নিৰ্বাচন আৰু অৰ্থনৈতিক ‘ইছ্যু’

... বিৰোধী দলকেইটাই অসমৰ অৰ্থনীতি ভগ্নপ্ৰায় বুলি কৈ আহিছে, গতিকে এই অৰ্থনীতি পুনৰুদ্ধাৰ কিদৰে কৰিব, ব্যয় ক’ৰ পৰা কৰিব, সেয়াও স্পষ্টকৈ দেখুৱাই দিয়া দৰকাৰ৷ অতিমাৰীৰ লগত হোৱা যুঁজখনত ৰাজ্য চৰকাৰসমূহেই আগশাৰীত থাকিবলগীয়া হোৱাত অসমকে ধৰি সকলো ৰাজ্যৰে ৰাজকোষীয় ঘাটি বৃহৎ পৰিমাণে বৃদ্ধি পালে৷ আৰ বি আইৰ বিশ্লেষণ অনুসৰি ই অসমকে ধৰি সকলো ৰাজ্যৰে ৰাজকোষীয় ঘাটি চ্ছ্ৰণৰো অধিক কৰিব৷ গতিকে যি দলৰে চৰকাৰ নহওক, ৰাজকোষীয় ঘাটিৰ গধুৰ বোজা এটা আৰম্ভণিতেই বহন কৰিব লাগিব৷ গতিকে বিত্তীয় আধাৰ বিবেচনালৈ আনিহে নিৰ্বাচনী প্ৰতিশ্ৰুতি দিয়া প্ৰয়োজন ...

২৩ জানুৱাৰীত প্ৰধানমন্ত্ৰী মোদীয়ে শিৱসাগৰত নিৰ্বাচনী ৰণডংকা বজাই থৈ গ’ল৷ তাৰো আগতে অসমৰ আগন্তুক নিৰ্বাচনত ৰাজ্যখনৰ শাসনাধিষ্ঠিত দলটোক উৎখাত কৰাৰ লক্ষ্যৰে কেইবাটাও দলে কংগ্ৰেছৰ সৈতে লগ লাগি মহাজোঁট গঠন কৰিছিল৷ অৱশ্যে ৰাজ্যখনত নিৰ্বাচনী কুচ-কাৱাজ মিঞা ৰাজনীতিৰ প্ৰসংগত আৰম্ভ হৈছিল৷ অসমৰ ৰাজনীতিৰ চাণক্য, মন্ত্ৰী শৰ্মাই তাক সভ্যতাৰ যুঁজলৈ পৰিৱৰ্তন কৰিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল আৰু তাত বহুখিনি সফলো হৈছিল৷ নতুন দলৰ আত্মপ্ৰকাশ ঘটিছে অসম জাতীয় পৰিষদ, ৰাইজৰ দল আৰু গণ মৰ্চা হিচাপে৷ অসমত নতুন দল নহয়, ৰাজ্যখনৰ সমস্যাৰ বিষয়েহে অৱগত ৰাজনৈতিক নেতাৰ প্ৰয়োজন বুলি এসময়ত কোৱা ছাত্ৰনেতা লুৰীণজ্যোতি গগৈয়ে আঞ্চলিকতাবাদৰ স্বাৰ্থত ৰাজনীতিকৰ পোছাক পিন্ধিবলৈ সাজু হৈছে৷ বিৰোধী দলসমূহ একত্ৰ হোৱাৰ প্ৰসংগ বাৰে বাৰে উত্থাপন হৈছে৷ সাম্প্ৰদায়িক শক্তিৰ কান্ধত হাত থৈ অসমৰ উন্নয়নৰ কথা ভাবিবলৈ ৰাইজৰ দল বা জাতীয় পৰিষদ ৰাজী নহয়৷ বিৰোধীৰ নিৰ্বাচনী ইছ্যু ঘাইকৈ ‘কা’ আৰু ‘এন আৰ চি’তে কেন্দ্ৰীভূত হৈ আছে৷ আনহাতে বিজেপিয়ে উন্নয়নৰ ৰাজনীতি কৰিব বিচাৰে৷ যোৱা কেইমাহত চৰকাৰে নতুনকৈ ইমানবোৰ আঁচনি ঘোষণা কৰিছে যে তেওঁলোকে স্পৰ্শ নকৰা খণ্ড নোহোৱা হৈ পৰিছে৷ খাটি খোৱা মানুহখিনিয়ে উন্নয়ন মানে বিনামূলীয়া চাউল, ৰন্ধন গেছ, শিক্ষাকে বুজি পায়৷ এনে অৱস্থাত উন্নয়নভিত্তিক নিৰ্বাচনী কৌশল তৈয়াৰ কৰোঁতে অসুবিধা হ’ব৷ আকৌ বিৰোধীৰ মহাজোঁট যে সময়ত মহাকন্দলত পৰিণত হ’ব, তাৰ পূৰ্বাভাস ইতিমধ্যেই পোৱা গৈছে৷  

ৰাজ্যখনত এক শক্তিশালী বিৰোধী দলৰ প্ৰয়োজন৷ বিৰোধিতাৰ স্বাৰ্থত বিৰোধিতা কৰিবৰ কাৰণে নহয়৷ [গুণোৎসৱ বা টে’টৰ নিযুক্তিক সমালোচনা কৰিব পাৰি জানো!] চৰকাৰী আঁচনি উন্নীত কৰিবৰ কাৰণে চৰকাৰৰ অৱস্থানক সমালোচনা কৰি যোগাত্মক উপাদানৰ সংযোজন ঘটাবৰ বাবেই বিৰোধী দলৰ প্ৰয়োজন৷ নিৰ্বাচনী ফলাফল যিয়েই নহওক কিয়, ৰাজনৈতিক বিচক্ষণতা দেখুৱাবৰ বাবেও নতুন দলকেইটাৰ নতুন  চিন্তাৰ প্ৰয়োজন হৈছে৷ ‘কা’ বাতিল হ’লেই ৰাজ্যখনৰ সকলো সমস্যাৰ সমাধান হৈ নাযায়৷ ৰাজ্যখনৰ অৰ্থনীতিৰ বাবেও তেওঁলোকে কি ভাবিছে সমানে গুৰুত্বপূৰ্ণ৷ ৰাজ্যখনৰ জনবিধবস্ত জনসংখ্যা, উন্নয়নে গৃহহীন কৰা হাজাৰজন, ক্ষুদ্ৰ কৃষক আৰু প্ৰব্ৰজিত শ্ৰমিক সকলোকে সহযোগী কৰিবৰ বাবে উন্নয়নৰ ধাৰণাটোকে সলাই ল’ব নোৱাৰিনে? ৰাজ্যখনত কেৱল উন্নয়ন নহয়, মৰ্যাদাসহ উন্নয়নৰ কথা ভাবিব নোৱাৰিনে? মৰ্যাদাহীন উন্নয়নৰ কি মূল্য আছে? লাইকা-দধিয়াবাসীয়েই জানো তাৰ প্ৰমাণ নহয়? নিজৰ বাসস্থান হেৰুৱাই সংস্থাপিতও হ’ব পাৰে, আগতকৈ বেছি আয় অৰ্জন কৰিব পাৰে, কিন্তু মৰ্যাদা? তেওঁলোকৰ লগত কি ব্যৱহাৰ কৰা হৈছিল, কেনেদৰে গৃহহীন হৈছিল, সেই কথাবোৰে উন্নয়নৰ প্ৰকৃত ছবিখন প্ৰকাশ কৰে৷ মানুহে পুতৌ নিবিচাৰে, তেওঁলোকে সন্মান বিচাৰে৷ নতুন দলৰ চৰকাৰ হ’লে এই প্ৰত্যাহ্বান তেওঁলোকৰ সিদ্ধান্ত গ্ৰহণৰ আধাৰ হ’বনে? মৰ্যাদাকেন্দ্ৰিক উন্নয়নে ফলাফলৰ লগতে ফলাফলত উপনীত হোৱাৰ প্ৰক্ৰিয়াক গুৰুত্ব দিয়ে, অভাৱৰ সমানে অভাৱ পূৰণৰ উপায়টোৱেও গুৰুত্ব লাভ কৰে৷ লাইকা-দধিয়াৰ লোকসকলে, চাহ শ্ৰমিকে, অসমৰ প্ৰব্ৰজিত শ্ৰমিক আৰু প্ৰান্তীয় কৃষকসকলে উপলব্ধি কৰিব পৰাকৈ ‘মৰ্যাদাসহ উন্নয়ন’ক প্ৰক্ষেপ কৰিব পাৰিবনে কোনোবাটো দলে? মৰ্যাদাসহ উন্নয়নেহে আমি আৰু তেওঁলোকৰ মাজৰ পাৰ্থক্যৰ অৱসান ঘটাব৷ অৰ্থনীতিবিদ অৰ্মত্য সেনে উন্নয়নক মানৱীয় অধিকাৰ সম্প্ৰসাৰণৰ এক প্ৰক্ৰিয়া বুলি অভিহিত কৰিছিল৷ ‘মৰ্যাদা’ৰ সংযোগে সেই বাটত বহুদূৰ আগুৱাই নিয়ে৷ সমগ্ৰ দেশ আৰু ৰাজ্যত এতিয়া একেই অৱস্থা– তুমি কাপোৰ বিচৰা আমি দিম, তুমি চাউল বিচৰা আমি দিম, তুমি ঔষধ বিচৰা আমি দিম, কিন্তু তুমি অধিকাৰ আৰু মৰ্যাদাৰে সৈতে নিজৰ উপাৰ্জনেৰে জীয়াই থকাৰ ব্যৱস্থাটো আমি কৰি দিব নোৱাৰোঁ৷ সমাজ কল্যাণৰ আঁচনিসমূহে আমাৰ ৰাজ্যতেই নহয়, দেশখনতে সৃষ্টি কৰিছে অসংখ্য হিতাধিকাৰীৰ৷ কল্যাণকামী দেশ এখনত এনে আঁচনিৰ যুক্তিযুক্ততা অস্বীকাৰ কৰিব নোৱাৰি৷ কিন্তু ডাঙৰ কথাটো হৈছে কাইলৈ এই সুবিধা বন্ধ কৰি দিলেই নিশ্চিহ্ন হৈ যাব এইসকল লোক৷ অসম জাতীয় পৰিষদে অৱশ্যে এটা কথা ঠিকেই কৈছে যে এই হিতাধিকাৰী ব্যৱস্থাটোৱে ৰাজ্যত ঋণৰ বোজা বৃদ্ধি কৰিছে৷ বৰ্তমান ৰাজ্যৰ প্ৰতিজন লোকৰ মূৰত ২৪ হাজাৰ টকাৰ বোজা৷ কিন্তু বিজেপি চৰকাৰৰ সামাজিক খণ্ডত কৰা কেতবোৰ কাম, কল্যাণমূলক কিছুমান কামে যে বহুতক অলপ হ’লেও সকাহ দিছে, সেয়া স্বীকাৰ কৰিবই লাগিব৷ উদাহৰণস্বৰূপে আমি দিব্যাংগসকলক প্ৰদান কৰা মাহিলী ভাট্টাৰ কথা অথবা স্নেহস্পৰ্শ আঁচনিৰ কথা ক’ব পাৰোঁ৷ গতিকে এটা কথা ঠিক যে হিতাধিকাৰী ব্যৱস্থাটো সম্পূৰ্ণৰূপে উঠাই দিয়াটো কোনো চৰকাৰৰ কাৰণে সম্ভৱ নহয়৷ তদুপৰি প্ৰতিজন লোকে সকলো সমস্যাৰ জোৰা মৰাকৈ উপাৰ্জন কৰাটোও সম্ভৱ নহয়৷ অসম জাতীয় পৰিষদেও চৰকাৰ গঠন কৰিলে নিবনুৱাক ৫ হাজাৰকৈ, কাৰিকৰী নিবনুৱাক ১০ হাজাৰ টকাকৈ দিব বুলি কৈছে৷ অৱশ্যে এজেপিয়ে ‘ইউনিভাৰ্চেল বেছিক ইনকাম’ৰ কথা ক’লেও জনসাধাৰণৰ কিছুসংখ্যকক বাদ দিয়া কাৰণে ‘কুৱেছি ইউনিভাৰ্চেল বেছিক ইনকাম’ বুলি কোৱা হ’লেহে যথাৰ্থ হ’লহেঁতেন৷ ডাঙৰ কথাটো হ’ল– এইবোৰ দিব ক’ৰ পৰা? জি এছ টিৰ প্ৰৱৰ্তনৰ পাছৰে পৰা ৰাজ্য চৰকাৰৰ হাতত নিজাববীয়া ৰাজহৰ উৎস সীমিত৷ আন্তৰ্জাতিক বজাৰত তেলৰ মূল্য কম হৈ থকা অৱস্থাতো বৰ্ধিত চিকিৎসা ব্যয় পূৰাবৰ কাৰণে অসম চৰকাৰে লকডাউনৰ মাজতে ২১ এপ্ৰিলত  পে’ট্ৰল আৰু ডিজেলৰ আৰোপিত কৰ বৃদ্ধি কৰিবলৈ বাধ্য হৈছিল; কাৰণ আৰু বিকল্প নাছিল৷ যিহেতু বিৰোধী দলকেইটাই অসমৰ অৰ্থনীতি ভগ্নপ্ৰায় বুলি কৈ আহিছে, গতিকে এই অৰ্থনীতি পুনৰুদ্ধাৰ কিদৰে কৰিব, ব্যয় ক’ৰ পৰা কৰিব, সেয়াও স্পষ্টকৈ দেখুৱাই দিয়া দৰকাৰ৷ অতিমাৰীৰ লগত হোৱা যুঁজখনত ৰাজ্য চৰকাৰসমূহেই আগশাৰীত থাকিবলগীয়া হোৱাত অসমকে ধৰি সকলো ৰাজ্যৰে ৰাজকোষীয় ঘাটি বৃহৎ পৰিমাণে বৃদ্ধি পালে৷ আৰ বি আইৰ বিশ্লেষণ অনুসৰি ই অসমকে ধৰি সকলো ৰাজ্যৰে ৰাজকোষীয় ঘাটি ৪%ৰো অধিক কৰিব৷ গতিকে যি দলৰে চৰকাৰ নহওক, ৰাজকোষীয় ঘাটিৰ গধুৰ বোজা এটা আৰম্ভণিতেই বহন কৰিব লাগিব৷ গতিকে বিত্তীয় আধাৰ বিবেচনালৈ আনিহে নিৰ্বাচনী প্ৰতিশ্ৰুতি দিয়া প্ৰয়োজন৷ ভাত্তা আগবঢ়োৱা যুৱক-যুৱতীক ক’ত, কেনেকৈ, কিদৰে সংস্থাপন কৰা হ’ব তাৰো  পৰিকল্পনা কৰা দৰকাৰ৷ অন্যথা দক্ষ, প্ৰশিক্ষিত যুৱক-যুৱতীকো কিমান বছৰলৈ ১০,০০০ টকাকৈ প্ৰতিমাহে আগবঢ়াব লগা হয় কোনে জানে? নতুন দল এজেপিয়ে ৰাজ্যৰ নিবনুৱা সমস্যাক এটা নিৰ্বাচনী বিষয় কৰাটো ভাল কথা৷ কিন্তু সেয়া কিদৰে সমাধান কৰাৰ পৰিকল্পনা কৰিছে, আশাকৰোঁ তেওঁলোকে শীঘ্ৰে ৰাইজক জানিবলৈ দিব৷ বৰ্তমানৰ চৰকাৰখনে চৰকাৰী বিভাগত নিযুক্তি, ঘাইকৈ টে’টৰ নিযুক্তিৰ জৰিয়তে কিছুসংখ্যক শিক্ষিত নিবনুৱাক নিযুক্তি দিলেও অৰ্ধদক্ষ আৰু দক্ষতাহীন যুৱক-যুৱতীৰ সংস্থাপনৰ সমস্যা একেদৰে থাকিল৷ অসমৰ নিবনুৱা সমস্যাৰ প্ৰাবল্য কমাবলৈ হ’লে উদ্যোগীকৰণ আৰু ব্যক্তিগত বিনিয়োগৰ বিকল্প নাই৷ ‘পূবলৈ চোৱা নীতি’ৰ সূচনাৰ পৰা বৰ্তমানৰ ‘পূবত কৰা’ নীতিলৈকে অসমৰ উদ্যোগীকৰণ, ব্যৱসায় সম্প্ৰসাৰণৰ কথা ক’লেই প্ৰতিখন চৰকাৰে দক্ষিণ-পূব এছিয়াৰ দেশসমূহৰ লগত থকা বাণিজ্যৰ অতুল সম্ভাৱনাৰ কথা দোহাৰে৷ কিন্তু বাস্তৱত সেই সম্ভাৱনাৰ কিমান সুবিধা ল’ব পাৰিছোঁ? লকডাউনৰ মাজতে মে’ত উদ্যোগ মন্ত্ৰী চন্দ্ৰমোহন পাটোৱাৰীয়ে জনাইছিল যে চীনৰ পৰা ব্যৱসায়িক ঘাটি উঠাই অনা আমেৰিকা, জাপান আৰু দক্ষিণ কোৰিয়াৰ কোম্পানীসমূহে অসমত বিনিয়োগ কৰিবলৈ যাতে আগ্ৰহী হৈ উঠে, তাৰ বাবে সহায় কৰিবলৈ উদ্যোগ মন্ত্ৰী পীয়ূষ গোৱেললৈ চিঠি লিখিছে, এখন বিখ্যাত প্ৰতিষ্ঠানক এই কোম্পানীসমূহক আকৰ্ষণৰ কৌশল প্ৰস্তুতৰ দায়িত্বও দিছে৷ পৰৱৰ্তী সময়ত এই বিষয়ত বিশেষ অগ্ৰগতি পৰিলক্ষিত নহ’ল৷ এই পাঁচ বছৰত এটা কথা দেখা গ’ল মন্ত্ৰী পাটোৱাৰীয়ে এইখন দেশে অসমত বিনিয়োগ কৰিব, সেইখন দেশে অসমত বিনিয়োগ কৰিব বুলি যিধৰণে উল্লাস প্ৰদৰ্শন কৰিছিল, বাস্তৱত সেয়া নহ’ল৷ নতুন দলৰ অসমৰ উদ্যোগীকৰণ, বাণিজ্যিক সম্প্ৰসাৰণ আৰু কৰ্মসংস্থান সম্পৰ্কীয় চিন্তা-চৰ্চাৰ আৰম্ভণি সেই বিফলতাৰ কাৰণৰ পৰাই হওক৷ ব্যৱসায়-হিতৈষী চৰকাৰৰ লগতে শক্তিশালী ব্যৱসায়, অনুকূল পৰিৱেশ এটা বিনিয়োগকাৰীয়ে বিনিয়োগস্থলত বিচাৰে৷ সস্তাত বিদ্যুৎ আৰু পানীৰ যোগান, উন্নত পৰিৱেশ, উন্নত আন্তঃগাঁথনি, ৰাস্তা-ঘাট, পৰিবহণ ব্যৱস্থা আৰু ফেক্টৰীৰ পৰা নিৰ্গত বৰ্জিত পদাৰ্থৰ সংসাধনৰ ব্যৱস্থা, বিনিয়োগ প্ৰস্তাৱৰ ক্ষিপ্ৰ পৰীক্ষণ, সম্ভাব্য উদ্যোগীৰ সৈতে যোগাযোগ আৰু তেওঁলোকক হতাশ হ’বলৈ নিদিয়া ইত্যাদি কথাৰ গুৰুত্ব আছে৷ এটা সময়ত কাণপুৰ আছিল উত্তৰ প্ৰদেশৰ ঔদ্যোগিক কেন্দ্ৰস্থল৷ কিন্তু আইন-শৃংখলাজনিত পৰিস্থিতি, ৰঙাফিটাৰ মেৰপাক আৰু দুৰ্নীতিয়ে উদ্যোগসমূহক ৰাজ্য এৰিবলৈ বাধ্য কৰাইছিল৷ আনহাতে ‘ঢোলেৰা’ক [গুজৰাট] উন্নীত কৰা হৈছিল বিদেশী কোম্পানীক লক্ষ্য কৰি৷ অসমত আকৌ ‘বিশেষ অৰ্থনৈতিক এলেকা’ও নাই৷ যোৱা বছৰ ঘোষণা কৰা Ease of Doing Business Indexত অসমৰ স্থান পূৰ্বৰ সপ্তদশ স্থানৰ পৰা অৱনমিত হৈ বিংশ স্থানলৈ আহে৷ ই নিয়ন্ত্ৰণমূলক প্ৰতিবন্ধকতা কম কৰাত ৰাজ্য চৰকাৰৰ ব্যৰ্থতাকে প্ৰতিফলিত কৰে৷ ব্যৱসায়িক উদ্দেশ্যত কম মূল্যত বিদ্যুতৰ অনুপলব্ধতা, ঔদ্যোগিক উদ্দেশ্যত ব্যৱহাৰ কৰিব পৰা ভূমি আৰু খেতিৰ মাটিৰ মাজৰ স্পষ্ট বিভাজন দেখুওৱা কৃষি নীতিৰ অভাৱে ব্যৱসায় আৰু বিনিয়োগৰ পৰিৱেশত ঋণাত্মক প্ৰভাৱ পেলাইছে৷ কিন্তু বিনিয়োগ আৰু ঔদ্যোগিক সম্প্ৰসাৰণত কৰ্মসংস্থান বহু পৰিমাণে নিৰ্ভৰ কৰিছে৷ বাহিৰৰ উদ্যোগীয়ে আমাৰ ৰাজ্যৰ আন্তঃগাঁথনিত বিনিয়োগ কৰিব বুলি আশা কৰাতকৈ তেওঁলোক আমাৰ ৰাজ্যলৈ আহি বিনিয়োগ কৰিবলৈ আগ্ৰহী হোৱাকৈ আন্তঃগাঁথনি উন্নীত কৰাৰ প্ৰয়োজন৷ এটা কথা ঠিক যে অসমৰ দৰে ৰাজ্যলৈ সহজে ডাঙৰ কোম্পানী নাহে, গতিকে সৰু, মজলীয়া আৰু খণ্ডকেন্দ্ৰিক দলৰ লগত কথা পতা দৰকাৰ৷ সাম্প্ৰদায়িক শক্তিৰ পৰা আঁতৰত থকা নতুন দলকেইটাই এক স্পষ্ট পৰিকল্পনা ৰাইজৰ আগত দাঙি ধৰা প্ৰয়োজন৷ বিশ্বমানৰ প্ৰতিযোগিতাত নামিব পৰা ৰাজ্যখনৰ ৩ বা ৪টা খণ্ড তেওঁলোকে চিনাক্ত কৰক৷ তেওঁলোকৰ পৰিকল্পনা হ’ব লাগে শাসনলৈ আহিলে তেওঁলোকে সেই খণ্ডত থকা ব্যৱসায়ীৰ লগত যোগাযোগ কৰিব আৰু স্থানীয় উদ্যোগীক তাৰ বাবে প্ৰক্ষেপ কৰিব৷ চৰকাৰ আৰু উদ্যোগীয়ে একেলগে কাম কৰাটো বৰ প্ৰয়োজনীয়৷ বিষয়া আৰু মন্ত্ৰীয়ে নিয়মীয়াকৈ বিনিয়োগকাৰীৰ ক্ষুদ্ৰ দল বা এজন এজন বিনিয়োগকাৰীক লগ কৰা দৰকাৰ৷ বছৰত এবাৰ বিনিয়োগ সন্মিলন পাতি তাৰ দ্বাৰা বিনিয়োগকাৰীক আকৰ্ষিত কৰা সম্ভৱ নহয়৷ নতুন দলৰ হাতত থকা আটাইতকৈ ডাঙৰ অস্ত্ৰপাতেই হৈছে কৰ্মসংস্থাপনহীনতা৷ তেওঁলোকেবা তাক কিদৰে ব্যৱহাৰ কৰে? যোৱা বছৰ এপ্ৰিলত বিত্তমন্ত্ৰীয়ে কৈছিল অসমৰ ৪.৩০ লাখজন শ্ৰমিক বিভিন্ন ৰাজ্যত আবদ্ধ হৈ আছে৷ তেওঁলোকৰ বহুজন ৰাজ্যলৈ উভতি আহিল৷ অসমৰ পঞ্চায়ত আৰু গ্ৰামোন্নয়ন বিভাগৰ তথ্য অনুযায়ী ৬ জুলাইলৈ মুঠ ৩৩,০০০জন শ্ৰমিকে এম জি এনৰেগাৰ কামৰ বাবে নাম পঞ্জীয়ন কৰিছে৷ অৰ্থাৎ অধিকাংশ শ্ৰমিকে তেওঁলোকৰ কৰ্মসংস্থানলৈ উভতি গ’ল৷ এই কথাটোৱে কি সূচায়? আগষ্টৰ পৰা ছেগা-চোৰোকাকৈ আৰম্ভ হোৱা কৃষকৰ প্ৰতিবাদে নৱেম্বৰ-ডিচেম্বৰত বিদ্ৰোহৰ ৰূপ ল’লে৷ অসমত কৃষকৰ প্ৰতিবাদে প্ৰবল ৰূপ ধৰা দেখা নগ’ল৷ [ৰাজনৈতিক দলৰ প্ৰত্যক্ষ অংশগ্ৰহণেৰে হোৱা প্ৰতিবাদক বাদ দিলোঁ৷] অসম মানৱ উন্নয়ন প্ৰতিবেদন, ২০১৪ অনুসৰি আমাৰ ৭০% খেতিৰ মাটি আছে ২০% খেতিয়কৰ হাতত৷ অৰ্থাৎ বাকী ভূমিসমূহৰ গৰাকী প্ৰান্তিক আৰু ক্ষুদ্ৰ কৃষক৷ ৭০%তকৈ অধিক লোক কৃষিৰ লগত জড়িত হৈ আছে৷ এন এছ এছ অ’ আৰু অসম মানৱ উন্নয়ন প্ৰতিবেদন, ২০১৪ই দেখুৱায় যে এক বৃহৎসংখ্যক লোক আধিয়াৰ৷ গতিকে কৃষিখণ্ডত থকা ৰাজহুৱা আঁচনিসমূহৰ সুবিধা তেওঁলোকে ল’ব পৰা নাই৷ দেশৰ ৪.২% চাউল উৎপাদন কৰা ৰাজ্যখনৰ ০.২% কৃষকৰ পৰাহে এফ চি আয়ে চাউল সংগ্ৰহ কৰে৷ গতিকে এইসকল কৃষক আন্দোলনত জঁপিয়াই নপৰাটো স্বাভাৱিক৷ শ্ৰমিকৰ অন্য ৰাজ্যলৈ প্ৰব্ৰজন আৰু ক্ষুদ্ৰ কৃষকৰ সমস্যাৰ পাৰস্পৰিক নিৰ্ভৰশীলতা বিবেচনালৈ আনি এইসকল ক্ষুদ্ৰ আৰু প্ৰান্তিক কৃষকৰ বাবে নতুন দলসমূহে নতুন ধৰণে ভবা উচিত৷ বিহাৰৰ তেজস্বী যাদৱ নিৰ্বাচনী যুঁজত জয়ী হ’ব নোৱাৰিলেও নিবনুৱা সমস্যা আৰু ৰাজ্যখনৰ বঞ্চনাক এনে বিষয় কৰি তুলিলে যে নতুন চৰকাৰে সেই বিষয় দুটা উলাই কৰি চলিব নোৱাৰিব৷ অসমৰ বিৰোধী দলসমূহেও অন্ততঃ সেই বিষয়সমূহ দৃষ্টিলৈ অনা দৰকাৰ যে নিৰ্বাচনী বৈতৰণী পাৰ হ’ব নোৱাৰিলেও অন্ততঃ ৰাজ্যখনৰ অৰ্থনীতিৰ স্বাৰ্থতে নতুন চৰকাৰলৈ পাঁচ বছৰৰ কাৰণে ‘হোম ৱৰ্ক’ দি যাব পাৰে৷

[লেখিকা ডি চি বি কলেজৰ অৰ্থনীতি বিভাগৰ  সহযোগী অধ্যাপিকা]

ফোনঃ ৬০০২৩-৫৮৫৯৮