দুই সাগৰৰ অপূৰ্ব মিলনক্ষেত্ৰ ধনুচকোদী

ভাৰত এখন বৈচিত্ৰ্যপূৰ্ণ দেশ তথা প্ৰকৃতি আৰু মানুহ দুয়োটাৰ দ্বাৰা আশ্চৰ্যকৰ সৃষ্টিসমূহৰ পৰিপূৰ্ণ এখন সমৃদ্ধ দেশ৷ এফালে যদি সাগৰৰ পৰা পাৰ্বতমালালৈ বিশাল দৃশ্যপট, আনফালে আকৌ ভাষা, সাহিত্য-সংস্কৃতি আৰু চমৎকাৰ ইতিহাসৰাজিয়ে প্ৰাধান্য লাভ কৰিছে৷

ধনুচকোদী এনে এখন স্থান য’ত প্ৰকৃতি আৰু মানুহ এক হৈ পৰিছে৷ ধনুচকোদী ভাৰতৰ শেষ প্ৰান্ত তথা দক্ষিণ ভাৰতৰ তামিলনাডুৰ ৰামেশ্বৰম জিলাৰ পেম বেন দ্বীপৰ অন্তৰ্গত এখন অখ্যাত চহৰ৷ কিন্তু ঐতিহাসিকভাৱে এই চহৰখন অতি তাৎপৰ্যপূৰ্ণ৷ ৰামেশ্বৰমৰ পৰা ইয়াৰ দূৰত্ব মাত্ৰ ২০ কিলোমিটাৰ৷ এতিয়াও সৰহসংখ্যক লোকেই এই চহৰখনৰ বিষয়ে অজ্ঞাত৷ আমিও চহৰখনৰ বিষয়ে বিশেষ জনা নাছিলোঁ৷ ২০১৩ চনত দক্ষিণ ভাৰতৰ মহাবলিপুৰমত আমাৰ পুত্ৰৰ ৰোয়িঙৰ  ৰাষ্ট্ৰীয় খেলত অংশ লোৱাৰ উদ্দেশ্যে যাবলগীয়া হোৱাত দক্ষিণ ভাৰতৰ কিছু স্থান চেন্নাই, মাদুৰাই, কন্যা কুমাৰী, পুডুচেৰী ভ্ৰমণ কৰি আৰু শেষত ৰামেশ্বৰমত উপস্থিত হ’লোঁ৷ উদ্দেশ্য আছিল ৰামেশ্বৰমত থকা বিখ্যাত জ্যোতিৰ্লিংগ দৰ্শন কৰা আৰু ৰে’লেৰে অভিযান্ত্ৰিক আশ্চৰ্য পামবেন দলঙৰ ওপৰেদি এবাৰ ভ্ৰমণ কৰা৷ ভাৰতৰ ভিতৰত এই দলংখনেই সাগৰৰ ওপৰত নিৰ্মাণ কৰা প্ৰথম আৰু দ্বিতীয় দীৰ্ঘতম দলং৷ উল্লেখ্য, এই বিখ্যাত দলংখন বলীউডৰ অতি জনপ্ৰিয় ছবি ‘চেন্নাই এক্সপ্ৰেছ’ত সুন্দৰকৈ দেখুওৱা হৈছিল৷ এই ছবিখন চোৱাৰ পাছত দলংখনৰ প্ৰতি আকৃষ্ট হৈছিলোঁ আৰু ইয়াৰ অভিজ্ঞতা লোৱাৰ হেঁপাহ মনতে পুহি ৰাখিছিলোঁ৷ সময়ত এই আশা পূৰ্ণ হ’ল৷ মাদুৰাইৰ পৰা ৰামেশ্বৰমলৈ ৰে’লেৰে এই ঐতিহাসিক দলংখনৰ মাজেৰে ভ্ৰমণ কৰা সময়ত লাভ কৰা সাগৰীয় প্ৰাকৃতিক সৌন্দৰ্যৰ অনুভূতি হৃদয়স্পৰ্শী আছিল৷ এই অনুভূতিৰ লগত আমাৰ শৰাইঘাট দলঙৰ ওপৰেদি কৰা ৰে’লযাত্ৰাৰ কিছু যেন সাদৃশ্য অনুভৱ কৰিলোঁ৷

ৰামেশ্বৰমৰ জ্যোতিৰ্লিংগ দৰ্শনৰ পাছত আমি যেতিয়া স্থানীয় লোকৰ পৰা ধনুচকোদী ঠাইখনৰ বিশেষত্ব আৰু ইয়াৰ ৰোমাঞ্চকৰ যাত্ৰাৰ বিষয়ে অৱগত হোৱাত ঠাইখন চাবলৈ উৎকণ্ঠিত হৈ পৰিলোঁ৷ মোৰ স্বামী আৰু মই সেই সুযোগ গ্ৰহণ কৰিলোঁ৷ আমাৰ দক্ষিণ ভাৰত ভ্ৰমণ কিছু দীঘলীয়া হোৱা বাবে পুত্ৰ-কন্যাই অলপ ভাগৰুৱা অনুভৱ কৰাত তেওঁলোকে হোটেলতে জিৰণি লৈ থাকিল৷ আমি এখন জীপগাড়ীৰে সাগৰৰ পানী আৰু বালিৰ মাজে মাজে ওখোৰা-মোখোৰা পথেৰে যাত্ৰা কৰি ধনুচকোদীত উপস্থিত হ’লোঁ৷ আমাৰ যাত্ৰাপথত জীপগাড়ীৰ চালকজনেই গাইডৰ দৰে সহায় কৰিলে৷ তেওঁ অঞ্চলটোৰ বিষয়ে বিভিন্ন বাতৰি দিয়াৰ লগতে ভাৰত গৌৰৱ তথা প্ৰাক্তন ৰাষ্ট˜পতি প্ৰয়াত এ পি জে আব্দুল কালামৰ বাসভৱনটোও দেখুৱাই দিয়াত যথেষ্ট আনন্দিত আৰু গৌৰৱ অনুভৱ কৰিলোঁ৷

প্ৰকৃতিৰ চমৎকাৰ সৃষ্টিসমূহৰ ভিতৰত ধনুচকোদী বীচ্ছত সৃষ্টি হোৱা দুই সাগৰ ক্ৰমে ভাৰত মহাসাগৰ আৰু বংগোপসাগৰৰ সংগমৰ দৃশ্য এক অপূৰ্ব সৃষ্টি৷ এফালে, ভাৰত মহাসাগৰৰ পৰিষ্কাৰ নীলা পানী আৰু আনফালে বংগোপসাগৰৰ সেউজীয়া শান্ত পানীৰ মিলনে এক শ্বাসৰুদ্ধ পৰিৱেশৰ সৃষ্টি কৰিছে৷ এনেকুৱা লাগিছে যেন প্ৰকৃতিয়ে ৰং মিহলি কৰিবলৈ আৰু এখন ধুনীয়া ছবি আঁকিবলৈ চেষ্টা কৰি আছে৷ এই সংগমৰ জলৰাশি স্পৰ্শ কৰি এক অনাবিল আনন্দ লাভ কৰিলোঁ৷ অনুভৱ কৰিলোঁ যেন প্ৰকৃতি আৰু মানুহ এক হৈ গৈছে৷ তামিল ভাষাত এই সংগমক Arichal Munai বুলি কোৱা হয়৷ ওপৰত উল্লেখ কৰিছোঁ যে পৌৰাণিকভাৱেও ধনুচকোদী চহৰখন যথেষ্ট তাৎপৰ্যপূৰ্ণ৷ প্ৰবাদ মতে, ৰামচন্দ্ৰই সীতাক উদ্ধাৰৰ বাবে লংকালৈ যাবলৈ এই স্থানৰ পৰাই বান্দৰ সেনাৰ সহায়ত সাগৰৰ ওপৰত প্ৰাকৃতিকভাৱে অৰ্থাৎ কেৱল পাথৰেৰে দলং সাজি উলিয়াইছিল, যাক ‘ৰামসেতু’ বুলি জনা যায়৷ ইয়াৰ বাসিন্দাসকলে বিশ্বাস কৰে যে কোনোবা এটা প্ৰান্তৰ পৰা ৰামসেতুৰ কিছু ধবংসাৱশেষ দেখিবলৈ পোৱা যায়৷ ধনুচকোদীৰ পৰা শ্ৰীলংকাৰ দূৰত্ব মাত্ৰ ৩১ কিঃমিঃ৷ সীতা উদ্ধাৰৰ পাছত বিভীষণে ৰামচন্দ্ৰক ৰামসেতু ভাঙি দিবলৈ অনুৰোধ কৰাত ৰামচন্দ্ৰই ধনু-কাঁড়েৰে দলংখন ভাঙি দিলে৷ ধনুৰ দ্বাৰা দলংখনৰ সমাপ্ত হোৱা বাবে ঠাইখনৰ নাম ধনুচকোদী হোৱা বুলি লোকবিশ্বাস আছে৷ ৰামসেতুক Adam'ব্দ bridge হিচাপেও জনা যায়৷ NASট্টই এই দলংখন নিৰ্মাণ কৰা সময় আৰু দলংখনত ব্যৱহাৰ কৰা পাথৰ আদিৰ বিষয়ে যথেষ্ট গৱেষণা কৰিছে৷ তেওঁলোকে তাত সাগৰৰ তলত ছবিৰ যোগেদি দলঙৰ স্থিতিৰো চিহ্ন বা আভাস পোৱা বুলি জনা গৈছে৷ ব্ৰিটিছ আমোলত ধনুচকোদী চহৰখনৰ অতি গুৰুত্ব আছিল৷ ইয়াত থকা বন্দৰ, ৰে’ল ষ্টেচন, ডাকঘৰ, গিৰ্জা, মন্দিৰ, মৎস্যপালন ব্যৱসায়-বাণিজ্যৰে পৰিপূৰ্ণ এখন ব্যস্ত চহৰ আছিল৷ কিন্তু ১৯৬৪ চনত ৰামেশ্বৰমত হোৱা প্ৰচণ্ড ঘূৰ্ণী বতাহৰ ফলত ধনুচকোদী চহৰখন একেবাৰে ধবংস হৈ যায়৷ বহু লোকৰ মৃত্যুৱে চহৰখন মৰিশালীত পৰিণত কৰিলে৷ চৰকাৰে চহৰখনক ভূতৰ চহৰ হিচাপে ঘোষণা কৰিলে৷ বহুদিনলৈ এই চহৰখন পৰিত্যক্ত হৈ আছিল৷ বহু বছৰৰ পাছত বৰ্তমান চৰকাৰ আৰু ৰাইজৰ সহযোগত চহৰখন পৰ্যটকৰ বাবে মুকলি কৰি দিছে৷ উল্লেখ্য, পৰ্যটকৰ বাবে প্ৰকৃতিৰ স্বৰ্গসদৃশ সৃষ্টিৰাজিয়ে ধনুচকোদীৰ নিজস্ব আকৰ্ষণ৷ কৃত্ৰিমতা, যান্ত্ৰিকতা, আধুনিকতা আদিৰ পৰা এতিয়াও বহু আঁতৰত৷ মৎস্যপালন আৰু মৎস্য ব্যৱসায় এই অঞ্চলৰ লোকৰ প্ৰধান জীৱিকা৷ মানুহৰ জীৱনী শক্তিৰ অন্যতম মাধ্যম হৈছে ভ্ৰমণ আৰু ভ্ৰমণ যদি সফল হয় তেতিয়াহ’লে তাৰ আনন্দই সুকীয়া৷ আমাৰো ধনুচকোদী ভ্ৰমণ এনে এক স্মৰণীয় ভ্ৰমণ, ইয়াৰ স্মৃতি আমাৰ হূদয়ৰ মণিকোঠাত সদায়ে সজীৱ হৈ থাকিব৷