চৰাই মৰে ৰৈ...

মানুহ মৰে কৈ আৰু চৰাই মৰে ৰৈ৷ এই বচনফাকি আমাৰ উপৰিপুৰুষে বহুতো অভিজ্ঞতাৰ আধাৰত কৈ উঠিছিল৷ বচনফাকি ইমান সত্য যে চামে চামে মানুহে ইয়াৰ সত্যতা বুজি আহিছে৷ শেহতীয়াকৈহে আমাৰ মগজুৰ দেৱালত এই শব্দকেইটাই খুন্দা নমৰা হৈছে৷ কাৰণ অসমীয়া মানুহ এতিয়া শিল পৰা কপৌ, মুখৰ মাত নাই, নাই গা লৰ-চৰ কৰি জীয়াই থকাৰ প্ৰমাণ দিয়াৰ শক্তি৷ সেয়ে নহ’লে অলপতে মহিলাক অৱমাননা কৰা উক্তি এটি বাজহুৱা হোৱাৰ পাছতো মানুহৰ গা লৰা নাই কিয়/ মহিলা আৰু পুৰুষ উভয়েই নিমাত, ক্ষীণ প্ৰতিবাদে ক’ৰবাত উকমুকাইছে যদিও তাৰ জাগৰণে সমাজক কঁপাব পৰা নাই৷ ভালেমান বছৰৰ আগতে অসমীয়া ল’ৰা-ছোৱালীৰ মুখে মুখে এটা ধেমেলীয়া বচন বৰ জনপ্ৰিয় হৈছিল৷ সেইটো মনত পৰিছে,–‘কৈ মৰিল জটায়ু, নকৈ মৰিল জয়মতী, বহি মৰিল পাৰ্থসাৰথি, উঠি মৰিল সঞ্জয় গান্ধী৷’ ইয়াৰে প্ৰথম দুটা সকলোৱে জানে৷ পাৰ্থসাৰথি নামৰ উপায়ুক্ত এজনক যোৰহাট নগৰত কাৰ্যালয়ৰ চকীত বোমা ৰাখি দি আততায়ীয়ে হত্যা কৰিছিল৷ সঞ্জয় গান্ধীও বিমান দুৰ্ঘটনাত মৃত্যুমুখত পৰিছিল৷ গতিকে দেখা যায় যে মানুহৰ মৰণৰ কোনো ধৰা-বন্ধা পটভূমি নাথাকে৷ মানুহে কৈও মৰিব পাৰে, নকৈও মৰিব পাৰে৷ তথাপিও ‘মানুহ মৰে কৈ’ৰ তাৎপৰ্য বৰ গভীৰ৷ এই ‘মৰা’ৰ অৰ্থ মৃত্যুসূচক নহ’বও পাৰে৷ ইয়াৰ অভিপ্ৰেত অৰ্থ হ’ল গভীৰ সংকটত পৰা, মৰণতকৈও অধিক যন্ত্ৰণা দিব পৰা অপমান লাভ কৰা আদি৷ সেয়েহে কথা কওঁতে সাৱধান হোৱা উচিত৷ কেতিয়াবা হঠাতে ওলোৱা কথা একোটাই নানাধৰণৰ অশান্তি আৰু বিৰূপ পৰিৱেশৰ সৃষ্টি কৰিব পাৰে৷ সেয়েহে অসতৰ্ক সময়ত মুখৰ পৰা ওলোৱা আপত্তিজনক কথা একোষাৰৰ জগৰৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ আমাৰ ককা এজনে কৈছিল-‘হাড় নাইকিয়া জিভা, কয় কিবা কিবা৷’

সাম্প্ৰতিক কালত বহুতো নেতা-পালিনেতাৰ জিভাত এনে কথাৰ প্ৰাচুৰ্যই আমাক অবাক কৰিছে৷ এইসকল ৰাজহুৱা ব্যক্তিৰ মুখত আপত্তিজনক কথাৰ নিজৰা অন্তহীন ধাৰাৰে বৈ থাকে৷ মনত ৰখা ভাল যে বেছি কথা ক’লে মানুহৰ চিন্তাই বিবেচনা হেৰুৱায়৷ গতিকে বিবেচনা হেৰুওৱা মানুহে নকবলগীয়া কথাৰে আলোড়ন তুলিবলৈ গৈ সমাজখন বিষাক্ত কৰি তোলে৷ তেনে লোকক আঁৰত সকলোৱে হাঁহে বা সমালোচনা কৰে৷ মুখৰ আগত সকলো নিমাত৷ কাৰণ কৈ মৰিবলৈ কাৰো মন নাথাকে৷ সেই অচিলাতে মুক (বধিৰ নহয় অৱশ্যে) ৰাইজৰ আগত কাঠৰ গদা ঘূৰাই বীৰপুৰুষৰ ভাও দিয়া নেতাৰে আমাৰ ৰাজনীতিৰ পথাৰ ভৰি পৰিছে৷ কথা কওঁতে কওঁতে এইবাৰ মহিলাসকলৰ ফাললৈ আঙুলি পোন কৰা হৈ গ’ল৷ এই কাম ইচ্ছাকৃত নে জিভা পিছলা বুজি পোৱা নাযায়৷ যিয়ে নহওক এবাৰ কোৱা কথা আৰু ধেনুৰ পৰা এৰি দিয়া কাঁড় একেই৷ ই ক’ৰবাত নহয় ক’ৰবাত আঘাত কৰিবই৷ এইবাৰ আঘাত কৰিছে মহিলাসকলৰ সম্ভ্ৰমত৷ মহিলাসকল দুখী আৰু অপমানিত হোৱাই স্বাভাৱিক৷ 

কিন্তু বাহিৰত তাৰ প্ৰকাশ বিশেষ দেখা যোৱা নাই৷ কাৰণ সামাজিক পৰিস্থিতিয়ে অসমীয়া মানুহক মানসিকভাৱে দুৰ্বল আৰু সুবিধাবাদী কৰি তুলিছে৷ বিশালসংখ্যক অসমীয়া মহিলা অনুগ্ৰহপুষ্ট হৈ থকাৰ বাবে তেওঁলোকৰ মান-অপমানৰ জ্ঞান লোপ পাইছে৷ এই কথা সঁচা যে সমাজৰ বিবিধ স্তৰত নৈতিক …লন, আৰ্থিক দুৰ্নীতি, হত্যা, ধৰ্ষণ, যৌতুক হত্যা, ডাইনী হত্যা আদি অপকাৰ্য নানা সময়ত চলি আছে৷ পুৰুষ আৰু মহিলা উভয়েই ভিন ভিন ক্ষেত্ৰত দোষী আৰু দায়ী৷ যদি কোনোবাই ‘সুবিধা লৈ’ বিশেষ ছোৱালীক চাকৰী দিছিল, সেই দোষীকেইজনক চিনাক্ত কৰি মুকলিকৈ উলিয়াই দিয়াৰ পৰিৱৰ্তে সমগ্ৰ মহিলাশ্ৰেণীক কলংকিত কৰাটো কেনেধৰণৰ সভ্যতা/ ধৰি ল’লো যে সাম্প্ৰতিক ৰাজনীতিত সভ্যতা এটা অচিনাকি শব্দ৷ নেতা-পালিনেতাৰ বাকযুদ্ধৰ ভাষা দেখি আমিও অজানিতে বহুতো নতুন কথাৰ অসভ্য ঠাঁচ শিকিছোঁ৷ কিন্তু কেতিয়া ক’ত কি ক’ব লাগে সেই জ্ঞান আমাৰ আছে৷ নিজৰ মৰ্যাদাত লাগিলে কেনেকৈ প্ৰতিবাদ কৰিব লাগে সেই কথাও আমি জানোঁ৷ কাৰণ ধুমুহাৰ ৰাতি শিল-বৰষুণ পৰিলে যি চৰায়ে উৰি গৈ নিৰাপদ ঠাইত আশ্ৰয় নলৈ ভগা বাহতে থৰ লাগি বহি থাকে, সিহঁতৰ মৃত্যু নিশ্চিত৷ অসমীয়া মহিলাৰ মৰ্যাদাত প্ৰথমজাক শিল-বৰষুণে কোবাইছেই৷ এতিয়া থৰ লাগি বহি থকাৰ সময় নহয়৷ সকলো ভাল কামৰো শলাগ ল’ব লাগে আৰু বেয়া কামৰো প্ৰতিবাদ কৰিব লাগে৷ শুধৰণিৰ বাবেও প্ৰতিবাদৰ প্ৰয়োজন৷ গতিকে এতিয়া আমাক পুতলাৰ দৰে নিৰ্বাক নাগৰিক নালাগে, যুক্তিবাদী, সচেতন, সাহসী আৰু উচিত কথাত মাত মাতিব পৰা নাগৰিকৰহে প্ৰয়োজন৷ প্ৰজা নিমাত হ’লে ৰজাঘৰৰো ভাল-বেয়াৰ ধাৰণা নোহোৱা হৈ পৰে৷ সেয়া বোধকৰো ইতিমধ্যে হৈছে৷ এনে সময়তে উচিত দিশত জন জাগৰণৰ প্ৰয়োজন৷