কৃষি আইন আৰু প্ৰতিবাদ

ৰাষ্ট্ৰপতিয়ে ২৬ ছেপ্টেম্বৰত লোকসভা আৰু ৰাজ্যসভাই সমৰ্থন জনোৱা তিনিখন কৃষি বিল ক্ৰমে অত্যাৱশ্যকীয় পণ্য সংশোধনী বিধেয়ক, কৃষি পণ্য লেনদেন আৰু বাণিজ্য বিধেয়ক আৰু কৃষকৰ সুৰক্ষা আৰু ক্ষমতাৰ চুক্তি বিধেয়কত স্বাক্ষৰ কৰি আইনত পৰিণত কৰে৷ ২৬ নৱেম্বৰৰপৰা ৰাজধানী দিল্লীত কৃষকে লোৱা প্ৰতিবাদ কাৰ্যসূচীয়ে আইন তিনিখনত প্ৰকৃততেনো কি আছে আৰু কিয়নো কৃষকে কৃষিকৰ্ম এৰি দিল্লীৰ সকলো ৰাস্তা-ঘাট বন্ধ কৰি প্ৰতিবাদমুখৰ হৈ পৰিছে, তাক জনাৰ কৌতূহলতা বৃদ্ধি পাইছে৷ এতিয়ালৈকে চৰকাৰ আৰু কৃষক সংগঠনৰ মাজত হৈ যোৱা আলোচনাতো ওলোৱা নাই কোনো সমাধান সূত্ৰ৷ কৃষক সংগঠনৰ যৌথ কমিটীয়ে প্ৰধানত ছটা চৰ্ত পূৰণৰ দাবী জনাইছে চৰকাৰক৷ প্ৰথম তিনিওখন কৃষি আইন বাতিল কৰা, দ্বিতীয়– অত্যাৱশ্যকীয় পণ্য মজুতৰ সীমাৰেখা পূৰ্বৰ দৰে বাহাল ৰখা, তৃতীয়– নূ্যনতম বজাৰমূল্যক আইনলৈ উত্তৰণ কৰা, চতুৰ্থ– কৃষি মাণ্ডী আৰু মাণ্ডীৰ বাহিৰৰ কৰ সমজাতীয় কৰা, পঞ্চম– কৃষি সংক্ৰান্তীয় গোচৰ নিম্ন আদালতৰ পৰিৱৰ্তে উচ্ছ আদালতত কৰাৰ ব্যৱস্থা কৰা আৰু কেন্দ্ৰৰ পৰিৱৰ্তে ৰাজ্যক কৃষিখণ্ডৰ অধিক কৰ্তৃত্ব দিয়া৷ ¸  

প্ৰথমটো দাবী পৰ্যালোচনা কৰিলে দেখা যায় যে ভাৰতৰ বিধানপালিকা লোকসভা আৰু ৰাজ্যসভাই গৃহিত কৰা বিল ৰাষ্ট্ৰপতিৰ স্বাক্ষৰৰ পাছত আইন হয়৷ এই আইনত ৰিপিলিং এণ্ড এমেণ্ডিং এক্ট, ২০১৭ৰ নিয়ম অনুসৰি ১০৪নং দফাৰ অধীনত সংশোধন কৰিব পাৰে৷ গতিকে কৃষক সংগঠনে আইন তিনিখন উঠাই লোৱাৰ পৰিৱৰ্তে দাবীসমূহ আইনত অন্তৰ্ভূক্ত কৰাৰ দাবী জনাব পাৰে৷ পূৰ্বতে কৃষকে অত্যাৱশ্যকীয় সামগ্ৰী আইনৰ অধীনত আলু, দাইল, চাউল, পিঁয়াজ, ঘেঁহু আদি ১৫ দিনতকৈ বেছিদিন মজুত ৰাখিব নোৱাৰিছিল৷ নতুনকৈ প্ৰণয়ন কৰা অত্যাৱশ্যকীয় পণ্য সংশোধনী আইনে ১৫ দিনৰ এই সীমাৰেখা উঠাই দিছে, কাৰণ ক্ৰেতাসকলে কৃষকৰ সামগ্ৰী ১৫ দিনৰ ভিতৰত বিক্ৰী কৰাৰ বাধ্যবাধকতাৰ বাবে অধিক উৎপাদনৰ দোহাই দি উচিত মূল্য দিব নোখোজে৷ কৃষক সংগঠনৰ দ্বিতীয়টো দাবী অত্যাৱশ্যকীয় পণ্য মজুতৰ সীমাৰেখা উঠাই দিয়া কাৰ্যই কৃষকক সহায় কৰিব বুলি ক’ব নোৱাৰি৷ 

তৃতীয়টো দাবী– সামগ্ৰীৰ নূ্যনতম বজাৰমূল্য বা এম এছ পিৰ স্থিতি সবল কৰা৷ কৃষক সংগঠনে এম এছ পিক আইনলৈ ৰূপান্তৰ কৰাটো বিচাৰিছে আৰু ক্ৰেতাই যদি কৃষকৰপৰা এম এছ পিৰ তলত সামগ্ৰী ক্ৰয় কৰে, তেনেহ’লে বাধ্যতামূলক শাস্তি প্ৰদান কৰাটো বিচাৰিছে৷ কৃষকৰ স্বাৰ্থ সুৰক্ষিত কৰিবৰ বাবে চৰকাৰে উক্ত নিয়ম কৃষি আইনৰ সংশোধন কৰি অন্তৰ্ভুক্ত কৰিব লাগে৷ বৰ্তমান প্ৰচলিত এম এছ পি কোনো আইন নহয়, ই এক প্ৰশাসনিক সিদ্ধান্ত, যি ১৯৬৫ চনৰপৰা প্ৰচলিত হৈ আছে৷ বিভিন্ন দলৰ প্ৰতিনিধি আৰু অভিজ্ঞ লোকৰ দ্বাৰা গঠিত এম এছ পি কমিটীয়ে বৰ্তমান ২৩বিধ সামগ্ৰীৰ বছৰত দুবাৰকৈ ন্যূনতম বজাৰমূল্য নিৰ্ধাৰণ কৰে৷

চতুৰ্থটো দাবীৰ পৰ্যালোচনা কৰিলে প্ৰশ্ন হয়– কিয় কৃষক সংগঠনে কৃষি মাণ্ডী আৰু মাণ্ডীৰ বাহিৰৰ কৰ সমজাতীয় কৰাটো বিচাৰিছে৷ অলিখিত তথ্যমতে বৰ্তমান পঞ্জাব, হাৰিয়ানাত মাণ্ডি কৰ আৰোপ কৰা হয় ৮.৫ শতাংশ, য’ৰ এক শতাংশ লাভ কৰে চৰকাৰে আৰু বাকী ৭.৫ শতাংশ লাভ কৰে বজাৰ বা মাণ্ডী নিলাম কৰা নিলামীয়ে৷ ২০১৯-২০ বিত্তীয় বৰ্ষত উক্ত কৰৰ বাবে প্ৰায় ১,৮০০ কোটি টকা চৰকাৰৰ অপচয় হৈছে৷ নতুন কৃষি আইনৰ ফলত নিলামকাৰী বা মাণ্ডীৰ মালিকসকলে হ’ব লগা লোকচানৰ আশংকাত কৃষকসকলক প্ৰতিবাদৰ বাবে ইন্ধন যোগোৱা বুলি এক শ্ৰেণীয়ে ক’ব খোজে৷

কৃষক সংগঠনে পঞ্চমটো দাবী কৰিছে যে যিকোনো কৃষি সংক্ৰান্ত গোচৰ নিম্ন আদালতৰ পৰিৱৰ্তে উচ্ছ আদালতত বিচাৰ কৰি ৩০ দিনৰ ভিতৰত শুনানি হ’ব লাগে৷ চৰকাৰে উক্ত দাবী মানি লৈ নিম্ন আৰু উচ্ছ আদালত দুয়োটাৰে ব্যৱস্থা ৰাখিব লাগে৷ যদি নিম্ন আদালতে কোনো গোচৰৰ সমাধান দিব নোৱাৰে, তেনেহ’লে উচ্ছ আদালতৰ কাষ চাপিব পাৰিব৷  

ষষ্ঠটো দাবী– কেন্দ্ৰৰ পৰিৱৰ্তে ৰাজ্যক কৃষিখণ্ডৰ কতৃৰ্ত্ব দিয়া৷ স্বাধীনতাৰ পাছত বলৱৎ কৰা ভাৰতৰ সংবিধানৰ তিনিখন সূচী কেন্দ্ৰ, ৰাজ্য আৰু সমৱৰ্তীসূচীৰ ভিতৰত সংবিধানৰ ১৪.২.১ ধাৰাৰ অধীনত কৃষি ৰাজ্যিক সূচীৰ অন্তৰ্ভুক্ত আছিল৷ ১৯৭৬ চনত ভাৰতৰ সংসদে সপ্তম অনুসূচীৰ ৪২নং ধাৰাৰ অধীনত প্তটা খণ্ডক ৰাজ্যিক সূচীৰপৰা গুচাই সমীপৱৰ্তী সূচীৰ অন্তৰ্ভুক্ত কৰে, য’ত কৃষিখণ্ডও অন্তৰ্ভুক্ত হৈ আছে৷ সংবিধানৰ ৪২নং ধাৰাৰ ২৮নং অনুসূচীমতে কৃষি সামগ্ৰীৰ উৎপাদন আৰু যোগান ৰাজ্যিক সূচীত থাকিব আৰু ৩৩ নম্বৰ অনুসূচীমতে ব্যৱসায় আৰু বাণিজ্য সমৱৰ্তীসূচীৰ অন্তৰ্ভুক্ত হ’ব৷ গতিকে কৃষিৰ নীতি-নিৰ্ধাৰণত কেন্দ্ৰৰ আইন প্ৰণয়নক অযথা হস্তক্ষেপ বা নীতিবিৰুদ্ধ বুলি ক’ব নোৱাৰি৷

খেতিয়কে উৎপাদিত সামগ্ৰীৰ উচিত মূল্য নাপাই যাতে আত্মহত্যা কৰিব নালাগে, সেই সংক্ৰান্তত বিভিন্ন দিশ চোৱাচিতা কৰি প্ৰতিবেদন দাখিল কৰিবৰ বাবে নেশ্বনেল কমিছন অন ফাৰ্মাৰ্ছে ২০০৪ চনত স্বামীনাথন কমিটী গঠন কৰি দিছিল৷ উক্ত কমিটীযে ৪ অক্টোবৰ ২০০৬ চনত চৰকাৰক দাখিল কৰা প্ৰতিবেদনৰ ১৪ বছৰ অতিবাহিত কৰাৰ পাছতো কিছুমান দফা কাৰ্যকৰী কৰাৰ পদক্ষেপ লোৱা নাই৷ কৃষকক বিভিন্ন ৰাজনৈতিক দলে ঢাল হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰাৰ পৰিৱৰ্তে কৃষি আইনত কৃষকৰ সহায়ক বিভিন্ন দফাক অন্তৰ্ভুক্ত কৰাৰ বাবে চৰকাৰক হেঁচা প্ৰয়োগ কৰক, তেতিয়াহে প্ৰকৃত গণতন্ত্ৰৰ বিজয় হ’ব আৰু কৃষকৰ স্বাৰ্থ সুৰক্ষিত হ’ব৷