মণিপুৰ জ্বলি আছে

ইতিমধ্যে প্ৰায় দুমাহ হৈ গ’ল, চুবুৰীয়া ৰাজ্যখন অশান্ত হৈয়ে আছে আৰু সাধাৰণ নিৰপৰাধী ৰাইজৰ যাতনা সহ্যৰ সীমা অতিক্ৰম কৰিছে৷ এইক্ষেত্ৰত কাৰণসমূহৰ বিষয়ে যথেষ্ট আলোচনা হৈ গৈছে৷ ৰাজনৈতিক বিশ্লেষকসকলে পৰিস্থিতিৰ পৰ্যালোচনা কৰিছে আৰু প্ৰশাসনে বিভিন্ন ব্যৱস্থা হাতত লৈছে যদিও শেষ ৰক্ষা হোৱা নাই৷ ফলত ৰাইজৰ ক্ষোভ, প্ৰতিবাদ, হিংসা, প্ৰতিশোধ আদি তুংগত উঠিছে আৰু সমস্যাৰ সমাধান সম্ভৱ হোৱা নাই৷ এই জুইৰ শিখা ২৭ এপ্ৰিলত ৰাজ্যখনৰ মুখ্যমন্ত্ৰীৰ সভাৰ আগদিনা মণ্ডপত জ্বলিছিল যদিও ৰাইজৰ মতে ইয়াৰ আগৰে পৰা অশান্তিৰ জুই উমি উমি জ্বলি আছিল৷ এনেবোৰ বাতৰি ৰাজ্যিক প্ৰশাসন আৰু পৰ্যৱেক্ষকসকলে আগতীয়াকৈ উপলব্ধি কৰি সতৰ্কতা অৱলম্বন কৰিলে বৰ্তমানৰ ভয়াৱহ পৰিস্থিতিৰ উদ্ভৱ নহ’লহেঁতেন৷ এনে পৰিস্থিতিতে ৰাইজে কেন্দ্ৰৰ সদিচ্ছাৰ ওপৰতো সন্দেহ প্ৰকাশ কৰিছে আৰু সমাধান আৰু নিয়ন্ত্ৰণ বাস্তৱ আছিল বুলি মত পোষণ কৰিছে৷ ভুক্তভোগী আৰু পৰ্যৱেক্ষকৰ মতে, আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সীমা আগতীয়াকৈ ছীল কৰি দিব লাগিছিল, কেন্দ্ৰৰ লগত আলোচনাৰ ব্যৱস্থা কৰিব লাগিছিল, সন্ত্ৰাসবাদী দলৰ অনুপ্ৰৱেশ ৰোধ কৰিব পাৰিব লাগিছিল, আভ্যন্তৰীণ অশান্তি আৰু ক্ষোভৰ বিষয়ে সেনাবাহিনী পৰ্যায়ত নিৰীক্ষণৰ প্ৰয়োজন আছিল৷ সৰ্বদলীয় বৈঠকৰ ব্যৱস্থা আৰু শান্তি আলোচনাৰ প্ৰস্তাৱ বহু আগতেই কৰিব লাগিছিল, ইত্যাদি৷

বাস্তৱিকতে মণিপুৰৰ দুখজনক পৰিস্থিতি নিয়ন্ত্ৰণ প্ৰশাসনৰ বাবে অসাধ্য নাছিল৷ পুৰণি ক্ষোভ, অৱহেলা, অন্যায়, বহিৰাগতৰ হস্তক্ষেপ আদিৰ বাবেই ইয়াত জনসাধাৰণৰ দুৰ্ভোগৰ সীমা নোহোৱা হ’ল৷ শিক্ষা, বাণিজ্য, ক্ৰীড়া, সাহিত্য, নাট-সংগীত আদিত দেশৰ ভিতৰতে আগবঢ়া ৰাজ্যখন বৰ্তমান ৰাজনৈতিক আৰু আৰ্থ-সামাজিকভাৱে জৰ্জৰিত৷ ৰাজ্যৰ অশান্ত পৰিস্থিতিৰ ইতিহাস সুদীৰ্ঘ৷ প্ৰায় দুই দশক পূৰ্বেই উগ্ৰ জনতাই মণিপুৰত বিধানসভা ভৱন জ্বলাই দিছিল৷ সশস্ত্ৰ বাহিনীৰ বিশেষ নিয়ন্ত্ৰণৰ অধিকাৰৰ প্ৰতিবাদত যথেষ্ট আভ্যন্তৰীণ সংঘাাত হৈছিল৷ পূৰ্বৰ ইতিহাসৰ পৰা শিক্ষা নোলোৱাৰ ফলত বৰ্তমান পুনৰ মন্ত্ৰীৰ গৃহত অগ্নিসংযোগৰ ঘটনা ঘটিছে৷ গোষ্ঠীগত সংঘৰ্ষই ধৰ্মীয় সংঘাতৰ ৰূপ লৈছে৷ অৰ্থনৈতিক ক্ষেত্ৰ বিধবস্ত হৈছে৷ বজাৰ সাধাৰণ ৰাইজৰ সাধ্যৰ বাহিৰ হৈ গৈছে৷ উৰাজাহাজৰ চাৰি হাজাৰ টকাৰ টিকট চল্লিছ হাজাৰ হৈছে, মৃত্যু তেনেই সাধাৰণ ঘটনা হৈ পৰিছে৷ আতংকিত শিক্ষাৰ্থী, বিনিয়োগকাৰী, বেচৰকাৰী স্বেচ্ছাসেৱী কৰ্মী সকলোৱে ৰাজ্য ত্যাগ কৰিছে৷ দিল্লীৰ যন্তৰ-মন্তৰত ৰাজ্যৰ কেইবাটাও নাগৰিক সংগঠনৰ প্ৰতিনিধিয়ে প্ৰতিবাদ কৰাৰ লগতে প্ৰধানমন্ত্ৰী মোদীৰ আমেৰিকা ভ্ৰমণকালত সেই দেশৰ মণিপুৰী মূলৰ বাসিন্দাসকলেও বিক্ষোভ প্ৰদৰ্শন কৰিছে৷

সমস্যাৰ শীঘ্ৰে সমাধানৰ প্ৰয়োজন৷ ইতিমধ্যে প্ৰায় ডেৰশ লোকৰ মৃত্যু হৈছে৷ পাঁচশজন আহত, চাৰি হাজাৰ গৃহ অগ্নিদগ্ধ আৰু এক লাখ লোকে গৃহ ত্যাগ কৰিবলৈ বাধ্য হৈছে৷ ৰাজ্য চৰকাৰৰ কোষৰ পৰা চাৰি হাজাৰ অস্ত্ৰ লুট কৰা হৈছে৷ ৪,৫০০টা হিংসাত্মক ঘটনা ঘটিছে৷ ১২১টা গিৰ্জা আৰু ১৭টা মন্দিৰ ধবংস কৰা হৈছে৷ ১৫৮খন মেইটেই গাঁও আৰু ৮৩খন কুকি গাঁও [৩৩খন আন মিশ্ৰিত জনগোষ্ঠীৰ গাঁও] ধবংস কৰা হৈছে আৰু পঞ্চাছ হাজাৰতকৈ অধিক লোক শৰণাৰ্থী শিবিৰত আছে৷ উন্মুক্ত আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সীমা, সশস্ত্ৰ সন্ত্ৰাসবাদীৰ আগমন আৰু বিভিন্ন আভ্যন্তৰীণ বিবাদৰ বাবে এসময়ত আমাৰ ৰাজ্যও এনেকৈ জ্বলিছিল৷ অতীতৰ ভয়ংকৰ পৰিস্থিতিৰ পৰা প্ৰশাসন আৰু ৰাজনৈতিক বিশেষজ্ঞই শিক্ষা লোৱা উচিত৷ এনে সমস্যাৰ সমাধান অসম্ভৱ নহয়৷ ৰাজনৈতিক লাভালাভৰ হিচাপ-নিকাচ পৰিহাৰ কৰি আলোচনাৰ পন্থা ল’লে, ৰাইজৰ দাবীৰ প্ৰতি সহানুভূতিৰে বিবেচনা কৰিলে, আৰ্থ-সামাজিক উন্নয়নৰ বিশেষ সা-সুবিধাৰ সুযোগ দিলে, ছাত্ৰ সন্থাসমূহে ৰাইজৰ আস্থাভাজন হৈ দূৰদৰ্শিতাৰে শান্তি স্থাপনত আগভাগ ল’লে, দুই গোনা ম’হৰ যুঁজ শাম কাটিব আৰু বিৰিণাৰো সকাহ হ’ব৷ অন্যথা ড্ৰাগ, অস্ত্ৰ প্ৰতিযোগিতা, ধৰ্মীয় সংঘাত, সন্ত্ৰাসবাদীৰ প্ৰব্ৰজন আদিৰ কবলত ৰাজ্যখন উন্নয়নৰ মাপকাঠীত দহ বছৰ পিছুৱাই যাব৷