ৰাজনীতিৰ অলিয়ে-গলিয়ে [৭]

অসম আন্দোলনৰ সময়ৰ পৰাই অসমীয়া মধ্যবিত্তৰ আদৰ্শ আৰু সামাজিক মূল্যবোধ থানবান হৈ যায়৷ তাৰপাছত কেইবাটাও দশকৰ নিৰন্তৰ অস্থিৰতা, নিৰাপত্তাহীনতা, দমন, ত্ৰাস আৰু ৰক্তপাতে অসমীয়া মধ্যবিত্তক ক্ৰমশঃ অসংবেদনশীল আৰু সুবিধাবাদী কৰি তুলিলে৷ কলকাতাৰ পৰা পৰিচিত সাংবাদিক এজনে ফোন কৰিছিল– মোৰ এজন বন্ধু অসমলৈ গৈ আছে, তোমাৰ সৈতে যোগাযোগ কৰিব৷ তোমাৰ ফোন নম্বৰ দিছোঁ৷ বাই দ্য ৱে’, তেওঁ চেনেল ফ’ৰৰ সাংবাদিক৷

পাছৰ সপ্তাহত গুৱাহাটী আহি পালেহি জেড পেজলী৷ তেওঁ এয়াৰপ’ৰ্টৰ পৰাই মোক ফোন কৰিলে আৰু পোনে পোনেই আহি মোক লগ ধৰিলেহি৷ ত্ৰিশোধবৰ্ এজন অষ্ট্ৰেলিয়ান৷ সোণালী চুলি, চাবুকৰ দৰে শৰীৰ৷ মোক পূৰ্বেই জনোৱা হৈছিল যে পেজলী লণ্ডনৰ চেনেল ফ’ৰৰ  জ্যেষ্ঠ প্ৰতিবেদক৷ তেওঁৰ এয়াই প্ৰথম ভাৰত ভ্ৰমণ৷ পেজলীয়ে মোক জনালে, তেওঁ আহিছে উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলকে ধৰি ছাউথ-ইষ্ট এছিয়াৰ অস্থিৰতাক লৈ চেনেল ফ’ৰত এখন ডকুমেণ্টৰী কৰাৰ বাবে৷ কি কি কথা সামৰিলে পৰিস্থিতিটো ফুটি উঠিব? একৈছ শতিকাৰ প্ৰথম দশক৷ তেতিয়া অসমত আলফাৰ ৰাজত্ব, এদিন যদি অপহৰণ, পিছদিনা বিস্ফোৰণ৷ কাৰ গুলীত কোন ৰক্তাক্ত হৈ বাগৰি পৰিছে হিচাপ নাই৷

জেড পেজলীক মই ক’লোঁ যে তেওঁ নতুন প্ৰজন্মৰ কেইজনমান ৰাজনৈতিক নেতা, শিক্ষাৰ্থী আৰু মানৱ অধিকাৰ কৰ্মীৰ সৈতে কথা পাতিব পাৰে৷ চীফ মিনিষ্টাৰৰ ইণ্টাৰভিউ এটাও ল’ব পাৰে৷ তোমালোকৰ চীফ মিনিষ্টাৰজন খুব গুৰুত্বপূৰ্ণ নেকি? পেজলীৰ প্ৰশ্ন৷ মই ক’লোঁ, হি ইজ হেড অৱ দ্য ষ্টেট৷ আন সাংবাদিকৰ দৰে মুখ্যমন্ত্ৰীৰ সাক্ষাৎগ্ৰহণক পেজলীয়ে অগ্ৰাধিকাৰ দিয়া নাছিল৷ বিভিন্ন ঠাইত ঘূৰি ফুৰি তেওঁ ছাত্ৰ-ছাত্ৰীৰ পৰা খেতিয়কলৈ বিভিন্নজনক সাক্ষাৎ কৰিলে৷ একেবাৰে শেহৰ পিনেহে তেওঁ চীফ মিনিষ্টাৰৰ সৈতে কথা পতাৰ আগ্ৰহ প্ৰকাশ কৰিলে৷ মই মুখ্যমন্ত্ৰীৰ সৈতে পেজলীৰ সাক্ষাতৰ ব্যৱস্থা কৰি দিলোঁ৷ মোৰ কাৰ্যালয়ৰে এজন সাংবাদিকক গাইড হিচাপে আৰু ঘন কলিতা নামৰ পিয়ন এজনক কেমেৰা-ট্ৰাইপড আদি কঢ়িয়াবৰ বাবে দিলোঁ৷ ঘন অৱশ্যে নিজেই ‘চাহাব’ৰ সৈতে কাম কৰাত খুব আগ্ৰহী আছিল, তদুপৰি তেওঁ মোক বাৰে বাৰে কৈ আছিল যে তেওঁ আজিলৈকে কোনো জীৱন্ত মুখ্যমন্ত্ৰী দেখা নাই, গতিকে এই সুযোগটো এৰিব নোখোজে৷ জীৱন্ত মুখ্যমন্ত্ৰী মানে? অৰ্থাৎ ঘনই এইপৰ্যন্ত মুখ্যমন্ত্ৰীসকলক ফটোতহে দেখিছে, মুখামুখিকৈ কাকো লগ পোৱা নাই৷ মুখ্যমন্ত্ৰী প্ৰফুল্ল মহন্তৰ বাসভৱনৰ পৰা টীমটো ওভতাৰ পাছত গম পালোঁ, ঘনই মুখ্যমন্ত্ৰীক কোঠাত দেখিয়েই জোতা-মোজা খুলি পোনেই ভৰিত ধৰি সেৱা জনালেগৈ৷ মহন্ত হেনো উচপ খাই উঠিল৷ পাছত পেজলীয়েও মোক সুধিলে, Why he kissed the Minister’s leg? মই ক’লোঁ, ভৰিত চুমা খোৱা নাই হে, সন্মান জনাই সেৱা কৰিছে আৰু৷ কিন্তু তোমাক মুখ্যমন্ত্ৰীয়ে কি ক’লে? পেজলীয়ে ঈষৎ হাঁহি ক’লে– Your chief minister is a thinking person. খুব বেছি কথা নক’লে৷ অসমৰ ৰাস্তা-ঘাট ইমান বেয়া কিয় বুলি পেজলীয়ে সোধোঁতে হেনো মহন্তই বহু সময় ভাবি দুটা শব্দৰে উত্তৰ দিলে– Due to flood!

এসপ্তাহমানৰ পাছত পেজলীয়ে মোক জনালে যে তেওঁ ভূটান সীমান্তলৈ যাব৷ কিছু ক’ভাৰেজ কৰি আহিব! কিন্তু ৰাস্তা-ঘাট চিনি পোৱা, সপ্ৰতিভ এজন ঘনিষ্ঠ মানুহক তেওঁৰ সংগী হিচাপে দিবলৈ মোক অনুৰোধ জনালে৷ ভ্ৰাতৃপ্ৰতিম সাংবাদিক নৱ সেই সময়ত ফ্ৰী আছিল, তেওঁকে পেজলীৰ সৈতে পঠিয়াই দিলোঁ৷ তেওঁলোক উভতি আহিল প্ৰায় এসপ্তাহ পাছত৷ কি পালা? কি কৰিলাগৈ? পেজলীয়ে হাঁহি হাঁহি মোক কয়, Oh! Naba is so timid. এদিন নৱ আহিলত মই কি হৈছিল সুধিলোঁ৷ নৱই মোক একেবাৰে মৰিবলৈ পঠিয়াইছিলহে বুলি কাহিনীটো কওঁতেহে মই কাণ্ডটো বুজিলোঁ৷ পেজলী গৈ গৈ  দুৰ্গম ৰাস্তাৰে একেবাৰে ভূটান সোমালগৈ৷ কি যোগাযোগত নাজানো, আলফাৰ দুটামান ল’ৰা আহি হেনো পেজলীক আগবঢ়াই নিলেহি৷ ভূটানৰ পাহাৰত আলফাৰ গোপন শিবিৰত অতিথিৰ দৰে থাকিল দুয়ো৷ শিবিৰত আলফা সদস্যৰ কুচকাৱাজ, অস্ত্ৰ প্ৰশিক্ষণ, আনকি ভাৰতীয় সেনাৰ সৈতে সংঘৰ্ষৰ ভিডিঅ’ও ল’লে৷ নৱ ঠাকুৰীয়াৰ ভাষাত– পেজলীৰ কাণ্ড-কাৰখানা মাৰাত্মক৷ গছ-গছনিৰে ভৰা থিয় পাহাৰত আলফাৰ শিবিৰ, তলৰ ৰাস্তাৰে ভাৰতীয় সেনাৰ টহলদাৰী ট্ৰাক৷ পেজলীয়ে আলফাৰ ল’ৰাবোৰক ইণ্ডিয়ান আৰ্মীলৈ গুলীয়াবলৈ কয়, প্ৰত্যুত্তৰত জাঁয়ে জাঁয়ে গুলী উৰি আহে সেনাৰ পিনৰ পৰা৷ এই ধাৰাসাৰ গুলীৰ বৰষুণৰ মাজত চুঁচৰি-বাগৰি পেজলীয়ে কেমেৰাৰে দৃশ্যগ্ৰহণ কৰে৷ স্বাভাৱিকতে আতংকিত হৈ নৱৰ জীৱ উৰি যোৱাৰ উপক্ৰম৷ 

যি কি নহওক, জেড পেজলীয়ে ভূটানৰ পৰা উভতি আহিয়েই লৰালৰিকৈ গুৱাহাটী এৰিলে৷ তেওঁ লণ্ডনলৈ উভতি যাব৷ বিদায়ৰ পূৰ্বে মোক আলিংগন কৰি ক’লে, বহুত ধন্যবাদ! ই-মেইল কৰিম, ফোন নম্বৰো দি আছোঁ৷ 

কেইমাহমানৰ পাছত অসমৰেই নহয়, ৰাষ্ট্ৰীয় সংবাদ মাধ্যমতো হুলস্থূল লাগিল৷ আলফাই ৰাষ্ট্ৰসংঘত নিজৰ দাবী উত্থাপন কৰিছে৷ সম্ভৱতঃ অৰবিন্দ ৰাজখোৱাৰ নেতৃত্বত সংগঠনটোৰ এটা দলে জেনেভাত অসমৰ স্বাধীনতাৰ সপক্ষে বক্তৃতা দিছিল৷ ইয়াৰ লগতে প্ৰদৰ্শন কৰা হৈছিল আলফা সন্দৰ্ভত এখন তথ্যচিত্ৰও, য’ত অসমীয়া মানুহৰ মতামতৰ উপৰি আলফাৰ সাংগঠনিক কাম-কাজ আৰু সামৰিক শিবিৰৰ সদস্যসকলৰ জীৱনযাত্ৰাকে ধৰি ভাৰতীয় সেনাৰ বিৰুদ্ধে সংঘৰ্ষও দৃশ্যায়ন কৰা হৈছে৷ অসমলৈ গৈ তথ্যচিত্ৰখন নিৰ্মাণ কৰিছে টিম ৱাইজ নামৰ এজন সাংবাদিকে৷ এইবাৰ মোৰ স্তম্ভিত হোৱাৰ পাল৷ জেড পেজলীয়ে তেন্তে মোক মিছা কৈ গ’ল! প্ৰায় কুৰিটা দিন মোৰ লগতে থাকি তেওঁ কি চতুৰালিৰে আলফাক লৈ তথ্যচিত্ৰ নিৰ্মাণ কৰি গ’ল! পাছত গম পালোঁ এই অভিযানৰ বাবে পেজলীয়ে সেই দিনতে আলফাৰ পৰা ২৫ লাখমান টকা লৈছিল৷ হয়তো গোটেই কাণ্ডটোত মোক ব্যৱহাৰেই কৰা হ’ল৷ মোৰ আঁৰত থাকি তেওঁ সেনা-পুলিচৰ চকুত নপৰাকৈ থাকিল৷ পেজলী এজন প্ৰফেছনেল তথ্যচিত্ৰ নিৰ্মাতা৷ বহু নিষিদ্ধ সংগঠনৰ হৈ কাম কৰিছে৷ আলফাৰ পূৰ্বে একেদৰেই এলটিটিইক লৈও তেওঁ তথ্যচিত্ৰ কৰিছে– দৰাচলতে বিদ্ৰোহী সংগঠনবোৰে বিদেশত প্ৰচাৰৰ বাবে পেজলীহঁতৰ দৰে প্ৰফেছনেলৰ সহায় লয়৷

বহুদিনৰ পাছত ছিডনীৰ পৰা পেজলীৰ ফোন আহিল৷ মই সুধিলোঁ, আকৌ ভাৰতলৈ আহিছা নেকি? নাই নাই৷ পেজলীয়ে হাঁহি ক’লে, এইবাৰ গ’লে ইণ্ডিয়ান গৱৰ্নমেণ্টে মোক আৰু ঘূৰি আহিবলৈ নিদিব! দুই-এটা কথা পতাৰ পাছত ফোন থোৱাৰ পূৰ্বে মই সুধিলোঁ– Tell me honestly who you are? Zed Pezly or Tim Wise? উত্তৰ নাহিল, সিমূৰত মাথোঁ ক্ষীণ হাঁহিৰ শব্দ শুনা পালোঁ৷

এলটিটিইৰ কথা ওলাওঁতেই মনত পৰিছে নাডাৰাজা ৰৱিৰাজৰ কথা৷ আমেৰিকাত ২০০৪-২০০৫ চনত কনফ্লিক্ট ৰিজল্যুচনৰ বিষয়ে এটা পাঠ্যক্ৰম কৰিছিলোঁ৷ শ্ৰীলংকাৰ ৰৱিৰাজ আছিল আমাৰ দক্ষিণ-পূব এছিয়াৰ দলটোত৷ হাঁহিমুখীয়া, খোলা মনৰ ৰৱিৰাজৰ সৈতে খুব সোনকালেই বন্ধুত্ব হৈ গ’ল৷ কিন্তু কেইদিনমানৰ পাছতহে গম পালোঁ যে ৰৱিৰাজ শ্ৰীলংকাৰ এজন গুৰুত্বপূৰ্ণ ব্যক্তি৷ তেওঁ এজন তামিল নেতা, আইনজীৱী আৰু জাফনাৰ মেয়ৰ৷ তামিল নেচনেল এলায়েঞ্চ, যিটো দলৰ এলটিটিইৰ প্ৰতি প্ৰচ্ছন্ন সমৰ্থন আছে, সেই দলৰ ৰৱিৰাজ একমাত্ৰ সাংসদ৷ শ্ৰীলংকাৰ সংসদত জাফনাক প্ৰতিনিধিত্ব কৰে ৰৱিৰাজে৷

আমেৰিকাত থকা প্ৰায় এটা মাহত ৰৱিৰাজে প্ৰায়েই মোক ভাত ৰান্ধি খুৱাইছিল৷ কণ্টিনেণ্টেল তেওঁৰ অপছন্দ, ভাতৰ ব্যৱস্থা কৰা হৈছিল গেষ্ট হাউছৰ ৰূমতে৷ মই এলেহুৱা মানুহ, মোৰ দ্বাৰা ৰন্ধামেলা নহ’ব৷ সেয়ে ভাগ পাইছিলোঁ ময়ো৷ 

মোৰ হাতত ম’বাইল ফোন আছিল, ৰৱিৰাজে কেতিয়াবা মোৰ ফোনেৰেই জাফনাত থকা তেওঁৰ পত্নীৰ সৈতে কথা পাতিছিল৷ কথাই কথাই তেওঁ মোক সুধিছিল, ভাৰতৰ সাংসদসকলৰ হেনো বহুত সুবিধা, ভাত্তা, ঘৰ-গাড়ী, বিমান ভাৰা সকলো ফ্ৰী৷ দৰমহা, ভাত্তা আদিও বহুত৷ আমাৰ শ্ৰীলংকাৰ সাংসদৰ বাবে সিমানবোৰ কিন্তু সুবিধা নাই৷ মই বুজিলোঁ, বিদেশলৈ ম’বাইল ফোন ৰৱিৰাজে খৰচ বাঢ়িব বুলিয়েই অনা নাই৷ মোৰ সহায়ত তেওঁ যেন কৃতজ্ঞ৷ এবাৰ আমি এলিছ [Ellis] আইলেণ্ডলৈ যাওঁতে তেওঁ  শ্ৰীলংকান তামিল ল’ৰা দুজনে কফী বিক্ৰী কৰি থকা দেখিলে৷ ইমান দূৰত আপোন মানুহ লগ পালোঁ বুলি ৰৱিৰাজে আৱেগিক হৈ দুয়োকে সাবটি ধৰিলে৷ জেপত থকা ডলাৰকেইটাও উলিয়াই দি দিলে৷

ঘনিষ্ঠতা যেতিয়া বাঢ়িলেই, মই এদিন লাহেকৈ সুধিলোঁ, প্ৰভাকৰণক কেতিয়াবা লগ পাইছানে? পাইছোঁ কেইবাৰমান৷ বৰ কঠোৰ মানুহ৷ ৰৱিৰাজক হেনো প্ৰভাকৰণে এবাৰ সংগঠনৰ শিবিৰৰ বাবে টেলিভিছন কেইটামান দিবলৈ ক’লে৷ ৰৱিৰাজে কোনোৰকম হিচাপ মিলাই কোৱামতে দিলেও৷ কিন্তু এদিন এলটিটিইৰ সাধাৰণ সদস্য দুজনমান আহি তেওঁক টিভিৰ আনুষংগিক যন্ত্ৰপাতি অৰ্থাৎ ডিস্ক আদি লগত কিয় দিয়া নাই বুলি অলপ টানকৈ গাত লগাকৈয়েই ক’লে৷ এদিন প্ৰভাকৰণক লগ পাওঁতে ৰৱিৰাজে এই অপমানজনক আচৰণৰ কথাটো জনালে৷ একে ফৈদৰ সাংসদজনৰ এই অনুযোগ গুৰুত্ব নিদি প্ৰভাকৰণে হেনো ক’লে, তোমালোকে চহৰত গাড়ী-মটৰ লৈ বাধাহীনভাৱে ঘূৰি ফুৰিব পাৰিছা৷ মোৰ ল’ৰাহঁতে শ্ৰীলংকান আৰ্মীৰ পৰা প্ৰাণ বচাই জংঘলত সোমাই আছে, স্বাধীনতাৰ বাবে যুঁজিছে; ক’লেই যেনিবা তোমাক এদিন কিবা এটা টানকৈ, কি হ’ল তাতে!

আমেৰিকাৰ পৰা ওভতাৰ পাছত ৰৱিৰাজৰ সৈতে মোৰ যোগাযোগ চলি থাকিল৷ মাজে মাজে অসমলৈ পৰিয়াল লৈ ফুৰিবলৈ অহাৰ ইচ্ছাৰ কথাও কয়, ভাল বাজেট-হোটেল কি আছে সোধে৷ কিন্তু ৰৱিৰাজক আৰু লগ পোৱা নহ’ল৷ এদিন দিল্লীৰ পৰা আহি আছোঁ, বিমানত ‘টাইমছ অৱ ইণ্ডিয়া’খনৰ পাত লুটিয়াই থাকোঁতে চমকি উঠিলোঁ– Srilankan MP shot dead! কলম্বোৰ পাৰ্লিয়ামেণ্ট চৌহদতে অজ্ঞাত আততায়ীয়ে সাংসদ নাডাৰাজা ৰৱিৰাজক কেইবাজাঁই গুলীৰে হত্যা কৰে৷ 

মই জনা নাছিলোঁ, সেয়াই আৰম্ভণি৷ ৰৱিৰাজক হত্যা কৰিছিল শ্ৰীলংকাৰ চৰকাৰী গুপ্তঘাতকেই৷ তাৰপাছত লাহে লাহে সংগঠিত ৰূপত এলটিটিই নেতা-সদস্যকেই নহয়, হাজাৰ হাজাৰ তামিলক নিঃশেষ কৰা হ’ল৷ শ্ৰীলংকান সেনাৰ এই নৰমেধত এল টি টি ইৰ সেনাধ্যক্ষ প্ৰভাকৰণকতো হত্যা কৰা হ’লেই, তেওঁৰ পত্নী আৰু কন্যাকো ধৰ্ষণ কৰি বীভৎসভাৱে হত্যা কৰিলে৷ শ্ৰীলংকাত তামিলৰ আৰু একো বাচি নাথাকিল, দ্বিতীয় শ্ৰেণীৰ নাগৰিকৰ দৰে মাথোঁ মানুহবোৰ জীয়াই থাকিল৷ বন্ধু ৰৱিৰাজক হত্যাই আছিল তামিল ইলমৰ স্বপ্ন মষিমূৰৰ ‘শেষৰ আৰম্ভণি’৷

কি সময় যে পাৰ কৰি আহিছোঁ! বতাহত উৰি ফুৰিছিল উত্তপ্ত বুলেটবোৰ৷ কাৰ ঠিকনা সেই বুলেটত লিখা থাকে ঠিক নাই৷ কেঁচা হাতেৰে বোমা বনাবলৈ গৈ হাততে ফুটি কিমান যে চফল অসমীয়া ডেকাৰ মৃত্যু হ’ল, মাথোঁ শ্বহীদ ঘোষণা কৰি সেই ক্ষত মচিব পৰা নাযায়৷

এবাৰ আলফালৈ যোৱা যুৱক এজনৰ সৈতে কথা পাতিছিলোঁ৷ ল’ৰাজনৰ লগত পূৰ্বে চিনাকি আছিল, মাজে মাজে কবিতা লিখি বাতৰিকাকতৰ কাৰ্যালয়ত প্ৰকাশৰ বাবে দিবলৈ আহিছিল৷ কবিতা লিখা সেই ২৩-২৪ বছৰীয়া ল’ৰাটোনো উগ্ৰপন্থী হ’ল কেনেকৈ? স্বাধীনতাৰ স্বপ্ন, ৰোমাণ্টিকতা, ক্ষোভ নে হতাশা? 

মই সোধোঁ-নোসোধোঁকৈ সুধিলোঁ– তোমাৰতো আলফাত দুবছৰমানেই হ’ল, তুমি নিবিচৰা বহু কামেই হয়তো কৰিবলগীয়া হৈছে? 

– এতিয়া আৰু সেইবোৰ কথা ভবা নাই দাদা, জীৱনে অন্য পথ লৈছে৷ ল’ৰাজনে অলপ সময় ৰৈ ক’লে, মানুহ মাৰিবলৈও হাত নকঁপা হৈছে৷ 

– কি কোৱা? 

– এবাৰ শিবিৰত আছোঁ৷ বাহিৰৰ পৰা আমাৰ জ্যেষ্ঠ নেতা কেইজনমান আহিছে৷ সকলো তৎপৰ হৈ আছোঁ৷ কিবা এটা গণ্ডগোল কৰাৰ বাবে এজন ব্যৱসায়ীক শিবিৰলৈ আনি বন্দী কৰি থোৱা আছিল, এৰি দিয়াৰ কথাও আছিল কেইদিনমানৰ পাছত৷ পিছে আমাৰ লীডাৰবোৰ অহাৰ বাবে ব্যৱসায়ীজনক শিবিৰৰ পিছফালৰ কুঁৱা এটাত পেলাই ৰখা হ’ল৷ মোক বচাওক ঔ– বুলি ব্যৱসায়ীজনে কুঁৱাৰ ভিতৰৰ পৰাই চিঞৰি থাকে৷ পানী কঁকাললৈকে থাকিলেও কুঁৱাৰ তলিত উশাহ লোৱাত কষ্ট হয়৷ এদিন ৰাতি ব্যৱসায়ীজনৰ চিঞৰ খুব বেছি হোৱাত শিবিৰৰ ইনচাৰ্জজনে লীডাৰসকলে আমনি পাব বুলি মোক নিৰ্দেশ দিলে, যা সেইটোক মাৰি থৈ আহ! মই গ’লোঁ কুঁৱাটোৰ কাষলৈ, মানুহজনে তালফাল লগাই আছে৷ ছাৰহঁতে আমনি পাইছে৷ ৰিভলভাৰটো উলিয়াই মই অস্পষ্ট আন্ধাৰৰ মাজতে তাক গুলীয়ালোঁ৷ মানুহটোৱে অস্ফুট আৰ্তনাদ কৰি পানীত বুৰি গ’ল৷ আৰু কিয় জানো, হয়তো বতাহ ওলাই যোৱাৰ বাবেই সি পিন্ধি থকা বগা ছাৰ্টটোৱে কিছু সময় ধপ্‌ধপাই থাকিল৷ জোনৰ পোহৰত সেই অৰ্ধস্পষ্ট মৃত্যুদৃশ্যৰ অকলে মই সাক্ষী হৈ ৰওঁ৷ সেয়াই মোৰ হাতেৰে প্ৰথম নৰহত্যা৷  কেইবানিশা মই শুব নোৱাৰিলোঁ– কাণত বাজি থাকে সেই ধপ্‌ধপনি৷ কিন্তু লাহে লাহে সকলো সহজ হৈ আহিল৷ 

ভাতসাঁজৰ বাবে মাগুৰ মাছ এটা মাৰিব নোখোজা অসমীয়া মানুহ কেনেকৈ ইমান হিংস্ৰ হৈ উঠিল! মোৰ মনত আছে নাৰায়ণপুৰৰ এটা দৃশ্য৷ বাছষ্টেণ্ডৰ ওচৰৰ গছ এজোপাত এজন মানুহক গজাল মাৰি ওলোমাই থোৱা হৈছে৷ এজন স্থানীয় আলফা নেতাৰ আদেশ নমনা বাবেই এই চৰম শাস্তি৷ সেই আলফা নেতাজনে এতিয়া ৰাজনৈতিক দলত যোগ দি চিনাকি মানুহক দেখিলেই প্ৰভু প্ৰভু বুলি মূৰ দোঁৱাই বৈষ্ণৱী বিনয় প্ৰকাশ কৰে৷ সেনা আৰু আৰক্ষীয়েও হকে-বিহকে কমবোৰ অসমীয়া ডেকাক হত্যা কৰা নাই!

ই বৰ সমাজকৰ্মী দেখুৱাবলৈ আহিছে বুলি চেঙেলীয়া আলফা সদস্যকেইজনমানে মাজুলীত সঞ্জয় ঘোষক গুলী মাৰি নাৱৰ পৰা ভৰা লুইতলৈ পেলাই দিলে৷ নিশা জু-ৰোডত বহি আত্মসমৰ্পণকাৰী কেইজনমানে পৰাগ কুমাৰ দাসে আলফা প্ৰমোট কৰি আছে বুলি নিৰাপত্তাহীনতাত উন্মাদ হৈ পুৱা সন্তানক স্কুলত থ’বলৈ অহা দাসক গুলীৰে থকা-সৰকা কৰিলে৷ [তাৰ পাছত পৰাগ দাস হত্যাৰ তদন্তৰ নামত ভেঁকো-ভাওনা, তদানীন্তন মুখ্যমন্ত্ৰীৰ অনুৰোধত আৰু গৃহমন্ত্ৰী লালকৃষ্ণ আদৱানিৰ নিৰ্দেশত চিবিআইৰ প্ৰতিবেদন কটা-ছিঙা কৰা আদি ঘটনাতো অলিখিত ইতিহাসৰ এটা এটা অন্ধকাৰ অধ্যায়৷]

ৰক্তাক্ত সেই সময়ছোৱাত এইদৰে কিমান যে প্ৰতিভাসম্পন্ন মানুহ আমি হেৰুৱাইছোঁ! উন্মত্ত ছাত্ৰ আন্দোলন, সেনা-আৰক্ষীৰ নৃশংসতা, উগ্ৰপন্থীৰ জিঘাংসাত দেখোন এটা প্ৰজন্মই নিঃশেষ হৈ গ’ল৷

এইদৰে দুটা দশক যি গৃহযুদ্ধসদৃশ পৰিস্থিতিৰ আমি সাক্ষী হৈছিলোঁ, নাজানো সেইবোৰে ইতিহাসৰ পাতত ঠাই পাবনে নাপায়৷

Blood will have blood! মেকবেথৰ দৰে বাৰে বাৰে চেষ্টা কৰি অসমীয়াই আজিও নিজৰ হাতৰ পৰা তেজৰ সেই দাগ মচিব পৰা নাই!