নিৰাশ্ৰয় বয়োবৃদ্ধৰ কথা ভবা ছাত্ৰজন

বান আৰু খহনীয়াৰ দৰে প্ৰাকৃতিক দুৰ্যোগত জোলোকা জোলোকাকৈ পানী খাই থকা বোকাখাত মহকুমাৰ মহুৰা মৌজাৰ গুটুং আৰু নিকৰি গাঁৱলৈ গৈছিলোঁ বানৰ পাছৰ পৰিস্থিতি অনুধাৱন কৰিবৰ কাৰণে৷ এক নং গৰৈমাৰী আৰু নিকৰি সংযোগী পথেৰে আমাৰ গাড়ী আগবাঢ়িল৷ গেলাবিল নৈৰ বানে অ’ত ত’ত ছিঙি থোৱা ওখোৰা-মোখোৰা পথেৰে আমি আগবাঢ়িলোঁ ৷ এটা গড়কাপ্টানী পথৰ দুৰৱস্থা দেখি বেয়া লাগিল ৷ গুটুং গাঁৱৰ মাজভাগত আমাৰ গাড়ী ৰ’লগৈ৷ মোৰ দুজনমান প্ৰাক্তন ছাত্ৰ আৰু পূৰ্বৰে চিনাকি কেইজনমান লোক দেখা পাই গাড়ীৰ পৰা নামিলোঁ৷ পথৰ কাষৰ গছৰ ছাঁত পাৰি দিয়া চকীত বহি সকলোৰে খা-খবৰ ল’লোঁ৷ গেলাবিল নৈৰ বাঢ়নি পানীয়ে কেনে প্ৰলয়ৰ সৃষ্টি কৰিছিল তাৰ বৰ্ণনা শুনি মোৰ বুকুখন কঁপি উঠা যেন লাগিল৷ সন্মুখেৰে শান্ত-শিষ্ট হৈ বৈ থকা গেলাবিল নৈৰ ফালে এবাৰ দৃষ্টি নিক্ষেপ কৰিলোঁ৷

একাদিক্ৰমে অহা তিনিটা বানৰ ভয়াবহতাৰ কথা শুনি বানৰ মাজত মানুহবোৰে কেনেদৰে দিন অতিবাহিত কৰিছিল সেয়া কল্পনা কৰি চালোঁ৷ বছৰ বছৰ ধৰি এনে অৱস্থাই হৈ থকাত মানুহবোৰ অভ্যষ্ট হৈ গৈছে৷ এক প্ৰকাৰ প্ৰলয়ংকৰী বানৰ লগত সহাৱস্থান বুলিব পাৰি৷ স্থানীয় মধ্য ইংৰাজী বিদ্যালয়ৰ প্ৰধান শিক্ষক তথা মোৰ প্ৰাক্তন ছাত্ৰজনে আমাৰ কাৰণে একো কাপ চাহৰ যোগাৰ কৰিলে৷ বানপানীৰ সমস্যাৰ কথা, গাঁও উন্নয়নৰ কথা, শৈক্ষিক উন্নয়নৰ কথা পাতি মোক ছাৰ বুলি কোৱা যুৱকজনক লগত লৈ নিকৰিলৈ বুলি যাত্ৰা কৰিলোঁ৷ আমাক গুটুং গাঁৱৰ পশ্চিম দিশত থকা পকী পুলটোৰ ওচৰলৈকে গাড়ী যাব, তাৰ পৰা নিকৰিলৈ খোজ কাঢ়ি যাব লাগিব বুলি মোৰ প্ৰাক্তন ছাত্ৰ দুজনমানে ক’লে৷ মই দেখা যাওক বুলি কৈ গাড়ীত উঠিলোঁ৷ পুনৰ ওখোৰা-মোখোৰা পথেৰে আমাৰ গাড়ী আগবাঢ়িল৷ অলপ দূৰ গৈয়ে আমাৰ গাড়ী থমকি ৰ’ল৷ গাঁওখনৰ দুয়ো দিশত তেতিয়াও পানী বিদ্যমান৷ এঘৰৰ কাষতে গাড়ীখন ৰাখি আমি তিনিও পদযাত্ৰা আৰম্ভ কৰিলোঁ৷ বানে বিধবস্ত কৰি থোৱা পকী পুলটো পাৰ হৈ পথটো বানে টুকুৰা টুকুৰকৈ  ছিঙি থোৱা আমাৰ চকুত পৰিল৷ পথৰ বানে ছিগা অংশবোৰৰ কেইবা ডোখৰত তেতিয়াও পানী ডোঙা পাতি থকা দেখা পালোঁ৷ ছিগা ডোখৰবোৰত এডাল এডাল চুটি সাঁকো দেখা পালোঁ৷ সম্ভৱ পথৰ ছিগাবোৰেৰে পানী বৈ থাকোঁতে ৰাইজে অহাযোৱাৰ সুবিধাৰ কাৰণে সাঁকোবোৰ দি লৈছিল৷ বান শুকুৱাৰ পাছত ছিগা ডোখৰকেইটাৰ কাষেৰে একোটা সৰু উপপথ ৰাইজে কৰি লৈছে অহাযোৱাৰ সুবিধাৰ কাৰণে৷ সেই কাৰণে আমি সাঁকো বগাব লগা নহ’ল৷

এনেদৰে বানে কৰা বিধবস্ত পথেৰে আমি পশ্চিম মুৱা হৈ গৈ থাকিলোঁ৷ তেনেদৰে যাওঁতে কেইবাটাও পৰিয়ালৰ বাসগৃহৰ শোচনীয় অৱস্থা দেখি মনটোৱে হাহাকাৰ কৰি উঠিল৷ স্বৰাজোত্তৰ ৭৩ বছৰৰ পাছতো এই দৰিদ্ৰ লোকসকল দৰিদ্ৰ হৈয়ে আছে৷ আধুনিক যুগৰ সা-সুবিধাৰ পৰা এইসকল লোক আজিও বঞ্চিত হৈ থকাটো অতি পৰিতাপৰ কথা৷  বানে বিধবস্ত কৰা ৰূপ প্ৰত্যক্ষ কৰি গৈ থাকোঁতে পানী বাঢ়িলে অফলা ভগাইদি পানী বাগৰাৰ শব্দ শুনি সেইফালে চকু নিক্ষেপ কৰিলোঁ৷ ওচৰৰ বিলখনৰ পৰা কোবাল গতিত শব্দ কৰি পানী গেলাবিল নৈত পৰিবলৈ বৈ আছে৷ নিকৰি জানত থকা শ্লুইচ গে’টেৰে অতি কোবাল গতিত এটা শব্দ কৰি অহৰহ পানী ওলাই থকা দেখা পালোঁ৷ শ্লুইচ গে’টৰ ওপৰত ৰৈ তিনিও ক্ষন্তেক সময় পানীৰ গতিবেগ চাই থাকিলোঁ৷  আমাৰ লগত অহা যুৱকজনে পথৰ পৰা তললৈ নামি গৈ কিবা এটা নিৰীক্ষণ কৰিলে৷ এইখন শ্লুইচ গে’টৰ কাৰণে বহুত লিখা লিখি হৈছিল৷ 

শ্লুইচ গে’টখন পাৰ হৈ পুনৰ আমাৰ পদযাত্ৰা আৰম্ভ হ’ল৷ অলপ দূৰ গৈ মূল পথটো এৰি আমি সোঁফালে ঘূৰিলোঁ৷ পথৰ দাঁতিতে এটা নামঘৰ চকুত পৰিল৷ বানে গৰকি যোৱা নামঘৰটোৰ বিধবস্ত ৰূপ দেখিলোঁ৷ এই নামঘৰটোত ধৰ্মৰ চৰ্চা অব্যাহত থাকে৷ বাৰিষা নামঘৰৰ ভেটি বুৰ যোৱাত নিয়মিত কাম-কাজবোৰ ব্যাহত হৈ আছে বুলি জানিলোঁ৷ নামঘৰ পাৰ হৈ অলপ বোকাময় হৈ থকা পথছোৱা অতিক্ৰম কৰি নিকৰিৰ লগতে সমগ্ৰ অঞ্চলটোত সমাজৰ উন্নয়নৰ কাৰণে কাম কৰা এজন ব্যক্তিৰ ঘৰত সোমালোঁগৈ৷ মানুহজনে আমালৈকে বাট চাই আছিল৷ বানে বিধবস্ত কৰা এটা বাসগৃহ৷ ঘৰটোৰ আগৰডোখৰ মাটিৰ আৰু পাছৰ ডোখৰ চাঙৰ৷ মাটিৰ মজিয়াখন তেতিয়াও সম্পূৰ্ণকৈ শুকুওৱা নাছিল৷ তেওঁৰ সৰু ড্ৰয়িং ৰূমটোত আমাক বহুৱালে গৈ৷ আমি তিনিও তাতে বহিলোঁগৈ৷ মই যাম বুলি জানি মানুহজনে খেতিপথাৰলৈকে নগ’ল৷ মাক আৰু জীয়েকক ৰোৱা ৰুবলৈ পঠিয়াই পিতা-পুত্ৰই আমালৈ অপেক্ষা কৰি আছিল৷

এই সমাজকৰ্মী লোকজনৰ ঘৰত বহি থাকোঁতে সেই অঞ্চলৰে ৰাজনীতিৰ মাজেৰে সমাজ সেৱা কৰিবলৈ ওলাই অহা মোৰ প্ৰাক্তন ছাত্ৰ এজনে মই নিকৰিত থকা গম পাই ফোন কৰিলে৷ মই কাৰ ঘৰত আছোঁ সেয়া জনাই দিয়াত অলপ পাছতে তেওঁ আমাৰ ওচৰ পালেহি৷ গ্ৰামাঞ্চলৰ নানান সমস্যাৰ কথা আমাৰ লগত আলোচনা কৰিলে৷ অতি পিছপৰা হিচাপে খ্যাতি থকা তেওঁলোকৰ অঞ্চলটোৰ উন্নয়ন কেনেদৰে কৰিব পৰা যায়, গেলাবিল নৈৰ খহনীয়াৰ স্থায়ী সমাধান, বানাক্ৰান্ত ৰাইজৰ সামগ্ৰিক উন্নয়ন কিদৰে কৰিব পৰা যায়, চিকিৎসা সেৱা কেনেদৰে উন্নত কৰিব পৰা যায়, সমগ্ৰ অঞ্চলটোৰ শৈক্ষিক উত্তৰণ কিদৰে কৰিব পৰা যায় আদি কথাবোৰে আমাৰ আলোচনাৰ মাজত ঠাই পায়৷ সামাজিক সমস্যাসমূহ, ভৌগোলিক সমস্যাসমূহ আলোচনা কৰি থকাৰ মাজতে প্ৰসংগৰ পৰা অলপ আঁতৰি মোৰ প্ৰাক্তন ছাত্ৰজনে মোৰ ফালে চাই ক’লে- ছাৰ কাম এটা কৰিব খুজিছোঁ৷ আপুনি মাত্ৰ আশীৰ্বাদ দিব৷ মই কি কাম কৰিব বিচাৰিছা বুলি সোধাত ক’লে- ছাৰ, আপুনি জানেই যে আজিকালি আমাৰ সমাজত নিজৰ পিতৃ-মাতৃক অকলশৰীয়া কৰি বিবাহৰ পাছত পুত্ৰই বোৱাৰীক লগত লৈ আঁতৰি যায়৷ বৃদ্ধ পিতৃ-মাতৃয়ে এমুঠি অন্নৰ কাৰণে হাহাকাৰ কৰিব লগা হয়,  চকুলোৰে বাট নেদেখা অৱস্থা হয়৷ বৃদ্ধ বয়সত কোনো উপাৰ্জন কৰিব নোৱাৰি তেওঁলোকে নিজৰ কপালতে চপৰিয়াই চপৰিয়াই কান্দে৷ আমাৰ তিনিখন গাঁৱত তেনেকুৱা এঘাৰহাল দম্পতী আছে৷ পুত্ৰ-বোৱাৰীয়ে অকলশৰীয়া কৰি এৰি থৈ যোৱা এই বৃদ্ধ দম্পতীকেইহালক একেলগে পেট ভৰাই এসাঁজ ভাত খুৱাই অংগবস্ত্ৰ দান দি সকলোৰে পৰা আশীৰ্বাদ ল’ম বুলি ভাবিছোঁ৷ মোৰ প্ৰাক্তন ছাত্ৰজনৰ মনপৰশা আৰু সমাজৰ উত্তৰণত অহা পৰিকল্পনা শুনি মই তাৰ ফালে ‘ৰ’ লাগি চাই থাকিলোঁ৷ এসময়ত মোৰ হাতত দুচাট-এচাট খোৱা প্ৰাক্তন ছাত্ৰজনৰ এনে অতি উত্তম আৰু আদৰণীয় পৰিকল্পনাৰ কথাই মোৰ অন্তৰাত্মাত খুন্দা এটা মাৰিলে৷ মই তাক হিয়া উজাৰি আশীৰ্বাদ দিলোঁ৷