নাৰী-পুৰুষ কিমান ভিন্ন, কিমান অভিন্ন

এগৰাকী নাৰী হৈ নাৰীৰ বিষয়ে কিবা এষাৰ লিখাটো মোৰ বোধেৰে যিমান সহজসাধ্য যেন লাগে, প্ৰকৃততে ই সিমানেই কষ্টসাধ্য৷ কন্যা শিশু হিচাপে জন্মলাভ কৰা আৰু বুজন হোৱাৰে পৰা প্ৰতিগৰাকী ছোৱালীয়ে বিশ্বাস-সংশয়, সাহস-ভীতিগ্ৰস্ততা, অবলা-সবলা, অৱদমন-আন্তৰিকতা আদি প্ৰতিটো হৃদয়-আহ্লাদিত আৰু উদ্বেলিত দিশক সহৃদয়তাৰে অনুভৱ কৰিব নোৱাৰিলেও সন্মুখীন নোহোৱাকৈ নিশ্চয় নাথাকে৷ এনে প্ৰতিটো অনাকাংশিক্ষত তথা আশাহত দিশৰ বাবে সজোৰে, সমস্বৰে আৰু সমান্তৰালকৈ সমুখলৈ অহা কাৰণ দুটাক পুৰুষপ্ৰধান সমাজ ব্যৱস্থা আৰু নাৰীয়ে নাৰীৰ প্ৰধান শত্ৰু বুলি অনেকে একেমুখে কৈ আহিছে৷ কিন্তু ‘নাৰী’ সন্দৰ্ভত এনে শিহৰণ উদ্ৰেককাৰী এই দুয়োটা কাৰণক সঠিক তথ্য আৰু প্ৰমাণ নোহোৱাকৈ আঙুলিয়াই দিয়াটো যে সমীচীন নহয় এয়াও প্ৰায়বিলাকৰে জ্ঞাত৷ 

নাৰী আৰু মৰ্যাদা– কথাষাৰ কোনো কোনো ক্ষেত্ৰত নিমিলা অংকৰ দৰেই লাগে৷ ঘৰ এখনত যেতিয়া পুত্ৰ সন্তান আৰু কন্যা সন্তানৰ মাজত পিতৃ-মাতৃৰ পৰাই অনেক দুৰ্ভগীয়া কন্যা সন্তানে প্ৰতিখোজত পাৰ্থক্যৰ প্ৰাচীৰত থমকিব লগা হয়, তেনেক্ষেত্ৰত সমাজৰ অনেকজনৰ অনেক মনৰ মাজত এনে কেৰোণ লগা চিন্তাবোৰে ঘুণে নধৰাৰ যুক্তি ক’ত! ঘৰ, গাড়ী, টকা-পইচা, বিলাসী বাহন– এক কথাত অত্যাধুনিকতাৰ পৰশেৰে ওপচাই থৈ এগৰাকী নাৰীক যেতিয়া সৰু সৰু কথাত স্থান-কাল-পাত্ৰ নাচাই তাচ্ছিল্য কৰা হয়, তেতিয়াই নাৰী আৰু মৰ্যাদা কথাষাৰ অনৰ্থক হৈ পৰে৷ আমাৰ সমাজত সমমৰ্যাদা, সমঅধিকাৰৰ দোহাই ‘নাৰী দিৱস’ৰ কত কাৰ্যসূচী, অনেক অনুষ্ঠান, সজাগতা সভা অনুষ্ঠিত হৈছে তাৰ সঠিক হিচাপ এটা প্ৰকৃত গৱেষণা নোহোৱাকৈ কৈ দিয়া অনুচিত৷ কিন্তু ১৯১১ চনতে অষ্ট্ৰিয়া, ডেনমাৰ্ক, জাৰ্মানী আৰু ছুইজাৰলেণ্ডত ১৯ মাৰ্চত প্ৰথমবাৰৰ বাবে ‘নাৰী দিৱস’ উদ্‌যাপন হোৱা, ৰাছিয়াত ৰাছিয়ান মহিলাসকলে ১৯১৩ আৰু ১৯১৪ চনৰ ২৩ ফেব্ৰুৱাৰীত ‘নাৰী দিৱস’ পৰ্যৱেক্ষণ কৰা আৰু তাৰপাছৰ পৰা বৰ্তমানলৈকে ৮ মাৰ্চত  এই দিৱস পালন কৰি অহা হৈছে যদিও নাৰীক অকথ্য নিৰ্যাতন, হেয় প্ৰতিপন্ন কৰা আৰু নাৰী যে স্বাধীন নহয় সেয়া অনেক ঘটনাই বাৰম্বাৰ দোহৰাইছে৷ এনে পৰিপ্ৰেক্ষিতত বিগত বৰ্ষৰ দৰে এই বৰ্ষৰ আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় নাৰী দিৱসৰ শীৰ্ষ বিষয় ধাৰ্য হৈছে– Gender equality today for a sustainable tomorrow. 

নাৰীৰ লগত যেন প্ৰতিবাদ শব্দটো কোনোক্ষেত্ৰত খাপ নাখায়৷ কিবা এটা কাৰণত নাৰীয়ে মাত মতা মানেই যেন সেয়া সবল প্ৰতিবাদ হ’বই নোৱাৰে, এনে অমূলক ধাৰণাৰ সলনি কেতিয়া হ’ব সেয়া একমাত্ৰ মনচক্ষু খোল নোখোৱাসকলৰ বাবেহে সমীচীন৷ এনে নহয় যে আমাৰ সমাজত পুৰুষ-নাৰী এক হোৱা নাই৷ এনেও নহয় যে নাৰী নাৰীৰ বাবে সাহসৰ প্ৰতীক হোৱা নাই৷ যিকোনো এগৰাকী নাৰী বা পুৰুষৰ সফলতাৰ আঁৰতেই সেই লোকজনৰ প্ৰিয়জনৰ দুহাত থকাটো কোনেও অস্বীকাৰ কৰিব নোৱাৰে৷ প্ৰতিগৰাকী ছোৱালীৰ বাবে মাকগৰাকী সাহস৷ মাতৃৰ আশিস¸ কোনো মুহূতৰ্ত কম নহয় বুলি একেষাৰেই ক’ব পাৰি৷ 

সাহিত্যই সমাজক প্ৰতিফলন কৰে৷ বৈদিক সমাজৰ পৰা বৰ্তমানলৈ আমাৰ সমাজব্যৱস্থাৰ ভিন্ন দিশ, ৰীতি-নীতি, আচাৰ-ব্যৱহাৰৰ উপৰি সমাজৰ ভিন্ন অংগস্বৰূপ নাৰীৰ পতিব্ৰতা, তেজস্বিনী, ক্ষত্ৰিয় তথা বীৰাংগনা চৰিত্ৰৰ অনেক দিশ সাহিত্যত প্ৰতিফলিত হৈছে৷ ঊনবিংশ শতিকাত সাহিত্যিকসকলে ভিন্ন নাৰীৰ নামেৰে তেওঁলোকৰ সাহিত্যৰ নামকৰণ কৰা, সমাজৰ একোগৰাকী সাধাৰণ নাৰীক সাহিত্যত নায়িকা ৰূপত অৱতীৰ্ণ কৰোৱাৰ উপৰি তেওঁলোকৰ লেখাত নাৰীক মৰ্যাদাসহকাৰে উপস্থাপন কৰা দিশসমূহৰ পৰাই ‘নাৰী সদায় পাতৰ তলৰ লাও’ বা ‘নাৰী পুৰুষৰ অধীন’ বুলি ভাবি থকা লোকসকলৰ মানসিকতাক পোনছাটেই নস্যাৎ কৰে৷ সেই তাহানিৰ দিনতেই নাৰীক মৰ্যাদাসহকাৰে ‘নাৰী’ হোৱাৰ গৌৰৱেৰে গৌৰৱান্বিত হ’ব পৰাকৈ সাহিত্যৰ জৰিয়তে  ‘নাৰী’ আউটিলৈ অহাটোৱে আমাৰ সমাজৰ বাবে যথেষ্ট ইতিবাচক লক্ষণেই বহন কৰিছে৷ এখন সুস্থ আৰু সবল সমাজৰ বাবে নাৰী-পুৰুষ সমমৰ্যাদাৰ আসনত অধিষ্ঠিত হোৱাৰ প্ৰয়োজনীয়তা আছে৷ এনে সুস্থ চিন্তা ঊনবিংশ শতিকাতে গুণাভিৰাম বৰুৱা, হেমচন্দ্ৰ বৰুৱাৰ চিন্তাৰ মাজেদি প্ৰস্ফুটিত হৈছিল৷ সেই সময়ত বিধৱা বিবাহৰ ক্ষেত্ৰত থকা বিধি-নিষেধৰ বাবে হেমচন্দ্ৰ বৰুৱাই প্ৰথমগৰাকী পত্নীৰ বিয়োগত দ্বিতীয় বিবাহৰ পৰা বিৰত আছিল৷ আৰু তেওঁ যুক্তিও দিছিল যে স্বামীৰ মৃত্যুৰ পাছত পত্নীয়ে যিহেতু দ্বিতীয়বাৰ বিবাহ কৰাব নোৱাৰে, গতিকে পত্নীৰ মৃত্যুৰ পাছত স্বামীয়েও দ্বিতীয়বাৰ বিয়া কৰোৱাটো কেতিয়াও যুক্তিসংগত নহয়৷ আকৌ গুণাভিৰাম বৰুৱাই  ‘ৰাম-নৱমী’ নাটকৰ জৰিয়তে নৱমী চৰিত্ৰৰ মাজেৰে বিধৱা বিবাহৰ প্ৰয়োজনীয়তা বৰ্ণনা কৰিছে৷ তদুপৰি, গুণাভিৰাম বৰুৱাই তেওঁৰ প্ৰথম পত্নীৰ মৃত্যুৰ পাছত আনন্দৰাম ঢেকিয়াল ফুকনৰ বন্ধু পৰশুৰাম বৰুৱাৰ বিধৱা পত্নী বিষ্ণুপ্ৰিয়া দেৱীৰ পাণি গ্ৰহণ কৰি সংস্কাৰকামী মনোভাবৰ পৰিচয় দাঙি ধৰিছিল৷ ‘অৰুণোদই’ৰ পাত লুটিয়ালেই সেই সময়ত নাৰী শিক্ষাৰ প্ৰয়োজনীয়তা, বিধৱা-বিবাহ তথা নাৰী মৰ্যাদাবিষয়ক প্ৰবন্ধৰ জৰিয়তে এক সজাগতাৰ স্ফুলিংগ জাগ্ৰত হোৱাৰ সুন্দৰ আভাস পোৱা যায়৷ এনে জাগৰণৰ এক সুন্দৰ প্ৰতিফল যে সমাজে নাপালে, এনে নহয়৷ নাৰী শিক্ষাৰ তৎপৰতাৰ বাবে সৃষ্টি হ’ল আনন্দৰাম ঢেকিয়াল ফুকনৰ কন্যা পদ্মাৱতী দেৱী ফুকননীৰ উপন্যাস– সুধৰ্মাৰ উপাখ্যান৷

অসমীয়া সাহিত্যৰ এগৰাকী প্ৰাতঃস্মৰণীয় ব্যক্তি ৰসৰাজ তথা সাহিত্যৰথী লক্ষ্মীনাথ বেজবৰুৱাৰ ভিন্ন সাহিত্যৰাজিৰ মাজতো নাৰীক মৰ্যাদাৰ আসনত অধিষ্ঠিত কৰোৱাটো এক উল্লেখনীয় দিশ৷ অসমীয়া চুটিগল্পৰ পিতৃ লক্ষ্মীনাথ বেজবৰুৱাই গল্পসমূহৰ নামকৰণ কৰিছিল নাৰীৰ নামেৰে৷ এজন পুৰুষৰ সূক্ষ্মদৃষ্টি আৰু নাৰীৰ প্ৰতি অনুভৱ কৰা মৰ্যাদাৰ সুন্দৰ, স্পষ্ট আৰু বলিষ্ঠ বহিপ্ৰৰ্কাশ ঘটিছিল পাতমুগী, সেউতী, ভদৰী, কন্যা, জয়ন্তী আদি গল্পৰ মাজেৰে৷ বেজবৰুৱাই কেৱল যে চুটিগল্পৰ মাজেৰেই নাৰীৰ প্ৰতি অনুভৱ কৰা মৰ্যাদাৰ আত্মপ্ৰকাশ ঘটাইছিল এনে নহয়৷ বেজবৰুৱাই ‘প্ৰিয়তমা’ কবিতাত প্ৰতিটো সুন্দৰ বস্তুৰ লগত প্ৰিয়তমাক একাত্মভাৱে চোৱা, কৃপাবৰ বৰবৰুৱা ছদ্মনামেৰে লিখা ‘স্ত্ৰী স্বাধীনতা’ শীৰ্ষক লেখাৰ উপৰি ‘বেলিমাৰ’ নাটকতো নাৰী চৰিত্ৰকেইটিত মৰ্যাদা আৰু শালীনতা বৰ্তাই উপস্থাপন কৰোৱাটো বেজবৰুৱাৰ এক বিশেষ কৃতি৷

মুঠৰ ওপৰত কাৰো মৰ্যাদা লাঘৱ নোহোৱাকৈ বক্তব্য উপস্থাপন কৰিব পৰাটো এক সুকীয়া আৰু অনন্য কৃতি৷ ‘নাৰী’ৰ অস্তিত্ব উপলব্ধি কৰিব পৰা কোনো লোকে নাৰীৰ মৰ্যাদা কথাৰেই হওক বা কামেৰেই হওক, কেতিয়াও হানি নকৰে বুলি দৃঢ়ভাৱে ক’ব পাৰি৷ মৰ্যাদা সকলোৰে অধিকাৰ হওক৷ ই কেৱল নাৰীৰ বাবে নহয়, পুৰুষৰ বাবেও হওক৷ নাৰী-পুৰুষৰ সমমৰ্যাদাৰেহে সমাজ গঢ় লয়, সমাজ বাসৰ উপযোগী হয়৷