Logo
image

উৎসৱৰ বজাৰ

ভাৰতৰ অৰ্থনীতি কৃষিপ্ৰধান বুলি কোৱা হয় যদিও ই ক্ৰমশঃ যেন উৎসৱপ্ৰধান অৰ্থনীতিলৈ গতি কৰিছে৷ কিয়নো, ভাৰতৰ অৰ্থনীতিৰ দ্বিতীয় খণ্ড বা ক্ষেত্ৰ উদ্যোগ কাৰখানা আৰু তৃতীয় খণ্ড সেৱাৰ ক্ৰমাগতভাৱে উত্তৰণ ঘটিছে৷ আৰু এই উত্তৰণত পাৰিবাৰিক, সামাজিক আৰু ধৰ্মীয় আদি উৎসৱ-পাৰ্বণে বাৰুকৈয়ে অৰিহণা যোগাইছে৷ আজিৰ পৰা পাঁচ বছৰমান আগতেই ৰাজ্যসভাত কোনো প্ৰসংগত উল্লেখ কৰা হৈছিল যে ভাৰতত মুঠতে ৫১টা উৎসৱ পালন কৰা হয়, আৰু ইয়াৰে ১৭টা ৰাষ্ট্ৰীয় স্তৰৰ স্বীকৃত উৎসৱ৷ এই উৎসৱসমূহ হৈছে– অট’ম’বাইলৰ পৰা আৰম্ভ কৰি বস্ত্ৰ, খাদ্য, পৰ্যটন, হোটেল আৰু ৰেস্তোৰাঁ, আ-অলংকাৰ আদি ভিন্ন প্ৰকাৰৰ উদ্যোগৰ উদ্দীপক৷ ব্যক্তিগত স্তৰত জন্মদিন, বিবাহ আদিৰ পৰা আৰম্ভ কৰি বাৰে-ৰহণীয়া সামাজিক উৎসৱ যেনে, দুৰ্গা পূজা, দীপাৱলী, গণেশ চতুৰ্থী, বিহু, ঈদ, বৰদিন আদি উদ্‌যাপনৰ নামত সহস্ৰ-কোটি টকাৰ লেনদেন হয়৷ অলপতে প্ৰকাশিত এক তথ্য অনুসৰি গণেশ চতুৰ্থীত প্ৰায় ২০,০০০ কোটি টকা, দুৰ্গা পূজাত প্ৰায় ৪০,০০০ কোটি টকা, আনকি ৰাখী বন্ধন উৎসৱতো ৪০০ কোটি টকাৰ ব্যৱসায়িক লেনদেন হৈছিল৷ পৃথিৱীৰ আন কোনো দেশতেই বোধহয় বজাৰ আৰু উৎসৱৰ এনে নলে-গলে লগা বন্ধুত্ব নাই৷ বিজ্ঞাপন, বৰঙণি আৰু উপহাৰৰ যি অভাৱনীয় আতিশয্য [!] ভাৰতত দেখা যায়, সেয়াও বোধহয় অন্য দেশৰ উৎসৱত দেখিবলৈ পোৱা নাযায়৷ সেয়েহে, উৎসৱসমূহেই আমাৰ অৰ্থনীতিটোক সক্ৰিয় কৰি ৰাখে বুলি কোৱা হয়, যদিও উৎসৱকেন্দ্ৰিক বেছিভাগ কাম-কাজেই অনুৎপাদনশীল আৰু অস্থায়ী৷ অন্য এক মন কৰিবলগীয়া কথা হৈছে যে এই উৎসৱৰ বজাৰখনৰ এক  বৃহৎ ধনৰাশি সোমায়গৈ প্ৰতিৱেশী চীনৰ চন্দুকত৷ ভাৰতৰ বিভিন্ন উৎসৱ, যেনে, দীপাৱলী, হোলী, পূজা আদিত ব্যৱহৃত ভিন্ন প্ৰকাৰৰ সা-সৰঞ্জাম [বৈদ্যুতিক আৰু ইলেক্ট্ৰ’নিক], খেলনা, আদিৰ বাবদ প্ৰায় ৭২ বিলিয়ন ডলাৰৰ বজাৰখন দখল কৰি আছে চীনে৷ উৎসৱৰ সাম্প্ৰতিক বজাৰখনৰ সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ আৰু পাকৈত খেলুৱৈ হৈছে স্নেপডীল, ফ্লিপকাৰ্ট, এমাজানকে ধৰি অনলাইন বিক্ৰেতাসকল৷ যিসকলে সময়ৰ শৰ মাৰিছে, সিয়েই মুনাফা লাভ কৰিছে৷ অসমতো যদিও বাৰটা মাহত তেৰটা উৎসৱ পালিত হৈ আহিছে, তথাপি থলুৱা ব্যৱসায়ী, উদ্যোগ-বাণিজ্যই বজাৰ দখল কৰিব পৰা নাই৷ প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে কাহানিবাই যদিও উত্তৰ-পূবৰ ৰাজ্যকেইখনক ‘অষ্টলক্ষ্মী’ নাম দিলে, কামে-কাজে এতিয়াও ইয়াত লক্ষ্মীৰ বসতি হোৱা নাই৷ চৰকাৰী ‘ৰক্ষণাবেক্ষণ’ নীতি গ্ৰহণ কৰা সত্ত্বেও ‘গামোচা’ৰ বজাৰখন অসমীয়াৰ সম্পূৰ্ণ দখলত নাই, তাকে লৈ লাগিলে যিমানে বা-বাতৰি নোলাওক কিয়! বিহু-বিয়াৰ মেখেলা-চাদৰৰো একাংশ অসমৰ বাহিৰত প্ৰস্তুত হৈ আহে৷ বাদ-বাকী অন্যান্য উপভোক্তাৰ সামগ্ৰীসমূহতো অসমৰ বাহিৰৰেই৷ খাদ্যৰ ক্ষেত্ৰতো চাইনীজ, দাক্ষিণাত্য অথবা পিজ্জা-বাৰ্গাৰহে উৎসৱৰ দিনৰ ভোক গুচোৱা আহাৰ৷ দোকানদাৰ, বিক্ৰেতাও থলুৱা কম, বহিঃৰাজ্যৰ অধিক৷ যিদৰে, কৃষিপ্ৰধান অৰ্থনীতি হোৱাৰ পাছতো আমাৰ কৃষি-আন্তঃগাঁথনিকে ধৰি আন সা-সুবিধাৰ কোনো পৰিকল্পিত ব্যৱস্থাপনা নাই, কৃষকৰ কোনো নিৰাপত্তা নাই, একেদৰেই বাৰেকুৰি উৎসৱ উদ্‌যাপন কৰিলেও তাৰ জৰিয়তে থলুৱা লোকৰ বিকাশ সাধন কৰা অথবা থলুৱা পুঁজি গঠনৰ কোনো প্ৰণালীবদ্ধ নীতি-নিৰ্দেশনা নাই৷ আচলতে উৎসৱ হ’লেও এইবোৰক লৈ ৰাজ্যৰ অৰ্থনীতি টনকিয়াল কৰিব পৰাকৈ পৰিকল্পনা থাকিব লাগে৷ এটা থলুৱা উৎসৱ যদি আমি থলুৱা লোক নিয়োগ কৰি থলুৱা উপাদান ব্যৱহাৰ কৰি একাংশ লোক বা কোনো একোখন নিৰ্দিষ্ট ঠাইৰ বিকাশ সাধনৰ অৱলম্বন হিচাপে গঢ় দিয়াব পাৰোঁ, তেন্তে অৰ্থনীতিলৈ অৱদান আগবঢ়োৱা হয়৷ উৎসৱ-পাৰ্বণ যদি জাতীয় জীৱনৰ অংগ হয়, তেন্তে, ই অৰ্থনীতিৰো অবিচ্ছেদ্য অংগ হ’ব লাগে৷ আমি যিহেতু উৎসৱপ্ৰিয় জাতি আৰু উৎসৱ যিহেতু এতিয়া বজাৰভিত্তিক, সেয়েহে, বজাৰকো আমি আমাৰ হাতলৈ আনিব লাগিব, অন্যথা আমি সদায় উপভোক্তাৰ শাৰীতেই ৰৈ যাব লাগিব৷