যক্তিগত খণ্ডৰ উত্থানৰ ঘটনাক্ৰমতেই প্ৰসংগলৈ আহিছে অসম ৰাজ্যিক চিৰিয়াখানাৰ কথাও৷ ১৯৫৭ চনতেই প্ৰায় ৪৩২ একৰ ভূমিত হেঙেৰাবাৰী সংৰক্ষিত বনাঞ্চলত স্থাপন কৰা অসম ৰাজ্যিক চিৰিয়াখানাখন দেশৰ এখন আগশাৰীৰ সংৰক্ষণ কেন্দ্ৰ, য’ত বছৰি গড় হিচাপত প্ৰায় পাঁচ লাখকৈ পৰ্যটক আহে৷ শেহতীয়াকৈ এইখন চিৰিয়াখানাৰ পৰা দুটাকৈ ব্লেক পেন্থাৰ ৰিলায়েঞ্চ গ্ৰুপৰ হাতলৈ হস্তান্তৰ কৰাৰ প্ৰসংগটোৱে সকলোৰে দৃষ্টি আকৰ্ষণ কৰিছে৷ ‘চিৰিয়াখানা সুৰক্ষা মঞ্চ’ নামৰ সংগঠন এটাই এই কাৰ্যৰ বিৰোধিতা কৰি আন্দোলন গঢ়াৰ কথাও কৈছে আৰু ইতিমধ্যে প্ৰতিবাদ কৰাও হৈছে৷ চিৰিয়াখানা কতৃৰ্পক্ষৰ মতে ই হৈছে ৰাষ্ট্ৰীয় চিৰিয়াখানা কতৃৰ্পক্ষৰ দ্বাৰা অনুমোদিত নীতি-নিয়মৰ ভিতৰুৱা কাৰ্য৷ নিয়ম অনুসৰি চিৰিয়াখানাসমূহে পৰম্পাৰিকভাৱে জীৱ-জন্তুৰ আদান-প্ৰদান বা বিনিময় কৰিব পাৰে৷ সেইমতে, গুজৰাটৰ জামনগৰত ৰিলায়েঞ্চ গ্ৰুপৰ দ্বাৰা স্থাপন কৰা ‘গ্ৰীনছ জুল’জিকেল ৰেছকিউ এণ্ড ৰিহেবিলিটেশ্বন কিংডম’ নামৰ বিশ্বৰ অন্যতম বৃহৎ চিৰিয়াখানালৈ অসমৰ পৰা দুটা ব্লেক-পেন্থাৰৰ বিনিময়ত অসম ৰাজ্যিক চিৰিয়াখানালৈ ইজৰাইলৰ পৰা জেব্ৰা এহাল অনা হ’ব৷ এই কথাত চিৰিয়াখানা সুৰক্ষা সমিতি পতিয়ন যোৱা নাই, কিয়নো, এই বিনিময় হৈছে ব্যক্তিগত খণ্ডৰ লগত৷ সমিতিয়ে যিকোনো কাৰণতে অসমৰ সম্পদ বাহিৰলৈ নিবলৈ দিয়া নহ’ব বুলিও হুংকাৰ দিছে৷ কথাবোৰ বৰ বেছিকৈ চৰ্চালৈ অহা নাই যদিও তাৰ গুৰুত্ব লঘু নহয়৷ জীৱ-বৈচিত্ৰ্যত অসম সম্পদশালী, কেৱল চিৰিয়াখানাৰ জীৱ-জন্তুখিনিয়েই নহয়৷ কিন্তু, এই বিশাল সম্পদৰাশিৰ উপযুক্ত সংবৰ্ধন, সংৰক্ষণ আৰু সদ্ব্যৱহাৰ আজিকোপতি চৰকাৰী ঘৰত হৈছেনে? যদি হোৱা নাই, চৰকাৰী খণ্ড-বেচৰকাৰী খণ্ডৰ বাক্‌-বিতণ্ডা, বাদ-প্ৰতিবাদৰ কিবা অৰ্থ থাকিলনে! ৰাজপথলৈ ওলাই অহা বনৰীয়া হাতী, নাহৰফুটুকী, বাঘ পোৱালি আৰু বান্দৰৰ জাকবোৰেই এনে প্ৰশ্নৰ উত্তৰ দিয়ে৷