দেশত এতিয়া প্ৰায় ১০৪ নিযুত জ্যেষ্ঠ নাগৰিক, মুঠ জনসংখ্যাৰ দহ শতাংশতকৈ কিছু বেছি৷ ২০৫০ চনত মুঠ জনসংখ্যাৰ ১৯.৫ শতাংশই জ্যেষ্ঠ নাগৰিক হ’ব বুলি আনুমানিক হিচাপ উলিওৱা হৈছে৷ এই পৰিসংখ্যা হিচাপ কৰি উলিয়াইছে নীতি আয়োগে৷ বিগত বৰ্ষত (জানুৱাৰী, ২০২৩) ‘দি ইক’ন’মিষ্ট’ পত্ৰিকাতো জ্যেষ্ঠ নাগৰিকৰ আধিক্য সম্পৰ্কে এটি তথ্যসমৃদ্ধ লেখা প্ৰকাশ পাইছিল৷ সেইমতেও সমগ্ৰ বিশ্বতে জ্যেষ্ঠসকলৰ সংখ্যা মুঠ জনসংখ্যাৰ প্ৰায় ২০ শতাংশ হৈছে বুলি কোৱা হৈছিল, যিটো ১৯৬০ চনত ১৭ শতাংশ আছিল৷ পত্ৰিকাখনে প্ৰকাশ কৰা আনুমানিক হিচাপ অনুসৰি ২০৫০ চনত বিশ্বৰ মুঠ জনসংখ্যাৰ ২২ শতাংশই জ্যেষ্ঠসকলে অধিকাৰ কৰিব৷ এনে বৃদ্ধিৰ কাৰণ অৱশ্যেই সাৰ্বজনীন তথা সৰ্বজনবিদিত৷ সমগ্ৰ বিশ্বতে মানুহৰ গড় আয়ুস বৃদ্ধি পাইছে৷ ‘ইক’ন’মিষ্ট’ৰ তথ্য অনুসৰি ১৯৬০ চনত সমগ্ৰ বিশ্বৰেই মানুহৰ জীৱনৰ প্ৰত্যাশিত আয়ুস আছিল ৫১ বছৰ মাথোন, যি ২০২৩ বৰ্ষত ৭২ বছৰলৈ বৃদ্ধি পালে৷ এই কালছোৱাত ভাৰততো মানুহৰ গড় আয়ুস ৪১.১৩ বছৰৰ পৰা ৭০.৪২ বছৰলৈ বঢ়া দেখা গ’ল৷ তাৰ বিপৰীতে ভাৰতৰ লগতে বিশ্বৰ অন্যান্য ঠাইতো পৰিয়ালসমূহ সংকুচিত হৈ আহিল৷ ককা-আইতা আৰু নাতি-নাতিনীৰ অনুপাত বাঢ়িল আৰু ক্ৰমান্বয়ে বাঢ়ি গৈ থাকিল৷ জ্যেষ্ঠসকল কৰ্মশক্তিহীন অথবা বোজাস্বৰূপ নহয়, কিন্তু তেওঁলোকক দেশৰ কৰ্মী বাহিনীৰ শাৰীত ধৰা নহয়, যিদৰে এটা বয়সলৈ শিশুসকলকো ধৰা নহয়৷ অৱশ্যে, বৃহৎসংখ্যক জ্যেষ্ঠ লোকক কৰ্মঠ হৈ থকাই দেখা যায়৷ এনে লোকৰ নিৰ্দিষ্ট কিছুসংখ্যকক বাদ দি বাকীখিনিৰ নিজস্ব উপাৰ্জনো থাকে৷ সেয়ে হ’লেও বয়োজ্যেষ্ঠসকলৰ বাবে বিশেষ আৰ্থিক আৰু সামাজিক সুৰক্ষা তথা নিৰাপত্তাৰ প্ৰয়োজন হয়৷ শেহতীয়া সমীক্ষা প্ৰতিবেদনখনত নীতি আয়োগে সেই কথাকে দোহাৰি কৈছে যে জ্যেষ্ঠ নাগৰিকসকলৰ আৰ্থ-সামাজিক সুৰক্ষাৰ অৰ্থে তেওঁলোকৰ হিতাৰ্থে কৰ-সংশোধনী, সঞ্চয় পৰিকল্পনা, আৱাসস্থলীৰ ব্যৱস্থাপনা আদিৰ বিষয়ে চিন্তা কৰা প্ৰয়োজন৷ আচলতে, এটা নিৰ্দিষ্ট বয়সলৈ এইসকল লোকক কম চাপযুক্ত কোনো কামত নিযুক্ত কৰাৰো ব্যৱস্থা কৰিব লাগে৷ দেখাত এনে ব্যৱস্থা নিবনুৱাসকলৰ প্ৰতিকূল হ’ব যেন লাগিলেও পৰিকল্পিতভাৱে অস্থায়ী কামত নিয়োগ কৰিলে নিবনুৱাসকলৰ স্বাৰ্থ হানি নহ’ব৷ উন্নত দেশবোৰত এনে ব্যৱস্থা থকা দেখা যায়৷ বয়োজ্যেষ্ঠসকলৰ কথা যে কেৱল চৰকাৰেই ভাবিব লাগিব অথবা তেওঁলোকৰ সুৰক্ষা চৰকাৰী নীতিৰ দ্বাৰাহে নিশ্চিত হ’ব এনে নহয়৷ বেচৰকাৰী স্তৰত পৰিয়ালসমূহে নিজাববীয়াকৈ তথা সমষ্টিগতভাৱে দীঘলীয়া জীৱনটো কিদৰে কৰ্মময়, সুখী তথা সমৃদ্ধ কৰি ৰাখিব পাৰি, তাৰ বাবে চিন্তা-চৰ্চা কৰা উচিত৷ বয়স বঢ়াৰ লগে লগে স্বাস্থ্য-সুৰক্ষাৰ প্ৰসংগটিও যিহেতু এটা গুৰুত্বপূৰ্ণ বিষয় হৈ পৰে, তাৰ বাবে কিদৰে আগতীয়াকৈ ব্যৱস্থা লৈ থ’ব পাৰি, সেইবোৰৰ সজাগতা অনা উচিত৷ এটা সময়ত জ্যেষ্ঠসকলৰ সমস্যাটো পৰিয়ালৰ ভিতৰতে আছিল, এতিয়া ই এক সামাজিক উমৈহতীয়া প্ৰসংগলৈ পৰ্যবসিত হৈছে৷ গতিকে তাৰ সমাধান সূত্ৰও সমূহীয়াকৈ বিচাৰি উলিয়াবলগীয়া হৈছে৷ এনে সমস্যাৰ সমাধান-সূত্ৰৰ দুটা প্ৰাক্‌-চৰ্ত হৈছে এয়ে যে ৬০-৬৫ৰ ডেওনা পাৰ হ’লেই মানুহে নিজকে মূল্যহীন, কৰ্মদক্ষতাহীন, পৰনিৰ্ভৰশীল বুলি ভাবি মানসিকভাৱে দুৰ্বল হৈ পৰিব নালাগিব৷ দ্বিতীয়তে, পৰিয়াল আৰু সমাজে এনে বয়সৰ লোকক বোজা বুলি ভাবিব নালাগিব বা পুতৌ-সমবেদনাৰ পাত্ৰ বুলিও গণ্য কৰিব নালাগিব৷ জীৱনৰ আন কাম-কাজৰ যিদৰে সময় থাকোঁতেই পৰিকল্পনা কৰা হয়, ভাটী বয়সৰ বাবেও সম্পূৰ্ণ পৰিকল্পনা সময় থাকোঁতেই কৰি লোৱা ভাল৷ নীতি আয়োগে সঠিক সময়ত এই দীঘলীয়া আয়ুস তথা সীমিত পৰিয়ালৰ দ্বাৰা উদ্ভৱ হোৱা পৰিস্থিতি এটা তথ্যসহকাৰে দাঙি ধৰি সকলোকে সজাগ কৰি দিছে৷ অদূৰ ভৱিষ্যতত এই পৰিস্থিতিৰ কিদৰে মুখামুখি হ’ব পৰা যায়, কিদৰে আলপৈচান ধৰোঁতা আৰু আলপৈচান বিচৰাসকলৰ মাজত সন্তুলন আনিব পৰা যায়, সেই বিষয়ে চিন্তাৰ কৰাৰ সময় সমাগত৷