নাগৰিকত্ব সংশোধনী আইন [কা] ৰূপায়ণক লৈ কাৰিকৰী তথা প্ৰণালীগত সমস্যাৰ সন্মুখীন হৈছে কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰ৷ সেয়েহে এতিয়া পিছ দুৱাৰেদি হিন্দু-বাংলাদেশীক নাগৰিকত্ব প্ৰদানৰ যো-জা চলাই আছে মোদী চৰাকাৰে৷ কাৰণ সংসদৰ উভয় সদনত ‘কা’ অনুমোদন লাভ কৰাৰ প্ৰায় ডেৰ বছৰ পাছতো কেন্দ্ৰীয় গৃহ আৰু আইন মন্ত্ৰালয়ে নাগৰিকত্ব সংশোধনী আইনৰ বিধিবদ্ধ নিয়মাৱলী এতিয়াও প্ৰস্তুত কৰিব পৰা নাই৷ সেয়েহে শুকুৰবাৰে নিশাৰ ভাগত কেন্দ্ৰীয় গৃহ বিভাগে এখন ৰাজপত্ৰিত জাননী জাৰি কৰা পৰিলক্ষিত হৈছে৷ উক্ত ৰাজপত্ৰিত জাননী অনুসৰি ২০১৯ চনৰ নাগৰিকত্ব সংশোধনী আইন নহয়, ১৯৫৫ চনৰ নাগৰিকত্ব আইনৰ ১৬সংখ্যক অনুচ্ছেদৰ আধীনত ২০০৯ চনত তৎকালীন মনমোহন সিং চৰকাৰে প্ৰস্তুত কৰা নীতি-নিয়মৰ অধীনত চুবুৰীয়া দেশৰ সংখ্যালঘুক নাগৰিকত্ব প্ৰদানৰ দিহা প্ৰদান কৰা হৈছে৷ সেই অনুসৰি গুজৰাট, ছত্তিশগড়, ৰাজস্থান, হাৰিয়ানা আৰু পাঞ্জাৱৰ মুঠ ১৩খন জিলাত শৰণাৰ্থী হিচাপে আশ্ৰয় লৈ থকা বাংলাদেশ, পাকিস্তান আৰু আফগানিস্তানৰ সংখ্যালঘু— হিন্দু, শিখ, বৌদ্ধ, জৈন, পাৰ্ছি আৰু খ্ৰীষ্টান ধৰ্মাৱলম্বী লোকসকল এতিয়া অনলাইনৰ জৰিয়তে ভাৰতৰ নাগৰিকত্ব লাভৰ বাবে আবেদন জনাব পাৰিব৷ নাগৰিকত্ব প্ৰদানৰ ক্ষেত্ৰত সংশ্লিষ্ট ৰাজ্যৰ গৃহ সচিব আৰু জিলা উপায়ুক্তসকলক পূৰ্ণ কৰ্তৃত্ব প্ৰদান কৰা হৈছে৷ মন কৰিবলগীয়া যে ১৯৫৫ চনৰ নাগৰিকত্ব আইনৰ অধীনত চুবুৰীয়া দেশৰ সংখ্যালঘুক নাগৰিকত্ব প্ৰদানৰ এয়াই প্ৰথম পদক্ষেপ নাছিল মোদী চৰকাৰৰ৷ ইয়াৰ পূৰ্বে ২০১৮ চনতো অনুৰূপ জাননী জাৰি কৰি মধ্য প্ৰদেশ, গুজৰাট, ৰাজস্থান, উত্তৰ প্ৰদেশ, ছত্তিশগড় আৰু দিল্লীৰ কেইবাখনো জিলাত বাংলাদেশ, পাকিস্তান আৰু আফগানিস্তানৰ সংখ্যালঘু শৰণাৰ্থীক নাগৰিকত্ব প্ৰদানৰ পদেক্ষপ গ্ৰহণ কৰিছিল মোদী চৰকাৰে৷ শুকুৰবাৰে জাৰি কৰা জাননী অনুসৰি নতুনকৈ শৰণাৰ্থীসকলে নাগৰিকত্ব লাভ কৰিবলগীয়া জিলাসমূহ হৈছে– মোৰবি, ৰাজকোট, পাটান, বৰোদা, দুৰ্গ, বালডাবাজাৰ, জালোৰ, উদয়পুৰ, পালি, বাৰমেৰ, ছিৰহি, ফৰিদাবাদ আৰু জলন্ধৰ৷ পিছে ধৰ্মীয় নিৰ্যাতনৰ বলি হৈ বাংলাদেশ, পাকিস্তান আৰু আফগানিস্তানৰ পৰা ভাৰতলৈ পলায়ন কৰি অহা ধৰ্মীয় সংখ্যালঘু লোকসকলক আছুতীয়াকৈ ভাৰতৰ নাগৰিকত্ব প্ৰদানৰ বাবে ২০১৯ চনত নাগৰিকত্ব সংশোধনী আইন প্ৰণয়ন কৰাৰ পাছতো কেন্দ্ৰৰ মোদী চৰকাৰক এতিয়া পুৰণি আইন তথা নীতি-নিয়মৰ অধীনত কিয় নাগৰিকত্ব প্ৰদান কৰিবলগীয়া হৈছে তাক লৈ ইতিমধ্যে প্ৰশ্ন উত্থাপিত হৈছে৷ বিশেষকৈ আইন প্ৰণয়ন কৰাৰ ডেৰ বছৰ পাছতো আইনৰ বিধিবদ্ধ নীতি-নিয়ম এতিয়াও কিয় প্ৰস্তুত কৰা নহল তাকলৈও সংশ্লিষ্ট মহলত প্ৰশ্ন উত্থাপিত হৈছে৷ এইক্ষেত্ৰত কেন্দ্ৰীয় গৃহ বিভাগে কৰ’না ভাইৰাছ অতিমাৰীৰ দোহাই দিছে যদিও নীতি -নিয়ম প্ৰস্তুত কৰাৰ দায়িত্বত থকা কেন্দ্ৰীয় গৃহ আৰু আইন মন্ত্ৰালয়ৰ বিষয়াসকলে কেবাটাও প্ৰত্যাহ্বানৰ সন্মুখীন হোৱা বুলি বিভাগীয় সূত্ৰত জানিব পৰা গৈছে৷ নাগৰিকত্ব সংশোধনী আইন অনুসৰি ২০১৪ চনৰ ৩১ ডিচেম্বৰৰ ভিতৰত চুবৰীয়া দেশৰ পৰা ভাৰতলৈ পলায়ন কৰি অহা সংখ্যালঘু লোকসকল ভাৰতৰ নাগৰিকত্ব লাভ কৰিব পাৰিব৷ এতিয়া বিধিবদ্ধ নিয়মাৱলী প্ৰস্তুত কৰাৰ সময়ত ভাৰতলৈ পলায়ন কৰি অহা সংশ্লিষ্ট ব্যক্তিয়ে কেনেদৰে নিজকে চুবৰীয়া দেশখনৰ সংখ্যালঘু নাগৰিক বুলি প্ৰমাণ কৰিব তাৰ কোনো দিহা উলিয়াব পৰা নাই৷ তদুপৰি সংশ্লিষ্ট ব্যক্তিয়ে যে ২০১৪ চনৰ ৩১ ডিচেম্বৰ কিম্বা তাৰ পূৰ্বে ভাৰতত প্ৰৱেশ কৰিছিল তাৰ প্ৰমাণ হিচাপে উপযুক্ত নথি-পত্ৰ কি হ’ব পাৰে তাৰো কোনো দিহা উলিয়াব পৰা নাই সংশ্লিষ্ট বিভাগবোৰে৷ কাৰণ বেছিভাগ সময়ত কোনো নথি-পত্ৰ অবিহনেই চুবুৰীয়া দেশসমূহৰ সংখ্যালঘুয়ে চোৰাং পথেৰে যে ভাৰতত প্ৰৱেশ কৰিছে সেয়া সকলোৱে ভালদৰে অবগত৷ তেনে অৱস্থাত বিধিবদ্ধ নিয়মাৱলী প্ৰস্তুত কৰাৰ বাবে কেন্দ্ৰীয় গৃহ বিভাগক কমিটি অন চাবৰ্ডিনেট লেজিচলেচনৰ [চি এছ এল] ওচৰত বাৰম্বাৰ অতিৰিক্ত সময় বিচাৰিব লগীয়া হৈছে৷ কাৰণ সংসদীয় কাম-কাজৰ নিয়ম [মেনুয়েল] অনুসৰি এখন আইন সংসদৰ অনুমোদন লাভ কৰাৰ ছয় মাহৰ ভিতৰত আইনৰ বিধিবদ্ধ নিয়মাৱলী প্ৰস্তুত কৰাটো বাধ্যতামূলক৷ পিছে অনিবাৰ্য কাৰণত সেয়া সম্ভৱ নহলে চি এছ এলৰ পৰা সংশ্লিষ্ট মন্ত্ৰালয়ক অতিৰিক্ত সময় বিচাৰিব লগা হয়৷ জানিব পৰা মতে, ২০১৯ চনৰ নাগৰিকত্ব সংশোধনী আইনৰ বিধি নিয়ম প্ৰস্তুত কৰাৰ বাবে চলিত মাহত কেন্দ্ৰীয় গৃহ বিভাগে পুনৰ চি এছ এলৰ পৰা অতিৰিক্ত সময় বিচাৰি আবেদন জনাইছে৷ লক্ষণীয়ভাৱে সদ্য সমাপ্ত অসম তথা পশ্চিমবংগৰ বিধানসভা নিৰ্বাচনৰ ইস্তহাৰত শাসকীয় বিজেপি দলে নাগৰিকত্ব সংশোধনী আইনৰ নীতি-নিয়ম শীঘ্ৰে বলৱৎ কৰি মূলতঃ বাংলাদেশী হিন্দু উদ্বাস্তুসকলক নাগৰিকত্ব প্ৰদানৰ প্ৰতিশ্ৰুতি প্ৰদান কৰিছিল৷ পিছে অতি বিতৰ্কিত এই আইনখন কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰে বাস্তৱত কেতিয়া বলৱৎ কৰে সেয়া এতিয়া লক্ষণীয় বিষয় হৈ পৰিছে৷ বাস্তৱত নাগৰিকত্ব সংশোধনী আইনকলৈ কেন্দ্ৰৰ মোদী চৰকাৰে এতিয়া এক বিড়াম্বনাত পৰাহে পৰিলক্ষিত হৈছে।