গণ শিল্পী আৰু কণ্ঠশিল্পী

বিশ্বত প’ল ৰবছন (Paul Robeson)ক চিনি নোপোৱা মানু্‌হ খুব কমেই ওলাব৷  তেওঁ কেৱল এজন গায়কেই নাছিল, আছিল এজন প্ৰসিদ্ধ আমেৰিকান অভিনেতা আৰু নাগৰিকৰ অধিকাৰ, শোষিত, নিষ্পেষিতজনৰ বাবে যুঁজ দিয়া এজন সক্ৰিয় যুঁজাৰু৷  প’ল ৰবছন কৃষ্ণাংগ আমেৰিকানসকলৰ অধিকাৰৰ বাবে আৰু সামাজিক ন্যায়ৰ বাবে সংগ্ৰাম কৰিছিল৷ তেওঁ কেৱল গান গোৱা নাছিল গানৰ যোগেদি সংগ্ৰাম কৰিছিল৷ গানৰ মাধ্যমেৰে সামাজিক ন্যায় বিচাৰি পৰিবৰ্তন আনিছিল৷ তেওঁৰ অন্যতম বিশ্ব বিখ্যাত গানটো হৈছে ‘ O1’ Man River’ যিটো গানৰ দ্বাৰা  অনুপ্ৰানিত হৈ ড॰ ভূপেন হাজৰিকাই লিখিছিল– ‘বিস্তীৰ্ণ পাৰৰে, অসংখ্য জনৰে হাহাকাৰ শুনিও, নিশব্দে নীৰৱে বুঢ়া লুইত তুমি, বুঢ়া লুইত বোৱা কিয়?’

  প’ল ৰবছন সমাজত বৰ্ণ বৈষম্য আৰু অপৰাধৰ বিৰুদ্ধে কণ্ঠ তুলিছিল, গানৰ মাধ্যমেৰে প্ৰতিবাদ কৰিছিল৷ প’ল ৰবছনে সংগীতক কেৱল বিনোদন হিচাপে লোৱা নাছিল, বাবে, বৰঞ্চ এটা শক্তিশালী সামাজিক আৰু ৰাজনৈতিক অস্ত্ৰ হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰিছিল৷ পল ৰবছনে সাম্যবাদ আৰু বিশ্বশান্তিৰ সমৰ্থনতো গান গাইছিল৷ তেওঁ সংগীতক এনে এটা প্ৰবল শক্তি বুলি গণ্য কৰিছিল যে যিয়ে নেকি বিশ্বজুৰি মানুহৰ মাজত ভাতৃত্ববোধ, সংহতি আৰু ঐক্য প্ৰতিষ্ঠা কৰিব পাৰে৷ তেওঁ সংগীতৰ মাধ্যমেৰে দৰিদ্ৰ, নিপীড়িত, নিষ্পেষিত, অৱহেলিত প্ৰান্তীয় লোকসকলৰ সমস্যা বিশ্ববাসীৰ আগত উত্থাপন কৰিছিল৷ তেওঁৰ সংগীত কেৱল সংগীত নাছিল, আছিল দৰিদ্ৰ, নিপীড়িত আৰু অৱহেলিতৰ হৈ কৰা এক বিপুল সংগ্ৰাম৷ 

 অসমত সৌ তাহানিখনতে এনেকুৱা সংগ্ৰাম চলাইছিল জ্যোতি প্ৰসাদ, বিষ্ণু ৰাভাই৷  নিপীড়িত, নিষ্পেষিত আৰু অৱহেলিত অসমীয়াৰ মনত সংগ্ৰামৰ বীজ ৰোপণ কৰি প্ৰাপ্য অধিকাৰ আৰু স্বাধীনতাৰ বাবে যুঁজিবলৈ সংগ্ৰামী সত্ত্বাক জাগ্ৰত কৰিছিল সেই মহান শিল্পী সকলে৷ তেওঁলোক কেৱল শিল্পী নাছিল৷ আছিল একোজন বিপ্লৱী গণশিল্পী৷ নৃত্য, গীত, নাটেৰে অসমীয়াৰ স্বদেশ প্ৰেম জগাই পৰাধীনতাৰ শিকলি ভাঙি স্বাধীনতাৰ দুৱাৰ খুলি দিব খুজিছিল৷ 

 ইয়াৰ পাছৰ পৰ্যায়ত সেই ধৰা অটুট ৰাখিছিল ড॰ ভূপেন হাজৰিকাই৷ দেশ, মাটি আৰু মানুহৰ বাবে গান লিখিছিল, গাইছিল৷ জাগ্ৰত কৰিছিল অসমীয়াৰ দেশপ্ৰেম, জাতিপ্ৰেম, মানৱপ্ৰেম৷ শোষণকাৰীয়ে যুগে যুগে শোষণ কৰি৷ আহিছে৷ জ্ঞাতিয়ে জ্ঞাতিক প্ৰতাৰণা কৰাৰ ইতিহাস বহুত পুৰণি৷  ব্ৰিটিছ গুচি গ’ল, শোষণ কিন্তু আজিও চলি আছে৷ স্বাধীন অসমত বহু অসমীয়া মানুহৰে গঠিত ৰাজনৈতিক দলে শাসন কৰিলে৷ কিন্তু সকলোৱে যেন শাসন কৰাৰ চলেৰে শোষণহে কৰিলে৷ ক্ষমতাৰে মতলীয়া হৈ অসমখন ভাঙি খণ্ড-বিখণ্ড কৰি পেলালে৷ অসমীয়াৰ বল-বিক্ৰম কমি আহিল৷ কমি আহিল সাহস আৰু কৰ্মস্পৃহা৷ জাতিটো ক্ৰমে দুৰ্বল হৈ আহিবলৈ ধৰিলে৷ সেয়ে গীতৰ মাজৰে ভূপেন হাজৰিকাই প্ৰতিবাদ কৰি গল, অসমীয়াক সঁকীয়াই থৈ গ’ল– ‘তই বিশ্বৰ শৰীৰত পংগু অংগ হ’লে বিশ্বই জানো ভাল পাব৷’ অসমীয়াক সঁকীয়াই  ভূপেন হাজৰিকা গুচি গ’ল৷ তথাপি কিন্তু অসমীয়াৰ গা নলৰিল৷ যিয়ে শাসনলৈ আহে শোষণ কৰে, বদনৰ ভাও লৈ অসমীয়াক নিঃশেষ কৰাৰ ষড়যন্ত্ৰ ৰছে৷ 

খগেন মহন্তক গণ শিল্পীতকৈ লোকশিল্পী বুলিলেহে বেছি শুৱাব৷ সমাজৰ ভেদাভেদ আঁতৰাই অসমীয়া কৃষ্টি-সংস্কৃতিক আঁকোৱালি লৈ সমাজখন একত্ৰিত কৰাৰ চেষ্টাৰে গাই গ’ল খগেন মহন্তই৷ অসমীয়াৰ বুকুত চেনেহ আৰু ভাতৃত্বৰ বীজ সিঁচি দি অজেয় হৈ ৰ’ল তেওঁৰ মৃত্যু৷ 

এইসকল মহান শিল্পীৰ বাবে ধন, টকা-পইচা গৌণ আছিল৷ মুখ্য আছিল সমাজখন, অসমীয়া জাতিটো আৰু ধুনীয়া অসমখন৷ অসমত এতিয়া টকাৰ বাবে গান গোৱা মানু্‌হ বহুত হ’ল৷  গায়ক, কণ্ঠশিল্পী বহুত ওলাল৷ ভূপেন হজৰিকা, খগেন মহন্ত আদিৰ পাছত শেহতীয়াকৈ এজন গণশিল্পীৰ উত্থান ঘটিছিল৷ জাতি, মাটি আৰু দেশৰ বাবে নিজে গান লিখিছিল, গাইছিল৷ সুৰেৰে বিপ্লৱ কৰিব খুজিছিল৷ সুপ্ত জাতি সত্ত্বা,  দেশপ্ৰেম জাগ্ৰত কৰিব খুজিছিল৷ অসমীয়া সমাজখন একত্ৰিত কৰি বাহিৰাগতৰ পৰা বচাব খুজিছিল জাতিটোক৷ কিন্তু তেওঁ বৰ বেছি সময় নাপালে৷ কম বায়সতে আকস্মিকভাৱে মৃত্যুৱে শীতল কোলাত আঁকোৱালি লোৱা শদিয়াৰ অতি ভিতৰুৱা ঠাইৰ ৰাজীৱ শদিয়াই হয়তো মৃত্যুৰ পূৰ্বে কল্পনাই কৰিব নাছিল মানুহে তেওঁক কিমান ভাল পাব৷  বৰ বিশাল আৰু অজেয় হ’ল তেওঁৰ মৃত্যু৷ কেতিয়াবা মৃত্যুৱেও বিপ্লৱ আনে, অজেয় কৰে৷ মৃত্যুৰ পূৰ্বে শিল্পীজনে বৰ বিশেষ একো নাপালে৷ ৰাইজৰ এই মৰম আগেয়ে পোৱা হ’লে ভাল আছিল৷ সেয়া নহ’ল৷ অসমত প্ৰকৃত মানু্‌হ চিনি পোৱাত সদায় ভুল হয়৷ কেতিয়াবা মৃত্যৱেহে চিনাকি দি যায় সেইসকল লোকক৷ 

 হাজাৰ হাজাৰ গুণমুগ্ধই ৰাজীৱ শদিয়াক বিদায় দিলে৷ ভূপেন হাজিকাৰ মৃত্যু ইয়াতকৈ বিশাল আৰু অজেয় আছিল৷ কিন্তু তেওঁৰ পাছত আকৌ এবাৰ ৰাজীৱ শদিয়াই মৃত্যুৰ পাছত এনে সম্মান পোৱাটো লেখত ল’বলগা কথা৷ সেয়াই প্ৰমাণ কৰে যে তেওঁ এজন প্ৰকৃত গণশিল্পী আছিল, যিয়ে দেশ আৰু জাতিৰ কথা ভাবিছিল, মাটিৰ গান গাইছিল৷ ৰাজীৱ শদিয়াৰ সৰলতাই দেখুৱাই থৈ গ’ল শিল্প কি, দেশ আৰু জাতিৰ প্ৰতি থকা প্ৰেম কি? 

 ৰাজীৱ শদিয়াৰ সকলো গান সংৰক্ষণ হোৱা উচিত৷ সেই গানে অনাগত দিনত অসমীয়াক পথ দেখুৱাব পাৰে৷ অতি কম সময়ৰ ভিতৰত তেওঁ যিমান গান গালে, ৰচিলে সেয়া সঁচাই অমূল্য৷ টকা আৰু জনপ্ৰিয়তাৰ পাছত দৌৰি নুফুৰা গণশিল্পীজনৰ সহজ-সৰল জীৱন-যাপন বহুতে মৃত্যুৰ পাছতহে গম পালে৷ অসমত প্ৰকৃত শিল্পীৰ অবস্থা সেয়াই৷ যিসকল গায়কে ব্যৱসায়িক ভিত্তিত গান গায়, তেওঁলোক ধনী৷ কিন্তু গানত মাটিৰ গোন্ধ নাই, নাই জাতিৰ প্ৰতি কোনো দায়বদ্ধতা৷ সেয়ে ৰাজীৱ শদিয়া আছিল সকলোতকৈ পৃথক৷ ৰাজীৱ শদিয়া সদায় গণ শিল্পী হৈ উজলি থাকক৷